كورتيكواستروئيدها ( ضد التهاب استروئيدي )
كورتيكواستروئيدها و از آن جمله داروي دگزامتازون ، پردنيزولون ، بتامتازون و ... داروهايي هستند كه عملشان مشابه با عمل هورمونهاي مترشحه از قشر فوق كليوي انسان است و اغلب در مواردي استفاده مي شود كه بدن اتسان قادر به ساخت كافي اين هورمونها نمي باشد .
همچنين اين داروها در موارد التهاب ( تورم ، قرمزي ، درد) درمان فرم هاي خاص آرتزيتيس ( بيماري التهابي مفاصل ) بيماريهاي پوستي ، خوني ، كليوي ، چشم ، تيروئيد ، روده اي ، آلرژي ( حساسيت ) شديد و آسم استفاده مي شود .
اين دارو در درمان انواع ويژه سرطانها نيز كاربرد دارد .
اين دسته دارويي همچنين يكي از انواع داروهاي دوپينگ رايج در ميان ورزشكاران دوپينگي است كه متاسفانه مدتي است كه در برخي باشگاههاي بدنسازي به همراه ساير استروييدهاي آنابوليك ( هورمون هاي مردانه ) با وعده هاي دروغين و با قيمت هاي گزاف به افراد تزريق مي شود .
در اين مقاله سعي بر آن شده است كه نكاتي كليدي در مورد داروي خوراكي دگزامتازون براي بيماراني كه به صورت طولاني مدت از اين دارو استفاده مي كنند توضيح داده شود .
چگونگي استفاده از داروي دگزامتازون :
در صورتي كه پزشك مقدار معيني از دارو را تجويز نموده است هرگز مقدار مصرف آن را كم و زياد نكنيد و به طور ناگهاني آن را قطع نكنيد . قطع مصرف ناگهاني دارو مي تواند باعث كاهش اشتها ، ناراحتي معده ، استفراغ ، گيجي و حواس پرتي ، سردرد ، تب و درد مفاصل و ماهيچه ها ، پوسته ريزي و كاهش وزن شود در صورتي كه دارو به صورت طولاني مدت مصرف شود پزشك شما حتماً مصرف آن را به تدريج براي شما كاهش خواهد داد تا زماني كه مقادير مصرف ( دوزاژ دارو ) كاملاً سازگار با بدن شما شود .
( پس بنابراين هرگز آن را ناگهاني قطع نكنيد . )
قبل از مصرف دگزامتازون به موارد زير توجه داشته باشيد :
1-در صورت حساسيت به دگزامتازون ، آسپرين يا هر داروي ديگري به پزشكتان توضيح دهيد .
2-به پزشكتان در مورد همه داروهايي كه استفاده مي نمائيد توضيح دهيد مخصوصاً داروهايي مانند رقيق كننده هاي خون يا آنتي كواگولانت مانند وارفارين ، داروهاي ضد روماتيسم ،آسپرين ، سيكلوسپورين ، ديگوكسين ، ديورتيك ها ، افدرين ، استروژن ، كتوكونازول ، قرصهاي
ضد بارداري خوراكي ،فنوباربيتال ،فني توئين ، ريفامپين ، تئوفيلين ، ويتامين ها
3-در صورتي كه شما بيماري قارچي داريد ( به غير از روي پوستتان ) نبايد بدون اجازه پزشك از داروي دگزامتازون استفاده كنيد .
4-در صورت داشتن هر يك از بيماريهاي كبدي ، كليوي ، روده اي ، بيماري قلبي ، ديابت ، اختلال در عملكرد غده تيروئيد ، فشار خون بالا ، بيماريهاي رواني ، مياستني گراويس ، پوكي استخوان ، عفونت چشمي ، هرپس ، صرع و سل را مطلع سازيد .
5-در صورت حاملگي و شير دهي پزشك خود را مطلع سازيد .
6-در صورت داشتن هر گونه عمل جراحي شامل عمل جراحي دندان و ... پزشكتان را بايد باخبر باشد .
7-در صورت داشتن سابقه هر گونه زخم ( زخم گوارشي ، زخم هاي باز و ... ) و يا دريافت مقادير مصرف ( دوزهاي ) بالا از آسپيرين و يا داروهاي ضد روماتيسم پزشكان را مطلع سازيد .
محدوديت رژيم غذايي هنگام مصرف :
بيمار بايد در هنگام مصرف دارو يك رژيم كم سديم ، كم نمك ، سرشاراز پتاسيم يا يك رژيم پروتئين داشته باشد .
