نی نوشيدنی؛ تاريخچهای جالب، ابداعی عجيب!
مورخان دقیقا نمیدانند چه کسانی برای اولین بار از لوله یا نی برای نوشیدن استفاده کردند اما ...
مردم تمدنهای گوناگون از 7 هزار سال پیش از نی برای نوشیدن استفاده میکردهاند. با این حال دو مبتکر در 150 سال گذشته شکل این نیها را متحول کردند. مورخان دقیقا نمیدانند چه کسانی برای اولین بار از لوله یا نی برای نوشیدن استفاده کردند اما باستان شناسان نشانههایی از نیهای نوشیدنی در گورستانهای سومریهای 3 هزار سال پیش از میلاد کشف کردهاند. قدیمیترین نی نوشیدنی ساخته شده از طلا و لاجورد در یکی از قبرهای سومریها پیدا شد.
شایان ذکر است که آرژانتینیها و همسایگانشان قرنها از نیهای فلزی مشابه سومریها برای نوشیدن چای «ماته» استفاده میکردند. «ماروین چستر استون» بعد از یک روز کاری طولانی در واشنگتن برای رفع تشنگیاش شربت نعناعی مینوشید كه ناگهان حس کرد چیزی در نوشیدنیاش است و این ذرات چیزی نبود به جز نیاش که در لیوان نوشیدنی خرد میشد.
در دهه 1880 انواع شربت و نوشیدنیها با نیهایی صرف میشد که در آنها مزه نی با طعم نوشیدنی درهم میآمیخت. طی قرنهای متمادی انسانها مجبور بودند نوشیدنیشان را آمیخته با طعم نی ساخته شده از علفهای طبیعی تجربه کنند. استون خوشش نمیآمد چیزی به طعم شربت نعناعی مورد علاقهاش اضافه شود بنابراین دست به کار شد و نوآوری تحسین برانگیزی در نیهای نوشیدنی به وجود آورد. او در اولین تلاش خود تکه کاغذی را دور مدادش پیچید و با کمی چسب، نی کاغذی درست کرد. سپس با طراحی دستگاهی که کاغذ را به شکل لولههای نازک در میآورد و سطح خارجیاش را با پارافین آغشته میکرد به این ترتیب قدمی بلند رو به جلو برداشت و در سال 1888 اختراعش را به ثبت رساند.
امروزه «ماروین چستر استون» را پدر نیهای نوشیدنی مینامند. اما در عصر حاضر هیچ کس با لولههای کاغذی پارافینی نوشابه و شربت نمینوشد. نیهای تاشوی امروزی را کسی طراحی کرد که دو دهه بعد از ابتکار ماروین استون بهدنیا آمد. استون مشکل نفوذ مزه نی به نوشیدنی را با استفاده از مواد کاغذی حل کرد. اما ابتکار بعدی در شهر سانفرانسیسکو اتفاق افتاد. امروزه این شهر با بیش 3500 رستوران رکورددار مصرف نیهای نوشیدنی در ایالات متحده است.
نیم قرن پس از آن که ماروین استون ذرات علفی در نوشیدنیاش دید خلاقیت «جوزف فریدمن» تحولی نو در شکل نی بهوجود آورد. یکی از روزهای دهه 1930 میلادی جوزف در رستوران برادرش نشسته بود و به دخترش جودیس نگاه میکرد که برای نوشیدن شیر موزش مشکل داشت. مشکل جودیس تغییر مزه نوشیدنیاش نبود بلکه با نی کاغذی ماروین استون به راحتی نمیتوانست شیرموزش را بالا بکشد. فریدمن ایدهای به ذهنش رسید. البته او قبلا در زمینه نوشت افزار نوآوریهایی داشت. خلاقیت جوزف بسیار ساده بود: او در یک طرف نی پیچی فرو کرد و روی شیارهای پیچ نخدندان پیچید و پیچ را از نی بیرون کشید. بدین صورت پیچ ردی آکاردئونی بجا گذاشت و نوشیدن شیرموز را برای دخترش آسان کرد. اینگونه بود كه نی آکاردئونی اختراع شد. پس از آن پلاستیک به این حوزه راه یافت.
سال 1939 فریدمن شرکت «فلکس استرا» را تاسیس کرد. اما اولین محصولاتش راهی به رستورانها نیافت بلکه به بیمارستانها فرستاده شد. بیماران میتوانستند به راحتی روی تختشان نوشیدنیها را میل کنند. جوزف با حل مشکل دخترش تجارتی چند میلیون دلاری به راه انداخت. فریدمن با اینکه موانعی بر سر راه داشت اما در نهایت توانست ثابت کند اختراعش از جهات بسیاری سودمند است. با اینکه نی آکاردئونی در صدر خلاقیتهای دنیای مدرن قرار ندارد اما در دنیای مدرن نوآوریهای کوچکی وجود دارد که شاید بتوان آنها را ابتکارهای ساکت و خاموش نامید زیرا فواید این ابداعات جزئی چندان به چشم نمیآیند.
گردآوری:گروه سرگرمی سیمرغ
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)