سوال :
معيار تشخيص حق و باطل (در رفتار هاي خودمان و در رفتارهاي ديگران )چيست؟

پاسخ :
با سلام
دوست محترم باید عرض کنم که در آموزه هاي اسلامي، حقايق و واقعياتي وجود دارند كه حق و باطل بودن همه چيز و عملكرد انسان ها با آن ها تطبيق داده شده و حق و يا باطل بودن آن ها تشخيص داده مي شود.

اين همان نگرشي است كه امیرالمومنین(ع) بدان اشاره نموده كه معيار آن است كه اهل حق را با شناخت حق بشناسيد، نه اين كه حق را به واسطه مردمان بشناسيد.
باور ما این است كه رفتار و گفتار معصومان(ع) با واقعيات و حقايق همسويي دارد، از اين رو رفتار و گفتار آن ها يكي از راهكارها و معيارهاي شناخت حق از باطل شناخته شده، حتي در برخي از روايات سخن از آن به ميان آمده كه ائمه و عملكرد آن ها عين واقعيت و حقيقت است. پيامبر اسلام(ص) در مورد علي(ع) فرمود: "هو (علي) الفارق من الحق و الباطل؛ او است كه ميان حق و باطل جدايي مي اندازد"

الف)با این حساب مبنا و معيار موارد زیر خواهند بود:
1- طبق آیات قرآن کریم مي دانيم كه خداوند حق است:
ذلك بان الله هوالحق؛ ( حج ، آيه 6 ) ؛
ذلكم الله ربكم الحق، ( يونس ، آيه 32 )
الحق من ربك، ( بقره ، آيه 147 ) .
2-پيامبر(ص) حق است:
يا ايها الناس قد جائكم الرسول بالحق من ربكم، ( نسا، آيه 170 ) .
3- كلام خدا حق است:
نزل الكتاب بالحق، ( بقره ، آيه 176 ) .
4- امامان نيز حق اند: به اين دليل كه قرآن مي فرمايد: ما آتاكم الرسول فخذوه ؛ و پيامبر ( ص ) نيز در حديث ثقلين فرمود : اني تارك فيكم الثقلين كتاب الله و عترتي اهل بيتي لن تضلوا ان تمسكتم بهما ابدا و انما لن يفترقا...

ب )اما راه هاي شناخت حق:
براي تشخيص حق در هر زمان بايد ببينيم كه آيا رفتارمان مطابق رضاي خدا و كلام الهي و سنت پيامبر ( ص ) و گفتار امامان معصوم ( ع ) هست يا نه؟! بعضي موارد حق روشن است و با كمترين توجه ، انسان حق را تشخيص مي دهد. در مواردي كه تشخيص حق براي انسان دشوار است به استناد احاديث، لازم است كه به علماي زمان مراجعه شود زیرا علما مجرا و كانال ارتباط ما با كتاب و عترت هستند که تعبير رجوع به «روات احاديثنا» و «من عرف احكامنا» و...، اشاره به همين معنا دارد.