دليل اين‌كه بچه‌هاي اين دوره و زمانه چاق شده‌اند، كم‌تحركي آن‌هاست؛ اين موضوع را ديگر هر پدر و مادري مي‌داند. اما نكته مهم آن است كه فرزندان ما به جاي ورزش و بازي كردن، وقت‌شان را با چه چيزي پر مي‌كنند؟ پاسخ ساده است: تلويزيون، بازي‌هاي ويدئويي و كامپيوتر. اگر بتوانيد به نوعي زمان تلويزيون ديدن را براي بچه‌ها محدود كنيد در حقيقت چند خدمت به آن‌ها كرده‌ايد؛ اول اين‌كه آن‌ها فرصت بازي و جنب و جوش واقعي بيشتري به دست مي‌آورند و دوم اين‌كه كمتر مورد بمباران تبليغات مواد‌غذايي بي‌ارزش و چاق‌كننده يا همان هله‌هوله‌ها قرار مي‌گيرند. با خواندن اين مطلب ياد مي‌گيريد، چطور به فرزندتان آموزش دهيد گول تبليغات فريبنده هله‌هوله‌ها يا جانك فودها را نخورد.


هدف اصلي بمباران تبليغات چه كساني هستند؟

الان صبح جمعه است و كوچولوي شما به محض بيدار شدن از خواب، قبل از هر چيز تلويزيون را روشن مي‌كند. به‌نظر شما او امروز براي صبحانه چه چيزي دوست دارد بخورد؟ تكليف او با بمباراني از تبليغات هله‌هوله كه صبح جمعه قبل از برنامه كودك پخش مي‌شود، روشن است!

تحقيقات و مطالعات اخير نشان مي‌دهند كه فست‌فودها روز به روز بيشتر تبليغات خود را به سمت كودكان نشانه مي‌روند و البته جالب است بدانيد كودكان از 2 سالگي به تماشاي تبليغات تلويزيوني مي‌نشينند. تا به حال فكر كرده‌ايد كه تبليغ اين خوراكي‌ها چه اثري روي بچه‌هاي كوچك، كودكان مدرسه‌اي و حتي خود شما دارد؟ تحقيقات دانشمندان نشان مي‌دهد، بلافاصله بعد از تماشاي تبليغات تلويزيوني هله‌هوله‌ها، ميزان مصرف اين مواد در كودكان و حتي بزرگسالان بالا مي‌رود و اين موضوع ربطي به گرسنه بودن يا نبودن افراد ندارد. تبليغات طوري بر ذهن آن‌ها اثر مي‌گذارد كه خوراكي تبليغ شده را طلب مي‌كنند. با وجود اين تبليغات و فشارهاي بيروني، شما به‌عنوان والدين مي‌توانيد كنترل اوضاع را به دست گرفته و به فرزندتان ياد دهيد كه چطور تبليغات را بشناسد و در برابر تبليغ مواد خوراكي بي‌ارزش و زيانبار مقاومت كند.


شما مي‌توانيد مقابله كنيد

برخي اوقات والدين، خودشان از اين‌كه چقدر قدرت كنترل برنامه زندگي خانواده را دارند، شگفت‌زده مي‌شوند. تبليغات تلويزيوني هرقدر هم وسوسه‌كننده باشند، شما مي‌توانيد با گفتن اين جمله كه «ما در خانه‌مان فقط غذاي سالم مي‌خوريم» قضيه را تمام كنيد. در مورد قانونگذاري براي تماشاي تلويزيون هم همين‌طور است. البته دقت كنيد كه نبايد بيش از حد زياده‌روي كنيد. گرفتن يك جشن تولد در رستوران فست‌فود يا خوردن نوشابه در روزهاي تعطيل يا تماشاي بيشتر تلويزيون در جمعه‌ها استثناهايي است كه مي‌توانيد قائل شويد.


پينوكيو را شناسايي كنيد

يكي از بهترين راه‌ها براي نظارت بر تماشاي تلويزيون آن است كه خودتان هم در كنار فرزندتان بنشينيد و تلويزيون تماشا كنيد. به اين ترتيب شما هم تبليغاتي را كه در مورد خوراكي‌ها پخش مي‌شود مشاهده خواهيد كرد و تبليغاتي كه در آن دروغ گفته مي‌شود يا بيش از حد اغراق مي‌شود را تشخيص خواهيد داد. حين تماشاي تبليغات مي‌توانيد بچه‌ها را به قضاوت دعوت كنيد و از اين زمان براي آموزش آن‌ها استفاده كنيد. مثلا بعد از تبليغ فست‌فود از فرزندتان بپرسيد كدام تركيب غذايي سالم‌تر است؟ همبرگر و سيب‌‌زميني سرخ كرده و نوشابه يا ميوه، سيب‌زميني تنوري و شيركاكائو؟


ميزگرد برگزار كنيد!

