تاریخ تمدن مصر باستان

[armin khatar]

پدرم: آمون: من تو را مي خوانم من در ميان گروهي از بيگانگان هستم تمام کشورها در برابر من ايستاده اند. من تنها هستم: هيچکس همراه من نيست. سربازان بيشمار من: مرا ترک کرده اند من فرياد مي زنم و آنها را صدا مي کنم ولي هيچ کدام به آن اعتنايي نمي کنند. من مي دانم که آمون مرا با بيش از يک ميليون سرباز ياري خواهد داد بيش از صد هزار ارابه ران. بيش از ده هزار برادر و فرزند کساني که مثل يک قلب: متحد شده اند حال هر چند که من در سرزميني دور دست دعا مي کنم... هنگامي که آمون را خواندم ديدم که مي آيد او دستش را به من داد و شاد شدم. او از پشت مثل اينکه نزديک من باشد گفت: به پيش: من با تو همراهم. رامسس بزرگ قويترين پادشاه مصر باستان

[armin khatar]

کشف بقایای گمشده اهرام در مصر
سبک معماری این اهرام مربوط به سلسله پنجم از پادشاهی قدیم مصر می باشد. مدتی قبل در خبرها آمده بود: باستان شناسان مصری بقایای هرم جدیدی را در منطقه "الثقاره" در بیست كیلومتری قاهره كشف كردند. اما راز این هرم چه بود؟ باستان شناسان مصری از کشف هرم گمشده ای با قدمت 4000 سال خبر دادند. گفته می شود این هرم 200 سال قبل توسط باستان شناسی کشف شد ولی دیگر هیچ وقت اثری از آن دیده نشد. زهی حواس باستان شناس ارشد مصری گفت: این هرم توسط پادشاهی به نام مینکهور، یکی از فراعنه گمنام که تنها 8 سال حکومت کرد، ساخته شده است. در سال 1842 باستان شناسی آلمانی به نام کارل ریچارد لپسوس در میان جستجویش در الثقاره به این هرم اشاره کرده است و آن را شماره 29 و هرم بی سر نامیده است. زیرا تنها پایه هرم باقی مانده است. اما شن های صحرایی این هرم را پوشاند و پس از آن هیچ باستان شناسی نتوانست مقبره مینکهور را بیابد. این تیم همچنین از کشف بخشی از جاده ای خبر دادند که از آن برای جشن های دسته جمعی استفاده می شده و راهبان بلندپایه صورتشان را با ماسک می پوشاندند و گاوهایی را که قربانی و مومیایی شده بودند را برای پرستش، حمل می کرده اند. پایه هرم، یا آنطور که باستان شناسان می گویند: قسمت رویی بنا، بعد از یکسال و نیم تلاش تیم زهی حواس از زیر تپه شنی با ارتفاعی حدود 8 متر بیرون کشیده شد. حواس می گوید سبک معماری این اهرام مربوط به سلسله پنجم از پادشاهی قدیم مصر می باشد. دوره ای که در سال 2465 قبل از میلاد آغاز و در 2325 قبل از میلاد پایان یافت. اگر اینگونه باشد، این هرم دو قرن بعد از اهرام جیزه ساخته شده است. شاهد دیگری بر اثبات زمان ساخت هرم، سنگ گرانیت خاکستری کشف شده به عنوان سرپوش تابوت بود که در آن زمان مورد استفاده قرار می گرفته. پایه ی مستطیل شکل هرم و گودالی به عمق چهار و نیم متر در کف بنا، نشانه کوچکی از ابهت هرم در زمان خود است. انبوهی از سنگهای عظیم الجثه که بسیاری از آنها هنوز در زیر شن و غبار دفن شده اند، دیوارها و ورودی هرم و تالار تدفین را در داخل هرم نشان می دهند. باستان شناسان نشانی از نام فرعون به زبان هیروگلیف در این هرم نیافتند. اما حواس می گوید تاریخ تخمینی ساخت هرم، نشان می دهد که به مینکهور متعلق است. کار بر روی این سایت باستانی ادامه دارد و حواس امید دارد با از زیر خاک بیرون آوردن هرم های کوچک اطراف مقبره مینکهور، سنگ نبشته هایی برای اثبات این ادعا پیدا کند. از سوی دیگر، جاده ی کشف شده در کنار این هرم، مربوط به دوره بطلمیوس یعنی 300 قبل از میلاد است. اشخاص روحانی باید گاو مقدس را در این جاده به سوی گور زیرزمینی اش حمل می کردند. مصریان باستان گاو را مقدس میشمردند و آن را تجسمی از خدای شهر ممفیس می دانستند که با باروری و حاصلخیزی و پرستش خورشید نیز نسبت داشت. گاو مقدس گاوی با رنگ سیاه عمیق و نشان سفیدی در بین شاخهایش بود. توسط یک فرد روحانی انتخاب و تا پایان عمرش مورد احترام بود. بعد از مرگ، مومیایی و در گورستانی زیرزمینی دفن می شد. این اکتشاف، بخش مهمی به اطلاعات تاریخی درباره پادشاهی قدیم و رسومات سنتی اضافه نمود. با وجود اینکه باستان شناسان قریب به 200 سال است که در مصر مشغول اکتشاف هستند، اما به گفته حواس تنها یک سوم آنچه در زیر خاکهای الثقاره وجود دارد، کشف شده است.

