خوشه جوان و ابر الكتروني
P00327 مترجم: معصومه يوسفي

ستاره شناسان ناسا، ابر پر انرژي از الكترون ها را كه يك خوشه جوان را احاطه كرده است كشف كرده اند. اين ذرات كه داراي انرژي بسيار بسيار زيادي هستند مي توانند تغييرات چشمگيري در تركيب شيميايي قرص هايي كه سرانجام سياره ها را در اين خوشه شكل خواهند داد بوجود آورند.

اين خوشه كه RCW38 نام دارد ناحيه اي به اندازه 5 سال نوري اشغال مي كند. اين خوشه شامل بيش از 5000 ستاره است كه در كمتر از يك ميليون سال پيش شكل گرفته اند و به نظر مي رسد هنوز در اين خوشه ستارگان جديدي در حال شكل گيري هستند. تصور مي شود محيطي كه ستارگان خوشه در آن قرار گرفته اند براي توليد گازهاي داغ محيط مناسبي باشد در عين حال اين محيط براي توليد ذرات پرانرژي مناسب به نظر نمي آيد. چنين ذراتي معمولا از انفجار ستارگان در ميدان هاي مغناطيسي قوي اطراف ستاره هاي نوتروني يا سياه چاله ها توليد مي شوند اما هيچ يك از اين موارد در RCW38 وجود ندارند.

نتيجه مشاهدات در اين خوشه با دانسته هاي گذشته مطابقت ندارد. اطلاعات نشان ميدهد الكترون هاي به شدت پر انرژي در اين ناحيه شكل گرفته اند. اما چگونه؟ ما نمي دانيم.

طيف اشعه ايكس ابر هاي گازي كه خوشه را احاطه كرده اند طيفي پر انرژي است. از آنجا كه وقتي اين الكترون ها كه به اندازه تريليون ها ولت انرژي دارند وارد ميدان مغناطيسي خوشه شوند اشعه ايكس توليد مي كنند، بايد الكترون ها را در توليد چنان طيف پر انرژي سهيم دانست.

يكي از علل پيدايش اين الكترون هاي پر انرژي ميتواند سوپر نوايي باشد كه در گذشته در اين خوشه رخ داده است و ما به آن پي نبرده ايم. هر چند كه آثار يك سوپرنوا از جمله موج انفجار يا تشكيل يك ستاره نوتروني دوار مي تواند چندين هزار سال پيش از بين رفته باشد اما شايد در هماهنگي با ساير عوامل در تشكيل اين الكترون ها نقش داشته اند.

بدون در نظر گرفتن منشا پيدايش اين الكترون ها حضور آنها مي تواند تركيب شيميايي قرص هاي پيش ستاره اي را تغيير دهد كه ممكن است اين آثار بيليون ها سال بعد آشكار شود.

به عنوان مثال در منظومه شمسي خودمان دلايلي براي وجود نوكلئيدهاي راديواكتيو كه براي مدت كمي وجود داشته اند در دست داريم (آلمينيوم 26 شناخته ترين نوكلئيد است). اين مطلب يك مرحله پر انرژي را در شكل گيري منظومه شمسي تصديق مي كند.

RCW38 حدودا 6000 سال نوري از زمين فاصله دارد و يكي از نزديك ترين نواحي ستاره دار به زمين است كه ستاره هاي داغ و جواني دارد.