استرس در کودکان
چه وقت و چرا کودکان دچار استرس می شوند؟
بچه ها مدتها قبل از پا گذاشتن به دوران بزرگسالی فشار روانی را تجربه می کنند. برخی کودکان مجبورند با مشکلا تی چون کشمکش های خانوادگی، طلا ق، تغییرات دائمی مدرسه، همسایه ها، توافقات مراقبت از کودک، فشار گروه های هم سال و بعضی وقت ها حتی با خشونت در خانواده یا جامعه شان دست و پنجه نرم کنند.
تاثیر فشار روانی روی کودک بستگی به شخصیت، میزان پختگی و نوع سازگاری او دارد.
با این حال، تشخیص اینکه چه وقت بچه ها زیر بار فشارها خم می شوند همیشه ساده نیست. برای کودکان اغلب توضیح دقیق احساسشان سخت است. ممکن است به جای گفتن «من از پا افتاده ام» بگویند «معده ام درد می کند».
بعضی بچه ها وقتی تحت فشار روانی هستند گریه می کنند، پرخاشگر می شوند، گستاخ یا زودرنج می شوند. برخی دیگر ممکن است خوب رفتار کنند اما نگران، ترسو و وحشت زده بشوند.
به همان نسبت استرس می تواند بر سلا مت جسمی کودک تاثیر بگذارد، تنگی نفس (آسم)، تب یونجه، سردرد میگرنی و بیماری های معده مثل کولیت، سندرم روده تحریک پذیر و زخم گوارشی بیماری هایی هستند که در موقعیت های تنش زا وخیم تر می شوند.
گستاخ یا زودرنج می شوند. برخی دیگر ممکن است خوب رفتار کنند اما نگران، ترسو و وحشت زده بشوند.
● اما والدین چه کار می توانند انجام دهند؟
پدر و مادر می توانند به کودکانشان کمک کنند تاثیرات فشار روانی را در حداقل نگه دارند.
۱- والدین باید سطوح فشار روانی خودشان را کنترل کنند. در تحقیقی پیرامون خانواده هایی که حوادث تلخ و ناگواری مانند زمین لرزه یا جنگ را تجربه کرده اند، بهترین مبنای پیش بینی چگونگی سازگاری کودکان با مشکلا ت، نحوه سازگاری والدینشان است.
پدر و مادر باید به خصوص از زمانی که سطوح فشار روانی شان در روابط زناشویی تاثیر می گذارد آگاه باشند. دعواهای مکرر بین والدین برای کودکان اضطراب آور است.
۲- خطوط ارتباطی را باز بگذارید. کودکان وقتی با والدینشان ارتباط خوبی دارند احساس بهترین نسبت به خود پیدا می کنند.
۳- کودکانی که دوستان نزدیک ندارند، در مورد احساس فشار روانی ناشی از مشکلا ت در خطر هستند. والدین باید با برنامه ریزی، قرارهای بازی و سایر تفریحات، از روابط دوستانه کودکانشان حمایت کنند.
۴- والدین باید جدول زمانی برنامه روزانه را با توجه به خلق و خوی فرزندشان در ذهن خود پی ریزی کنند. اگرچه اغلب بچه ها در محیطی آشنا و کلیشه ای با امور روزمره ثابت و حد و مرزهای کاملا امن رشد می کنند اما میزان تحملشان در مقابل تحریک متفاوت است.
۵- مهم نیست جدول زمان بندی شده بچه ها چقدر شلوغ است، آنها در هر سنی به بازی و آرامش نیاز دارند. بچه ها از بازی برای شناخت دنیای اطراف، بررسی افکار و آرام کردن خودشان استفاده می کنند.
نویسنده : افسانه فنون
روزنامه مردم‌سالاری