جبران خليل جبران

[sorna]

زندگی ابرها به هم پیوستنی است و جدا شدنی .

اشکی است و لبخندی .

جان ها نیز چنین اند . از جهان پهناور روح دل می کنند و این جهانی می شوند.

آنگاه چون ابرها بر فراز کوه اندوها و جلگه شادی ها پر می کشند

و ،به نسیم مرگ که برخوردند ، به همان جایگاه نخست خویش باز می گردند ...

به سوی زیبایی و مهر ...

به سوی خدا ...

[sorna]

دوشهر

به شهر زندگان نگریستم

و خود را گفتم که « از آن دارایان و توانگران است »

آن گاه به شهر مردگان دیده افکندم

و گفتم : « این نیز از آن پول داران است .»

«پروردگارا ، پس بینوایان را سرزمین کجاست ؟ »

چنین که گفتم ، دیده ام به انبوه ابرهای پر بارانی افتاد که از پرتو زرین و زیبای خورشید رنگین بودند .

و از ژرفای جانم ندایی شنیدم

که گفت : « آنجا ...! »

[sorna]

دل زخمی


آن جا ، میان کشتزاران سرسبز

کنار رودی سیمین ،

قفسی دیدم ، بافته ی دست استادی.

در گوشه ای از آن ،

گنجشکی افتاده بود ، بی جان

ودر گوشه ای دیگر ،

دانه دانی تهی از دان

و آب دانی ، تهی از آب .

ایستادم و با فروتنی ، گوش سپردم

گویی در کالبد مرده ی پرنده

رودی از پند روان بود ، شر شر کنان

و پرسشی بود ،

گویی از وجدان .

دمی اندیشه کرده و دریافتم که آن پرنده سیه روز کنار رودی

پر آب و میان کشتزاران زندگی بخش ، چون ثروتمندی که در گنجینه هایش را بر او بسته باشند ،

از تشنگی و گرسنگی مرده است .

اندکی نگذشته بود که دیدم قفس دگرگون شد و سیمای تن یک انسان را به خود گرفت .

پرنده نیز دل آدمی شد ، با زخمی ژرف و خون چکان .

و کنار آن زخم ژرف ، لبان زنی اندوهگین نقش بست .

آن گاه ، آوای زخم را شنیدم که به قطره های خون می گفت :

من دل آدمی ام : انسان در بند جهان ،

و قربانی قوانین خاکی .

من در میان کشتزار زیبایی و کنار چشمه سار زندگی

در قفس قوانینی افتادم

که زنان شاعر را ساخته اند .

من در گهواره ی نیکی ها

فرا روی عشق بی گناه کشته شدم ،

زیرا که آدمی نیکی ها و دلبستگی ها را از من دریغ می داشت

و خواسته هایم را خوار ،

و آرزو هایم را

گناه به شمار می آورد .

من دل آدمی هستم گرفتار تاریکی قوانین گسترده ی او

در بند اوهامش

و در بستر مرگ .

مرا در جهان متمدن ، در گوشه ای تنگ

وا نهاده اند و آنچه می شنوید ،

تپش های واپسین من است .

آری زبان انسان بند آمده است

و از چشمان خشکش

هرگز چشمه ای از اشک نخواهد جوشید .

چنین شنیده و دیدم که از آن دل زخم خورده قطره های خون

فرو می چکد . پس از آن چیزی نشنیدم

و هیچ ندیدم و بار دیگر به خود آمدم .

[sorna]

و کدامین ثروت است که محفوظ بدارید تا ابد؟
آنچه امروز شما راست ، یک روز به دیگری سپرده شود.
پس امروز به دست خویش عطا کنید ، باشد که شهد گوارای سخاوت ، نصیب شما گردد ، نه مرده ریگی وارثانتان.

[sorna]

چشمه ساری که خود را در اعماق درون شما پنهان ساخته است ، روزی قد خواهد کشید و فوران خواهد کرد و با ترنم و نغمه راه دریا را درپیش خواهد گرفت

[sorna]

مگر نه چیزی که امروز در تسلط توست ناچار روزی از دست تو خواهد رفت ؟ پس ، اکنون از ثروت خویش ببخش و بگذار فصل عطا یکی از فصلهای درخشان زندگی تو باشد .

