سمانه معظمى


اگر شما هم جزو آن دسته افرادى باشيد كه خيلى به زيبايى خود اهميت مى دهند، شايد تا به حال اقدام به تاتوى ابرو، تزريق براى از بين بردن چين و چروك هاى صورت و... كرده باشيد. غافل از آنكه اين زيبايى چه عوارضى دارد و ممكن است چه لطمات جبران ناپذيرى به پوست وارد كند.
«تاتو» كه اين روزها روى صورت خيلى از زنان جايگزين ابروى طبيعى شده است در حالى كه عوارض خطرناكى چون سل، جذام، سفليس، ايدز، هپاتيت نوعB و C دارد. البته اين تنها عوارض عفونى اين كار است. تاتو داراى عوارض حساسيتى چون اگزما، تورم وخارش مكرر، ايجاد «كلوئيد» و بافت اضافه در ناحيه تزريق نيز هست كه در اين صورت، بيمار بايد تا آخر عمر پماد يا آمپول كورتون دار مصرف كند.
دكتر «حميده مروج»، متخصص پوست و استاديار دانشگاه شهيد بهشتى، در اين باره مى گويد: با انجام تاتو ممكن است سلول هاى اطراف محل تزريق ملتهب و به صورت دانه هاى تسبيح برجسته و بنفش شوند. تكه بردارى اين ضايعه براى تشخيص، موجب خوردن خط بخيه روى ابروى فرد و درنتيجه ايجاد شكل خيلى ناخوشايندى در صورت مى شود.
وى درباره مواد تشكيل دهنده تاتو مى گويد: تاتو در واقع تزريق موادرنگى به پوست است كه اين مواد ممكن است جيوه، كربن، آهن، آلومينيوم و يا روى باشند. پوست از بيرون از سه لايه «لپيدرم»، «درم» و «چربى زير جلدى» تشكيل شده و «شاخى» خارجى ترين لايه لپيدرم است كه دائماً تجديد و لايه جديدى جايگزين آن مى شود. موادى چون حنا و رنگ مو نيز در واقع به اين لايه رنگ مى دهند، به همين دليل پس از چند هفته كاملاً از بين مى روند.
وى مى افزايد: درم لايه ماندگار پوست است. اگر مواد تاتو به اين لايه تزريق شود، براى هميشه باقى مى ماند، ولى در صورتى كه به شاخى و لايه هاى سطحى اپيدرم زده شود، كم رنگ شده و به تدريج از بين مى رود.
وى يكى ديگر از عوارض تاتو را حساسيت پوست به مواد رنگى استفاده شده در آن عنوان مى كند و مى گويد: اگر اين مواد از رنگ قرمز (تركيبات جيوه) يا رنگ زرد تشكيل شده باشد، وقتى فرددر معرض نور آفتاب قرار مى گيرد، دچار حساسيت مى شود. همچنين اگر در تاتو مواد داراى رنگ هاى مشابه پوست مثل آلومينيوم و روى به كار رفته باشد، ممكن است در ناحيه تزريق برجستگى به شكل دانه هاى تسبيح ايجاد كند.
مروج درباره امكان برداشتن تاتو پس از تزريق مى گويد: مى توان تاتو را جراحى كرد و برداشت، اما جاى آن مى ماند. اگر تاتو از ماده كربن تشكيل شده باشد، مى توان آن را به وسيله ليزر Q-Switch برداشت، ولى در صورتى كه داراى مواد رنگى، بخصوص قرمز، قهوه اى و زرد باشد، به علت تركيبات آهنى كه در اين مواد وجود دارد امكان برداشتن آنها وجود ندارد و بعد از ليزر، ناحيه تزريق براى هميشه تيره مى ماند. از سوى ديگر ، متأسفانه خيلى از خانم ها وقتى از تاتويشان راضى نيستند، براى پاك كردن آن دوباره از تاتوى سفيد استفاده مى كنند و با اين كار به جاى زيباتر شدن، شكل ضايعه را ناخوشايندتر مى كنند.
وى با بيان اينكه تاتو معمولاً در مؤسسات زيبايى و آرايشگاه ها انجام مى شود، مى گويد: البته پزشكانى هم هستند كه اين كار را مى كنند، اما به خاطر عوارضى كه دارد از سوى نظام پزشكى و انجمن پوست تأييد شده نيست.
وى بهترين كار براى ترميم ابرو را استفاده از مداد آرايشى كه هيچ عارضه اى هم ندارد، عنوان مى كند و مى افزايد: ما كاشت مو را در ناحيه ابرو توصيه نمى كنيم. اين روش تنها در مورد كسانى كه در اثر سوختگى يا زخم، ابرويشان را از دست داده اند، به كار مى رود و از نظر ظاهرى نيز زيبايى ندارد.
اين استاد دانشگاه با بيان اينكه عوارض تاتو به هيچ عنوان قابل پيش بينى نيست، اضافه مى كند: نمى توان از قبل حدس زد كه فرد به اين مواد حساسيت نشان مى دهد يا خير. ما توصيه مى كنيم افراد اين كار را انجام ندهند، زيرا اين زيبايى ارزش لطمات جبران ناپذير آن را ندارد.
