قدم به قدم در مسیر ساخت منوی گرافیکی توسط autoit

[Magsoud]

با توجه به درخواست تنی چند از عزیزان انجمن تصمیم گرفتم که چگونگی ساخت منوی گرافیکی توسط برنامه رایگان
اسکریپت نویسی autoit را توضیح دهم.
من در اینجا نمیخواهم اسکریپت نویسی با این برنامه را شرح دهم و صرفا" سعی خواهم کرد که مطلب را طوری شرح
دهم که حتی کسانیکه با این برنامه کار نکرده اند نیز بتوانند فقط با نصب برنامه و نوشتن کد هائیکه خواهم گفت ، کار
را انجام دهند.

در این مبحث میخواهیم یک منوی گرافیکی درست کنیم که داخل آن عناصر مورد نیاز ما وجود داشته باشد و اگر کاربر
روی یکی از این عناصر کلیک کرد ، بسته به عنصری که رویش کلیک شده ، کار خاصی انجام شود.

یرای شروع کار به لینک زیر (لینک اصلی سازنده برنامه autoit ) رفته و برنامه را که در حال حاضر ورژن 3.3.8.1 با حجم
7 مگا بایت است، را دانلود کنید.

http://www.autoitscript.com/site/autoit/downloads/

برنامه را دانلود و نصب کنید تا بتوانیم بحث را ادامه دهیم.

[سهند]

استاد خیلی ممنون که اموزشو شروع کردید امیدوارم در همه کاراتون موفق وپیروز باشید از دست ما فقط تشکر برمیاد

[Magsoud]

حالا که برنامه را نصب کردید به شرح زیر عمل کنید:

ما در این مثال میخواهیم فرضا" صفحه ای مثل شکل زیر درست کنیم:



برای ساخت منوی گرافیکی بالا ، اول لازم داریم که خود صفحه خالی منو را درست کنیم.برای انجام اینکار نیاز است
که کد هائی بنویسیم.
برای اینکه برنامه autoit کاری را انجام دهد ، ما میتوانیم کد های لازم را توسط برنامه Notepad تایپ کرده و آن را با
پسوند au3 ذخیره کنیم.

برای اینکه برنامه autoit یک صفحه گرافیکی بسازد لازم است که اول دو سطر کد زیر را تایپ کنیم:

#include <GUIConstant---.au3>
#include <WindowsConstants.au3>

با این دوسطر کد ، برنامه autoit می فهمد که باید یک کار گرافیکی انجام دهد ولی هنوز نمیداند که چه کار گرافیکی
باید درست کند.
حال یک سطر کد زیر را می نویسیم:

GUICreate("Shirin zaban")

با کد بالا برنامه می فهمد که کارش ساختن یک پنجره گرافیکی خالی است که عنوان آن عبارت "Shirin zaban" است.
بعدا" خواهم گفت که چگونه کد نوشته شده را اجرا و یا به یک فایل exe تبدیل کنیم.ولی الان همینقدر کافی است
که بدانید که اگر الان این کد را اجرا کنید ، با اینکه عملا" صفحه مورد نظر ساخته شده ولی شما آن را نخواهید دید.

علت این است که وقتی دستور ساخت صفحه داده شد ، برنامه آن را می سازد ولی بصورت پیشفرض آن را مخفی نگه
میدارد.
لذا با اضافه کردن دستور زیر به برنامه میگوئیم که صفحه ساخته شده را نشان دهد.

GUISetState(@SW_SHOW)

اکنون کد های لازم برای ساخت صفحه داده شده ولی اگر آن را اجرا کنید باز هم کار نخواهد کرد.
دلیل این کار این است که تا زمانیکه برای این صفحه ماموریتی مشخص نکرده ایم برنامه اجرا نخواهد شد.