[armin khatar]

خوفو (خئوپس) فرعون سازنده هرم
خوفو (Khufu) که در زبان يوناني خئوپس (Kheops) گفته ميشود، دومين فرعون از سلسله چهارم فراعنه به شمار مي آيد و دوران سلطنتش حدود 23 يا 24 سال تخمين زده شده است. بنا به گفته هرودوت، خئوپس بر خلاف پدرش سنفرو (Sneferu) و پدربزرگش جوسر نتيريکيت (Djoser Netjeriket)، که هر دو شاهاني بخشنده و مردمدار بودند، مردي خشن و شاهي ظالم بود. او سه همسر داشت که هر يک در يکي از سه هرم کوچک ديگر دفن شده اند. هرچند که خوفو (Khufu) که در زبان يوناني خئوپس (Kheops) گفته ميشود، دومين فرعون از سلسله چهارم فراعنه به شمار مي آيد و دوران سلطنتش حدود 23 يا 24 سال تخمين زده شده است. بنا به گفته هرودوت، خئوپس بر خلاف پدرش سنفرو (Sneferu) و پدربزرگش جوسر نتيريکيت (Djoser Netjeriket)، که هر دو شخوفو (Khufu) که در زبان يوناني خئوپس (Kheops) گفته ميشود، دومين فرعون از سلسله چهارم فراعنه به شمار مي آيد و دوران سلطنتش حدود 23 يا 24 سال تخمين زده شده است. بنا به گفته هرودوت، خئوپس بر خلاف پدرش سنفرو (Sneferu) و پدربزرگش جوسر نتيريکيت (Djoser Netjeriket)، که هر دو شاهاني بخشنده و مردمدار بودند، مردي خشن و شاهي ظالم ي آيد، از دوران سلطنت فرعون سازنده آن اطلاع چنداني در دست نيست. قرنها پس از سلطنت خئوپس، هرودوت در باره او نوشته است: " خئوپس سرزمين مصر را دچار هرنوع بدبختي ممکن کرد. او معابد را بست، تقديم قرباني را نزد رعاياي خود ممنوع اعلام کرد و آنها را وادار کرد تا بدون استثنا برايش کارگري کنند...مصريان به زحمت ميتوانستند نام او را بر زبان بياورند..و اين از شدت تنفرشان بود.." نکته جالب ديگر اينکه با وجود عظمت و شکوه هرم، قايق بي نظير تشييع جنازه و اشياي اعجاب انگيز مراسم به خاک سپاري که از خئوپس به جا مانده است، تنها تصوير موجود از چهره او يک مجسمه عاج 10 سانتي متري است. اهاني بخشنده و مردمدار بودند، مردي خشن و شاهي ظالم بود. او سه همسر داشت که هر يک در يکي از سه هرم کوخوفو (Khufu) که در زبان يوناني خئوپس (Kheops) گفته ميشود، دومين فرعون از سلسله چهارم فراعنه به شمار مي آيد و دوران سلطنتش حدود 23 يا 24 سال تخمين زده شده است. بنا به گفته هرودوت، خئوپس بر خلاف پدرش سنفرو (Sneferu) و پدربزرگش جوسر نتيريکيت (Djoser Netjeriket)، که هر دو شاهاني بخشنده و مردمدار بودند، مردي خشن و شاهي ظالم بود. او سه همسر داشت که هر يک در يکي از سه هرم کوچک ديگر دفن شده اند. هرچند که هرم بزرگ به نوعي معرف جوهره مصر باستان به شمار مي آيد، از دوران سلطنت فرعون سازنده آن اطلاع چنداني در دست نيست. قرنها پس از سلطنت خئوپس، هرودوت در باره او نوشته است: " خئوپس سرزمين مصر را دچار هرنوع بدبختي ممکن کرد. او معابد را بست، تقديم قرباني را نزد رعاياي خود ممنوع اعلام کرد و آنها را وادار کرد تا بدون استثنا برايش کارگري کنند...مصريان به زحمت ميتوانستند نام او را بر زبان بياورند..و اين از شدت تنفرشان بود.." نکته جالب ديگر اينکه با وجود عظمت و شکوه هرم، قايق بي نظير تشييع جنازه و اشياي اعجاب انگيز مراسم به خاک سپاري که از خئوپس به جا مانده است، تنها تصوير موجود از چهره او يک مجسمه عاج 10 سانتي متري است. چک ديگر دفن شده اند. هرچند که هرم بزرگ به نوعي معرف جوهره مصر باستان به شمار مي آيد، از دوران سلطنت فرعون سازنده آن اطلاع چنداني در دست نيست. قرنها پس از سلطنت خئوپس، هرودوت در باره او نوشته است: " خئوپس سرزمين مصر را دچار هرنوع بدبختي ممکن کرد. او معابد را بست، تقديم قرباني را نزد رعاياي خود ممنوع اعلام کرد و آنها را وادار کرد تا بدون استثنا برايش کارگري کنند...مصريان به زحمت ميتوانستند نام او را بر زبان بياورند..و اين از شدت تنفرشان بود.." نکته جالب ديگر اينکه با وجود عظمت و شکوه هرم، قايق بي نظير تشييع جنازه و اشياي اعجاب انگيز مراسم به خاک سپاري که از خئوپس به جا مانده است، تنها تصوير موجود از چهره او يک مجسمه عاج 10 سانتي متري است. هرم بزرگ به نوعي معرف جوهره مصر باستان به شمار مي آيد، از دوران سلطنت فرعون سازنده آن اطلاع چنداني در دست نيست. قرنها پس از سلطنت خئوپس، هرودوت در باره او نوشته است: " خئوپس سرزمين مصر را دچار هرنوع بدبختي ممکن کرد. او معابد را بست، تقديم قرباني را نزد رعاياي خود ممنوع اعلام کرد و آنها را وادار کرد تا بدون استثنا برايش کارگري کنند...مصريان به زحمت ميتوانستند نام او را بر زبان بياورند..و اين از شدت تنفرشان بود.." نکته جالب ديگر اينکه با وجود عظمت و شکوه هرم، قايق بي نظير تشييع جنازه و اشياي اعجاب انگيز مراسم به خاک سپاري که از خئوپس به جا مانده است، تنها تصوير موجود از چهره او يک مجسمه عاج 10 سانتي متري است.

