سِر آرتور چارلز کلارک (به انگلیسی: Sir Arthur Charles Clarke) (۱۶ دسامبر ۱۹۱۷، سامرست، انگلستان - ۱۹ مارس ۲۰۰۸، سریلانکا) معروف به آرتور سی. کلارک، نویسنده، مخترع و دانشمند بریتانیایی است.
رمان علمی-تخیلی بسیار معروف ۲۰۰۱: اودیسه فضایی اثر اوست. فیلمی با همین نام بر مبنای این کتاب توسط استنلی کوبریک ساخته شد و جایزه اسکار را برای او و آرتور سی کلارک به ارمغان آورد. او همچنین آخرین عضو بازمانده از گروهی بود که «بزرگان سه گانه علمی-تخیلی» نامیده می‌شد. دو عضو دیگر این مجموعه «رابرت هاینلین» و «آیزاک آسیموف» بودند.
او صاحب ۷ مدرک دکترای افتخاری در رشته‌های مختلف تجربی است.
زندگی‌نامه
وی در سامرست انگلستان به دنیا آمد. در طول جنگ جهانی مسئول رادار بود. در رشتهٔ فیزیک و ریاضیات از دانشگاه کینگز لندن فارغ‌التحصیل شد و مدال درجه یک فیزیک و ریاضیات را دریافت کرد. سپس به ریاست مجمع بین سیارات بریتانیا منصوب شد و به عضویت آکادمی اخترشناسان و مجمع اخترشناسان سلطنتی و بسیاری از سازمان‌های علمی دیگر در آمد.
ایدهٔ ماهواره‌های مخابراتی، نخستین بار توسط وی مطرح شد. وی علاوه بر کتاب‌هایی داستانی علمی-تخیلی، تعدادی آثار علمی نیز داشت.
کلارک از سال ۱۹۵۶ در سریلانکا - که در آن زمان هنوز سیلان نامیده می‌شد - زندگی می‌کرد. وی در زمان حیات‌اش هم شهروند سریلانکا و هم تبعهٔ بریتانیا محسوب می‌شد. او همواره علاقهٔ زیادی به غواصی داشت و در این جزیرهٔ استوایی می‌توانست هر سال آن طور که دوست داشت در اعماق اقیانوس گردش کند. کلارک یک مدرسهٔ آموزش غواصی در سریلانکا تأسیس کرد که در زلزلهٔ ۲۰۰۴ میلادی در اقیانوس هند ویران و دوباره بازسازی شد. سریلانکا الهام‌بخش کلارک در نوشتن کتاب چشمه‌های بهشت (یا فواره‌های بهشت) نیز بود که در آن ایدهٔ آسانسور فضایی را ارایه کرد به عقیدهٔ کلارک این آسانسور فضایی است که در آینده یادآور نام او خواهد بود و نه ماهواره‌های مخابراتی.
در سال ۱۹۸۶ کلارک جایزهٔ آرتور سی کلارک را بنیان نهاد و هزینهٔ آن را (که در ابتدا ۱۰۰۰ پوند بود) تقبّل کرد. این جایزه به بهترین اثر علمی-تخیلی منتشر شده در بریتانیا در سال پیشین تعلق می‌گیرد. از سال ۲۰۰۱ مبلغ جایزه به اندازهٔ عدد سال در تقویم میلادی پوند بریتانیا (یعنی ۲۰۰۱ پوند در سال ۲۰۰۱، و ۲۰۰۵ پوند در سال ۲۰۰۵) افزایش یافت.
در سال ۱۹۸۸ مشخص شد که به سندروم بازگشت فلج اطفال مبتلاست و از آن پس مجبور شد بیشتر اوقات با صندلی چرخ‌دار حرکت کند.
در سال ۲۰۰۰ مقام شوالیه به کلارک اعطا شد، ولی شرایط جسمانی اجازهٔ سفر به لندن و دریافت نشان از ملکه الیزابت را به او نداد. این نشان در مراسمی در کلمبو توسط قائم‌مقام پادشاهی بریتانیا در سریلانکا به او تحویل شد. در سال ۲۰۰۵ نیز جایزهٔ لانکابیمانای که مهم‌ترین جایزهٔ غیرنظامی سری‌لانکاست به دلیل کمک‌های او به علوم و فناوری و وفاداری‌اش به کشور به او اعطا شد.
وی در سال ۲۰۰۸ صبح روز ۱۹ مارس در سریلانکا درگذشت.
عقاید
کلارک می‌گوید: ادبیات نقش آموزشی را ایفا می‌کند، و هیچیک از آثار ادبی به اندازه آثار علمی نمی‌تواند توده وسیع مردم را با دانش نوین بشری آشنا کند .
کلارک عقیده دارد فراتر از منظومه شمسی موجودات ذی‌شعوری وجود دارند. او موجوداتی را توصیف می‌کند که قادرند خود را به انرژی و آنگاه بار دیگر به ماده تبدیل کنند. او می‌گوید: این که کسانی از فضای خارج به ملاقات زمین آمده باشند اندیشه‌ای کاملاً معقول است و در واقع اگر این رویداد طی چند میلیارد سالی که از عمر زمین می‌گذرد رخ نداده باشد جای شگفتی دارد.
