ساعت ۹ صبح است و باید بدو بدو از خواب بیدار شویم، سر و صورتی بشوییم و لباس پوشیده و نپوشیده برسیم به اولین وسیله نقلیه ممکن تا به دانشگاه یا محل کارمان برسیم. ساعت ۱۰، آثار حضور موجودی به نام معده در زندگی مشخص می شود و باید فکری به حالش بکنیم وگرنه آبروی مان را می برد، آن موقع است که به فکرمان می افتد یک ساندویچ سرد می تواند دوای این درد گرسنگی باشد. با خوردن یک ساندویچ سرد حسابی، با کالباس های خشک مانده در راه گلو می توانیم تا ساعت ۲ یا ۳ ظهر دوام بیاوریم ولی نه بیشتر، تازه آن موقع به فکر خوردن یک غذای سرپایی می افتیم که از این وضعیت نجات پیدا کنیم، بهترین راه هم رفتن به نزدیک ترین فروشگاه فست فودی(غذای آماده) یا تماس با آن است و تا قبل از این که کار به جاهای باریک بکشد، دلی از عزا در بیاوریم. البته در انتخاب یک غذای آماده هم دقت لازم را می کنیم، مثلا این که جای دنجی باشد! پیتزایش زودتر آماده شود، همیشه مرغ کنتاکی آماده داشته باشد و از این جور معیارها. تا شب هم با چند تا چیپس و پفک و دلستر سر و ته قضیه را هم می آوریم و شب هم که دیگر جایی برای فسنجان یا قورمه سبزی جاافتاده مامان نداریم. این ماجرا می تواند برنامه غذایی یک روز هر کدام از ما باشد، برنامه ای که در آن شیوه غذا خوردن عوض شده، چون خیلی از ما معتقدیم در دنیای امروز که کار و تحصیل فرصت آشپزی های طولانی سنتی را نمی دهد، غذای آماده انتخاب هایی آسان و سریع هستند. پس اگر از منزل دور باشیم و گرسنگی تمام توان جسمی و فکری مان را ضعیف کرده باشد، یک رستوران غذای آماده خیلی آسان و سریع به دادمان می رسد. به علاوه ذائقه جوان ها به این غذاها عادت کرده است و بعضی ها آن را لذیذتر از غذاهای سنتی می دانند. محیط گرم و جوان بعضی از این رستوران ها هم دلیل دیگری برای جذب بعضی جوانان به این رستوران هاست.

● غذاهای سرعتی تنبل پسند

غذاهای آماده مورد علاقه ما شامل پیتزا، انواع ساندویچ، هات داگ، چیپس و پنیر و مرغ سرخ کرده است که معمولا در کنارشان سیب زمینی سرخ کرده و تنوری و انواع سالاد کلم و سالاد فصل به عنوان مخلفات سرو می شود. ساندویچ یکی از غذاهای جمع و جور و شیک مورد علاقه جوان ها است که با فرآورده های گوشتی، گاهی سبزیجات و پنیر و انواع سس و ادویه اضافه شده، تهیه می شود و جوان ها آن را غذای مناسبی برای مدرسه، محیط کار، دانشگاه و محل ورزش می دانند.

● رشد یک پدیده به اسم فست فودیسم

در زمینه سبک انتخاب غذا باید گفت با سرعت گرفتن شکل زندگی اجتماعی به نظر می رسد بعضی الگوهای سنتی مانند پهن کردن سفره یا چیدن میز غذا و حضور همه اعضای خانواده در کنار آن آرام آرام با شکل تازه زندگی، دیگرهمخوانی چندانی ندارد و این روزها مردم، مخصوصا نوجوانان و جوانان به طرف غذاهای آماده و فوری می روند. همه اعضای خانواده با مشغله ها و کارهایی که جزو ویژگی های زندگی مدرن است، هر کدام به دنبال کار و مشغله ای هستند و کنار هم نشاندن آن ها برای صرف یک غذای سنتی با آداب مشخص کار ساده ای نیست.

● چرا فست فودی شدیم

میلاد که صاحب یک ساندویچی نسبتا بزرگ در مشهد است می گوید: «جوان ها به خاطر کمی وقت و گرانی غذاهای سنتی ایرانی بیشتر به سمت غذاهای آماده کشیده می شوند.» بیشتر مشتری های میلاد به گفته خودش دانشجوها یا زوج های جوان هستند، خانواده هایی با پدر و مادر میان سال کمتر به این فروشگاه غذاهای آماده سر می زنند، اگر هم بروند مشتری یک بار او هستند و تمام!