[armin khatar]

هرم بزرگ جیزه
هرم بزرگ جيزه از عجايب هفت گانه و در واقع تنها بازمانده اين هفت بناي اعجاب آور جهان باستان به شمار مي آيد. چگونگي ساخته شدن اين هرم هرگز به طور قاطع معلوم نشده است و درباره آن نظرهاي مختلفي وجود دارد.بنا به گفته هرودوت، تاريخ نگار يونان باستان، بناي هرم 30 سال طول کشيده است و صد هزار برده براي ساختن آن به کار گرفته شده اند. نظريه ديگري نيز سازندگان هرم را کشاورزاني عنوان کرده است که به دليل طغيان رود نيل در فاصله ماههاي تير تا آبان، به کار ساختمان ميپرداختند و براي آن دستمزد ميگرفتند. طغيان رود به حمل و نقل سنگهاي بنا نيز کمک ميکرد. اين سنگها از راه دور آورده ميشد و هريک حدود 2.5 تن وزن داشتند. زمان ساخته شدن هرم سالهاي 2566-2589 قبل از ميلاد تخمين زده شده است و بيش از 2,300,000 بلوک سنگي در آن به کار رفته و ارتفاع آن- پس از از بين رفتن 9 متر از قسمت بالاي آن- در حال حاضر به 140 متر مي رسد. اين هرم بزرگترين و قديمي ترين هرم جيزه به شمار مي آيد.

[armin khatar]

ویژگی های اهرام مصر باستان
· هرم غول پيکر مصر از قديمي ترين عجايب هفتگانه است البته اين تنها بنايي است که در ميان عجايب هفتگانه تا به امروز باقي مانده است. · زماني که اين هرم ساخته شد بلندترين ساختمان جهان در آن زمان محسوب مي شدواين رتبه را تا ٤٠٠٠ سال حفظ کرد. پادشاهان مصر باستان را فراعنه مي ناميدند.يکي از اين پادشاهان خفو بود. در حدود ٢٥٨٠سال قبل از ميلاد مسيح اين هرم بزرگ را براي محل دفن ياهمان آرامگاه فرعون ساخته اند. · خفو همان فرمانروايي است که يوناني ها اوراخئوپس مي ناميدند. وپس از مدتي پسر ونوه ي خفو نيز براي خود هرم هايي را ساختند البته در اطراف ودر مجاورت اين سه هرم چند هرم کوچک نيز بنا شده اند که اين هرم ها مطعلق به درباريان وملکه ها بوده است · .مصريان باستان اعتقاد داشته اند که انسان پس از مرگ دوباره زنده مي شود وبه همين خاطر در اطراف جسد موميايي شده ي مردگان خود موادغذايي ووسايل دفايي و... رابه همراه آن ها دفن مي کردن واهرام مصر نيز براي حفاظت ازجسد خفو و فراعنه ي ديگر ساخته شده است.اهرام مصر از سه هرم بزرگ تشکيل شده است که درکنار آنها هرم هاي کوچکي نيز وجود دارند.وقتي ما اهرام مصر را از نزديک مي بينيم هرم وسطي از همه بزرگتر به نظر مي رسد ولي اين اشتباه است زيرا که هرم وسط چون روي زمين مرتفع تري بنا شده است بزرگ تر به نظر مي رسد.ولي در اصل هرم خفو که سمت چپ هرم وسط قراردارد از همه بزرگتر است · هرم ها درگورستاني قديمي در جيزه واقع شده اند. گروهي از باستان شناسان عقيده دارند که ٠٠٠/١٠٠ کارگر به مدت بيست وسه سال کارکردند ودر اين هرم بيش از دومليون نيم سنگ به کار رفته که وزن آن ها از٥/ ٢تن تا چهل تن وزن دارد را بنا کرده اند. يکي از طريقه هايي که احتمال دارد مصريان باستان سنگ هاي غول پيکر را حمل مي کردند شيوه ي غلطاندن و بلند کردن است · يکي از دانشمندان اتريشي به نام آقاي پروفسر دکتر اسکارريدل براي اين معما راه حلي پيشنهاد کرده است او مي گويد که مصريان براي حمل اين سنگ ها دور هم جمع مي شدند و با نيروي خود و به وسي له ي اهرم هايي اين سنگ ها را مي غلتاندندودر اين باره نظر هاي بسياري وجود دارد بعضي از باستان شناسان عقيده دارند که اين سنگ ها را با استفاده از سطوح شيبدار ماسه اي به بالاي هرم ها مي بردند. وعده اي از باستان شناسان عقيده دارند که مصريان از داروهاي نيروزاي قوي استفاده مي کردند وبه وسيله ي آنها اين سنگ ها را به بالا مي بردند. اهرام مصر از هر نظر چه از نظر معماري وموقعيت جغرافيايي در محل مناسبي قرار دارد. · هرم به گونه اي ساخته شده است که به چهار جهت اصلي مشرف است. · خط مداري که از روي جيزه مي گذرد دقيقا خشکي ها وآب هاي روي کره ي زمين را دقيقا نصف مي کندوهرم در چنين نقطه اي از نصف النهار ساخته شده است. · فاصله ي ميان مرکز زمين تا هرم کاملا برابر است. · اندازه ي سطحي چهارجانبي حرم دقيقا برابراست با ارتفاع هرم. · نوک هرم بزرگ دقيقا شمال واطرافش نيز طول استوا را تمثيل مي نمايند. · تمامي اين محاسبات بيان گر آن است که اهرام مصر با اندازگيري هاي دقيق رياضي ونجومي همراه است که نشان مي دهد درآن زمان مصريان از نظر معماري بسيار پيشرفته بوده اند

[armin khatar]