خوب ، شاید بگویید ما که هنوز چیزی در صفحه قرار نداده ایم که برایش ماموریتی مشخص کنیم.
ولی اشتباه میکنید. چون هر پنجره (صفحه) ویندوز در قسمت بالا سمت راست ، یک علامت X (ضرب در) دارد که اگر
رویش کلیک کنیم ، پنجره بسته می شود.
این بسته شدن بخاطر این است که برنامه نویس با نوشتن کد ، برای علامت X ، این ماموریت را قرار داده که در صورت
کلیک شدن روی این علامت ، پنجره را ببندد.
بنا بر این ما هم یا اضافه کردن کد های مربوطه ، همین ماموریت را بهش می دهیم.
در نتیجه در کل برای ساختن یک پنجره خالی ، باید کد های زیر را بنوسیم:

#include <GUIConstant---.au3>
#include <WindowsConstants.au3>

GUICreate("Shirin zaban")
GUISetState(@SW_SHOW)

While 1
    $Msg = GUIGetMsg()
    Switch $Msg
        Case $GUI_EVENT_CLOSE
            Exit

    EndSwitch
WEnd

در مورد کد آخر بعدا" توضیح خواهم داد.
حالا کد های بالا را در Notepad تایپ کرده سپس آن را با هر نامیکه دوست دارید ولی با پسوند au3 ذخیره کنید.
اکنون اگر روی این فایل دابل کلیک کنید صفحه ای مثل تصویر زیر خواهید داشت:



تا روزی دیگر

[Magsoud]

تذکر:
------
برای راحتی کار پروژه را بصورت زیر دنبال کنید.توجه داشته باشید که اگر دقیقا" بشرح زیر عمل نکنید کد هائی که
خواهم گفت ، عمل نخواهند کرد.

1. در درایو D پوشه ای بنام xx درست کنید (D:\xx)
2. فایل پروژه را با نام My Menu.au3 داخل پوشه D:\xx قرار دهید.
===================

در جلسه قبل یاد گرفتیم که چگونه یک پنجره گرافیکی درست کنیم.ولی پنجره ساخته شده اندازه دلخواه ما نیست.
برای ساختن پنجره ای با ابعاد دیگر کافی است که به دستور GUICreate (یعنی دستور سطر سوم کد ) ابعاد مورد نظرمان
را اضافه میکنیم.
برای مثال دستور بالا را بصورت زیر تغییر می دهیم:

GUICreate("Shirin zaban", 600, 400)

عدد اول اضافه شده (600 ،) پهنای پنجره ، و عدد بعدی (400 ،) ارتفاع پنجره است.با اضافه و کم کردن مقدار این دو
عدد میتوانید سایز مورد نیاز خود را ایجاد کنید.

حالا فرضا" میخواهیم که تصویری بنام a1.JPG را با ابعاد 180 در 180 به سمت راست این پنجره اضافه کنیم.
تصویر a1.JPG را در پوشه D:\xx کنار My Menu.au3 قرار دهید.
برای اضافه کردن تصویر به منو لازم است که در ابتدای کد هایمان کد زیر را هم داشته باشیم:

#include <StaticConstants.au3>

و بعد باید برای اضافه کردن تصویر a1.JPG ، کد زیر را هم اضافه کنیم:

GUICtrlCreatePic("a1.JPG", 400, 50, 180, 180)

در این دستور :
عدد اول از سمت چپ (400) عبارت از فاصله تصویر از لبه چپ صفحه منو است.
عدد دوم (50 ) عبارت از فاصله تصویر از لبه بالای منو است.
دو عدد بعدی ابعاد تصویر هستند.

با تغییر اعداد داده شده میتوانید تصویر را در محل مورد نیاز تان قرار دهید.

