عایقهای ساختمانی

[Mohamad]

عایقکاری

مقدمه: تلاش برای بهینه سازی و مصرف سوخت در ساختمانها از اهداف عمده بخش ساختمان و مسکن می‌باشد تمامی فعالیتهایی که می توانند به نوعی در بهینه سازی مصرف سوخت موثر باشند از قبیل : عایقکاری حرارتی ساختمان ، عایقکاری تاسیسات مکانیکی، استفاده از تجهیزات با راندمان بالا، مصالح مرغوب (مانند پنجره‌های دوجداره) و طراحی مناسب در راستای جلوگیری از اتلاف انرژی‌ از اهم فعالیتهای مدیریت ساختمان می باشد . به عقیده کارشناسان صنعتی و دست اندرکاران ساختمان سازی، هزینه عایق کاری ساختمان ها 8/1 درصد هزینه کل ساختمان است، اما مزایای استفاده از عایق کاری مانند کاهش مصرف سوخت وجلوگیری از اتلاف گرما و سرمای داخل ساختمان و همچنین اثرات جلوگیری ازورود آلودگی هوا و آلودگی صوتی به داخل محیط زندگی و کار بسیار بالاتر از سرمایه گذاری اولیه برای عایق کاری است. خانوارها و ساکنان ساختمان های عایق کاری شده در سال اول سکونت خود، کل هزینه عایق کاری را از محل صرفه جویی درسوخت و برق پرداخت خواهند کرد.
آمارهای صرفه جویی در هزینه ها و کاهش مصرف سوخت در اثر عایق کاری صنایع و ساختمان ها درکشورهای مختلف نشان می دهد که ترکیه درسال 1995 با اجباری کردن عایق کاری با ضخامت 5 سانتی متردر ساختمانها20 هزار تن گاز سمی کربن دی اکسید را کاهش داد، سایرآلاینده ها نیز به میزان قابل توجهی کاهش یافت.
این کشورها علاوه بر کاهش آلودگی هوا از سایر مزایای عایق کاری مانند کاهش مصرف سوخت و برق، جلوگیری از ورود سروصدا به داخل خودروها و ساختمان ها محیط زندگی و کاهش سروصدا و اتلاف انرژی در کارخانه ها، خیابان ها و ساختمان ها، میلیارد ها دلار صرفه جویی داشته اند و محیط زندگی شهری وخانواده ها با آرامش بیشتری همراه شده است.
کارشناسان محیط زیست، متخصصین انرژی و روان شناسان، امروزه اجباری کردن عایق کاری و استفاده ازعایق های رطوبتی و حرارتی را عاملی درکاهش ناراحتی های روحی، عصبی، اتلاف انرژی، کاهش آلودگی هوا و بیماری های مختلف معرفی کرده اند.


تعریف عایق:
بطور کلی مواد عایق به موادی گفته می شود که انتقال حرارت را ازمحلی به محلی دیگر به تاخیر انداخته و یا متوقف سازند. بنابراین مواد عایق باعث کاهش تلفات انرژی می شوند.
همراه با پيشرفت تكنولوژي در زمينه هاي مختلف صنعتي سيستم هاي عايق بندي نيز پيشرفت فراوان داشته است كه با نگاهي به گذشته مي توان اين موضوع را بررسي كرد در قديم الايام از روش سنتي كاه گل براي عايق نمودن سقف ها استفاده مي شد سپس روش قير گوني و اسفالت و نهايتا عايق پيش ساخته امروز جايگزين روش هاي كهنه و قديمي به دليل امتيازات فراوان آن شد.
عایق کاری ساختمان
عایق کاری نقش بسیار مهمی در گرم نگه داشتن ساختمان در فصل زمستان و خنک نگه داشتن آن در فصل تابستان دارد. به کمک عایق کاری می توان یک خانه را در زمستان 5 درجه گرمتر و در تابستان 10 درجه خنک تر نگه داشت
انواع عایق کاری :

.1- عایق هایی که در ساختار آنها حبابهای هوا وجود دارد و باعث کاهش هدایت حرارت می شوند.
2- عایق هایی که حرارت را باز می تابند.پشت این عایق ها باید حدود 20 میلی متر فاصله هوایی تعبیه شود.

عایق ها چگونه ارزیابی می شوند ؟
فاکتور مهم در انتخاب عایق ها ، میزان مقاومت حرارتی آن هاست.هر قدر مقاومت بالاتر باشد ، عایق حرارت را کمتر از خود عبور می دهد و صرفه جویی که به همراه دارد افزایش می یابد ، پس به جای ضخامت عایق ها ،باید مقاومت حراتی آن ها با هم مقایسه شوند.
عایق های گوناگون با مقاومتهای حرارتی برابر ، از نظر میزان صرفه جویی در انرژی همانند هستند و تنها اختلاف آنها در قیمت و محل کاربرد است.
مقدار عایق کاری اجباری:
طبق قانون، تمام ساخت و ساز هايي كه در كشور انجام ميشود بايد مطابق مقررات ملي ساختمان باشد كه در سال 1370 به تصويب رسيده است. مبحث نوزدهم اين مقررات مربوط به انرژي و صرفه جويي در آن است كه اجراي آن از تيرماه سال 1381 اجباري شده است. بر اساس اين مقررات، مقاومت حرارتي اجزاي خارجي ساختمان نبايد از حد معيني پايين تر باشد.
منظور از اجزاي خارجي ساختمان ، ديوار ها و سقفهايي است كه از يك طرف با محيط داخل ساختمان و از طرف ديگر با هواي آزاد در تماسند. بقيه ديوارها يا سقفها مانند ديوارهايي كه اتاقها را از هم جدا ميكنند يا سقفهاي بين طبقات شامل اين مقررات نمي شوند
براي تعيين حد مجاز مقاومت حرارتي اجزاي خارجي، ساختمانها را به چهار گروه تقسيم ميكنند. اين دسته بندي بر اساس موقعيت جغرافيايي، نوع كاربري، اندازه شهري كه ساختمان در آن قرار دارد و زيربناي ساختمان انجام مي گيرد. سپس ميزان عايق مورد نياز در هر يك از اين گروه هاي چهارگانه تعيين ميشود.
رعايت اين حد اقل ها در ساختمانهايي كه از اين پس در مناطق شهري ساخته ميشوند الزاميست و شهرداري ها كه بر اجراي اين مقررات نظارت دارند،گواهي پايان كار را تنها در صورتي صادر ميكنند كه اين موازين رعايت شده باشد.
عايقكاري بيش از مقدار اجباري:
همان طور كه گفته شد مبحث نوزدهم مقررات ملي ساختمان تنها حد اقل ها را تعيين كرده است، اما مي توان ساختمان را بيش از اينها هم عايق كرد و در نتيجه انرژي بيشتري صرفه جويي نمود. پيش از اجراي عايقكاري بايد هزينه هاي خريد و نصب عايق و صرفه جويي حاصل از اين كار را در نظر گرفت و اقتصادي ترين مقدار عايق را تعيين كرد.