قالب داستان‌های کلارک، بخصوص اودیسه‌ها، قالبی اساطیری و نمادین است، دارای ابهام و ایهامی است که تنها می‌تواند از ذهنی پیشرس نسبت به وقایع آینده نشات گیرد. بیان نویسنده گاه به نظر می‌آید که برگرفته از عرفان شرقی است. ۲۰۰۱: ادیسه فضایی، ملهم از عرفان اساطیری، اساطیر یونان، عرفان بودیسم و هند است .او انسان را به ماوراء ماده می‌برد. شیوهٔ کلارک منحصر به فرد است، کلارک علم را در قالب اسطوره بیان می‌کند، اسطوره را چنان لباس علم می‌پوشاند که دیگر اسطوره به نظر نمی‌رسد .علم و نظریه‌های علمی را چنان می‌شکافد که خواننده عامی به باغ باورها می‌رود و عالِم به گلزار اندیشهٔ ژرف .
در اودیسه‌ها شما با تخیل باور نکردنی نویسنده در قالب «تکسنگ سیاه» که با آموزش خود به آدم-میمون‌ها، نسل در حال انقراض آنها را هدایت کرده و به پیش می‌راند. در فیلم راز کیهان در یک صحنه بدیع و استثنایی، کوبریک انسان میمون‌نمای اولیه در حال پرتاب استخوان شکارش را نمایش می‌دهد که پس از آن صحنه قطع و به داخل سفینه دیسکاوری می‌رود، ۴ میلیون سال بعد، و در انتها استحاله فرمانده بومن را با شگفت آورترین بیان ممکن به تصویر می‌کشد .
کلارک در نوشتن مقالات و کتابهای علمی‌توانایی فوق العاده‌ای دارد .او پس از جنگ جهانی دوم، طی مقاله‌ای با محاسبه دقیق نشان داد که اگر سه ماهواره در ارتفاع ۳۶ هزار کیلومتری زمین قرار گیرند ،می‌توانند تمام سطح کره را تحت پوشش خود قرار داده و امر مخابرات از هر نقطه زمین به نقطه دیگر را به راحتی انجام دهد .این نظریه زمانی مطرح شد که موشکها حتی قادر نبودند به ارتفاعات پایین در مدار دست یا بند و اصولا پرتاب ماهواره یک رویا به شمار می‌رفت. اینک این مدار به افتخار او به نام مدار کلارک نام گذاری شده‌است .
افتخارات دیگر
او به خاطر میعاد با راما سه جایزهٔ هوگو، نبولا و جان کمپبل را دریافت کرد. کلارک هفتمین نفری بود که جایزه استاد بزرگ را که انجمن نویسندگان علمی‌تخیلی آمریکا به پاس یک عمر فعالیت موفقیت‌آمیز در زمینه داستان نویسی علمی-تخیلی اعطا می‌کرد، در سال ۱۹۸۶ به دست آورد.
آثار
شن‌های مریخ (۱۹۵۱)
پایان کودکی (۱۹۵۳)
نور زمین (۱۹۵۵)
شهر و ستارگان (۱۹۵۶)
ریزش غبار ماه (۱۹۶۱)
نُه میلیارد نام خدا (۱۹۶۷) (مجموعه داستان کوتاه)
۲۰۰۱: اودیسه فضایی (۱۹۶۸)
میعاد با راما (۱۹۷۳)
امپراتوری زمین (۱۹۷۵)
چشمه‌های بهشت (۱۹۷۹)
۲۰۱۰: اودیسه دو (۱۹۸۲)
۲۰۶۱: اودیسه سه (۱۹۸۸)
راما ۲ (۱۹۸۹) (همراه با جنتری لی)
روحی از گرندبنکس (۱۹۹۰)
باغ راما (۱۹۹۱) (همراه با جنتری لی)
راز راما (۱۹۹۳) (همراه با جنتری لی)
ریشتر ۱۰ (۱۹۹۶) (همراه با مایک مک‌کوی)
۳۰۰۱: اودیسه نهایی (۱۹۹۷)
نغمه های زمین دوردست(در ایران :عملیات آخر تالاسا) 1985 میلادی
سه قانون کلارک
«هرگاه دانشمندی برجسته، اما سالخورده بگوید چیزی ممکن است، به احتمال قریب به یقین درست گفته‌است. اما آنگاه که بگوید چیزی غیرممکن است، به احتمال زیاد اشتباه می‌کند.»
«تنها راه کشف محدودهٔ ممکن از غیرممکن، کمی پیشروی از ممکن به درون غیرممکن است.»
«هر فناوری وقتی به حدی از پیشرفت برسد، دیگر نمی‌توان آن را از جادو تفکیک کرد.»†
نقل قول از کتاب‌ها
«... و از آن روی که آنها، در تمامی کهکشان، هیچ چیز گرانبهاتر از خرد نیافته بودند، همه جا افشاندن بذر آن را ترغیب می‌کردند. آنها زارعان پهنه آسمان شدند. می‌کاشتند و گاه می‌درویدند. و گاه باید علفهای هرز را بیرحمانه وجین می‌کردند.» (۲۰۰۱ - یک اودیسه فضایی)
««... لحظه بی زمان گذشت، آونگ نوسان معکوس خود را آغاز کرد، در یک اتاق تهی غوطه ور در آتشهای ستاره‌ای مزدوج با فاصله ۲۰ هزار سال نوری از سیاره زمین، یک طفل چشمان خود را گشود و شروع به گریستن کرد ...» (۲۰۰۱ - یک اودیسه فضایی)
«جهان آنقدر بزرگ نیست که ما تصور می‌کنیم...جهان آنقدر بزرگ است که ما نمی‌توانیم تصور کنیم» (نقل قول مستقل)
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)