تا اینجای کار ، کل کد های ما بصورت زیر خواهد بود:

#include <GUIConstant---.au3>
#include <WindowsConstants.au3>
#include <StaticConstants.au3>

GUICreate("Shirin zaban", 600, 400)
GUISetState(@SW_SHOW)
GUICtrlCreatePic("a1.JPG", 400, 50, 180, 180)

While 1
    $Msg = GUIGetMsg()
    Switch $Msg
        Case $GUI_EVENT_CLOSE
            Exit

    EndSwitch
WEnd

و با اجرای فایل My Menu.au3 (فعلا" با دابل کلیک کردن روی فایل) ، پنجره ای مثل شکل زیر خواهیم داشت



تا جلسه بعدی

[Magsoud]

حال فرض میکنیم دو تا فایل اجرائی با نام های AAA.exe و BBB.exe داریم و میخواهیم در منویمان کار های زیر را
انجام بدهیم:

__ نام دو تا برنامه بالا را برای استفاده کننده مشخص کنیم.
__ نوشته ای در بالای نام فایل ها قرار داده و در آن به کاربر بگوئیم که از بین برنامه هائیکه می بیند یکی یا هر دو تا را
انتخاب کند.
__ کاری بکنیم که کاربر بتواند یکی یا یا هر دو برنامه را انتخاب بکند.

بیائید اول عبارت مورد نظرمان را در بالای منو بنویسیم.
فایل My Menu.au3 را (از داخل پوشه D:\xx) توسط Notepad باز کرده و کد زیر را به آن اضافه می کنیم:

GUICtrlCreateLabel("Select Needed Applications to install", 20, 25, 300, 25)

با این کد عبارت Select Needed Applications to install در قسمت بالای صفحه منو نوشته خواهد شد
عدد اول از سمت چپ در کد بالا (20 ) ،فاصله نوشته را از لبه چپ صفحه مشخص میکند.
عدد بعدی (25 ) ، فاصله نوشته از لبه بالای صفحه است.
اعداد 300 و 25 ، بترتیب پهنا و ارتفاع محل اشغال شده در صفحه برای نوشته می باشند.

با کد بالا نوشته ای بصورت شکل زیر در قسمت بالا سمت چپ منو خواهیم داشت:



اکنون میخواهیم عنصری به صفحه اضافه کنیم که مثل شکل زیر هم نام اولین فایل ما یعنی AAA.exe را به کاربر نشان
دهد و هم محلی داشته باشد که کاربر بتواند این برنامه را انتخاب کند.



برای این کار باید کد های زیر را به کد هایمان در داخل فایل My Menu.au3 اضافه کنیم:

در قسمت بالای کد دستور زیر را اضافه میکنیم

#include <ButtonConstants.au3>

و در قسمت دوم کد ها ، دو سطر زیر را وارد می کنیم:

$Checkbox1 = GUICtrlCreateCheckbox("AAA", 32, 72, 241, 25)
GUISetState(@SW_SHOW)

در سطر اول دو سطر کد بالا:
__ عبارت AAA نام فایلمان است
__ عدد 32 فاصله Checkbox از لبه چپ صفحه منو است.
__ عدد 72 فاصله Checkbox از لبه بالای صفحه منو است.
__ اعداد 241 و 25 بترتیب پهنا و ارتفاع محل اشغال شده در صفحه می باشند.

ما در این مثال دو تا فایل داریم لذا برای فایل بعدی یعنی BBB.exe هم باید کد بنویسیم که فقط مختصری با دو سطر
کد با لا فرق خواهد داشت .

تا اینجا تمام کد های ما بصورت زیر در آمده است:

#include <GUIConstant---.au3>
#include <WindowsConstants.au3>
#include <StaticConstants.au3>
#include <ButtonConstants.au3>

GUICreate("Shirin zaban", 600, 400)
GUISetState(@SW_SHOW)
GUICtrlCreatePic("a1.JPG", 400, 50, 180, 180)
GUICtrlCreateLabel("Select Needed Applications to install", 20, 25, 300, 25)
$Checkbox1 = GUICtrlCreateCheckbox("AAA", 32, 72, 241, 25)
GUISetState(@SW_SHOW)
$Checkbox2 = GUICtrlCreateCheckbox("BBB", 32, 117, 241, 25)
GUISetState(@SW_SHOW)