چه جاهایی باید عایق کاری شوند ؟
-سقفها : با عایق کاری سقف مصرف انرژی برای گرمایش وسرمایش ساختمان 35% تا 45% کاهش می یابد
جزئیات عایق کاری سقف های صاف
جزئیات عایق کاری سقف های شیب دار
2-دیوار های خارجی : مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش ساختمان را حدود 15% کاهش می دهد.
جزئیات عایق کاری دیوار ها
3 - کف : مصرف انرژی در زمستان را 5% کاهش می دهد
4- لوله های آبگرم : برای عایق کاری لوله های آبگرم می توان از عایق های پتویی یا عایقهایی که به طور ویژه برای لوله ها ساخته شده و به راحتی قابل نصب هستند استفاده کرد.
مزایای عایق کاری:
1-عایق کاری و بهبود ظاهر
پوشاندن خطوط لوله كشي و ساير سطوح مورد نظر توسط عايق ها باعث بهبود ظاهر مي شود.
2-حفاظت در برابر آتش:
عايقكاري موجب بهبود حفاظت در برابر آتش در سيستم هاي تاسيسات مكانيكي و الكتريكي، كانال ها، كابل ها و سيم كشي هاي برق و... مي شود.
3-کنترل آلودگی صوتی:
عايقكاري با جلوگيري از انتقال اصوات خارجي به داخل ساختمان ، وجذب طنين صداهاي داخل ساختمان ،سبب كاهش آلودگي های صوتي داخلي وخارجي می شود.
4-کنترل چگالش:
عايقكاري با به تاخير انداختن چگالش بخارات روي لوله ها، كانال ها و چيلرهاي سرد و آب باران و... ، موجب كاهش خوردگي مي شود. براي اين امر بايد از عايقي با ضخامت مناسب جهت نگه داشتن دماي سطح بالاتر از دماي نقطه شبنم هواي محيط استفاده كرد.


5-حفاظت وایمنی اشخاص:
عايق كاري با كاهش دماي سطح لوله ها و تجهيزات به يك سطح امن تر ، سبب ايمني افراد در برابر آسيب هاي پر خطر مي شوند.
6-حفاظت محیط زیست :
عايقكاري موجب كاهش مصرف انرژي وبه تبع آن كاهش مصرف سوخت براي توليد اين انرژي مي شود اين امر سبب كاهش انتشار گازهاي آلاينده مانند : دي اكسيد كربن ودي اكسيد گوگرد، مي شود. به اين دليل كه اكسيد كربن و گازهاي گلخانه اي عامل گرم شدن زمين است و اينكه دي اكسيد گوگود عامل اصلي در بارانهاي اسيدي مي باشد. عايقكاري نقش زيادي در حفاظت محيط زيست دارد.

7-عامل بازگشت سرمایه:
يك سيستم طراحي واجراي مناسب عايقكاري باعث بازگشت سريع سرمايه مي شود .عايقكاري يك سرمايه گذاري با ريسك پائين است زيرا پس انداز وبازگشت بالا قابل پيش بيني است.
8-ذخیره انرژی :
یک سیستم طراحی و اجرای مناسب عایقکاری به سرعت نیاز به انرژی را کاهش داده و باعث کاهش
هزینه ها می شود.

[Mohamad]

انواع عایق ها:
1-عایق های گرمایی هدایتی (حرارتی):
ضریب هدایت عایق های گرمایی کم و برعکس ضریب مقاومت آنها زیاد است
عایق حرارتی مواد و مصالحی هستند که مقاومت زیادی در مقابل عبور گرما دارند و می توان به وسیله ی آنها تا آنجا که ممکن است از انتقال حرارت محل گرم شده یا لوله های حامل آب گرم یا کانالها و...جلوگیری کرد تا در مصرف سوخت جلوگیری شود
موادي كه به منظور جلوگيري از خروج گرما به مصرف مي رسند به نام عايق هاي حرارتي شناخته مي شوند و به صورت عايق هاي انباشتي , عايق هاي منعكس كننده عايق هاي پاشيدني , كف هاي تزريقي , عايق هاي موجدار , تخته هاي عايق و اشكال ديگر وجود دارند.
الف)عايق هاي انباشتي :
اين عايق ها به دو صورت اليافي يا دانه اي وجود دارند كه نوع اليافي آن شامل پشم سنگ پشم شيشه , پشم سرباره و الياف گياهي كه معمولا پشم چوب هستند مي باشند . و نوع دانه اي آن از موادي مانند پلي استايرين , پوكه هاي رسي پرليت و يا از مواد گياهي , مانند خرده هاي چوب پنبه تهيه مي شوند از اين نوع عايق ها درداخل ملات ها و مكان هايي كه فاقد شكل مشخصي مي باشند استفاده مي شود
ب)عايق هاي منعكس كننده :
اين عايق ها معمولا از ورق هاي فلزي ساخته مي شوند و چنانچه به نحو مناسب نصب شوند مانع نفوذ بخار آب هوا به داخل مي گردند

سيستمي با يك يا چند رويه با ضريب تابش كم كه تابش حرارتي را محدود مي كند.



