آشنایی با كمیته مشترك ضد خرابكاری ساواك /// موزه عبرت

[R A H A]

دلائل دستگیری و حضور در كمیته
بازدید كنندگان از موزه عبرت در گوشه دیگری از سلول ها با بخشی از دلائل دستگیری زندانیان سیاسی و حضور آنها در كمیته مشترك ضدخرابكاری ساواك آشنا می شوند. داشتن كتب مذهبی یا مطالعه آنها یكی از این دلایل بود آنهم كتاب هایی مثل «آزادی هند»، «صلح امام حسن»، «یهود از نظر قرآن»
و...
این كتاب ها از نظر ساواك كتب ممنوعه بود و لابد داشتن آنها حكم گناه كبیره و بعدهم دستگیری و شكنجه و...

تاریخچه ساخت زندان كمیته مشترك
حسن پور مدیر موزه عبرت درباره ساخت بنای زندان كمیته مشترك هم می گوید: درسال 1311 رضاشاه با داشتن 3 زندان بزرگ در كشور بازهم دستور ساخت یك زندان دیگر را در مجموعه شهربانی به اسم توقیف گاه می دهد یعنی همین جایی كه بعدها به كمیته مشترك ضدخرابكاری ساواك معروف شد.
این زندان كه طراح و ناظر ساخت آن آلمان ها بوده اند درسال 1316 به بهره برداری می رسد. از سال 1316 تا سال 1352 این زندان به مجرمان جرائم عادی اختصاص داشته و در برهه ای هم زندان زنان بوده است.
اما درسال 1352 كه ساواك مسئولیت كامل كمیته مشترك را به عهده می گیرد اینجا زندان كمیته مشترك می شود و از آن زمان با مدیریت پرویز ثابتی جهنمی دراینجا شكل می گیرد.

[R A H A]

میزان تاثیرپذیری بازدیدكنندگان

مدیر موزه عبرت در خصوص تأثیرپذیری بازدیدكنندگان نیز اظهار می دارد: با اینكه ما ساده ترین نوع شكنجه ها را در داخل زندان بازسازی كرده ایم ولی با این وجود بسیاری از مردم پس از بازدید منقلب شده و برخی حالشان به هم می خورد و ما حتی دراین موارد به آب قند متوسل می شویم تا خدای ناكرده برای بازدیدكنندگان مشكلی پیش نیاید. ولی به هرحال تا كسی از نزدیك این جا را نبیند شاید باور این گفته ها برایش دشوار باشد هرچند كه با دیدن و شنیدن هم نمی توان به عمق جنایات رژیم پهلوی دراین زندان پی برد.
وی همچنین با بیان اینكه از ابتدای تأسیس این موزه تا الان نزدیك به 300 هزار نفر از آن بازدید كرده اند گفت: صاحب نظران مسائل موزه موفقیت یك موزه را در سه مرحله تقسیم بندی كرده اند نخست موزه ای قرار دارد كه بازدیدكنندگان از شیء مورد نظر بازدید كرده و كمی مكث می كند تا زیرنویس شی را بخواند.
همین مكث برای موزه مذكور یك توفیق است. در مرحله بعدی موزه ای قرار دارد كه بازدیدكننده علاوه بر مكث، زیرنویس شیء را هم به حافظه می سپرد كه این توفیق بالاتری است اما در رتبه عالی، موزه ای قرار دارد كه بازدیدكننده پس از بازدید دچار تحول روحی و رفتاری می شود، من به جرئت می توانم ادعا كنم كه ما در «موزه عبرت ایران» بارها دیده ایم كه افراد متفاوت با ظواهر گوناگون پس از بازدید از این جا منقلب شده و این موضوع به خوبی در یادداشت های پایانی بازدیدكنندگان مشاهده می شود.
وی با اشاره به افزایش استقبال از موزه عبرت می گوید:
در بهمن ماه روزانه بیش از 800 نفر به طور میانگین بازدید می كنند و این در شرایطی است كه ما بیش از دوهزار درخواست روزانه برای بازدید داریم كه به علت كمبود جا و سایر موارد فقط حدود 800 مورد از آنها را پذیرش می كنیم.

[R A H A]

آثار جدید موزه

حسن پور همچنین با اشاره به فعالیت های پژوهشی و انتشاراتی موزه عبرت می گوید: علاوه بر كتب قبلی چند كتاب جدید در دست انتشار داریم.
نخست كتابی تحت عنوان «یادداشت های زندان» است كه در آن یادداشت های 70 تن از علما و روحانیون دستگیر شده در واقعه 15 خرداد سال 42 گردآوری شده است.
كتاب دیگر به نام «آن روزهای نامهربان» شامل خاطرات خانم های مبارز مسلمان است كه اغلب این خاطرات هم متعلق به زندانیان زن مستقر در كمیته مشترك است كتاب بعدی تحت عنوان «شكنجه گران می گویند» شامل اعترافات شكنجه گران و عكس های منحصر به فردی دراین زمینه است.
كتاب «تاریك روشن» كتاب دیگری است كه شامل خاطرات ناب سه تن از زندانیان سیاسی قبل از انقلاب است.
«شكنجه در عصر پهلوی» نام كتاب دیگری است كه شامل 90 نوع شكنجه ای است كه این كتاب هم به زودی منتشر خواهد شد.
وی همچنین از تمامی زندانیان سیاسی و مبارزین قبل از انقلاب خواست تا اگر آثاری و خاطراتی از دوران مبارزه دارند در اختیار موزه عبرت ایران قرار دهند تا به نحو مقتضی در اختیار عموم مردم قرار گیرد.
وقتی می خواهم از موزه بیرون بیایم تابلو نوشته ای توجهم را به خود جلب می كند با دیدن آن بار دیگر تمامی آنچه دراین شكنجه گاه دیده ام در ذهنم مرور می شود بر روی تابلو نوشته بود: «آزادی رایگان به دست نیامده است»

منبع : كمال احمدی- کیهان

[R A H A]