اهرام ثلاثه مصر و اعتقاد مصریان قدیم
هزاران سال از عمر اولين هرم بزرگ فراعنه که به دستور جوزر (Djoser) , دومين پادشاه از سلسه سوم فراعنه ساخته شد, مي گذرد بناي اين اهرام که به عنوان يکي از عظيم ترين عجايب هفت گانه جهان به شمار مي آيند تا امروز نيز يکي از شاهکار هاي تکنيک مهندسي, طراحي و معماري محسوب مي شوند. اين اهرام از200 سال پيش مورد کاوش هاي فراواني قرار گرفته و در طول اين سال ها بسياري از گنجينه هاي آن به سرقت رفته است. در مورد ساخت بنايي چنين عظيم که ساخت آن500 سال به طول انجاميد, سوالات بسياري بي جواب مانده است. اما آنچه از کل اين سوالات مشهود است اين که همگي در پي يافتن پاسخ اين سئوال هستند که: اين مصر بود که اهرام را ساخت يا اهرام مصر را ؟ ! از سال2300 تا2700 قبل از ميلاد(400سال)،80 هرم در مصر ساخته شد. اولين هرم بزرگ را دومين پادشاه از سلسه سوم فراعنه بنام جوزر (Djoser) بر پا کرد و اين سنت تا سلسه هجدهم ادامه يافت. بعد از آن تا بيست و پنجمين فرعون ديگر هرمي ساخته نشد. مصري ها زندگي کوتاه اين جهان را فاني و مرگ را آغاز يک حيات نوين و جاويدان در دنياي ديگر مي شناختند. به همين دليل منازل خود را با مصالحي مانند خشت و گل و مقابر را از مصالح با دوامي مانند سنگ مي ساختند. بر اساس اعتقاد و تفکر آنان هر انسان علاوه بر جسم داراي يک روح بنام «بع»، ويک پيکر شبه گونه بنام «کا» است. «بع» پس از مرگ در زمين مانده و هر شب به جسد باز مي گردد ولي «کا» مي تواند مابين اين دوجهان در حرکت باشد. به اعتقاد اينان، شرط جاودانه بودن زندگاني آن بوده که بع و کا هر دو بتوانند جسد خود را شناخته و به آن بازگردند. به همين علت براي از بين نرفتن اجساد مردگان آنان را موميايي کرده و کليه اشيا و متعلقات آنان را در کنار شان قرار مي دادند. هم چنين براي محافظت از جسد، مقابر را محکم و غير قابل نفود مي ساختند تا «کا» بتواند در آنجا سکونت کند و از بلاهاي طبيعي و سرقت اموال در امان باشد. درهاي کاذب در کنار مقابر به منظور ورود و خروج «بع» و «کا» ساخته شده بود تا آنها بتوانند تردد کنند. هر چقدر مقام مردگان بالاتر بود، مقبره بزرگتري براي او ساخته مي شد. مصريان قديم اعتقاد داشتند که فراعنه پس از مرگ به خدايي مي رسند و بنابراين مقابرشان مي بايست بسيار عظيم و غيرقابل نفوذ ساخته مي شد. چهار مثلث جانبي هرم در اهرام مصر به گونه اي طراحي شده اند که پرتوهاي خورشيد بر جسد فرعون تابيده شود و رابطه جاوداني او را با خداي آفتاب که «رع» نام دارد، حفظ کند. در کنار اين اهرام مقابر کوچک تر مکعب شکلي بنام «مصطبه» (Mastababa) به تعداد زيادي ساخته شده است. فراعنه مراسم خاکسپاري خود را به شکل يک سنت ملي درآورده بودند به طوري که مذهب، هنر و تفکر مصريان آن زمان به شدت به سمت پرستش آنان سوق يافته بود. اولين هرم : در حدود2هزار و630 سال قبل از ميلاد فرعون «جوزر» تصميم گرفت تا اولين هرم غول پيکر را به عنوان مقبره خود بنا کند. معمار و مغز متفکر طراحي اين مقبره غول پيکر، راهب و مجسمه ساز معروفي بنام ايم هوتپ (Imhotep) بود. مکان اين مقبره در10 مايلي شهر فينکس در محله ساکارا و61 متر بالاتر از شن هاي روان صحرا در کنار رود نيل تعيين و کار نقشه برداري، احداث کانال هاي آب و حمل سنگ هاي آهکي و گرانيت در فاصله900 کيلومتري از معادن آغاز شد. در آن زمان اکثر جمعيت کشور که به 2/1 ميليون نفر مي رسيد جهت ساخت اين مقبره بسيج شد. پس از تاييد و تعيين مختصات جغرافيايي اين مکان و انجام مراسم مذهبي- سنتي قرباني کردن، کار خاک برداري آغاز شد. اين اولين و عظيم ترين ساختماني بود که بشر توانسته بود آن را بنا کند. هرم به صورت شش پله اي ساخته شد. مصريان اعتقاد داشتند روح فرعون به وسيله اين پله ها به آسمان رفته و به خدا مي پيوندد. يک راه اصلي براي وارد شدن به آن و13 در ورودي مجازي براي بازگشت بع و کا به آن ساخته شد. در اين زمان زبان نوشتاري خاصي براي ثبت موضوعات، سوابق، موارد اداري، نقشه ها، شماره گذاري و مشخصات مکان نصب سنگ ها و نظاير آن ابداع شد که براي نوشتن تاريخ و موضوعات اجتماعي معمول به کار نمي رفت. چگونگي ساخت اهرام بنا، مساح، سنگتراش، نجار، ملات ساز و سر کارگر از جمله افرادي بودند که در ساخت اين بنا شرکت داشتند. سنگ هاي بريده شده پس از شماره گذاري توسط سورتمه هايي که بر روي الوارهاي موازي، شبيه تراورس هاي زير راه آهن حرکت مي کردند به سمت مکان ساختن هرم حمل مي شدند. آنان براي روانکاري سورتمه ها بر روي تراورس ها از آب، خاک نرم و روغن استفاده مي کردند. در اکتشافات جديد بر روي اين آثار، حدود600 مقبره ديگر از کارگران نزديک هرم خئوپس کشف شد. مطالعه بر روي اسکلت اين افراد، ضايعات بسياري در ستون فقرات آنها