براي بهبود درك بشر از جهان پيچيده و بيكران پيرامون، دانشمندان آزمايش‌هاي فوق‌العاده بلندپروازانه‌اي طراحي كرده‌اند. پروژ‌هايي كه اجراي آنها به هيچ عنوان آسان نيست، چرا كه علوم برجسته و بزرگ نيازمند دهه‌ها تعهد پرهزينه از جانب ملل مختلف است. ابزارهايي كه براي اين آزمايشات مورد نياز است، تقريبا به همان پيچيدگي و الهام‌بخشي دنياهايي جديدي هستند كه قرار است دانشمندان به كمك اين ابزارها آنها را كشف كنند.

به گزارش پاپ‌ساينس، براي رتبه‌بندي بزرگ‌ترين اين آزمايش‌ها، 4 ضريب عملي در نظر گرفته شده است: هزينه‌هاي ساخت، بودجه عملياتي، تعداد اعضاي پروژه و ابعاد فيزيكي خود پروژه. با اين وجود، به دليل ماهيت متفاوت اين پروژه‌ها مقايسه آنها كار دشواري است و به همين دليل، سه ضريب كاربردي نيز براي رتبه‌بندي آنها در نظر گرفته شده است. به منظور انعكاس اهميت نسبي، وزن بيشتري به اين ضرايب اختصاص داده شده است. ضرايب كاربردي عبارتند از: سودمندي علمي پروژه، سودمندي آن براي افراد عادي (به چه درد من مي‌خورد) و البته ضريب حياتي هيجان‌انگيز بودن پروژه.

در سلسله گزارش‌هاي اين هفته نگاهي به 10 پروژه عظيم حال حاضر دنياي علم خواهيم داشت.

6- جونو، مدارگرد مشتري در ماموريتي انتحاري
قبل از اينكه مدارگرد جونو (جونو در افسانه‌هاي يوناني نام همسر ژوپيتر است) در سال 2016 / 1395 وارد مدار مشتري شود، اين فضاپيما تحت اثر جاذبه عظيم اين غول گازي به سرعت 215 هزار كيلومتر بر ساعت خواهد رسيد و به سريع‌ترين وسيله دست‌ساز بشر تبديل خواهد شد. زماني‌كه اين سفينه در مدار قرار بگيرد، 33 بار به دور اين سياره گردش خواهد كرد و سپس به درون آن شيرجه خواهد زد. در اين سفر انتحاري، جونو اتمسفر هيدروژني مشتري را درمي‌نوردد تا اينكه نهايتا مانند يك شهاب‌سنگ در اين جو بسوزد.



11 8 11 17855

سودمندي علمي
هنگامي‌كه جونو به دور مشتري مي‌گردد، 9 ابزار مختلف لايه‌هاي مختلف اين سياره را مورد مطالعه قرار مي‌دهند. مشتري نخستين سياره‌اي است كه در منظومه شمسي شكل گرفته و به دليل اندازه بزرگش، نيروي جاذبه اين سياره مواد اصلي را كه در منظومه شمسي نخستين يافت مي‌شد در خود نگاه داشته است. اين ويژگي‌ها مشتري را به پنجره‌اي باارزش به سوي آغاز منظومه شمسي تبديل كرده است.

همچنين اندازه‌گيري ميدان مغناطيسي مي‌تواند نهايتا به بحث‌هاي موجود در زمينه جنس هسته اين سياره پايان دهد. مغناطيس‌سنج‌هاي جونو عمق و حركات اقيانوس هيدروژن فلزي كشف شده در اين سياره را اندازه‌گيري خواهد كرد. پس از ميدان مغناطيسي اطراف خورشيد، اين اقيانوس قوي‌ترين ميدان مغناطيسي منظومه شمسي را ايجاد مي‌كند. در نهايت، يك راديومتر مايكرويوو ميزان آب موجود در اتمسفر عميق مشتري را اندازه‌گيري خواهد كرد، كه كليد فهم نحوه شكل‌گيري اين سياره خواهد بود.

به چه درد من مي‌خورد؟


مطالعه الگوهاي پيچيده آب‌وهواي مشتري مي‌تواند به ما در پيش‌بيني آب‌وهواي سياره خودمان كمك كند، اما بخش اعظم اين آزمايش تنها يك تحقيق علمي صرف خواهد بود.