فرار از نشانه هاى پيرى
ايجاد چين و چروك روى پوست، يكى از نگرانى هايى است كه همزمان با افزايش سن، معمولاً در زنان به وجود مى آيد. امروزه روش هاى مختلفى براى از بين بردن چين و چروك ها استفاده مى شود، اما اين روش ها و در واقع جوان ماندن نيز داراى عوارضى است كه به راحتى نمى توان از كنار آن گذشت.
دكتر مروج، درباره شيوه هاى رفع چين و چروك هاى صورت و عوارض آن مى گويد: تزريق ژل، يكى از اين روش هاست كه براى از بين بردن چروك هاى بين لب و بينى استفاده مى شود. ژل ها يا موقتى هستند يا دائم. ژل هاى دائمى چون از مواد «پليمر» يا پلاستيك تشكيل شده اند، توسط پوست جذب نمى شوند، براى هميشه در محل تزريق باقى مى مانند و در نتيجه بسيار مضر هستند.
اما ژل هاى موقتى كه «هيالونيك اسيد» نام دارند، توسط پوست جذب مى شوند و اگر تأييديه بهداشتى را داشته باشند، عارضه كمترى ايجاد مى كنند.
وى اضافه مى كند: از عوارض اين روش مى توان به آلوده بودن سوزن اشاره كرد كه موجب ورود عفونت به پوست و بيرون آمدن چرك از محل تزريق مى شود. همچنين اگر ژل خوب تزريق نشود، ايجاد حساسيت مى كند و محل تزريق به صورت دانه هاى تسبيح برجسته مى شود. حتى برخى از ژل ها ممكن است پس از تزريق حركت كنند و در محل ديگرى از صورت قرار بگيرند.
وى با بيان اينكه روش ديگر، تزريق سم «بوتوكس» يا «بوتولينيوم» است كه براى رفع چروك هاى ناشى از حركات عضلانى پيشانى و اطراف چشم استفاده مى شود، مى گويد: ماندگارى اين روش ۴ تا ۶ ماه است و داراى عوارضى چون افتادگى پلك، بالا رفتن بيش از حد ابرو، عدم قرينه دو طرف صورت و خمار شدن چشمهاست. البته اين عوارض سه هفته تا سه ماه پس از تزريق كاملاً از بين مى روند.
مروج مى افزايد: استفاده از كرم هاى رتينول، ويتامين ث و AHA در شب، يكى ديگر از اين روشهاست كه البته تأثير خيلى كمى دارند، بيشتر پيشگيرى مى كنند و معمولاً براى چروك هاى ناشى از تابش نور خورشيد استفاده مى شوند. اين كرم ها عارضه زيادى ندارندو تنها ممكن است باعث بروز واكنش هاى حساسيتى شوند.
وى ادامه مى دهد: روش ديگر، تزريق چربى است كه در آن از بدن خود فرد چربى را مى گيرند و در نواحى داراى چين و چروك تزريق مى كنند. اين روش ماندگارى كمى دارد و داراى عوارضى چون درد، خونريزى و كبودى است كه البته زود از بين مى روند.
وى با اشاره به جراحى پلاستيك، به عنوان تنها شيوه طولانى مدت از بين بردن چين و چروك مى گويد: اين روش در سنين بالاى ۵۰ سال انجام مى شود و البته بعد از چند سال دوباره برمى گردد.
وى مى افزايد: بهترين شيوه رفع چين و چروك ها كه هيچ عارضه اى هم ندارد، تكثير سلول هاى فيبروپلاست پوست است كه در آن پوست پشت گوش فرد را برمى دارند، سلول هاى فيبروپلاست آن را تكثير و سپس به داخل چروك ها تزريق مى كنند. در اين روش، فرد يك بانك سلولى دارد كه هرگاه داخل چين و چروك ها خالى شد، اين سلول ها را دوباره درون آن تزريق كنند. البته استفاده از روش تكثير سلول هاى فيبروپلاست هنوز در كشور ما رواج نيافته است.
استاديار دانشگاه شهيد بهشتى، با اشاره به علت هاى ايجاد چين و چروك روى پوست، اضافه مى كند: بالا رفتن سن و از بين رفتن حالت ارتجاعى پوست، يكى از اين علت هاست. عامل ديگر، تابش نور خورشيد به پوست است. كسانى كه زياد در معرض نور خورشيد قرار مى گيرند، حالت ارتجاعى پوستشان سريع تر از بين مى رود و دچار چين و چروك هاى سنين جوانى مى شوند. علت ديگر حركت هاى عضلانى است، مثلاً فرد زياد اخم مى كند، ابرو بالا مى اندازد و... وى درباره نحوه پيشگيرى از ايجاد چين و چروك روى پوست مى گويد: به هر حال با بالا رفتن سن حالت ارتجاعى پوست از بين مى رود. تنها مى توان با تغذيه مناسب، خوردن ميوه و سبزيجات تازه، موادغذايى داراى ويتامن E,C,A و سلنيوم به عنوان آنتى اكسيدان، استفاده از كرم هاى مخصوص شب، پرهيز از قرار گرفتن در معرض نور خورشيد، استفاده از ضدآفتاب و نداشتن استرس، پيرى پوست را به تأخير انداخت