While 1
    $Msg = GUIGetMsg()
    Switch $Msg
        Case $GUI_EVENT_CLOSE
            Exit

    EndSwitch
WEnd

و اگر آن را اجرا کنیم بصورت شکل زیر ظاهر خواهد شد



در این صفحه کاربر میتواند یکی یا هر دو برنامه را انتخاب کرده و یا از انتخاب در بیاورد و نیز میتواند صفحه را ببندد
ولی هنوز کار اجرائی با این منو انجام نمیشود.چون هنوز بغیر از بستن منو کد دیگری استفاده نکرده ایم.

تا ادامه بحث در روزی دیگر

[eDvArDo]

سلام

استاد عزيز، براي بنده اجرا نشد! ارور در خط اول ميده!

سوال:

1- در خط اول --- چه معنايي ميده؟

2- در خط پنجم aaa، آيا بايد همان فايل منتخب اولي باشد؟!

سپاس

[Magsoud]

... ارور در خط اول ميده!
1- در خط اول --- چه معنايي ميده؟
2- در خط پنجم aaa، آيا بايد همان فايل منتخب اولي باشد؟!
.....

جواب اولیه
============

ادواردوی عزیز
معلوم است که فقط شما هستید که این مطلب را بطور عملی دنبال کرده اید و بقیه اگر هم خوانده اند سرسری رد شده اند.

وقتی به کد ها نگاه کردم دیدم که اشکالی را در ادیتور سایت ، خود بنده هم متوجه نشده و رد شده ام و آن این است که:

... من در اصل در سطر اول عبارت GUIConstant---.au3 آپلود کرده ام ولی برنامه ادیتور موجود در انجمن آن را به عبارت
GUIConstant---.au3 تغییر میدهد
لذا در کد هایتان بجای --- عبارت --- بنویسید.

در ضمن بله منظور از عبارت AAA نام همان برنامه اول یعنی AAA.exe است

بعدا" اضافه شد
==============
متاسفانه ادیتور انجمن نمیتواند این نوشته را بنویسد لذا عین کد را پیوست کردم
و در تصویر زیر هم میتوانید ببینید.

[eDvArDo]

سلام

دستورات انجام شد، کدها ويرايش شد و فايل مورد نظر اجرا گرديد.

سوال:

1- تغيير رنگ، اندازه و نوع فونت‌ها را چطوري ميشه تغيير داد؟

2- آيا عکس دلخواه بايد با فرمت jpg باشه؟ آخه بنده با png موفق نشدم!

3- دکمه شروع (Strat) نداريم، اونو با چه کدنويسي‌اي توليد کنيم؟

استاد، دوستت داريم

سپاس

[Magsoud]

ادواردو جان اگر عمری باقی باشد ، فردا مابقی مطالب را هم توضیح داده و مطلب را تمام خواهم کرد

[Magsoud]

الان لازم داریم که به منویمان یک دگمه (Button) بنام Start اضافه کنیم. تا کاربر پس از انتخاب برنامه ها روی آن کلیک کند.
و بعد باید کد هائی بنویسیم که بعد از اینکه کاربر روی آن کلیک کرد ، کار های مورد نظرمان انجام شوند.

برای اضافه کردن دگمه به منو ، دو سطر دستور زیر را به کد هایمان اضافه می کنیم:

$Button1 = GUICtrlCreateButton("Start", 104, 256, 113, 33)
GUISetState(@SW_SHOW)

با این کار در منویمان مطابق شکل زیر یک دگمه بنام Start خواهیم داشت



در کد بالا :
اعداد 104 و 256 بترتیب فاصله دگمه از لبه چپ و لبه بالا هستند.
و دو عدد 113 و 33 پهنا و ارتفاع دگمه می باشند.

