واژه نامه اصطلاحات دوربین دیجتال

[M.A.H.S.A]

نسبت عکس

نسبت عکس یا نسبت ابعاد تصویر:
نسبت عرض به ارتفاع تصویر را نسبت ابعاد تصویر می نامند و بصورت دو عدد صحیح نمایش داده می شود . مثال : 1/5= ارتفاع / عرض را بصورت 3:2 بیان می کنند .
دردوربین های عکسبرداری دیجیتال SLR نسبت ابعاد تصویر بصورت 3:2 و در دوربینهای کامپکت و مانیتور کامپیوترها این نسبت برابر 4:3 می باشد .

[M.A.H.S.A]

حسگر

همانند مجموعه ای از سطل ها برای جمع آوری آب باران ، می توان حسگر رامجموعه ای از " پیکسل " ها جهت جمع آوری فوتون های نور در نظر گرفت .تعداد فوتون های جمع آوری شده در هر پیکسل به شارژ الکتریکی تبدیل می گردد. سپس این شارژ الکتریکی به ولتاژ تبدیل شده ، تقویت گردیده و توسط مداراتتبدیل آنالوگ به دیجیتال به مقادیر دیجیتالی تبدیل می گردند .

اندازهحسگر در دوربین های کامپکت دیجیتالی به مراتب کوچکتر از دوربین هایدیجیتال SLR می باشد. بهمین ترتیب اندازه پیکسل ها در این دوربین ها نیزکوچکتر می باشد . در نتیجه کیفیت دوربین های کامپکت ، بخصوص در رابطه بانویز و محدوده دینامیکی از دوربین های SLR پایین تر است .

[M.A.H.S.A]

دوربین‌های (‌Single Lens Reflex (SLR

البته هرکدام از این دو مورد را می‌توان به رده‌های کوچک‌تری هم تقسیم‌بندی کرد. ولی در اینجا همین دو رده را در نظر می‌گیریم. منظور ما از دوربین‌های SLR هم دوربین‌هایی است که لنز آن‌ها ثابت نیست و شما می‌توانید لنز آن‌ها را تعویض کنید. این رده از دوربین‌ها، مناسب عکاسان حرفه‌ای و کسانی است که در واقع عکاسی شغل آن‌هاست. کیفیت و کارایی فوق‌العاده این دوربین‌ها و در عین حال قیمت بالای خود دوربین، به اضافه هزینه‌ای که باید برای خرید انواع لنزکنید، آن‌ها را بیشتر مناسب این قشرمی‌سازد.

دوربین‌های NON-SLR ( کامپکت)

دسته دوم هم دوربین‌های با لنز ثابت است. انواع دوربین‌های غیر‌حرفه‌ای، نیمه حرفه‌ای، و حرفه‌ای در این مجموعه قرارمی‌گیرند. با توجه به مهارت شما در عکاسی و این‌که می‌خواهید چه‌قدر برای خرید هزینه‌بکنید، می‌توانید دوربین موردنیاز خود را انتخاب کنید.

[M.A.H.S.A]

حداقل و حداکثر فاصله کانونی

فاصله کانونی یک لنز عبارتست از فاصله مرکز لنز تا نقطه کانونی بر حسب میلیمتر،که در صورت فوکوس بودن سوژه ( در بی نهایت ) بر روی فیلم یا حسگر قرار می گیرد. لنز دوربین بخشی از سوژه را بر روی حسگر یا فیلم باز می تاباند . میدان دید یا FOV به نسبت زاویه لنز به سوژه بستگی داشته و می توان آن را بصورت افقی یا عمودی اندازه گیری نمود . حسگرها یا فیلم های بزرگتر میدان دید بازتری داشته و می توانند بخش بزرگتری از سوژه را ثبت نمایند. میدان دید یک فاصله کانونی مشخص معمولاً بر اساس عکسبرداری با فیلم 35 میلیمتری تعیین می گردد .

