راهبرد اپل در فروش رایانه
راهبرد اپل در فروش رایانه (داستان واقعی)
استیو جابز در ماه مه سال 2001خودش را در حالی یافت که در مرکز خرید «تایسونزسنتر»[1] در منطقهی مک لین[2] ایالت ویرجنیا ایستاده و با «سو هریرا»[3]، گزارشگر CNBC مصاحبه میکرد. مناسبت آن، افتتاح اولین فروشگاه خردهفروشی محصولات اپل بود. جابز بدون هیچ پردهپوشی به «هیرا» اعتراف کرد که: «از هر صد نفر که برای خرید رایانه میآمدند، 95 نفرشان اصلاً توجهی به «مک» نمیکردند. ما حتی شانس این را نداشتیم که محصولمان را در میان مردم جا بیندازیم. فروشگاههای خردهفروشی جدید ما، در پر رفت و آمدترین نقطهی ایالت واقع شدهاند. ما قصد داریم کاری کنیم که این مشتریان مجبور نباشند برای آمدن به فروشگاه ما مسافت زیادی را طی کنند. زمانی که به فروشگاه ما بیایند میخواهیم به آنها آموزش بدهیم که این محصولات چه کارهایی میتوانند انجام دهند.» جابز انکار کرد که فروشگاههای جدید و فروشگاههای دیگری که به زودی به دنبال آن ساخته میشدند، فروش را از فروشگاههای خردهفروشی فعلی محصولات اَپل میگیرد. در عوض، او تاکید کرد که آنها فرصتی در اختیار مشتریان قرار میدادند که همه چیز را در حال کار کردن در کنار هم ببینند، رایانهها، دوربینهای دیجیتالی، پرینترها، وبسایتها، دوربینهای فیلمبرداری و غیره.فروشندگان مستقل شرکت، سریعاً عدم موافقت خود را با برآورد جابز مبنی بر این که فروشگاههای خرد، لطمهای به فروش نمایندگیها نخواهند زد اعلام کردند. هنگامی که اپل فروشگاه «ِگلِندیِل»[4] خود را در ایالت کالیفرنیا اندکی بعد از افتتاح اولین فروشگاه در مکلینِ ویرجینیا افتتاح کرد، فروش محصولات در شرکت «دی- نوکامپیوترز»[5] واقع در پاسادنا[6]، که یک فروشگاه مستقل با میزان فروش سالانه حدود 5/4میلیون دلار بود، به شدت پایین رفت. لاری مون[7]، معاون «دی- نو» شکایت کرد که: «هر وقت که یک مشتری به طور مستقیم از فروشگاههای اپل خریداری میکند به کسب و کار ما لطمه وارد میشود.» 7700 نفری که از اولین فروشگاههای خردهفروشی اپل دیدن کرده بودند، در عرض دو روز 599000 دلار خرید کرده بودند. اتفاق دیگری هم در شرف وقوع بود. «پدیدهی سرزبان انداختن نام شرکت» همانطور که «لیندر کاهنی» بعدها گفت: «در افتتاح اولین فروشگاه اپل در مکلینِ ویرجینیا در ماه مه 2001 ، بنا به گفتهی افرادی که در آنجا حضور داشتند، جمعیت، شعار «اَپل، اَپل» میدادند. در ماه آگوست سال 2002 اپل برنامههای فروش ویژهی آخر شب را برگزار کرد، تا بدینوسیله عرضهی جگوار[8] یک نسخهی ارتقاء داده شده از سیستم عامل (10) مک را بالا ببرد. صفهای طویلی از مشتریان در فروشگاههای اپل در سراسر کشور تشکیل شده بود. در پالوآلتو[9] دو تا سه هزار نفر صف کشیده بودند. مأموران پلیس برای کنترل این جمعیت سر رسیدند و فروشگاه تا ساعت 30/2 صبح یعنی تا وقتی که سرانجام جمعیت پراکنده شدند همچنان باز بود. اپل برآورد کرد که آن شب 4000 نفر از فروشگاهش دیدن کردند.»به نوشتهی «نیویورک تایمز»، راهبردی که اپل برای ترغیب مردم به خرید رایانه به کار گرفت همان راهبردی بود که «استارباکس»[10] برای قهوهی خود به کار برد. این استراتژی دربارهی ایجاد یک تجربهی خرید، بهرهبرداری از محصولات اپل بود که به خاطر سبک، ابتکار عمل و فوقالعادگی شهرت افسانهای داشتند.این استراتژی یک ریسک بزرگ هم بود. پایین آمدن فروش رایانهها تا حدودی هم به خاطر رکود اقتصادی شدید کشور بود. شرکت «گیتوی کامپیوترز»[11] که اولین فروشگاه خردهفروشی را در سال 2000 افتتاح کرد، هنوز وارد رقابت نشده، بازار خود را از دست داد و انتظارات مشتریان را برآورده نکرد. شرکت «کامپیوترویر»[12] که زمانی یکی از بزرگترین فروشندگان محصولات اپل بود (شعارشان: ما با مک زندگی میکنیم، از مک تغذیه میکنیم، با مک میخوابیم، رؤیای مک را در خواب میبینیم و هر کاری که میکنیم با مک است) در ماه آوریل سال 2001 درست قبل از آنکه جابز مفهوم فروشگاه اپل را به اطلاع برساند، از عرصهی رقابت خارج گردید.اما این ریسک نتایج خوبی در برداشت. تا ماههای آخر سال 2004 اپل 81 فروشگاه خردهفروشی را باز کرده بود که مجموعاً فروش سالانهی محصول در آنها به 2/1 میلیارد دلار رسید و سود سرشاری نصیب این شرکت کرد و همچنین یک پدیدهی بینالمللی بود. هنگامی که یک فروشگاه اپل در سیام نوامبر 2003 در منطقهی گینزا[13]ی توکیو افتتاح گردید، هزاران نفر مقابل فروشگاه صف کشیدند. استیو جابز در یکی از کنفرانسهای برنامهنویسان در ماه ژوئن سال 2005 گفت که یک میلیون نفر در هفته به 109 فروشگاه محصولات اپل در سراسر دنیا مراجعه کردند و نیم میلیارد دلار را صرف خرید محصولات این شرکت نمودند.
----------------------------------------------
1. Tyson's
2. McLean
3. Sue Herera
4. Glendale
5. Di-No Computers
6. Pasadena
7. Larry Moon
8. Jaguar
9. Palo Alto
10. Starbucks
11. Gateway Computers
12. Computerware
13. Ginza
برگرفته از کتاب:
جفری کروکشنک؛ راه اپل (12 درس مدیریتی از نوآورترین شرکت دنیا)؛ برگردان لیلا آزادی؛ چاپ نخست؛ تهران: نشر معیار اندیشه 1388.
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)