بريدگي انگشتان دست و پا و نقص عضوهاي شديدتري را که به واسطه حمل سنگ هاي سنگين در آنها پديد آورده بود نشان مي داد. بيشتر ابزارهاي اندازه گيري آن زمان مسي يا سنگي و داراي دسته چوبي بودند. ابزارهاي اندازه گيري نيز شامل تراز، شاقول و امثال آن مي شد. براي بالا بردن سنگ ها بر روي هرم از خاکريزهايي با شيب مناسب استفاده مي شد. پس از پايان کار و نصب آخرين سنگ بر بام هرم، مراسم مذهبي و قرباني کردن حيوانات انجام و خاکريزهاي بالاي هرم تا9 متر برداشته مي شد. با استقرار داربست، کار اتمام و مسطح کردن و صيقل دادن سطح خارجي هرم به وسيله سنگ تراشان انجام شد. اين عمليات تا پايين سطح هرم ادامه پيدا مي کرد . هرم توسط يک راهروي سربسته به رودخانه نيل متصل بود. اين راهرو با چندين قسمت مختلف شامل معبد ساحلي، راهروي سربسته، محل دفن کشتي هاي حامل جسد فرعون، معبد مردگان، اهرام جانبي و پرستشگاه براي آوردن فرعون به مقبره اصلي در نظر گرفته شده بود. خاکسپاري فرعون . زماني که فرعون درسال2هزار و439 قبل از ميلاد مُرد، کارگران هنوز مشغول فرش کردن کف معبد با سنگ هاي مرمرين سفيد بودند. جسد فرعون سوار بر زورق شاهي شد. ملکه و پسرفرعون سوار بر زروق ديگري در اين مراسم حضور داشتند. پس از ورود به اسکله معبد ساحلي اجزاي کشتي از همديگر جدا و در حفره ششم هرم دفن شد. قبل از دفن جسد فرعون، آن را به محلي در نزديکي رودخانه نيل برده و مايعي به مغز وي تزريق کردند. سپس به وسيله چنگک از سوراخ هاي بيني آن را خارج و بعد کبد، شش ها، معده و روده هايش را از شکافي در قسمت چپ بدنش در آورده و هر عضو را جداگانه موميايي و در کوزه هاي مخصوصي قرار دادند. بدين ترتيب فقط قلب در داخل بدن ماند. پس از کاربرد روغن ها و مواد متعدد ديگر و خشک نمودن جسد، آن را با رشته هاي پارچه اي پيچيدند، که در حين اين کار و پس از هر بار پيچيدن طلسم مقدسي از طلا و جواهرات را ميان آن مي گذاشتند. بعد از آن کل جسد را آغشته به صمغ کردند. اين عمليات بر روي سه تخت سنگي يک تکه به مدت45 روز انجام شد. پس از انجام عمليات موميايي، مراسم مذهبي انجام و جسد را با تابوت به آرامگاه اصلي برده و در تابوت سنگي خود قرار دادند و آن را با در سنگي اش پوشانيدند. کوزه هاي حامل اعضاي بدن فرعون را در جعبه هاي چوبي قرار داده و آن را پايين تابوت سنگي گذاشتند. هم چنين در دو انبار وسايل شخصي، خوراک، پوشاک، زينت آلات، اسلحه و حتي وسايل سرگرم کننده نيز براي فرعون انباشتند. پس از اجراي مراسم مذهبي، کاهنان محل را ترک و با بستن درب هاي ورودي راه پشت سر مسدود و غير قابل ورود شد. جسد فرعون در ميان بيش از دو ميليون قطعه سنگ مدفون شد. اهرام ثلاثه . در ادامه سلسه پادشاهي فراعنه، اهرام ديگري ساخته شد. يکي از عجايب هفت گانه جهان اهرام ثلاثه «گيزا» بنام هاي خئوپس (Khufu) ، خفر (Khafr) و منکاري (Menkaure) واقع در چند کيلومتري جنوب شهر قاهره است. اهرام ثلاثه مصر شاهکار تکنيک مهندسي، طراحي و معماري هستند. برش و اندازه گيري سنگ ها در حد اعجاب انگيزي دقيق بوده، به طوري که کوچکترين خطايي باعث بر هم خوردگي اشکال هندسي و حتي فرو ريختن بنا مي شد. اين بناها بزرگترين بناهاي ساخت بشر تاکنون هستند. عظيم ترين هرم بنام خئوپس در ابعادي به ضلع230 و ارتفاع146/59 متر ساخته شده است. در ساخت اين هرم، حدود2 ميليون و300 هزار سنگ به کار رفته که وزن هر کدام از آنها به طور متوسط2/5 تن بوده است. در جمع در حدود5/8 ميليون تن سنگ در اين بنا استفاده شده است. هرودوت مورخ يوناني، زمان احداث مسير جاده و آبراه براي شروع اين بنا را10 سال، زمان ساخت هرم را20 سال و تعداد کارکنان آن را100 هزار نفر تخمين زده است. راه ورودي آن از شمال به ارتفاع18 متر بالاتر از سطح زمين و راهروي آن با يک شيب تا20 متر زير کف هرم ادامه دارد. از آنجا با يک راهروي ديگر به اطاق ملکه ارتباط دارد. ولي ملکه پس از مرگ در آنجا مدفون نشد. راهروي ديگري به ارتفاع 5/8 و طول 5/46 متر به محل مقبره فرعون که به ابعاد 21/5 و 43/10 و ارتفاع 82/5 متر است ختم مي شود. مقبره فرعون در ارتفاع 28/42 متري از کف هرم قرار دارد. کليه راه هاي ورودي به آن پس از دفن فرعون توسط سنگ هاي عظيم بسته و هيچ گونه امکان ورود به آن وجود نداشته است. دومين هرم بنام «خفري» به ابعاد 25/215 و ارتفاع 5/143 مترساخته شده است و سومين هرم از اهرام ثلاثه به ارتفاع 5/66 متر در حدود نصف دو هرم ديگر ساخته شده است. در نزديکي رودخانه نيل مجسمه ابوالهول براي نگهباني از مقبره ساخته شد که نيمي شير و نيمه ديگر خود فرعون بوده است. اين مجسمه در زمان مرگ فرعون نيمه تمام ماند و مانند بقيه آثار تمام نشده که با آمدن يک فرعون ديگر ناتمام مي ماند ساخت آن ديگر به اتمام نرسيد