[sorna]

دوست من !

آنچه مي نمايم نيستم .

آنچه هست لباسي است که بر تن ميکنم لباسي که به دقت بافته شده است تا مرا از سوالات تو و تو از کوتاهي و اهمال من محافظت کند .



دوست من !

آن من ديگرم . در خانه اي از سکوت زندگي مي کند و براي هميشه همان جا باقي خواهد ماند غير قابل درک و دست نيافتني است.

نه مي خواهم آنچه مي گويم باور کني و نه به آنچه انجام مي دهم اعتماد .

که کلمات من چيزي نيست جز افکار تو در صدا و رفتار من چيزي نيست . جز آرزوهاي تو در عمل.

وقتي مي گويي: باد از جانب غرب مي وزد . مي گويم : آري از سوي غرب مي وزد .

زيرا نمي خواهم که بداني که فکر من به باد نيست به درياست

تو نمي تواني انديشه دريايي ام را بفهمي .

من نيز نمي خواهم آنرا دريابي .

من در آن دريا تنها خواهم ماند.



دوست من !

وقتي تو با روز هستي من با شب هستم .

و حتي آن هنگام نيز از صلاه ظهر سخن مي گويم که بر فراز تپه ها مي رقصد و از سايه ارغواني مي گويم که تمامي دره را فرا گرفته است .

تو آوازهاي شبانه مرا نمي شنوي و بال هاي پرواز مرا در برابر ستارگان نمي بيني و من نيز لحظه اي نمي خواهم تو آنها را بشنوي يا ببيني .

من با شب تنها خواهم بود .

وقتي تو به بهشت جاويدان فرا مي روي من به جهنم فرود مي آيم .

آن هنگام تو از آن سوي خليج گذر ناپذير مرا مي گويي : همدم من رفيق همراهم .

زيرا نمي خواهم تو جهنم را ببيني

شعله ديدگان تو را خواهد سوخت و دود تلخ مشامت را پر خواهد کرد .

من نيز آن قدر دوزخم را دوست دارم که نمي خواهم آنرا ببيني .

من در جهنم تنها خواهم ماند.

تو حقيقت زيبايي و راستي را دوست داري

و من به خاطر توست که مي گويم دوست داشتن اينها خوب و پسنديده است .

اما در دل به اين دوست داشتن تو مي خندم .

ولي نمي خواهم خنده ام راببيني .

من در خنديدن تنها خواهم بود .



دوست من !

تو خوب هوشيار و فرزانه اي .

نه تو کاملي و من نيز گويي عاقلانه و هوشيارانه با تو سخن مي گويم .

و اکنون من ديوانه هستم اما ديوانگي ام را مي پوشانم .

من در ديوانگي تنها خواهم بود.



دوست من!

تو دوست من نيستي

اما چگونه مي توانم اين را به تو بفهمانم ؟

راه من راه تو نيست اما باز با هم قدم مي زنيم دست در دست

[sorna]

نصیحت جبران خلیل جبران به زوج های جوان :
جام یکدیگر پر کنید ، لکن از یک جام ننوشید .
از نان خود به هم ارزانی دارید ، اما هر دو از یک نان تناول نکنید .

[sorna]

نصیحت جبران خلیل جبران به زوج های جوان به هنگام شادی :
و همگام نغنمه ساز کنید و پای بکوبید و شادمان باشید ، اما امان دهید که هر یک در حریم خلوت خویش آسوده باشد و تنها .
چون تارهای عود که تنهایند هر کدام ، اما به کار یک ترانه ی واحد در ارتعاش.

[sorna]

سخاوت ، زیباست آن زمان که دست نیازی به سویتان گشوده آید ، اما زیباترآن ایثار که نیازمند طلب نباشد و از افق های تفحص و ادراک برآید .
و گشاده دستان را تجسس نیازمندان چه بسا دلپذیر تر از بخشایش محض.