شاید هم دلیل گرانی غذای سنتی درست باشد ولی وجود غذاهای حاضری ایرانی که هم سالم و هم خوشمزه هستند نشان می دهد که ما خودمان سبک خوردن غذاهای آماده فرنگی را انتخاب کرده ایم. درباره قیمت ها هم لازم به توضیح نیست که گاهی یک فست فودی با یک رستوران سنتی خوب در قیمت رقابت می کند.

محمد و همسرش که دو ماه است ازدواج کرده اند مشتری دائم فروشگاه های غذاهای آماده و غذاخوری های مدرن (به قول خودشان!) هستند، محمد می گوید: «ما بیشتر دنبال تنوع هستیم، فرقی نمی کند چه جور غذایی داشته باشند ولی معمولا رستوران های سنتی خیلی با سلیقه ما جور درنمی آیند» همسر محمد هم تاکید می کند «قیمت این جور جاها از یک رستوران سنتی بهتر است و غذای این جا را توی خانه کمتر می خوریم»

گفته می شود بیشتر از ۳۰ درصد جوانان و نوجوانان ایرانی به طور ثابت غذای آماده می خورند. ارزان بودن غذاهای غذای آماده و سادگی مراکز ارائه این غذاها و خوشمزگی جزو معیارهایی است که آن ها را به مصرف فست فود کشانده است.

● هیولاهای خوشمزه

مصرف زیاد «غذاهای آماده» یا غذاهای حاضری یک فاکتور مستعدکننده برای بیماری های قلبی و افزایش فشار خون است.

مصرف مداوم «فست فودها» یا غذاهای آماده منجر به اختلال در دستگاه عصبی مثل سردردها، مشکلات پوستی هم چون خارش، ضایعات موضعی پوستی و کهیر، اختلال در دستگاه تنفس مثل سرفه، آسم، پولیپ های بینی و اختلالات تنفسی می شود.

مصرف زیاد غذاهای آماده در دستگاه گوارش مشکلاتی ایجاد می کند از جمله ایجاد یبوست، نفخ، سوزش معده و در مواردی ضایعات زبان و مخاط دهان.

مهمترین عارضه ای که این دسته از مواد غذایی به وجود می آورند «چاقی» و بروز «گرفتگی عروق» است.

با مصرف زیاد این نوع غذاها، چربی خون و فشارخون بالا می رود و همه اینها می توانند زمینه بروز سکته را افزایش دهند.

اما اسیدی که در نوشابه های گازدار هست، باعث فرسایش مینای دندان می شود و همچنین قند بالای این محصولات، پوسیدگی دندان ها را تسریع می کند.

مصرف فراوان غذاهای آماده یا «فست فود» با تامین نکردن مواد مورد نیاز بدن، سن ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می دهد.

بسیاری از غذاهای آماده با حرارت بالا، نمک و فلفل و سایر افزودنی ها تهیه می شوند که همگی آن ها در زمینه سازی برای ابتلا به سرطان های دستگاه گوارش موثراند.

● فست فود سالم بخوریم

بیایید سبک غذا خوردن مان را برای یک ماه هم که شده عوض کنیم و نتیجه اش را بررسی کنیم، برای این کار لازم نیست خوردن غذای آماده را ترک کنیم، غذای آماده سالم بخوریم! بعضی ازانتخاب های غذای آماده سالم مواد زیر است:

۱ میوه با ماست

۲ سیب زمینی پخته با سبزیجات به جای سیب زمینی سرخ شده با پنیر

۳ سالادهای بدون سس یا سس های با چربی کم یا بدون چربی

۴ همبرگر ساده و کوچک

۵ شیر بدون چربی

۶ ساندویچ باکالری کم

۷ ساندویچ ماهی

۸ اگر نمی توانید از این دسته از ساندویچ ها دل بکنید، حداقل آن ها را با خیارشور، گوجه فرنگی یا سس گوجه فرنگی که چربی اضافه ندارند، مصرف کنید.

۹ گوشت هایی که در روغن کاملا سرخ شده اند و به اصطلاح روغن از آن ها می چکد را کمتر بخورید و سعی کنید از انواع ساندویچ هایی که در آن ها گوشت کبابی وجود دارد استفاده کنید.

۱۰ بیشتر ما عادت داریم که سالاد را در کنار غذا میل کنیم، ولی سالاد هایی که در آن ها از انواع سبزیجات مانند کاهو، هویج و غلاتی مانند ذرت پخته شور یا شیرین استفاده شده است می توانند جای یک وعده غذایی را بگیرند.