ج)عايق هاي پاشيدنی:
اين عايق ها از مخلوط الياف و مواد ريز كه با انواع مواد چسبنده به يكديگر چسبيده باشند ساخته مي شود و به روي محل هايي كه نياز به عايق كردن آنها باشد پاشيده مي شوند
د)عايق هاي كف تزريقي :
اين عايق ها از موارد ريز پلاستيكي ساخته مي شوند و پس از قرار گرفتن و پر كردن فضاي مورد نظر سخت مي شوند . معمولا در بين ديوارهاي ساخته شده كه امكان دسترسي وجود ندارد از اين نوع عايق استفاه مي شود
ه)تخته هاي عايق :
اين نوع عايق ها از مصالح گوناگوني مانند ني , چوب , پشم سنگ و ورقه هاي پلي اورتان مواد پلاستيكي ساخته مي شوند . تخته هاي عايق به جهت پوشش بيروني و دروني ديوارها و عايق سقفهابه كار مي روند

-عایقهای گرمایی تشعشعی یا عایقهای فلزی: 2
این عایق ها که در سطح دیوارها و سقف ساختمان بکار برده می شود که از صفحات فلزی براق نظیر آلومینیوم و برنزومس می باشندو عمل آنها انعکاس مقداری اشعه آفتاب وجلوگیری از نفوذ آنها به داخل سطوح ساختمانی نظیر دیوار و سقف می باشد .
بدین ترتیب گرمای منتقله از اشعه آفتاب را تقلیل می دهدو برعکس موجب نفوذ اشعه آفتاب می شود که در محاسبات بار برودتی در تهویه مطبوع از آن استفاده می شود.لذا با رنگ کردن سطوح ساختمانی (دیوار و سقف )به رنگهای روشن(خصوصا سفید)می توان یک عایق تشعشعی در سطح ایجاد واز نفوذ گرمای اشعه ی آفتاب کاست.
3-عایق های رطوبتی :
رطوبت موجب بالا بردن ضریب هدایت و تقلیل ضریب عایق بودن عایق های هدایتی می شود.لذا برای جلوگیری از نفوذ رطوبت در عایق های سطوح ساختمانی (نظیر دیوار سقف و...)و عایق لوله های حامل سیال گرم یا سرد و همچنین برای جلوگیری از نفوذ رطوبت زمین به لوله های فلزی و زنگ زدگی آنها می بایستی از عایق های رطوبتی استفاده کرد.عایقهای رطوبتی عایق هایی هستند که در نفوذ رطوبت از یک طرف به طرف دیگر جلوگیری می نماید . تعدادی از این عایق ها که در تاسیسات به کار برده میشود عبارتند از کلیه اجسامی که به قیر آغشته شده باشند مانند گونی کاغذ یا پارچه قیر اندود و همچنین مواد لاستیکی وپلاستیکی و نظایر آنها به عنوان مثال روی عایق های پشم شیشه و معدنی و همچنین مواد لاستیکی و پلاستیکی و نظایر آنها از مواد قیری یا خودش استفاده می شود .
انواع عایق های رطوبتی را می توان به انواع 1-گونی2-مواد آغشته به قیر 3-لاستیک 4-پلاستیک 5-انواع ضد زنگ تقسیم نمود.
عایقهای سرد ، نسل جدیدی از عایقهای رطوبتی می باشند که بر اساس ترکیبات مواد شیمیایی ساخته می شود.این نوع عایق ها جایگزین عایق های رطوبتی مانند ایزوگام ، قیر ، و ... بوده و هدف تولید آن برطرف کردن معایب نسل گذشته عایق های رطوبتی می باشد.
عایقهای رطوبتی سرد بر دو نوع ساخته می شود :


1- عایق سفید ( حلال آب ) : این نوع عایق رطوبتی در هنگام نصب با آب مخلوط شده و به صورت رقیق به روی سطح اجرا می گردد اما به دلایل مختلف در تماس مستقیم با آب مانند استخرها و مناطق شمالی و غربی کشور ، پایداری و چسبندگی خود را به سطح از دست داده و ناگزیر دچار ترک و برآمدگی می شود. 2- عایق پلیمری : این نوع عایق رطوبتی بر اساس ترکیبات شیمیایی مواد آب گریز طبق فرمولاسیون خاصی تولید می شود. این ترکیب ایده آل در تماس مستقیم با آب و در سطح مناطقی که بارندگی و رطوبت آن بالا تر است ، مقاومت کاملاً مناسبی داشته و قابلیت چسبندگی خود را کاملاً حفظ می نماید. غلظت این نوع عایق باعث شده تا سطح یکپارچه ای به ارمغان آورد و بدون ترکیب با هیچ ماده ای قابل استفاده می باشد.

