مزرعه شریف - مهریز این روستا در 20 کیلومتری جنوب خاوری مهریز و یک کیلومتری باختر جاده یزد ـ کرمان قرار دارد.



دو قلعه کهن درنزدیکی مزرعه و یک قلعه دیگر در داخل آن مهم ترین آثار تاریخی روستا را تشکیل می*دهند. روستای مزرعه شریف در یک منطقه کویری قرار گرفته و دارای آب و هوای معتدل خشک است.

مسجد جامع - بافق مسجدجامع*بافق*که اصطلاحاً مردم به آن مسجد جمعه هم می*گویند،*در دو قسمت تابستانی و زمستانی طراحی شده است.



که در قسمت تابستانی آن شبستانی با بادگیرهای بزرگ به سبک مسجد جامع کبیر یزد در دو ردیف با پایه*های محکم بنا شده که مسقف به دو لایه بوده است که امروزه تخریب شده و مسجد نوساز دیگری به سبک نوین بنا گردیده است. بنای مسجد چندان کهنه نیست و به عصر صفوی نمی*نماید. در پیشانی ایوان و شبستان آن کاشی کاری قاجاری هست که قسمتی از آن ریخته است. درباره مؤسس و بانی اولیه مسجد سخنان زیادی بر سر زبان هاست و مشهورترین بانی و مؤسس شخصی است بنام ملا محمد باقر که گفته می*شود مدتی امام جماعت مسجد را عهده دار بوده است.

مسجد جامع - اردکان مسجد جامع کنار بازار و در محله قدیمی واقع و از قرن دهم است. یکی از زیلوهای قدیمی آن مورخ 1038 هـ.ق است


مسجد خصوصیتی از نظر کاشی*کاری و گچ*بری و تزیینات ندارد. درب بزرگ ورودی آن چوب*کاری است با قطعاتی به شکل مخنس و اخیراً روی آن با رنگ پوشانیده*اند. بر روی دماغه دست چپ در هشت قطعه فلز بشکل مربع کوبیده بوده که فعلاً چهار قطعه به قسمت فوقانی باقی است بر این قطعات فلزی (الله – محمد) به خط کوفی کنده کاری شده است.

مسجد جامع كبير- يزد بنای اصلی آن را متعلق به قرن ششم هجری قمری وپیش از ان می دانند لیکن مسجد جامع کنونی مربوط به زمان آل مظفر و قرن هشتم هجری می باشد


درخشان ترین بنای شهر یزد مسجد جامع آن است که بنایی بسیار فاخر و زیبا است.این مسجد مجموعه ای است از درخشندگی كاشی*ها، بلندی منارها، زیبایی گچ كاری، گشادی صحن، خوابیدگی گنبدو بالاخره شبستان زمستانی وسیع* آن كه هر یك عنصر و عاملی از بزرگی، زیبایی و هنرمندی این یادگار ارجمند و هزار ساله یزد است و مساحت مسجد جامع را علی جندقی یزدی 9800 و ماكسیمم سیر و 7000 متر مربع نوشته*اند. در كنار این مسجد كتاب خانه ای به نام كتاب خانه وزیری احداث شده كه گنجینه ای نفیس از قرآن*ها و كتاب*های خطی است. این مسجد تا پیش از انقلاب اسلامی محل برگزاری نماز جمعه بود اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی به لحاظ محدودیت فضای آن جا مراسم نماز جمعه به مسجد مرحوم آخوند ملا اسماعیل منتقل شده است.این بنا از آثار گرانبهای ایران و در حقیقت گنجینه ای از معماری است.

مسجد جامع اشکذر صدوق این بنا در اشکذر در 20 کیلومتری شمال باختری یزد واقع شده و از آثار قرن نهم هجری است.



در شبستان این مسجد محرابی سنگی در حاشیه ای از کاشی معرق دارد که بر آن عبارات قرآنی نقوش گیاهی و نقش قندیل آویزانی را در میانه نقر کرده اند. ازاره اطراف محراب با کاشی های شش ضلعی در حاشیه ای از کاشی های سیاه و سفید معرق قرن نهم هجری پوشیده شده است. محراب سنگی شکسته شده است.

مسجد جامع عتیق - یزد بنای مسجد زمانی که بنیاد نخستین آن توسط علاءالدوله گرشاسب گذاشته شد در میان شهرستان یعنی در داخل حصار قدیم قرار داشت.


به تدریج در وضع آن، خواه از لحاظ الحاق قسمت ها و ابنیه جدید و خواه از نظر مرمت و تجدید بنا و یا از نظر کاشی کاری و تزیینات الحاق دخل و تصرفاتی حادث شد.بانی مسجد قدیم گرشاسب بن علی بن فرامرز بن علاء الدوله کالنجار از دوده کاکوییان یعنی از دودمان آل بویه است. پس از بنای اصلی مسجد قدیم بنای دیگری در همان قرن در محوطه مسجد به وجود آمده که جماعت خانه ای است که دختران فرامرز بن علی از خاندان کاکویی بنا کردند. از قسمت های دیگر مسجد قدیم دو غرفه است یکی از غرفه*ها را امیر شمس*الدین قاضی ساخته و دیگری را امیر بلغدر که از حکام یزد است که در عهد غازان خان بدین سمت گمارده شد.