کسیر کلیه یا اکسیر حیات یک نوع خاصی از انرژی است که در فیزیولوژی انسان رل حیاتی بازی می کند. این ماده مجموعه ای از اکسیر ارثی است که از پدر و مادر
می آید و مقداری نیز از اکسیر بدست آمده از غذا می باشد.
اکسیر حیاتی بنیاد ساختمانی مشخصی را تعیین می کند. این اکسیر در کلیه ذخیره شده و در عین حال در تمام بدن بخصوص در ۸ کانال فوق العاده انرژی گردش می کند. اکسیر کلیه یا حیاتی تعیین کننده رشد و نمو، تولید مثل، بلوغ جنسی، بارور شدن و حاملگی می باشد. اختلافات زیادی بین Qi (جی) و اکسیر حیاتی وجود دارد:
الف- بیشتر اکسیر از پدر و مادر بدست می آید در صورتیکه Qi بعد از تولد تولید
می شود.
ب - اکسیر بصورت مایع است ولی Qi بصورت انرژی است.
اکسیر بیشتر در کلیه جای دارد ولی Qi در تمام بدن وجود دارد.
د - تهیه دوباره اکسیر از دست رفته بسیار مشکل است ولی Qi بطور روزمره تولید
می شود.
هـ - اکسیر بتدریج و کم کم در مدت زمان طولانی تغییر پیدا می کند در صورتیکه تغییر وتبدیل Qi لحظه به لحظه می باشد.
فیزیولوژی اکسیر حیاتی
اکسیر مسئول اعمال فیزیولوژیک بسیار مهم در بدن می باشد.
۱- رشد، تولید مثل و تکامل
اکسیر یک ماده آلی می باشد که اساس رشد، تولید مثل و تکامل جسمی را تشکیل می دهد. در بچه کنترل رشد استخوانها، دندان و مو را بعهده داشته و تکامل مغز و بلوغ جنسی نیز بعهده آن است.
بعد از بلوغ مسئول کنترل تولید مثل و باروری موفق و حاملگی می باشد. کم شدن اکسیر در طول حیات باعث کم شدن انرژی جنسی و باروری می شود.
۲- اکسیر اساسی Qi کلیه است.
انرژی های کلیه مثل اکسیر، Yin ، Qi، Yange ارتباط خیلی نزدیکی با هم دارند.
اکسیر به فرم مایع و طبیعتاً Yin است و می توان آنرا قسمتی از انرژی Yin کلیه دانست.
ضمناً اکسیر مسئول تهیه مواد مورد لزوم برای تولید Yin کلیه می باشد و Yin کلیه بنوبه خود تولید و تهیه Qi کلیه را بعهده دارد و این عمل به کمک آتش Yang کلیه انجام می گیرد.
در حقیقت کلیه مثل دیگی می ماند که در آن آب (اکسیر) و مواد (Yin) توسط Yang کلیه که به منزله هیزم است گرم شده و بخار حاصله از آن همان Qi کلیه
می باشد.
بنابراین وجود اکسیر برای تهیه Qi کلیه لازم است.
۳- اکسیر مسئول تولید Marrow می باشد.
مفهوم Marrow در طب چینی با طب غربی فرق می کند و مقصود مغز استخوان نمی باشد. Marrow ماده ای است که توسط اکسیر تهیه شده و بعداً مغز استخوان، استخوان، مغز و نخاع شوکی را تولید می کند. Marro ماده ای است که معادل اسمی در طب غربی ندارد و نطفه گاه (Matrix) یا زمینه ای برای تولید مغز استخوان، مغز و نخاع شکوکی می باشد. بنابراین اکسیر در سلامت مغز استخوان، مغز و نخاع شوکی رل بسیار مهمی را بازی می کند.
در کتاب «محور روحانی» آمده است: «مغز دریای Marrow است» زیرا بیشترین مقدار Marrow برای ساختن مغز بکار می رود. بنابراین اگر کمبود اکسیر حیاتی وجود داشته باشد و مغز شخص ممکن است دچار از دست دادن تمرکز و حافظه شده و از سرگیجه و احساس خالی بودن در سر رنج ببرد.
۴- اکسیر اساس تشکیل قدرت ساختمانی بدن (Consititution) می باشد.