4-عایق گرمایی هوایی و خلا
از عایق بودن فاصله هوایی یا خلا می توان در سطوح ساختمانی مانند دیوارها و سقفها و شیشه پنجره های برای عایق گرمایی استفاده کردعایق بسیار خوبی از طریق ذرات جسم است که گرما را در نتیجه مجاورت به دست عبور می دهند.در حالیکه در محیط خلا مولکولی وجود ندارد که گرما را انتقال دهد. ودر فضای هوایی نیز چنانچه از عمل جابجایی جلوگیری شود وبه عبارت دیگر هوا ساکن باشد مولکولهای هوا در نتیجه جابجایی گرما یا سرما را انتقال نمی دهند.
لذا چنانچه دردیواره فاصله هوایی منظور گردد می بایستی برای جلوگیری از حرکت هوا وانتقال جابجایی موانع در ارتفاع فضای خالی داخل دیوار در فواصلی از هم نصب نمود که از جریان هوا در نتیجه جابجایی جلوگیری شود.
5-عایق صوتی :
این عایق از انتقال صدا از یک محل به محل دیگر جلوگیری می کند.مسئله کنترل صدای حاصل از فن ها و موتورها وحتی حرکت سیال در لوله در تاسیسات از اهمیت بالایی برخوردار می باشدوبه منظور مقابله و كاهش سر و صداي مزاحم در ساختمانها از اين نوع عايق ها استفاده مي كنند در واقع در طراحي ساختمان ها بايد دو چيز را در نظر گرفت , اول جذب صدا و بعد انتقال آن و از مصالحي استفاده نمود كه اين خاصيت را داشته باشند . موادي كه قادرند امواج صوتي را جذب كرده و مقدار آن را كاهش دهند به مواد اكوستيكي معروف مي باشند
انواع مواد آكوستيكي:
مهم ترين ويژگي هاي يك عايق صوتي مناسب زياد بودن وزن آن نرم بودن , ظرفيت بالاي كاهش سر و صدا و غير قابل نفوذ بودن است.
ويژگيهاي مصالح آكوستيکی:
مصالح آكوستيكي بايد به لحاظ شكل ظاهري يكنواخت , بدون عيب و عاري از مواد سست و كم دوام و مضر باشند . مقاومت در برابر فشار , بريدگي و كشيدگي , جذب آب , تخلخل و حمله موجودات زنده نظير حشرات از ويژگي هاي مواد آكوستيكي است كه به همراه قابليت حمل آسان مي تواند مورد توجه واقع شود

عايق هاي صوتي سربي :
اين عايق ها به صورت ورقه هايي در روي تيغه هاي نازك پارتيشن و روي مصالح .ديگر با استفاده از چسب مخصوص مي توان استفاده نمود
كاشي و صفحات ساخته شده از فيبرهاي سلولزي :
اين كاشي ها معمولا از الياف نيشكر كه تحت فشار قرار گرفته و به صورت تخته دري آيند ساخته مي شوند و معمولا آنها را سوراخدار مي سازند تا صدا بتواند به حفره هاي بين الياف برسد كه باعث جذب آن گردد .
كاشي هاي ساخته شده از فيبرهاي معدني:
اين كاشي ها در كشورهاي صنعتي از سرباره كوره ذوب آهن توليد مي شود و به صورت شكافدار و يا سوراخدار ساخته مي شود تا قابليت جذب صوت آنها افزايش يابد
كاشي هاي فلزي سوراخدار :
اين كاشي ها از ورق هاي آلومينيومي و يا فولادي ساخته شده كه سطح آن - .سوراخدار بوده و با موادي نظير پشم هاي معدني پرشده اند و روي آن را با پوشش لعاب پخته سفيدي مي پوشانند

انواع مصالح عايق هاي حرارتی:
مصالحي كه به صورت عمده در عايق ها به كار مي روند عبارتند از:
الياف معدني:
اين ماده از خرد كردن سنگهاي آتشفشاني كه نقطه ذوب بالا دارند ساخته مي شود و عايق خوبي براي حرارت و جلوگيري از اشتعال مي باشد
پشم شيشه :
عبارت است از الياف بسيار نازك شيشه كه تقريبا به هم متصل مي باشند كه اين الياف را پس از سرد كردن روي كاغذ قيري و يا تور داراي الياف قرار مي دهند اين ماده اشتعال ناپذير و از خاصيت بي بويي ونگرفتن نم برخوردار مي باشد و امكان رشد قارچ و كپك در آن وجود ندارد که در قسمت های بعدی مفصلا توضیح داده شده است
پرليت :
اين ماده از الياف سنگ هاي معدني و چسب به وجود مي آيد و به تخته هاي سبك وزني تبديل مي شود كه يك طرف ان را با قير مي پوشانند عايق خوبي براي جذب صدا و مورد استفاده در بام ها مي باشد
کاربرد پرلیت منبسط شده :
مصارف مهم پرلیت منبسط شده عبارت است از تهیه بتن سبک وزن ، پرکنندگی ، عایق حرارتی و صوتی ، کشاورزی و به عنوان صافی و ساینده است. پرلیت را می‌توان به نسبتهای مختلف با سیمان مخلوط کرد و از آن قطعه‌های سبک وزن تهیه کرد. ملات پرلیت از ملات سیمان سبکتر ، هدایت گرمایی آن کم جذب صدای آن بیشتر است.

