كاربرد روانشناسي در زندگي روزمره

[R A H A]

---

آیا فکر می*کنید که روان*شناسی فقط به درد دانشجویان، استادان و درمانگران می*خورد؟ اگر این گونه فکر می*کنید بهتر است در آن تجدید نظر کنید زیرا روان*شناسی، هم موضوعی نظری و هم کاربردی است و به شیوه*های گوناگون می*تواند مورد استفاده قرار گیرد.



آیا فکر می*کنید که روان*شناسی فقط به درد دانشجویان، استادان و درمانگران می*خورد؟ اگر این گونه فکر می*کنید بهتر است در آن تجدید نظر کنید زیرا روان*شناسی، هم موضوعی نظری و هم کاربردی است و به شیوه*های گوناگون می*تواند مورد استفاده قرار گیرد. هر چند خواندن مطالب پژوهشی برای افراد عادی نسبتاً سنگین است امّا نتایج این پژوهش*ها و آزمایش*ها می*تواند کاربرد مهمی در زندگی روزمره داشته باشد. آنچه در زیر آمده است، ۱۰ کاربرد عملی روان*شناسی در زندگی روزمره است.

۱)پیدا کردن انگیزه بیشتر

هدف شما چه ترک سیگار باشد، چه کاهش وزن و چه یادگیری یک زبان جدید، درس*هایی از روان*شناسی می*تواند راهنمای شما در پیدا کردن انگیزه قوی*تر و بیشتر باشد. برای افزایش سطح انگیزشی خود برای انجام دادن یک کار، می*توانید برخی از راهنمائی*ها و توصیه*های زیر را که برگرفته از پژوهش*هایی در روان*شناسی شناختی و آموزشی هستند، به کار بندید:
معرفی عناصر بدیع و تازه برای بالا نگاه داشتن میزان علاقه*مندی خود.
تغییر مسیر به منظور جلوگیری از خستگی و یکنواختی.
یادگیری چیزی تازه بر پایه دانسته*های موجود خود.
قرار دادن هدف*های روشن که مستقیماً مربوط به آن کار باشند.
پاداش دادن به خود برای خوب انجام دادن کار.

[R A H A]

---

) بهبود مهارت*های رهبری

فرقی نمی*کند که شما مدیر یک اداره باشید یا عضو داوطلب یک گروه، دارا بودن مهارت*های رهبری ، به احتمال زیاد در مقطعی از زندگی به دردتان خواهد خورد. همه افراد به طور فطری چنین مهارتی را ندارند امّا چند راهنمایی ساده که از پژوهش*های روان*شناسی به دست آمده می*تواند مهارت*های رهبری را در شما بهبود بخشد. یکی از معروف*ترین مطالعات در این زمینه به ارائه نظریه*های رهبری انجامیده است که ۳ سبک مختلف رهبری را مطرح می*سازد. بر پایه یافته*های این مطالعه و پژوهش*های بعدی، یکی از روش*های زیر را می*توانید هنگامی که در موقعیت رهبری یک گروه قرارگرفتید به کار بندید:
مسیر کلّی را مشخص کنید امّا به اعضای گروه اجازه دهید که عقایدشان را بیان کنند.
درباره راه*حل*های ممکن برای مساله با اعضای گروه صحبت کنید.
تمرکز خود را بر انگیزش ایده*ها قرار دهید و به نوآوری و خلاقیت افراد پاداش دهید.

[R A H A]

---

۳) بهبود ارتباطات فردی

ارتباطات چیزی بسیار فراتر از چگونگی صحبت*کردن یا نوشتن است. پژوهش*ها نشان داده*اند که علائم غیرشفاهی، بخش اعظمی از ارتباطات میان فردی ما را تشکیل می*دهند. شما به منظور بهتر و موثرتر رساندن پیام خود، باید یاد بگیرید که چگونه از ارتباطات غیرشفاهی برای بیان مقصود خود استفاده کنید و نیز این گونه پیام*های غیرشفاهی را از کسانی که در پیرامونتان قرار دارند بگیرید. برخی راهبردهای کلیدی در زیر آورده شده است:
استفاده از برخورد چشمی مناسب.
توجه کردن به علائم غیرشفاهی در دیگران.
یادگیری استفاده از لحن صدا برای تقویت پیام خود.

[R A H A]

۴) درک بهتر دیگران

همانند ارتباطات غیرشفاهی، توانایی شما در درک هیجانات خود و دیگرانی که پیرامونتان قرار دارند، نقش مهمی در روابط و زندگی حرفه*ای شما بازی می*کند. عبارت هوش هیجانی بیانگر قابلیت درک هیجانات خود و دیگران است. آزمون هوش هیجانی می*تواند به شما در ارزیابی این توانایی خود کمک کند. به گفته دانیل گولمن، روان*شناس، ضریب هوش هیجانی درواقع می*تواند مهم*تر از ضریب هوشی باشد (۱۹۹۵).
برای بالا بردن هوش هیجانی چکار باید کرد؟ برخی از راهبردهای زیر را می*توانید در نظر بگیرید:
ارزیابی و برآورد دقیق واکنش*های هیجانی خود.
ثبت تجربیات و هیجانات خود در دفتر خاطرات روزانه.
سعی در دیدن وضعیت*ها و شرایط از دیدگاه یک فرد دیگر.