دگزامتارون مي تواند باعث ناراحتي معده نيزشود بنابراين بهتر است دارو با غذا يا شير مصرف شود .
در صورت فراموش كردن يك نوبت از دارو به شرط آنكه فاصله زيادي تا زمان مصرف نوبت بعدي از دارو وجود داشته باشد آن نوبت به محض ياد آوري مصرف شود در غير اين صورت تنها نوبت دوم مصرف گردد .
عوارض جانبي دارو :
داروي دگزامتازون مي توان باعث عوارض جانبي نيز بشود كه در صورت طولاني شدن ويا از بين رفتن هر گونه ازاين علائم بايدپزشك را مطلع ساخت عوارض جانبي شامل :
1-تحريك پذيري و ناراحتي معده
2-استفراغ
3-سردرد
4-گيجي
5-بي خوابي
6-بي قراري
7-افسردگي
8-اضطراب
9-آكنه و جوش
10-افزايش رشد مو
11-بدن به آساني كبود و كوفته مي شود .
12-دوره هاي قاعدگي نامنظم يا غايب خواهد شد .
در صورت رويت هر يك از علائم زير پزشك را فوري مطلع سازيد :
1 - راش پوستي 2- تورم در صورت ، اندام هاي انتهايي قوزك پا 3- اشكال و اختلال در بينايي 4- سرماخوردگي يا عفونتي كه براي مدت طولاني ادامه دار است . 5- ضعف عضلات 6- مدفوع سياه يا قيري رنگ
سايرعوارض كورتيكواستروييدها :
پوكي استخوان ، چاقي ، اختلال حافظه ، قرمزي پوست ، افزايش ميزان چربي كه باعث پف كردن فرد و علامتي به نام صورت ماه شكل ( صورت گرد ) و تنه بوفالو ( تجمع چربي در نقاطي مانند سينه و پهلو ) افزايش تحليل پروتئيني بافتي و اختلال ضربان قلب مي گردد .
ساير اطلاعاتي كه يك بيمار بايد بداند :
·پزشك شماممكن است آزمايشاتي را بنويسد كه دوز دارو و پاسخ بدن به داروي دگزامتازون را چك كنند اين آزمايشات مخصوصا در كودكان به دليل اثرات كاهش دهنده رشد استخواني دگزامتازون اهميت دارد .
·در صورت بدتر شدن وضعيتتان سريعا پزشك را مطلع سازيد .
·هنكام مراجعه به پزشك به همراه خود كارتي را داشته باشيد كه بر روي آن مورد بادداشت شده باشد : تعداد دوزهاي دريافتي به همراه تاريخ كه در صورت افزايش و يا كاهش تدريجي آن به دقت نوشته شود .
·اين دارو ممكن است شما را نسبت به بيماري مستعد و آسيب پذير كند اگربيمار شما در معرض بيماري آبله مرغان ، سرخك ، و يا سل در هنگام دريافت اين دارو است به پزشك گزارش دهيد . انجام واكسيناسيون يا هر گونه ايمن سازي ديگري و يا حتي انجام هر گونه تست پوستي تنها بايد اجازه پزشك باشد .
·هر گونه صدمه و آسيب يا نشانه هاي عفونت را ( تب ، درمان اتفاق مي افتد ) را گزارش دهيد .
·پزشك امكان دارد وزن روزانه را از شما بخواهد بنابراين خو درا هر روز وزن كرده و هر گونه تغيير غير طبيعي را به پزشك گزارش دهيد .
·اگر خلط بيمار شما ضخيم شده يا رنگش تغيير كرده است و به رنگ سبز با زرد درآمده ، پزشك را مطلع سازيد زيرا اين موارد مي تواند نشانه عفونت باشد .
·دگزامتازون مي تواند باعث افزايش سطح خون شود بنابراين در صورتي كه به بيماري ديابت (قند خون ) مبتلا هستيد و همزمان اين دارو را نيز استفاده مي كنيد سطح قند خونتان را در منزل كنترل و پيگيري كنيد تست گلوكز ( قند ) خون و تست ادراري گلوكز را به دفعات بيشتر انجام دهيد و سپس به پزشكتان در مورد افزايش قند خونتان و يا وجود قند در ادرار حتماگزارش دهيد بنابراين با توجه به مقادير آزمايشات و البته با صلاحديد پزشكتان دوزداروهاي ديابت شما و همچنين رژيم غذايي تان ممكن است تغيير يابد .
تهیه و تنظیم : معاونت غذا ودارو جهرم
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)