در رنگ سازی ، پلاستیک ، لاستیک و عایق بندی فضای خالی دیوارهای دو جداره بکار می‌رود. صفحات پرلیتی را به کمک پرلیت و یک ماده چسباننده نظیر گچ می‌توان تهیه نمود. این صفحات وزن کم دارند و به عنوان عایقهای خوب حرارتی و صوتی بکار می‌روند. صفحات جذب صدا ، از مخلوط پرلیت و آزبست پرس شده تهیه می‌گردند.مخلوط پرلیت ، آزبست و یک ماده چسباننده نظیر گچ به صورت عایق حرارتی بسیار خوبی به مصرف می‌رسد که از آن به منظور عایق بندی مخازن و لوله‌ها تا دمای 1000 درجه سانتیگراد استفاده می‌شود.
تخته هاي فيبري:
اين ماده از اولين عايق هاي حرارتي ساختمان است كه از فشرده كردن پشم نمد و الياف گياهي ديگر به صورت تخته ساخته مي شود . ابن ماده به همراه يك پوشش از عايق هاي نوع پلاستيك به عنوان زمينه .اي براي آسفالت و پوشش نمدي مصرف مي شود
پلي يورتها :
اين مواد پلاستيكي كه در واقع گروهي از پليمرها مي باشند از نوع بهترين عايق حرارتي مي باشند كه در عايق كاري سقفها , زير كف , ديوارهاي خارجي سقف كاذب و جاهاي گوناگون ديگر مصرف مي شوند و به صورت پاشيدني و اسفنجي وجود دارند.
عايق هاي شيشه :
پوششی چند لایه است که به کمک چسب مخصوص به سطح شیشه می چسبد بستر اصلی آن پلی استر از جنس پلی اتلین ترفتالات می باشد این پوشش حاوی ماده جاذب اشعه فرابنفش بوده وتا حدود 99% از ورود این اشعه جلوگیری می کند مهمترین لایه آن لایه فلز پوش است که به کمک روشهای پیشرفته ذرات فلزات سنگین مانند (وانادیوم- طلا- آلیاژ نیکل کروم ) بر روی لایه پلیمری اندود گردیده است خاصیت این لایه بازتابش اشعه ی مادون قرمز بوده و در حالی که اجازه ی عبور نور مرئی را به آن می دهد در واقع این عایق را می توان تلفیقی از دو نوع عایق نوین انعکاسی و پلیمری شفاف دانست لایه های بعدی باعث تقویت استحکام کششی شده در نهایت خواص ضد خش به محصول می دهد مزیت دیگر این پوشش جلوگیری از خطر پاشیدگی شیشه هنگام شکسته شدن و یا هنگام زلزله است .
در انواع کم گسیل این نوع عایق در فصل زمستان با کم کردن ضریب انتقال حرارت رسانش شیشه باعث کاهش اتلاف حرارت نیز می گردد
تخته لايه:
تخته لايه يك پانل چوبي چسب خورده است كه از لايه‌هاي نسبتاً نازك ساخته شده و اين لايه‌ها به صورت موازي ياعمودي برهم قرار گرفته‌اند و تعداد لايه‌هاي آن معمولاً فرداست. اگر لايه‌هاي نسبتاً ضخيمي از چوب، به عنوان لايه در يك پانل استفاده شود اغلب 2 تا از لايه‌ها راستاي الياف شان موازي هم قرار گرفته در يك پانل لايه‌هاي بيروني ، لايه‌هاي رو يا پشت و رو ناميده مي‌شوند و لايه‌هاي داخلي به نام لايه‌هاي مغزي يا مركزي و لايه‌هايي كه بلافاصله زير لايه‌هاي پشت درو قرار مي‌گيرند لايه مياني ناميده مي‌شوند. مغز تخته لايه‌ها ممكن است از لايه‌ چوبي ، الوار يا تخته خرده چوب تشكيل شده باشد و ضخامت آن مي‌تواند از6/1mm تا75 mmباشد.
در تخته لايه ممكن است تعداد لايه‌ها، گونه، ضخامت و درج كيفيت لايه‌ها متفاوت باشد. در مقايسه با چوب مزيت اصلي تخته لايه اين است كه خصوصيات تخته لايه درامتداد طولي و عرض پانل تقريباً برابر بوده و در مقابل شكاف خوري، تغيير شكل ، مقاومت بالايي از خود نشان مي‌دهد. زماني كه ورقه‌هاي تخته لايه بزرگ باشند كاربردهاي مفيد زيادي براي آن ها وجود دارد. استفاده از تخته لايه باعث بهبودكاربرد چوب مي‌‌شود زيرا قسمت هاي وسيعي را با مقدار كمي ازچوب مي‌توان پوشاند.
انواع تخته لايه بستگي به چسب اتصال دهنده و مقاومت آن در برابر آب دارد. در جايي كه ظاهر تخته لايه اهميت دارد روكش‌هاي رو بايد داري نمايي طبيعي باشند.

كاربردتخته لايه به علت مزاياي ويژه اي كه درمقايسه باچوب ماسيوداردتوسعه فراواني يافته است.
ازمزاياي تخته لايه مي توان به موارد زيراشاره كرد:

1-كاهش پديده ي هم كشيدگي وواكشيدگي وافزايش مقاوت مكانيكي

2-كاهش رطوبت پذيري به دليل وجودلايه نازك چسب هاي مقاوم به آب دربين لايه هاي چوب
3-امكان دسترسي به سطوح وسيع چوب
4-امكان ورود چوب به صنايع جديدكه احتياج به ماده ي اوليه سبك باخصوصيات ويژه دارند(عايق حرارت،عايق صوت،عايق جريان برق،دفع ضربه ماننداتاق هواپيما،اتومبيل،واگن...

درجات كيفيت تخته چندلایه:
تخته لايه‌ها به 2 بسته سوزني برگ و پهن برگ تقسيم مي‌شوند . تخته لايه سوزني برگان بيشتر براي كاربردهاي ساختماني و تخته لايه پهن برگان در جاها يي كه ظاهر تخته لايه اهميت دارد استفاده مي‌شود. عموماً بخش‌هاي عمده‌اي از تخته لايه سوزني برگان در جائي كه مقاومت و سفتي تخته لايه مد نظر باشد مورد استفاده قرار مي‌گيرند. در اين تخته‌ لايه‌ها مقاومت آن نسبت به ظاهرش اهميت بيشتري دارد.
بخش عمده از تخته لايه پهن برگان را به صورت پرداخت شده به كار مي‌برند. كاربرد‌هاي استاندارد براي تخته لايه سوزني برگان ، كارهاي ساختماني و صنعتي است.
مشخصات تخته لايه :