در عکسبرداری 35 میلیمتری ، لنزهایی با فاصله کانونی 50 میلیمتر را لنز های " نرمال " می نامند زیرا این لنزها بدون کوچک نمایی یا بزرگنمایی ، همان میدان دید مشابه چشم انسان را بازنمایی می کنند . ( زاویه تصویر تقریباً 46 درجه )
لنزهای با زاویه باز ( فاصله کانونی کوتاه ) بدلیل داشتن زاویه تصویر بازتر بخش بیشتری از سوژه را ثبت می نمایند در حالی که لنزهای تله فتو ( فاصله کانونی بلندتر ) دارای زاویه تصویر باریک تری می باشند . در جدول زیر مثال هایی از فواصل کانونی مختلف را مشاهده می کنید .

با تغییر فاصله کانونی می توانید به سوژه نزدیکتر یا از آن دورتر شوید . این عمل تاثیری غیر مستقیم در پرسپکتیو تصویر خواهد داشت . این تغییر پرسپکتیو در دوربین های دیجیتال بشکل اعوجاج بشکه ای در زاویه باز ( واید ) و اعوجاج بالشتکی در زاویه بسته ( تله ) ظاهر می شود .

معادل 35 میلیمتری فواصل کانونی
با استفاده از ضریب فاصله کانونی می توانید معادل 35 میلیمتری فاصله کانونی دوربین های دیجیتالی را که اندازه حسگر آن ها کوچکتر از فیلم 35 میلیمتری ( 24×36 میلیمتر ) می باشد را محاسبه نمایید.

زوم ( بزرگنمایی ) اپتیکال ( X برابر ) و زوم دیجیتال
زوم اپتیکال برابر است با حداکثر فاصله کانونی لنز تقسیم بر حداقل فاصله کانونی آن .
بعنوان مثال میزان زوم اپتیکال لنز 280-28 برابر است با 10=280/28 یا 10 برابر. این بدان معنی است که اندازه سوژه ثبت شده بر روی حسگر یا فیلم در حاکثر تله ( 280 ) 10 برابر بزرگتر از اندازه سوژه در حداکثر زاویه واید ( 28 ) می باشد .
مفهوم زوم اپتیکال متفاوت از مفهوم زوم دیجیتال بوده و نباید آن را با هم اشتباه گرفت .



منبع: دوربین شاپ dorbinshop

[M.A.H.S.A]

محدوده دیافراگم

منظور روزنه ای در درون لنز است که میزان نور تابیده شده بر روی حسگر را تعیین می کند . میزان گشادگی یا تنگی این روزنه بر نوردهی و عمق میدان موثر است .

هرچه این عدد پایینتر باشد روزنه درون لنز و میزان نوردهی بیشتر و هرچه عدد بالا تر باشد روزنه درون لنز و میزان نوردهی کمتر.

[M.A.H.S.A]

فوکوس اتوماتیک

سیستم وضوح یابی اتوماتیک را اتوفوکوس نامند . در دوربین های عکسبرداری دیجیتال این سیستم معمولاً بر اساس تشخیص و تمایز کنتراست انجام می شود . با فشار دادن دکمه شاتر تا نیمه سیستم اتوفوکوس فعال می شود.
تمام دوربین‌های دیجیتال به قابلیتی به نام فوکوس اتوماتیک یا (AF) مجهز هستند. حالت فوکوس اتوماتیک دوربین به طور اتوماتیک بر روی سوژه‌ای که در مرکز LCD / منظره یاب قرار دارد فوکوس می‌کند. در بسیاری از دوربین‌های دیجیتال این امکان به شما داده شده تا ناحیه فوکوس اتوماتیک را که بر روی LCD/ منظره یاب مشخص می‌شوند انتخاب کنید.

در این دوربین امکان فرکوس با قابلیت چند گانه مجهز هست و شما می توانید فوکوس خود را در هر جایی که در کادر بخواهید انتخاب کنید و معمولا در قسمت فوکوس با رنگ قرمز می شود

در حالت "single AF"نیز دوربین زمانی فوکوس می‌کند که دکمه‌ی آزادسازی شاتر را تا نیمه فشار دهید. بعضی از دوربین‌ها به حالت فوکوس اتوماتیک پیاپی ("Continuous AF") مجهز هستند که به دوربین امکان می‌دهد به صورت پیاپی و مادامی که دکمه‌ی آزادسازی شاتر تا نیمه فشار داده شده است فوکوس کند. این حالت میزان تاخیر فوکوس را کم می‌کند، اما در عین حال، باعث می‌شود باتری دوربین سریع‌تر خالی شود. سیستم فوکوس اتوماتیک بر اساس تشخیص میزان کنتراست کار می‌کند. به همین دلیل، در مورد سوژه‌های با کنتراست بالا عمل‌کرد بهتری را نشان می‌دهد. در چنین شرایطی به کارگیری لامپ کمکی AF فوق‌العاده کاربردی است. بعضی از دوربین‌ها به مشخصه‌ی‌ فوکوس دستی نیز مجهز هستند.