[armin khatar]

توتان خامون (توت‌انخ‌آمون)
توت‌انخ‌آمون یا تو‌ت‌عنخ‌آمون (‎*tuwt-ʕankh-yamān‏) (معنای نام: پنداشت زنده آمون)(پادشاهی ۱۳۳۳-۱۳۲۷ (پیش از میلاد) یازدهمین فرعون مصر باستان از دودمان هژدهم یا همان پادشاهی نو شناخته می‌شود. نام آغازینش توت‌انخ‌آتون(به معنای : پنداشت زنده آتون) بود. آرامگاه او در روز ۴ نوامبر سال۱۹۲۲ در دره پادشاهان توسط هاوارد کارتر به‌تقریب دست نخورده یافته شد. این یافته را نشریات پخش کردند و توجه عامه به مصر باستان بسیار افزایش یافت. او رهبر بازگشت از آیین آتونیسم به آمونیسم، آیین باستانی مصر بود و در نه‌سالگی به پادشاهی رسید. وزیر و جانشین احتمالی وی آیه شاید بر بسیاری از تصمیمهای ---------- او اثرگذار بوده باشد. توت‌انخ‌آمون از نامدارترین فرعون مصر باستان است و عامه مردم او را با نام پادشاه توت می‌شناسند. ماسک مومیایی توت‌انخ‌آمون؛ نماد عام مصر باستان کودکی و پادشاهی مجسهٔ آمون، ساخته شده به دستور توت‌انخ‌آمون شجره‌نامهٔ توت‌انخ‌آمون هنوز به طور دقیق شناخته نشده است و نظریه‌های گوناگونی وجود دارد. مثلاً مورخان نمی‌دانند که آیا او فرزند آخناتون است یا آمنهوتپ سوم و یا حتی آیه، کشیش بزرگ آمون. توت‌انخ‌آتون در ۹ سالگی با سومین دختر آخناتون و نفرتیتی، انخ‌اسن‌پاآتون (کسی که برای آتون زندگی می‌کند) ازدواج می‌کند و پس از مرگ اسمنخکاره، با نام توت‌انخ‌آمون به پادشاهی می‌رسد. همسر جوانش نیز نام انخ‌اسن‌آمون (کسی که برای آمون زندگی می‌کند) را برای خود برمی‌گزیند. فرعون جوان، تحت تأثیر وزیرش آیه، دستور می‌دهد که تمامی نام‌های آتون و آخناتون را از معابد پاک کنند و نام آمون را که در دورهٔ حکومت آخناتون حذف شده بود دوباره حک کنند. از آن پس، به دستور کشیشان، بردن نام آخناتون که جنایت‌کار بزرگ خوانده می‌شود قدغن است. او پایتخت خود را شهر تب (که از زمان آخناتون رها شده بود) قرار می‌دهد و حدود ۱۰ حکومت می‌کند، بی آن که پادشاهی او جلال یا درخشندگی خاصی داشته باشد. وی آخرین فرعون دودمان شکوهمند هجدهم است؛ آیه پس از چهار سال پادشاهی حکومت را به رامسسیان (دودمان نوزدهم) می‌سپارد. مرگ پادشاه درهٔ پادشاهان، ورودی آرامگاه توت‌انخ‌آمون توت‌انخ‌آمون در ۱۹ سالگی ، در حوالی ماه ژانویه بی آن که جانشینی از خود برجای بگذارد می‌میرد. مرگ او برای مصریان غیر منتظره است و مقبرهٔ وی هنوز تکمیل نشده است. بنابراین تابوت وی را در مقبره‌ای دیگر قرار می‌دهند که نسبتاً ساده است. احتمال می‌رود که این آرامگاه برای آیه ساخته شده بوده باشد، که با وجود سن بالایش پس از توت‌انخ‌آمون بر تخت می‌نشیند. علت مرگ توت‌انخ‌آمون امروزه معمایی است که هنوز حل نشده است. متخصصینی که پس از کشف آرامگاه توسط هاوارد کارتر و لرد کارناروون مومیایی را مطالعه کردند متوجه هیچ‌گونه آسیب‌دیدگی بر روی بدن نشدند و این نظریه‌ی هرگونه مرگ اتفاقی یا خشونت‌آمیزی را دور می‌کند. ولی برخی جراحت کوچکی را در نزدیکی گوش چپ کشف کردند که می‌تواند نشان دهندهٔ این باشد که فرعون جوان دچار خونریزی مغزی شده است. جمجمهٔ مومیایی توت‌انخ‌آمون توت‌انخ‌آمون و انخ‌اسن‌آمون در باغی رؤیایی مرگ توت‌انخ‌آمون پایان دودمانی است که با اهمسه یکم شروع شد. این فرعون جانشینی از خود برجای نمی‌گذارد. البته مومیایی دو دختر سقط شده در مقبرهٔ او پیدا شده است که گمان می‌رود فرزند او و انخ‌اسن‌آمون می‌باشند. همچنین به نظر می‌رسد انخ‌اسن‌آمون از پادشاه هیتیها درخواست فرستادن پسری کرده است تا بر تخت مصر بنشیند، ولی این فرستاده هیچگاه به ‌آب‌های نیل نمی‌رسد. احتمال دارد که انخ‌اسن‌آمون پس از مرگ همسرش با آیه، وزیر و جانشین توت‌انخ‌آمون ازدواج کرده باشد. ولی در مورد او هیچ چیز معلوم نیست، زیرا پس از مرگ همسرش هیچ اثری از او باقی نمانده است. گنج توت عنخ ‌آمون تخت پادشاهی توت‌انخ‌آمون توت‌انخ‌آمون در مقایسه با دیگر فرعون‌های بزرگ تاریخ مصر ثروت عظیمی ندارد، ولی آنچه گنج او را از سایرین تمایز داده است مقبرهٔ دست نخورده‌اش است که در تمامی این سال‌ها از هر دزدی به دور مانده است. و این در حالی است که آرامگاه‌های فراعنه‌ی بزرگ هزاران بار در طول تاریخ مورد دست‌برد دزدان قرار گرفته است. البته به نظر می‌رسد که مقبرهٔ این فرعون جوان دو بار بلافاصله پس از مرگش دچار دزدی مختصر شده است. اما این دزدان در مقبره بی‌نظمی از خود برجای نگذاشته اند و ظاهراً به دنبال وسایل کوچک فلزی و سبک بوده‌اند. آنچه آرامگاه توت‌انخ‌آمون را از دست‌برد نجات داد ورودی کوچک و پنهان شده در زیر سنگ‌ها بود که در طول همهٔ این سالیان جلب توجه نکرد. به‌علاوه، توت‌انخ‌آمون دورهٔ حکومت کوتاه و بی‌غوغایی داشت و گنجینهٔ او عظیم نبود؛ به همین دلیل پس مدت کوتاهی به فراموشی سپرده شد. چهارمین تابوت توت‌انخ‌آمون به تنهایی از ۱۱۰۰ کیلوگرم طلای خالص ساخته شده بود. در یکی از اتاق‌های مقبرهٔ او حدود ۶۵۰ وسیله (جام، کوزه، مجسمه، تخت، گنجه، ...) پیدا شد که تعدادی از آن‌ها با طلا و سنگ‌های گران قیمت تزیین شده بودند. در این اتاق همچنین یادگار‌های وی از دوران کودکی قرار داشتند: اسباب‌بازی‌های ارزشمند، پر، میز و صندلی‌های کوچک، ... در همان اتاق تخت‌هایی روان با سر‌های گاو، شیر، اسب‌آبی و تمساح، تخت پادشاهی فرعون، لباس‌هایی از پوست پلنگ، گنجه‌هایی از عاج و جواهرات پیدا شد. از ارزشمند‌ترین اشیأ در این اتاق می‌توان به مجسمه‌هایی از طلای خالص و درشکه‌ی شکار فرعون اشاره کرد. در جمع بیش از ۳۵۰۰ شیٔ از آرامگاه توت‌انخ‌آمون جمع‌آوری شد. چنین شکوهی سؤالی را به دنبال داشت: آرامگاه‌های کاملاً غارت شده‌ی فراعنه‌ی بزرگ چه چیز‌هایی را می‌توانست در بر داشته باشد، وقتی مقبرهٔ کوچک فرعونی ساده که ۱۰ سال بیش‌تر حکومت نکرده بود (آن نیز در سنین کودکی و نوجوانی) چنین شکوهمند بود؟ انتقام فرعون هاوارد کارتر در حال بررسی تابوت توت‌انخ‌آمون مرگ ناگهانی لرد کارناروون، مسؤل جست‌و‌جو در مقبرهٔ توت‌انخ‌آمون باعث شایعه‌ای شد که مدت‌ها در اکثر رسانه‌های سراسر جهان با حرارت دنبال شد. جمله‌ی معروفی که بر روی درب ورودی مقبرهٔ فرعون نوشته شده بود («مرگ هر کسی را که خواب فرعون را به‌هم بزند دربر خواهد گرفت.»)، باعث شد که مردم از طلسمی حرف بزنند که تمامی افرادی را که در کشف آرامگاه توت‌انخ‌آمون دست داشتند از بین می‌برد. شایعه‌ی این که لرد کارناروون به دلیل نیش عقرب، حیوانی مقدس در مصر باستان، مرده است در سرار مصر پیچید، در حالی که او به دلیل عفونت پس از نیش نوعی پشه جان داده بود. آنچه باعث دنباله‌دار شدن ماجرا شد مرگ‌های ناگهانی دیگری بود که پس از این حادثه اتفاق افتاد: * قناری‌ای که هاوارد کارتر هر روز با خود به زمین‌های کندوکاو می‌برد توسط مار کبری‌ای (حیوانی مقدس دیگر) خورده‌شد. * ریچارد بثل ، منشی جوان هاوارد کارتر و به دنبال او پدرش، لرد وست‌بری به طور ناگهانی مردند. * پروفسور لافلور ، مسؤل مطالعه‌ی اشیاء یافته شده در مقبره ناپدید شد. * همسر لرد کارناروون، باستان‌شناسی به نام داگلاس رید و استاد دانشگاهی به نام داگلاس دری نیز جان ‌سپردند. * مأموری که توسط کارشناسان نگران مصری به درهٔ پادشاهان فرستاده شده بود نیز مرد. در مجموع، ۱۷ کارشناس و دانشمند در مدت کوتاهی از بین رفتند؛ و این باعث شایعهٔ انتقام توت‌انخ‌آمون شد. آنچه بسیاری از مردم را حیرت‌زده ساخت این بود که هاوارد کارتر، کاشف اصلی آرامگاه، سالم به انگلستان بازگشت.