اين مشخصات توسط تشكيلات تجارت آمريكا به صورت استاندارد در آمده است و توسط مركز ملي استاندارد در اختيار همگان مي‌باشد . اين مشخصات در برگيرنده مواردي از قبيل درجه بندي روكش‌ها ، پانل‌هاي ساختماني، خط چسب و هم چنين موارد استفاده تخته لايه مي‌باشد.
تخته لايه وارداتي عموماً در مقايسه با تخته لايه هاي داخلي از لحاظ مشخصات استاندارد با هم برابري نمي‌كنند.
تيمارهاي ويژه‌اي ممكن است روي تخته لايه براي حفاظت در برابر آتش و پوسيدگي انجام شود يك تكنيك عملي تيمار روكش‌ها با محلول شيميايي است.
معمول‌ترين روش‌هاي حفاظت از تخته لايه تيمار با كند سوز كننده ها يا محلول هاي حفاظت كننده چوب بعد از چسب زني مي‌باشد كه در اين روش ها ، تخته لايه بايد دو باره خشك گردد براي اين كه تخته‌ها بتوانند وضعيت موجود را تحمل كنند بايد با چسب‌هاي پايدار از نوع چسب‌هاي مورد استفاده در بيرون چسب زني شده باشند.
با پانل‌هاي طبيعي به وسيله اتصالات لبه‌اي ، پانل‌هايي به اندازه بزرگ براي اهداف ويژه ساخته مي‌شوند. اتصالات انتهايي (لبه‌اي) از نوع نيما نيم و انگشتي مي‌باشد. اين اتصالات اساساً بر روي تخته لايه سوزني برگان براي استفاده در قايق و واگن‌ها انجام مي‌شود.

[Mohamad]

فاكتورهاي موثر بر ثبات تخته لايه :
1-ترتيب لايه‌ها

2-كيفيت لايه‌ها

3-مقدار رطوبت

4-انبساط و انقباض


ترتيب لايه‌ها :

تمايل فرآورده‌هاي متقاطع به تاب برداشته دراثر هم كشيدگي و كشيدگي غير يكنواخت با تغييرات رطوبت ، تا حد زيادي به علت توازن ساختار تخته لايه محدود مي‌شود. توازن ساختمان تخته لايه شامل ترتيب لايه‌ها در جفت‌هاي مشابه مي‌باشد. كه هر لايه در يك طرف مغز تخته لايه قرار مي‌گيرد. لايه‌هاي مشابه بايد داراي ضخامت ، نوع چوب، دانسيته و مقدار رطوبت و زمان چسب خوري و جهت الياف مشابه باشند. راستاي الياف در لايه‌هاي مشابه موازي نمي‌تواند خيلي اهميت داشته باشد. اگر تعداد لايه‌ها 5 ، 7 و يا فرد باشد در تخته توازن مشابهي خواهيم داشت. چنانچه مقدار لايه ها زوج باشد،مغزي ازدولايه با الياف موازي درست شده است.
كيفيت لايه ها:
در تخته لايه‌هاي نازك همه لايه‌ها روي شكل و پايداري تخته موثر هستند. در ضمن همه‌ي لايه ها بايد به صورت يكنواخت برش داده شده و در تخته 5 لايه ضخيم با مركز الوارلايه مياني روي كيفيت و ثبات پانل موثر است.
بهترين چوب‌ها براي استفاده از مغز تخته‌ لايه‌ها پهن برگان با درجه كيفيت بالا، چوب‌هايي با دانسيته و هم كشيدگي پايين مي‌باشد كه خواص‌شان مابين چوب آغاز و پايان است.
مقداررطوبت:

تمايل پانل‌هاي تخته لايه به لايه لايه شدن به علت تغييرات در مقدار رطوبت آن مي‌باشد كه يكي از نتايج تغيير در شرايط رطوبتي اتمسفرها يا خيس شدن سطح آن با آب است. همچنين ظاهر سطح تخته لايه ممكن است در لايه لايه شدن موثر باشد. بيشتر تخت‌ه ها در پرس‌هاي گرم و تعدادي از آن‌ها در پرس‌هاي سرد ساخته مي‌شوند.
انبساط و انقباض :

ثبات ابعاد تخته لايه بستگي به تغييرات دما و رطوبت دارد كه اين ثبات ابعاد شامل خميدگي، ناوراني، كماني شدن و هم چنين انقباض و انبساط مي‌باشد. در تخته لايه هم كشيدگي و واكشيدگي به طور موثري كاهش پيدا مي‌كند زيرا راستاي الياف در لايه‌هاي مجاور با هم زاويه‌ 90 درجه مي‌سازد