فوکوس دستی

انتخاب سیستم فوکوس دستی باعث غیر فعال شدن سیستم فوکوس اتوماتیک دوربین شده و به شما این امکان را می دهد که فوکوس را بصورت دستی تنظیم نمایید . از فوکوس دستی در عکسبرداری ماکرو ، محیط های کم نور یا جلوه های ویژه استفاده می شود . همچنین هنگامی که بدلیل نوع سوژه یا کم بودن نور محیط سیستم فوکوس اتوماتیک قادر به فوکوس نمودن سوژه نباشد باید از تنظیم دستی فوکوس استفاده نمایید . در دوربین های SLR تنظیم فوکوس دستی بوسیله چرخاندن حلقه فوکوس بر روی لنز انجام می شود در حالی که در دوربین های کامپکت تنظیم فوکوس دستی بوسیله موتورهای الکتریکی به لنز فرمان می دهد .

[M.A.H.S.A]

CMOS

مخفف کلمات Complementary Metal Oxide Semiconductor
نوعی دیگر از حسگرهای مبدل نور به شارژ الکتریکی در دوربین های دیجتیتال .

این نوع حسگرها از نظر مصرف انرژی کم مصرف تر از حسگرهای نوع CCD می باشند . تمام حسگرهای دوربین های عکسبرداری دیجیتال فول فریم از نوع CMOS هستند.

CCD

مخفف کلمات Charged Coupled Device
تراشه( حسگر ) حساس به نور در دوربین های دیجیتالی و اسکنرها.

این قطعات در واقع قلب دوربین ها بوده و توسط آن ها نور به شارژ الکتریکی تبدیل می شود .




منبع: دوربین شاپ

[M.A.H.S.A]

نوردهی

مقدار نوری که توسط دوربین دریافت می شود و بر سنسور یا نگاتیو دوربین اثر می گذارد ، توسط دو عامل مقدار گشودگی دیافراگم و سرعت شاتر تعیین می گردد.سرعت شاتر هم در واقع به مدت زمانی گفته می شد که نگاتیو یا سنسور دوربین در معرض نوردهی قرار می گیرد.

یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر میزان نوردهی، میزان حساسیت سنسور یا نگاتیو دوربین است.

بنابراین، معقوله نوردهی ارتباط مستقیمی با میزان حساسیت سنسور،اندازه دیافراگم و سرعت شاتر دارد که به آن "EV" یا همان میزان نوردهی گفته می شود.
.
هر بار که شما میزان نور ذخیره شده توسط سنسور دوربین را نصف می کنید (برای مثال با بالا بردن سرعت شاتر و یا کاهش گشودگی دریچه دیافراگم) مقدار EVبه ارزش یک عدد افزایش پیدا خواهد کرد. برای مثال، EV6نصف نوردهی را نسبت به EV5 اعمال می کند.
هر چقدر عدد EV بالا باشد در محیطهایی با نور بیشتر کاربرد خواهد داشت که در این حالت می بایست برای عکاسی مقدار نور کمتری توسط سنسور یا نگاتیو ذخیره شده تا از نوردهی بیش از حد به آن جلوگیری شود.

جدول فوق به خوبی نشان می دهد که عدد EV (میزان نوردهی) بر اساس اندازه دیافراگم،سرعت شاتر و هم چنین میزان حساسیت (ISO) سنجیده می شود.