از فرزندتان بخواهيد در مورد آنچه مي‌‌بيند بيشتر فكر كرده و سعي كند به شما بگويد كدام آن‌ها راست مي‌گويند و كدام دروغ. اگر فرزند شما در سنين پيش‌دبستاني است مي‌توانيد يك بازي ترتيب دهيد و اسنك‌ها را به‌ترتيب به رنگ‌هاي سبز، زرد و قرمز عنوان‌دهي كنيد. غذاهاي سبز آن‌هايي هستند كه مي‌توان هر روز آن‌ها را خورد. غذاهاي زرد را هر چند روز يك‌بار و غذاهاي قرمز را فقط ندرتا مي‌توان خورد. حالا از فرزندتان بخواهيد در مورد پفك نظر بدهد: آيا مي‌توان هر روز پفك خورد؟ شما مي‌توانيد اين كار را به يك بازي تبديل كنيد و هر بار هنگام تبليغات مواد‌غذايي آن را برگزار كنيد.

اگر فرزند شما در سنين دبستان است سعي كنيد مسئله را بيشتر باز كنيد. مثلا از او بپرسيد اگر صاحب يك كارخانه بود براي اين‌كه مردم بيشتر محصولاتش را بخرند چه كار مي‌كرد؟ بعد مفهوم تبليغات را به او توضيح دهيد. از كودكان باهوش‌تر يا بچه‌هايي كه در كلاس‌هاي راهنمايي درس مي‌خوانند، مي‌توان اين سوال را پرسيد: «به‌نظر تو اين تبليغ كدام حقيقت را به ما نمي‌گويد؟»

در پايان يكي از راه‌هايي كه نياز به زمان بيشتر دارد ولي به كمك آن مي‌توان كاملا تبليغات غذاهاي بي‌ارزش و چاق‌كننده را از زندگي كودكان حذف كرد آن است كه برنامه‌هاي كودك را ضبط كرده و خودتان براي فرزندتان پخش كرده و تبليغات را هم با دور سريع رد كنيد!


دشمن اصلي كيست؟

همان‌طور كه گفتيم تلويزيون هم به‌دليل آن‌كه فرصت فعاليت فيزيكي را از بچه‌ها مي‌گيرد و هم به‌دليل تبليغات بيش از حدي كه براي هله‌هوله‌ها مي‌كند، نقش بسيار بزرگي در معضل چاقي كودكان دارد. پس تا جايي كه مي‌توانيد بايد سعي كنيد تماشاي تلويزيون را براي كودكان محدود كرده و بر آن‌ها نظارت كنيد. براي محدود كردن تماشاي تلويزيون به‌ويژه براي كودكان پيش‌دبستاني بهتر است به نكات زير دقت كنيد:

1- هر وقت امكانش هست، سعي كنيد فرزندتان را با خودتان در انجام كارهاي منزل همراه كنيد. مثلا تي كشيدن كف آشپزخانه و بازي با كف‌ها كاري است كه بچه‌ها اغلب آن را دوست دارند. يك تي كوچك به دست فرزندتان بدهيد و بگذاريد در كنار شما به بازي خودش بپردازد. كودك شما مي‌تواند در گردگيري منزل يا جاروبرقي كشيدن هم به شما كمك كند. همچنين وقتي آشپزي مي‌كنيد، ممكن است كودك‌تان دوست داشته باشد در كنار شما باشد و آشپزي شما را تماشا كند. به جاي اين‌كه او را به جلوي تلويزيون برده و براي ساكت كردنش تلويزيون را روشن كنيد، بگذاريد در آشپزخانه كنار شما بايستد و از اين فرصت براي ياد دادن اسم غذاها، سبزي‌ها و... به او استفاده كنيد. همچنين مي‌توانيد كارهاي آساني مثل اضافه كردن مواد به غذا و هم زدن را هم به او بدهيد.

2- سبد مخصوص سرگرمي كودك بسازيد. يك سبد قشنگ را انتخاب كنيد و آن را از كتاب‌هاي رنگي، وسايل نقاشي، خميربازي، پازل و انواع ديگر اسباب‌بازي پر كنيد. اين سبد هميشه بايد در كمد مخفي باشد. فقط وقتي فرزند شما از بازي با ديگر اسباب‌بازي‌ها خسته شد اين سبد را بيرون بياوريد و با اسباب‌بازي‌هاي جديد از او پذيرايي كرده و او را سرگرم كنيد.

3- cd‌هاي مخصوص كودك تهيه كنيد. شما مي‌توانيد با نظارت خودتان cd‌هايي را كه براي سن فرزندتان مناسب است، اعم از آموزشي، داستاني و... تهيه كنيد و هر وقت سرتان شلوغ است براي فرزندتان پخش كنيد. به اين ترتيب دست كم مي‌دانيد كه فرزندتان در غياب شما به تماشاي چه چيزي نشسته است. همچنين مي‌توانيد قصه مورد علاقه فرزندتان را با صداي خودتان ضبط كرده و در اين جور مواقع براي او پخش كنيد.

4- براي تماشاي تلويزيون قانون بگذاريد. كودكان زير 2 سال اصلا نبايد تلويزيون تماشا كنند و بچه‌هاي پيش‌دبستاني هم تنها 2 ساعت در روز حق تماشاي تلويزيون را دارند.