[R A H A]

---

۵) تصمیم*گیری دقیق*تر

پژوهش*ها در روان*شناسی شناختی، اطلاعات با ارزشی درباره تصمیم*گیری فراهم آورده است. شما با به کاربستن این راهبردها در زندگی خود می*توانید یاد بگیرید که تصمیم*های عاقلانه*تری اتخاذ کنید. دفعه بعد که با تصمیم*گیری مهمی روبرو شدید سعی کنید از روش*های زیر استفاده کنید:
از رویکرد «شش کلاه تفکّر» استفاده کنید. یعنی به وضعیت از شش نقطه نظر مختلف نگاه کنید: منطقی، هیجانی، شهودی، خلاقانه، مثبت و منفی.
هزینه*ها و مزایای بالقوه یک تصمیم را در نظر بگیرید.
به میزانِ برآورده شده نیازتان بر اثر یک تصمیم خاص امتیاز بدهید (روش تحلیل شبکه*ای)

[R A H A]

7) تصمیم*گیری*های مالی عاقلانه*تر

دانیل کانه*من، روان*شناس و برنده جایزه نوبل، و آموس تِورسکی یک رشته مطالعات در مورد این که مردم به هنگام تصمیم*گیری، چگونه عدم قطعیت*ها و ریسک*ها را مدیریت می*کنند انجام داده*اند. پژوهش*های بعدی در این زمینه که «اقتصادِ رفتاری» نام گرفته به یافته*های مهمی منجر شده که قابل استفاده در تصمیم*گیری*های مالی عاقلانه*تر است. در یک مطالعه (۲۰۰۴) کشف شد که کارگران با به کار بستن برخی از راهبردهای زیر می*توانند پس*انداز خود را تا سه برابر افزایش دهند:
تعلّل نکنید! از همین امروز پس*انداز کردن را شروع کنید.
متعهد شوید که بخشی از درآمدهایی که از این به بعد به دست می*آورید را برای دوران بازنشستگی خود پس*انداز کنید.
از تعصبات شخصی که می*تواند به تصمیم*گیری*های نامناسب مالی منجر شود آگاه باشید.

[R A H A]

۸) گرفتن نمره بهتر

دفعه بعد که خواستید از نمره امتحانتان شکایت کنید، این مطلب را در نظر بگیرید: پژوهش*ها نشان داده*اند که امتحان گرفتن به شما کمک می*کند که آنچه آموخته*اید را بهتر به خاطر بسپارید، حتی اگر در سوالات امتحان نیامده باشد (۲۰۰۶).
مطالعه دیگری نشان داده است که امتحان گرفتن مکرّر بهتر از مطالعه به شما در به خاطر سپردن مطالب کمک می*کند (۲۰۰۶). دانش آموزانی که به طور مکرّر از آن*ها امتحان گرفته شده بود قادر بودند ۶۱ درصد از مطالب را به یاد آورند
در حالی که آن*هایی که فقط مطالعه کرده بودند ۴۰ درصد مطالب را به یاد داشتند. چطور می*توانید از این یافته*ها در زندگی خود استفاده کنید؟ به هنگام یادگیری اطلاعات تازه، از خود مرتباً امتحان بگیرید (خودآزمایی) تا آنچه فراگرفته*اید در حافظه*تان حک گردد.

[R A H A]

۹) بهبود کارآیی

صدها کتاب و مقاله به ما روش*هایی برای انجام کار بیشتر و موثرتر در یک روز را آموزش می*دهند امّا پایه علمی و پژوهشی این توصیه*ها چیست؟ برای مثال، تا کنون چند بار شنیده*اید که انجام چند کار همزمان، می*تواند کارایی و راندمان شما را افزایش دهد؟ در حالی که پژوهش*ها نشان داده*اند که سعی در انجام بیش از یک کار در یک زمان، به طور جدّی باعث کاهش سرعت، دقت و کارایی خواهد شد. بنابراین درس*هایی که از روان*شناسی برای بهبود کارایی خود می*توانید بگیرید عبارتند از:
پرهیز از انجام چند کار به طور همزمان، به ویژه به هنگام انجام کارهای پیچیده یا خطرناک.
تمرکز بر روی کاری که در دست دارید.
کنار گذاشتن عواملی که موجب حواس پرتی می*شود.

[R A H A]

۱۰) رعایت سلامتی

روان*شناسی می*تواند به عنوان ابزار مفیدی برای بهبود سلامت کلّی نیز در نظر گرفته شود. روان*شناسی از طریق تشویق به ورزش کردن و تغذیه بهتر و نیز درمان افسردگی واضطراب، راهبردهای موثری را برای سلامتی و شادی بیشتر در اختیار می*گذارد. چند نمونه که می*توانید مستقیماً در زندگی خود به کار بندید عبارتند از:
مطالعات نشان داده*اند که هم نورخورشید و هم نور غیرطبیعی، نشانه*های اختلال عاطفی فصلی را کاهش می*دهند.
پژوهش*ها نشان داده*اند که ورزش می*تواند درمان موثری برای افسردگی و سایر اختلالات ذهنی باشد.
مطالعات نشان داده*اند که کمک به مردم در درک خطرات رفتارهای ناسالم می*تواند به انتخاب*های سالم*تری منجر گردد.