انواع عایق های متداول در ساختمانها:
1-پشم شیشه: این ماده از ذوب شیشه و تبدیل ان به الیاف ریز تولید می شود این الیاف به صورت رول یا پانل در امده و برای مصرف به بازار عرضه می شوند این عایق انواع و کاربردهای گوناگونی دارد و نصب آن توسط دستور العمل سازنده انجام میشود پشم شیشه به راحتی بریده می شود و نصب ميگردد براوردها نشان مي دهد كه 9 سانتيمتر عايق حرارتي پشم شيشه معادل 3 متر سيمان در كاهش مصرف سوخت و جلوگيري از اتلاف حرارت داخل ساختمان و همچنين كاهش ورود سر و صدا به داخل ساختمان عمل مي كند.
با 2 درصد هزینه اضافی درساختمان سازی برای عایق کاری با پشم شیشه می توان 40 درصد در مصرف انرژی صرفه جویی کرد و همچنین مانع ورود صداهای مزاحم به داخل ساختمان شد.
عایق حرارتی :پشم شیشه به عنوان یک عایق در مقابل جریان حرارت مقاوم است حرارت وگرما یکی از اشکال انرژی است با تقلیل و کند شدن جریان انتقال حرارت در سطوحی که از این عایق استفاده شده مقدار کمتری انرژی برای گرم کردن فضای آن در زمستان و خنک کردن آن در تابستان مصرف خواهد شد هر چقدر میزان مقاومت حرارتی بیشتر باشد کیفیت عایق بهتر است .مقاومت حرارتی عایق پشم شیشه با ضخامت آن نسبت مستقیم و با ضریب انتقال حرارتی آن نسبت معکوس دارد .
عایق صوت : پشم شیشه در مقابل انتشار اصوات بسیار مقاوم است بطوریکه به عنوان مثال پشم شیشه ای با ضخامت100 میلی متر قادراست تا شاخص کنترل انتقال صوت را بین 4تا 12 پله ارتقاء دهد استفاده از پشم شیشه در دیوار های جانبی سقف وکف اتاق ها دامنه ی نفوذ امواج مزاحم را کنترل کرده و تاثیر مطلوبی بر آرامش استراحت خواب و نهایتا کیفیت زندگی می گذارد.
مقاومت در مقابل آتش : پشم شیشه آتش زا نیست و در مقابل شعله بسیار مقاوم بوده واز گسترش آتش سوزی جلوگیری می نماید . همچنین میزان دود ناشی از آن بسیار محدود وکم است .
مقاومت در مقابل رطوبت وجذب آب : جذب رطوبت در عایق پشم شیشه بسیار کم وقابل اغماض است . به عنوان مثال اگر رطوبت نسبی هوای محیط 95% باشد میزان جذب رطوبت در فشار1 اتمسفر کمتر از 5دهم درصد حجم پشم شیشه خواهد بود علاوه بر این محصول پشم شیشه در مجاورت آب خاصیتی بر خلاف لوله های موئین از خود بروز می دهد و آب را ازخود دفع می نماید
این عایق در بام مسطح¸بام شیبدار سقف پیلوت و دیوارهای آجری کاربرد دارد.
2-پشم سنگ:ماده اوليه براي توليد پشم سنگ، مشهورترين سنگ آذرين یعنی دياباز يا بازالت است. اين ماده بازمانده فعاليتهاي آتشفشاني است که در ایران فراوان یافت میشود پشم سنگ از پشم شیشه متراکم تر بوده و دارای مقاومت گرمایی بیشتری است پشم سنگ عایق صوتی خوبی نیز هست تولید عرضه و نصب این عایق مانند پشم شیشه بوده و در برابر اتش بسیار مقاوم است
موارد کاربرد این عایق در ساختمان مانند پشم شیشه می باشد 3-پشم شیشه یا سنگ : ویژگی این عایق ها مانند دو مورد بالاست با اين تفاوت كه پشت این عایق ها معمولا با ورقه آلومینیومی پوشیده میشود
این عایق در بام مسطح بام شیبدار سقف پیلوت لوله ابگرم کن و دیگ اب گرم کاربرد دارد
4-پلی استایرن قالبی:صفحات صلبي هستند كه از دانه هاي ريز پلي استايرن تشکیل می شوند . اين صفحات هوا را درون خود حفظ ميكنند و اجازه عبور اب نمی دهند این عایق ها مقاومت حرارتی بالایی دارند و جای کمی می گیرند و به سادگی بریده و نصب می شوند پلی استایرن قابلیت اشتعال دارد بنابراین باید بین دیوارها یا عایق های غیر قابل اشتعال مانند اجر گچ و ورقه الومینیومی نصب شوند پلی استایرن قالبی نسبت به نوع حجیم شده از استحکام بالاتری برخوردار است.
این عایق در بام شیب دار سقف پیلوت و دیوار اجری کاربرد دارد 5-پلی استایرن حجیم شده:
به شكل نيمه صلب است و از دانه هاي ريز پلي استايرن تشکیل شده است رطوبت به سادگی در ان نفوذ می کند این عایق به سادگی مشتعل می شود بنابر این حتما باید از دو طرف با مواد مقاوم به اتش پوشانده شوند در بعضی کشورها این صفحات با پوشش زینتی شبیه کاغذ دیواری یا گچ کاری نیز عرضه می شوند
موارد کاربرد این عایق مانند پلی استایرن قالبی می باشد.
6-پلی استایرن حجیم شده با پوشش فلزی :همان پلی استایرن حجیم شده است که از دو طرف با ورقه های الومینیومی پوشانده شده است خواص این عایق مانند پلی استایرن حجیم شده است با این تفاوت که مقاومت حرارتی ان به دلیل وجود صفحات بازتابنده الومینیومی افزایش یافته و در برابر رطوبت مقاومتر شده است
موارد کاربرد در بام شیب دار سقف پیلوت و دیوار اجری می باشد
7-فیبر سلولزی:با تبدیل کاغذهای باطله به کرکهای ریز تولید می شود به این کرکها می توان مواد ضد گسترش اتش افزود استفاده از این عایقها بعد از ساخته شدن ساختمان مشکل است بلکه بیشتر موقع ساخت ساختمان کاربرد دارد.
فیبر سلوزی در بام مسطح بام شیب دار سقف پیلوت و دیوار آجری کاربرد دارد.
8-سرباره:سرباره جزو ضایعات صنعت ذوب اهن است این سرباره به شکل گرانول در می اید و در سقف های بتونی به کار می رود.
از محصولات جانبی کوره بلند پس از استخراج آهن از سنگ هماتیت می باشد بطور خلاصه طی این فرایند سنگ آهن که خود ترکیبی است از اکسید آهن منگنز کلسیم و سیلیکاتهامی باشد باآهک و کک وارد کوره بلند شده و پس از احیا آهن وجداسازی آهن مذاب از پایین کوره و سرباره از بالای آن خارج می شود سپس سرباره بدست آمده در دمای 1400 درجه ی سانتیگراد مجددا ذوب شده و پس از عبور از اتومایزر به الیاف مبدل می گردد اکسید سیلیس جزء اصلی تمامی عایقهای معدنی یکی از عمده ترین مواد تشکیل دهنده ی پشم سرباره می باشد این مقدار در حدود 36% است و مواد تشکیل دهنده ی آن عبارتند از :
اکسید سیلیس 36%
اکسید منیزیوم 0.97%
اکسید آهن 0.76%
اکسید آلومینیوم 10.45%
اکسید کلسیم 36.56%
اکسید تیتانیوم 2.83%
سایر مواد 1.85%
دارای خواص و درصد خلوص یکنواخت در تمام محصولات می باشد که از مزایای عمده ی این محصول است در کشورهای صنعتی جزء پرمصرف ترین عایق های معدنی است سیلیس باعث رشته رشته شدن الیاف عایق پشم سرباره می گردد و اضافه شدن درصد سیلیس آن را به سمت پشم شیشه سوق می دهد و کم شدن آن فرایند رشته ای شدن آنها را به خطر می اندازد .
سر الیاف آن کروی شکل بوده که به همین دلیل باعث خراش و تحریک پوستی بسیار کمتری می شود و به دلیل ریز بودن ذرات آن عایق الکتریسیته نیز می باشد بازگشت پذیری آن به طبیعت سریع انجام می شود .
حداکثر تحمل درجه حرارت آندر نوع خالص 750 است ودر حالت غیر خالص و مخلوط با ماده چسباننده حداکثر در حدود 350را تحمل می کند .
به لحاظ کاربرد آن در عایق کاری صوتی می توان گفت این ماده می تواند به عنوان عایق صوتی نیز به کار رود اما میزان جذب صوت بخصوص در فرکانسهای پایین با ضخامت عایق رابطه مستقیم دارد در انواع خاص آن و در فرکانسهای صوتی بالا می تواند عایق خوبی به شمار آید .
-ورقه باز تابنده:اين ورقه ها از جنس آلومينيوم هستند كه با لايه اي از فایبر گلاس تقویت شده اند و به شکل رول به بازار عرضه میشوند معمولا به کمک رنگ درخشندگي يك طرف از اين ورقه ها را از بين میبرند اين ورقه ها به خودي خود مقاومت حرارتی ناچیزی دارند برای بالا بردن این مقاومت میتوان بین انها و دیواره پشتی فاصله ای به اندازه 20 میایمتر ایجاد کرد یا اینکه انها را به همراه عایق های دیگر مانند پشم شیشه به کار برد باید توجه داشت که وجود سوراخ در این ورقه ها کارایی انها را به شدت پایین می اورد همچنین باید سطح این ورقه ها تمیز نگه داشته شود از ورقه های باز تابنده برای جلوگیری از نفوذ بخار نیز استفاده میشود. این عایق در بام مسطح بام شیبدار و سقف پیلوت کاربرد دارد.
10-ورقه های موجدار:این ورقه ها به شکل موجدار تولید میشوند و میتوان انها را کشید و به اندازه مناسب در اورد
این عایق در بام مسطح بام شیبدار و سقف پیلوت کاربرد دارد
11-ورقه های چندلایه:برای تولید این ورقه ها چند لایه ورق آلو مینیومی پوشش دار را بر روی هم قرار میدهند و آنها را طوری به هم می چسبانند که بینشان حفره هایی از هوا ایجاد شود وجود سوراخ در این ورقه ها کارآیی آنها را به شدت پایین می آورد برای عایق کردن ساختمان در فصل زمستان معمولا دو یا سه لایه از این ورقه ها مورد نیاز است نفوذ گرد و خاک به این عایق میتواند مقاومت حرارتی آن را کاهش دهد.
بام مسطح بام شیب دار سقف پیلوت کاربرد دارد. این عایق در
12-بتن سبک شده : از این بتن ها برای تولید بلوکهای سبک استفاده میشود حفره های هوایی که درون بتن ایجاد میکنند آنرا تبدیل به یک ماده عایق حرارتی و صوتی میکند و نیازی به استفاده از عایق های دیگر به طور جداگانه نيست در ضمن این بلوکها به آسانی حمل میشوند و قابل اشتعال نیز نیستند
این عایق در دیوار آجری کاربرد دارد.
13-پلی استایرن حجیم شده به همراه بتن : در این روش بلوکهای تو خالی از جنس پلی استایرن حجیم شده با بتن پر میشوند یا از بیرون بتن روی آنها پاشیده میشود.
این عایق در بام مسطح بام شیب دار سقف پیلوت و دیوار آجری کاربرد دارد.