اکسیر مسئول قدرت ساختمانی بدن و مقاومت در مقابل حمله عومل مرضی خارجی می باشد.
برای اینکه Qi دفاعی (Defensive Qi) مسئول دفاع از بدن در مقابل عوامل بیماری زای خارجی است با اینحال قدرت و ریشه Qi دفاعی نیز در اکسیر کلیه می باشد.
پاتولوژی اکسیر حیاتی
اگر اکسیر دچار کمبود باشد علائم پاتولوژیک زیر در شخص دیده می شود:
۱/ اکسیر برای رشد و نمو و تکامل است. لذا کمبود اکسیر باعث رشد کند کودکان و استخوانهای آنها وعقب افتادگی ذهنی و در بالغین باعث نازائی، سقط جنین عادتی (Habitual Miscarriage) ، خرابی و زوال استخوانها، شل شدن دندانها و ریزش و خاکستری شدن مو قبل از موعد می شود.
۲/ اکسیر اساس Qi کلیه است که کمبود آن باعث ناتوانی جنسی ، ضعف زانو، انزال شبانه، وزوز گوش (Tinnitus) و کری می شود.
۳- اکسیر اساس Marrow است که کمبود آن باعث از دست رفتن تمرکز، داشتن حافظه ضعیف ، سرگیچه، وزوز گوش (Tinnitus) و احساس خالی بودن در سر
می گردد.
۴- اکسیر اساس قدرت ساختمان بدن است. شخصی که دچار کمبود آن است و مرتباً مبتلا به سرماخوردگی، آنفولانزا و سایر بیماریهای ناشی از عوامل خارجی شده و همچنین به ریزش مزمن بینی (Rhinitus) و حساسیت (Hay fever) هم مبتلا
می شود.
در طب چینی اکسیر و Qi اساس و پایه ذهن می باشد. اکسیر و Qi و ذهن سه بنیاد جسمی و روانی انسان می باشند. بهمین علت آنها را «سه گنج» می نامند.
اکسیر و ذهن هر کدام مراحلی از تراکم Qi می باشند. اکسیر مادی ترین و متراکم ترین آنها و Qi رقیق تر و لطیف تر و ذهن ظریف ترین و غیرمادی ترین آنهاست.
در طب چینی Qi و اکسیر بنیاد ذهن می باشد. اگر این دو در بدن به اندازه کافی و با وفور باشد شخص یک زندگی پر از نشاط و سلامتی را می گذراند و اگر مقدار آنها ناکافی باشد، شخص دچار کمبود انرژی، عدم تعادل ذهنی و عوارض دیگر می شود که قبلاً ذکر شد.
بنابراین ذهن سالم بستگی به وجود اکسیر حیاتی دارد که در کلیه ذخیره
می شود و Qi که توسط معده و طحال تهیه می گردد.
بنابراین سلامت ذهن بستگی به اکسیر حیاتی کافی دارد که از پدر ومادر بدست آمده بعلاوه مقدار کافی Qi که در بدن تهیه می شود کمبود اکسیر را می توان از روی نبض تشخیص داد. این نبض بنام نبض چرمی یا پراکنده نامیده می شود و آن موقعی است که نبض در قسمت سطحی سخت و سفت مثل چرم باشد و در عمق اصلاً نبضی حس نشود.
همچنین از روی زبان نیز به کمبود اکسیر می توان پی برد و آن وقتی است که انتهای زبان حالت سلامتی ندارد (Spirit No) .
در چشم نیز حالت ذهن و اکسیر را می توان مشاهده کرد. اگر چشمی درخشنده، شفاف و با نگاه تیز و زنده باشد، شخص اکسیر فراوان دارد. ولی اگر به نظر بیاید که
پرده ای از غبار روی چشم را گرفته و چشم حالت سرزندگی و درخشندگی ندارد و حالت عدم تمرکز و گیجی دارد، مسلماً کمبود اکسیر دارد. این حالت بی حالی و غبارآلود در چشم بعلت آنستکه شخص برای مدتهای طولانی تحت فشارهای عاطفی و احساسی بوده است و یا اینکه دچار شوکی شده که نتوانسته از آن بیرون آید.