يبوست، بيماري يا بي توجهي؟

بيشتر مردم دست كم يك بار در زندگي خود يبوست را تجربه كرده اند. يبوست معمولاً مسئله مهمي نيست، اما براي اين كه از بسياري از دردسرهاي آن رهايي يابيم، بهتر است به جاي خنديدن، درباره آن بيشتر بدانيم. يبوست يك بيماري به شمار نمي آيد، بلكه نشانه ي بيماري ها و مشكلات ديگري است. اگر در رژيم غذايي روزانه، فيبرهاي غذايي كمي موجود باشد به راحتي دچار يبوست مي شويم. افراد مسن تر نسبت به جوانان يبوست را بيشتر تجربه مي كنند. يبوست به معني توقف بيش از حد مواد دفعي در روده است.

زمان عمل دفع در افراد مختلف بسيار متفاوت است. براي بعضي افراد 2 بار در روز طبيعي و براي بعضي ديگر 2 بار در هفته طبيعي است. اما معمولاً هر 12 ساعت و گاهي هر 72 ساعت يک بار انجام مي شود.

يبوست علت هاي متفاوتي دارد، اما براي آن كه به آن گرفتار نشويد، چند راه بسيار آسان وجود دارد:

سبزي و ميوه بخوريد
فيبرها حركات روده را تسهيل مي كنند و يبوست را از بين مي برند. سبزي ها و ميوه هاي تازه، كاهو، كلم ، حبوبات، نخود، هويج، سويا، نان سبوس دار ، برنج، انجير، آلو و زردآلو داراي فيبر زيادي هستند.



وقتي از اين غذاها استفاده مي كنيم، مجبوريم مدت زمان بيشتري آن ها را در دهان بجويم. همچنين وقتي وارد معده مي شوند، معده را پر مي كنند و معده حالت كشيدگي پيدا مي كند و احساس سيري مي كنيم. همچنين اين غذاها تخليه مواد از روده را آسان تر مي كنند.

مصرف زياد غذاهاي بسيار چرب، فرآورده هاي لبني و تخم مرغ در ايجاد يبوست موثرند.

تنها زندگي نكنيد
انسان هايي كه به تنهايي زندگي مي كنند، بيشتر دچار يبوست مي شوند. زندگي در كنار اعضاي خانواده و جمع شدن کنار سفره، ميل و شوق غذا خوردن را در انسان افزايش مي دهد. اما معمولاً افرادي كه به تنهايي زندگي مي كنند، علاقه خود را به آشپزي و غذاخوردن از دست مي دهند و احساس بي اشتهايي مي كنند. اين افراد به استفاده از غذاهاي آماده و كنسرو شده روي مي آورند كه اين محصولات غذايي فيبرهاي كمي دارند. همچنين مادربزرگ ها و پدربزرگ هايي كه دندان هايشان را از دست داده اند و دندان مصنوعي آن ها در جويدن غذاها كارآيي لازم را ندارند، معمولاً از غذاهاي نرم كه فاقد فيبر هستند، استفاده مي كنند كه موجب يبوست مي شود.

آب بنوشيد
اگر در طول روز، به ميزان لازم آب يا ساير مايعات را ننوشيد، ممكن است دچار يبوست شويد. اين مشكل در افرادي ديده مي شود كه وعده هاي غذايي روزانه خود را در زمان هاي مشخصي در طول روز ميل نمي كنند. آب و ساير مايعات به حركت مواد غذايي در روده كمك مي كنند و از انبار شدن مواد در روده پيشگيري مي كنند.

صبح كه از خواب بيدار مي شويد، يك ليوان آب ولرم بنوشيد و در طول روز هم 6 تا 7 ليوان آب و ساير مايعات ميل كنيد.

به داروهاي ضد يبوست عادت نكنيد
مصرف داروهاي ضد يبوست براي مدت كوتاهي مناسب است، اما خود را به مصرف آن ها عادت ندهيد، چون روده شما به اين مواد عادت مي كند و به اصطلاح تنبل مي شود و فعاليت هاي طبيعي خود را كه موجب حركت و دفع مواد مي شود، فراموش خواهد كرد.

ورزش كنيد
زندگي ماشيني امروزي علت ديگر يبوست است. اگر شغل شما به گونه اي است كه مجبوريد ساعت ها پشت ميز بنشينيد، ممكن است دچار يبوست شويد. براي رهايي از اين مشكل، بايد در بين ساعات كاري خود كمي قدم بزنيد و يا ورزش هاي سبكي انجام دهيد.

بيماراني كه به علت تصادف يا جراحي يا بيماري مجبورند روزها بدون تحرك در بستر دراز بكشند، يبوست را تجربه مي كنند، گرچه پزشك براي اين افراد داروي ضد يبوست تجويز كند، ولي به هر حال مقدار كمي تحرك، مي تواند بسيار مفيد باشد.

در بيرون از منزل خود هم به دستشويي برويد
بعضي افراد به دلايل بهداشتي يا اجتماعي در محل كار خود و يا منزل اقوام و آشنايان از رفتن به دستشويي اجتناب مي كنند. اين كار درست نمي باشد. اگر اين زمان تأخير در دفع، طولاني شود، موجب يبوست مي شود.

آلو بخوريد
شب، قبل از خواب، تعدادي آلوي خشك را در آب خيس کنيد و صبح پس از بيدار شدن از خواب، نوش جان كنيد. آلو اثرات سحرآميزي در از بين بردن يبوست دارد.

يك داروي گياهي: پسيليوم
پسيليوم يك داروي گياهي است كه به شكل پودر در داروخانه ها وجود دارد.

يك قاشق غذاخوري از اين دانه هاي ريز را در يك ليوان آب مخلوط كنيد و اجازه دهيد چند دقيقه بماند، سپس آن را ميل كنيد.

يك داروي جديد براي درمان يبوست
اخيرا سازمان غذا و داروي آمريكا، استفاده از داروي جديدي را براي درمان يبوست مزمن در بزرگسالاني كه علت خاصي براي اين عارضه در آن ها پيدا نمي شود، مورد تاييد قرار داده است. اين دارو به نام "لوبي پروستون" با نام تجارتي Amitizia اولين دارو از گروه جديدي از داروهاست كه به آن ها تركيبات اسيد چرب كاركردي مي گويند و براي درمان يبوست، سندروم روده تحريك پذير، با علامت غالب يبوست و فلج موقتي روده پس از عمل جراحي ساخته شده اند.

يبوست مزمن يكي از شايع ترين بيماري هاي گوارشي است و زنان بيشتر از مردان به آن گرفتار مي شوند. تجويز اين دارو، تنها براي افرادي صورت مي گيرد كه ساير شيوه هاي معالجه يبوست مانند افزايش مصرف مايعات و فيبرهاي غذايي و ورزش منظم در آن ها موثر نبوده است.