اسفنج پلي استايرن : -14
مواد عایق بندی از جنس فوم پلی استایرن سخت مواد پلاستیکی سلولی سختی هستند با یک ساختمان بسته که از پلی استایرن یا کوپلیمرهایی که جزء اصلی آنها پلی استایرن است تشکیل شده اند.
بر حسب روش ساخت بین فومهای پلی استایرن ساخته شده از راه انبساط دانه های پلی استایرن به فرم مهره که سپس به شکل تخته در آمده اند وفومهای اکسترود پلی استایرن درآمده اند تفاوتهایی وجود دارد.
پلی استایرن پلیمری است که از منومراستایرن درست می شود مونومراستایرن خود از هیدروکربن مایع طی فرآیندی در پالایشگاه ها از نفت خام تولید می شود
در دمای اتاق پلی استایرن به طور معمول جامد می باشد که توسط حرارت قابلیت ارتجاع یا نرمش پذیری دارد امابه دماهای بالا می توان آنها را ذوب و دوباره قالب ریزی کرد .استایرن یک مونومر معطر است. پلی استايرن متعابا یک پلیمر معطر است.
نام تجاری پلی استایرن استایروفوم است .استایروفوم ماده یسبک وزنی است که انتقال حرارت پایین دارد .این قابلیت آنرا ماده ای ایده آل برای استفاده در ساختمان سازی کرده است و این ماده در سیستمهای پانل عایق حرارت ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد .
فوم پلی استایرن یک ماده پلاستیک صلب با محدوده ی وسیعی از چگالی ها وکاربردهاست .آنرا به سه نوع اصلی تولید می کنند. تخته یا ورق اکسترود شده پلی استایرن منبسط شده فله ای پلی استایرن منبسط شده ی قالبی
15-پانل های پیش ساخته : این مصالح از مواد گوناگونی ساخته شده و به شکل موزاییک یا کاشی به بازار عرضه میشوند خصوصیات آنها بسته به نوع محصول بسیار متنوع است.
این عایق در بام مسطح بام شیب دار و سقف پیلوت کار برد دارد.

[rasoul8up]

اگه ممکن هست مقاله یا آموزشی درباره روش اجرای دیوار سه پانله بزارید