[armin khatar]

علت مرگ توتان خامون
توت عنخ آمون از معروفترین فراعنه مصر است . که به دلیل معلوم بودن مویایی وی موضوع بسیاری از محققان بوده و هست. عده ای از محققین اعلام کرده اند که توت عنخ آمون یکی از فراعنه مصر باستان کشته نشده بلکه احتمالا بر اثر عوارض ناشی از شکستگی پایش مرده است.عکسی که بوسیله اشعه ایکس از مومیایی ساله این فرعون مصری برداشته شده است نشان می دهد که او احتمالا پیش از مرگ از شکستگی پایش رنج می برده است.عکس دیگری از مومیایی که توسط اشعه ایکس برداشته شده است خرده استخوانی را در جمجمه او نشان می دهد.پس از اینکه این عکس برداشته شد اعلام شد که او بر اثر ضربه ای که به سرش وارد شده است مرده است.برخی از مورخین معتقدند که او به این دلیل که قصد داشت دوباره پرستش خدایان متعدد را رواج دهد کشته شده است.عده ای نیز معتقدند که او توسط آی(فرمانده جاه طلب ارتشش که او را به سلطنت رسانیده بود)به قتل رسیده است.زاهی حواس(رئیس شورای عالی اثار باستانی مصر)می گوید:ما نمی دانیم که این فرعون چگونه مرده است اما مطمئن هستیم که به قتل نرسیده و شاید به مرگ طبیعی مرده باشد.پرونده اکنون بسته شده و ما نباید بیش از این پادشاه را آزار دهیم.هیچ نشانه ای دال بر به قتل رسیدن فرعون وجود ندارد.پژوهشگرانی که نتایج تحقیقاتشان اعلام شد گفته اند که انها هیچ نشانه ای که موید وارد شدن ضربه ای به پشت سر فرعون باشد پیدا نکرده اند.در این گزارش امده است که خرده استخوان موجود در جمجمه نمی تواند دلیلی بر جراحت و صدمه دیدن فرعون در زمان حیاتش باشد بلکه احتمالا جمجمه او در حین مومیایی شدن جسدش شکسته است. همچنین در این گزارش آمده است که اگرچه شکستگی به تنهایی نمی تواند تهدیدی برای جان انسان باشد اما احتمالا عفونت ناشی از شکستگی عامل مرگ فرعون بوده است.با این حال عده ای دیگر در تیم تحقیق در تائید نظریه شک دارند و احتمال می دهند که ممکن است باستان شناسان مسبب شکستگی استخوان پای مومیایی باشند. فاروق حسنی(وزیر فرهنگ مصر)تایید کرد که برای نخستین بار جسد مومیایی شده این فرعون به موزه قاهره منتقل خواهد شد.دوره سلطنت توت عنخ امون پس از سقوط اخناتن(فرعونی که خدایان چندگانه مصری را کنار گذاشت و یکتاپرستی را رواج داد)در سن ?? سالگی با مرگش پایان یافت