حالا فقط مانده که کد های اجرائی را هم بنویسیم تا کار طراحی ما تمام شود و بعد می رویم تا فایل My Menu.au3
را به یک فایل اجرائی (exe) تبدیل کنیم که در هر کامپیوتری قابل اجرا باشد.

ولی قبل از پرداختن به این مطلب لازم میدانم که نکاتی را گوشزد کنم:
__ در اینگونه کار ها سعی کنید منویتان جمع و جور بوده و الکی فضا را پر نکرده باشید.
__ سعی کنید ظاهر منو را مرتب و کاربر پسند طراحی کنید.
__ در انتخاب رنگ ها و تصاویر و نوشته ها در منو دقت کنید. توجه داشته باشید که این منو را کاربران استفاده خواهند
کرد نه شما بنا براین سعی کنید که سلیقه ای را بکار ببرید که عموم پسند باشد نه آنچه خودتان می پسندید

فرضا" مثال داده شده را میتوان مرتب تر و واضح تر طراحی نمود مثلا" شبیه نمونه ساده زیر:



خوب ، برگردیم سراغ کد های اجرائی. اگر یادتان باشد در اول این تاپیک عرض کردم که بنده قصد آموزش اسکریپت
نویسی با autoit را ندارم
لذا در اینجا هم کد ها را شرح نخواهم داد ولی طوری خواهم گفت که بتوانید بدون نیاز به دانستن autoit از آن ها
در پروژه های دیگرتان هم استفاده کنید.
و علاقمندان به آموزش کد ها بایستی خودشان اقدام کنند و یاد بگیرند.
علت این است که اولا" شرح کد های مربوطه بسیار زمانبر است و ثانیا" بنده هم برنامه نویس نیستم و فقط در حد
رفع نیاز های خود از این برنامه اطلاع دارم.

اما شرح مختصر کد های اجرائی:
----------------------------------
کد نهائی و فایل تبدیل شده کد ها به فایل exe را پیوست کرده ام . دانلود کنید و برابر شروح بعدی تست نمائید.
تذکر اینکه بعضی ضد ویروس ها ممکن است به فایل های ساخته شده توسط autoit مشکوک شده و گیر بدهند.

بعد از درآوردن از فشردگی پوشه ای با نام Final Menu با محتوای سه تا فایل زیر خواهید داشت:
a1.JPG
My Menu.au3
My Menu.exe

تذکر:
--------
دوست ارجمندم ادواردوی عزیز ، در پست های قبلی سوال کردند که آیا میشود در در کد های گفته شده بجای تصویر
نوع JPG از نوع PNG استفاده کرد؟
جواب این است که در کد مورد بحث فقط تصاویر با فرمت های JPG ، BMP و GIF (عیر انیمیشنی) قابل استفاده هستند.

اول فایل My Menu.exe را در داخل پوشه Final Menu اجرا کنید.این فایلی هست که در هر کامپبوتری اجرا خواهد شد.
و شما نیز باید در انتهای کد نویسی های خود ، کد ها را به فایل اجرائی (exe) کامپایل کنید.

با اجرای فایل My Menu.exe منوی شما نمایان شده و شما خواهید توانست در منو انتخاب های خود را انجام بدهید ولی
بعد از کلیک روی دگمه Start کاری انجام نشده و فقط صفحه بسته خواهد شد.

این بخاطر آن است که شما هنوز فایل های لازم را در کنار فایل My Menu.exe قرار نداده اید.

ما در این جا در کد های اجرائی به برنامه گفته ایم که پس از اینکه روی دگمه Start کلیک شد ، برنامه های انتخاب
شده (یعنی AAA.exe و BBB.exe در این مثال ) ، بترتیب اجرا شوند.
این دو تا برنامه باید در کنار فایل My Menu.exe قرار داشته باشند تا اجرا شوند.ولی در حال حاظر در کنار فایل
My Menu.exe این فایل ها قرار ندارند.

برای اینکه بتوانید تست کنید بشرح زیر عمل کنید:

__ یک کپی از فایل notepad.exe را از ویندوزتان به داخل پوشه Final Menu کپی کرده و نام آن را به AAA.exe تغییر دهید
__ یک کپی از فایل mspaint.exe را از ویندوزتان به داخل پوشه Final Menu کپی کرده و نام آن را به BBB.exe تغییر دهید

__ حالا اگر My Menu.exe را اجرا کرده و هر دو تا گزینه AAA و BBB را انتخاب کرده و سپس روی دگمه Start کلیک
کنید ، اول برنامه Notepad احرا شده و یعد که Notepad را بستید ، برنامه MsPaint اجرا خواهد شد و نیز زمانیکه
MsPaint را بستید پنجره منو هم بسته خواهد شد.

این مثال طرز کار برنامه ای را که طراحی کردیم را نشان میدهد.

خوب الان که بیشتر با مطلب آشنا شدیم ، برویم سراغ کد های اجرائی برنامه:

از داخل پوشه Final Menu فایل My Menu.au3 را توسط Notepad باز کنید. تمام کد های این مثال را خواهید دید.
می بینید که فقط چند سطر کد زیر برای اجرای خواسته ما در قسمت انتهائی کد ها استفاده شده است:

While 1
    $Msg = GUIGetMsg()
    Switch $Msg
        Case $GUI_EVENT_CLOSE
        Exit

        Case $Button1
            If BitAND (GUICtrlRead($Checkbox1), $GUI_CHECKED) = $GUI_CHECKED then
                RunWait ("AAA.exe")
            EndIf

            If BitAND (GUICtrlRead($Checkbox2), $GUI_CHECKED) = $GUI_CHECKED then
                RunWait ("BBB.exe")
            EndIf
    Exit    
    EndSwitch
WEnd

چون همانطور که گفتم قصدم آموزش autoit نیست ، ناچارا" شرح را بصورت زیر ادامه میدهم که:

شما لازم دارید که در این مثال فقط با قسمت زیر از کد بالا مختصرا" آشنا بشوید

If BitAND (GUICtrlRead($Checkbox1), $GUI_CHECKED) = $GUI_CHECKED then
   RunWait ("AAA.exe")
EndIf

If BitAND (GUICtrlRead($Checkbox2), $GUI_CHECKED) = $GUI_CHECKED then
   RunWait ("BBB.exe")
EndIf

اگر مختصری دقت کنید متوجه خواهید شد که در کد های بالا سه سطر اول دقیقا" مثل سه سطر دوم بوده و فقط
دو تا فرق بین آن ها وجود دارد:

1. در سه سطر اول نام Checkbox1 استفاده شده چون این کد مربوط به اولین Checkbox است و در سه سطر دوم
نام Checkbox2 استفاده شده چون این کد مربوط به دومین Checkbox است .

2. نام فایل مورد استفاده در سه سطر اول AAA.exe و در سه سطر دوم BBB.exe است.

ما در این مثال دو تا Checkbox (باکس انتخاب) درست کردیم که جلوی اولی نام اولین برنامه (در این مثال AAA) را
در منو نوشتیم و در جلوی دومی نام دومین برنامه مورد نظر را (BBB) موشتیم.

سه سطر اول کد ،دستورات مربوط به Checkbox1 است لذا در آن دستور اجرای برنامه اول یعنی AAA.exe را داده ایم.
سه سطر دوم کد ،دستورات مربوط به Checkbox2 است لذا در آن دستور اجرای برنامه دوم یعنی BBB.exe را داده ایم.

با کمی دقت میتوانید متوجه شوید که اگر یه منو یتان یک Checkbox دیگر اضافه کنید باید نامش را Checkbox3 بگذارید
و الی آخر.....

موفق باشید.