[armin khatar]

نخستین فرعون زن مصر باستان ملکه حاچپسوت
در دامنه ارتفاعات غربي مقابل شهر تبس در ساحل غربي نيل، ويرانه هاي زيباترين معبد مصر به چشم مي خورد.اين معبد امروزه به" دير البحري"معروف است. اين معبد کوچک را دختر توتموز اول،عليا حضرت ملکه حاچپسوت،براي انجام مراسم ويژه مردگان بنا کرد.وقتي باستانشناسان ماجراهاي زندگي حاچپسوت را به هم پيوند مي دادند،به يکي از مهيج ترين داستانهاي تاريخ مصر باستان پي بردند.زيرا به واقع سرگذشت زن زيبايي است که تخت سلطنت مصر را از دست پسر بچه اي ربود و بيست و يک سال با آرامشي آميخته با دلهره سلطنت کرد. ماجرا چنين آغاز مي شود که توتموز اول از ملکه بزرگ دربارش چهار فرزند داشت. همه آنها به جز شاهزاده خانم خردسال....،حاچپسوت،در کودکي مردند.توتموز پسري هم از يکي از همسران ديگرش داشت، در مصر باستان برادران و خواهران خانواده سلطنتي نيز بنا بر سنت با يکديگر ازدواج مي کردند. شايد بتوان گفت که ازدواج با محارم تخت و تاج را در ميان خانواده شاهي نگه مي داشت و پاکي و خلوص دودمان سلطنتي را تضمين مي کرد.اما حاچپسوت برادر تني نداشت وهمين امر براي او بهترين پيشامدها را در پي داشت.وقتي توتموز اول پايان زندگيش را نزديک ديد حاچپسوت را به ازدواج برادر ناتني او، پسري که از همسر ديگرش داشت در آورد.پس از مرگ توتموز اين مرد با نام توتموز دوم، فرعون مصر و حاچپسوت، ملکه مصر شد. (ملکه حاچپسوت) حاچپسوت وشوهرش صاحب دو دختر شدند.توتموز دوم علاوه بر آن هم پسري از يکي از زنان حرمش داشت....<**ادامه مطلب...**>وقتي اين پسر نه ساله بود پزشکان دربار به توتموزدوم گفتند که چيز زيادي به پايان عمرش باقي نمانده است. براي اينکه خاندان شاهي بار ديگر بدون وليعهد نماند، توتموز دختر بزرگش را به ازدواج پسرش در آورد. بعد از مرگ توتموز دوم اين پسر بچه به عنوان توتموز سوم بر تخت نشست و همسر خردسالش ملکه بزرگ مصر شد. حاچپسوت اکنون مي بايست نقس ملکه مادر را باز مي کند، او در تمام مراسم رسمي فروتنانه پشت سر فرعون خردسال گام بر مي داشت،اما در تمام اين مدت ظاهرأ زمام امور را درپنجه هاي خود مي فشرد. اما حکومت بر مصر زير نام توتموز سوم خردسال حاچپسوت را راضي نمي کرد.بنابراين احتمالأ يک روز حاچپسوت خود را همچون پادشاهان قديم با مقدسترين جامه و علامتهاي رسمي فرعون آراست، و در حالي که ريش مصنوعي چهار گوشي به چانه خود چسبانده بود، بر تخت سلطنت نشست وخود را فرعون مصر اعلام کرد.حاچپسوت نخستين زني بود که با يک کودتاي بدون خونريزي به فرمانروايي دره نيل رسيد. حاچپسوت هماندم که سلطنت را به چنگ آورد، دستور داد توتموز سوم را به صحن وسيع وتاريک داخل معبد آمون تبعيد کنند.آنگاه حاچپسوت کاهن بزرگ و وفادار آمون را به مقام صدراعظمي نشاند و به کمک او بازسازي معابد مصر را آغاز کرد.معابد مصر در دوران فرمانروايي طولاني هيکسوس ها به طرز غم انگيزي رو به خرابي رفته بود. در اين ميان حاچپسوت کار ساختمان دير البحري،معبد ويژه پس از مرگ خودش را را هم در تبس آغاز کرده بود. معبد او توسط سر معمارش سنموت طرح ريزي و ساخته شد،سنموت تنها مردي بود که حاچپسوت در تمام عمر دوستش مي داشت.سنموت در زماني که بر کار ساخنمان ديرالبحري نظارت مي کرد دستور داد که يک آرامگاه مخفي هم براي خودش در زير محراب داخلي معبد حاچپسوت بسازند. (ديرالبحري نيايش گاهي براي مردگان که به فرمان ملکه حاچپسوت در دامنه ارتفاعات غربي مقابل شهر تبس ساخته شد) حاچپسوت بيست و يک سال با کارداني بر مصر حکومت کرد. سلطنت او به رغم خصومتها و توطئه هايي که در پشت پرده جريان داشت،حد فاصلي بود ميان مصر قديم محصور در دره نيلکه در صلح و صفا با همسايگانش دادوستد مي کرد، و مصر جديد که رفته رفته به امپراطوري جنگ طلب و سلطه گر با ثروتي فوق تصور مبدل مي گشت. زندگي حاچپسوت به طرز ناگهاني و اسرار آميز به پايان رسيد. توتموز هنگامي که از نو به سلطنت رسيد.سي و يک ساله بود.خواه حاچپسوت را او به قتل رسانده باشد يا نه، واقعيت اين است که کوشش کرد تا تمام يادبود هاي او را در مصر نابود کنند.