برای مثال اگر شما در حال عکاسی با تنظیماتی از قراره : ISO 100 ،دیافراگم f/8 و با سرعت شاتر 1/250s هستید،با افزایش سرعت شاتر به 1/ 250s (کاهش زمان نور دهی) و با کاهش یک پله ای عدد F یعنی تغییر دیافراگم به f/5.6 (افزایش میزان گشودگی دیافراگم) در واقع نوردهی با ارزش 13 EV صورت خواهد گرفت.
اگر سرعت شاتر را به 1/ 250s (نصف کردن سرعت نوردهی) تغییر داده در حالی که دیافراگم بدون اعمال تغییری در همان حالت f/ 8 باقی بماند، شما می توانید با دو برار کردن میزان حساسیت به ISO 200 ، تاثیر نور وارد شده بر دوربین را دو برابر کنید.
البته باید به این نکته توجه داشته باشید که با اعمال تغییرات فوق میزان نویز در دوربینهای دیجیتال و دانه های برفک مانند در دوربینهای فیلم خور را افزایش خواهید داد.

[M.A.H.S.A]

دیافراگم(Aperture)

دریچه دیافراگم که مقابل لنز دوربین قرار دارد ،مقدار نوری که به سنسور یا نگاتیو دوربین برخورد می کند را کنترل می کند.
دریچه دایره ای شکل دیافراگم از پره های لبه به لبه ای تشکیل شده که همانند مردمک چشم با گشاد و تنگ شدن میزان نوردهی به داخل دوربین را تعیین کرده و علاوه بر این بر عمق میدان تاثیرگذار است.

همانطور که میتوان با تغییر پله ای سرعت شاتر میزان نوردهی به داخل دوربین را کنترل کرد در مورد دیافراگم نیز با تغییر اندازه قطر آن که توسط باز و بسته شده پره های دیافراگم صورت می گیرد می توان اندازه آن را بصورت پله ای تغییر داد.شاخص کاهش اندازه دریچه دیافراگم ضریب عدد 1.4 (جزر 2) می باشد.

بر اساس اصول پایه فناوری اپتیکی،اندازه دریچه دیافراگم و قطر هر پله گشودگی آن بستگی به فاصله کانونی لنز دوربین دارد.
بطور مثال ، تاثیری که دیافراگمی با دریچه ای به قطر 25mm بر لنز 100mm دارد برابر با همان تاثیری است که دیافراگم 55mm بر لنز 200mm دارد.

میزان گشودگی دیافراگم در هر پله در بازترین حد خود به صورت 1/ 4 و یا f/ 4 و یا F4 و یا 1:4 بر روی بدنه لنز نوشته می شود.

بر این اساس هر پله دیافراگم را که می بندیم،دیافراگم بدست آمده به مقدار 1/ 4 از پله قبلی کوچکتر می شود . هر کدام از پله های دیافراگم راf-stop می نامند بنابر اینf-stop بعد از f/ 4 ،برابراست با f/ 4 *1/ 1.4 یا f/ 5.6 .

به دلیل آنکه عدد f کسری از فاصله کانونی می باشد ،بنابر این بزرگی آن با فاصله کانونی رابطه عکس خواهد داشت یه این معنا که هر چه این عدد بزرگتر باشد دیافراگم کوچکتر یا بسته تر خواهد بود.

به"حداکثر حالت گشودگی دیافراگم" ،"سرعت لنز"(Lens speed) گفته می شود.قبلا گفته شد که دو عامل سرعت شاتر و دیافراگم، مقدار نوردهی را تعیین می کنند.لنزی که مجهز به دیافراگمی با قابلیت گشودگی بالا (برای مثال f/ 2) باشد ،"لنز سریع" نامیده می شود.در حالتی که دریچه دیافراگم در وضعیت گشودگی بالا قرار دارد می توان از سرعت بالای شاتر استفاده کرد و در نتیجه نوردهی کافی صورت گیرد.
این گونه لنزها برای عکاسی از سوژه های متحرک در فضایی با نور کم بسیار مناسب هستند.

لنزهای زوم قابلیت آن را دارند که در دو حالت wide_angle و tele ، دیافراگم خود را در بازترین حالت قرار دهند.مانند : 28-100mm f/3.5-5.6

لنزی با مشخصه 28-10mm f/ 2.8 ،نشان می دهد که حداکثر میزان گشودگی دیافراگم آنf/ 2.8 می باشد که این نوع لنز نسبت به دیگر انواع لنزها سنگینتر و گرانتر است.

[M.A.H.S.A]

میزان حساسیت(iso)


دوربینهای دیجیتال از ضریب ایزوی مختلفی برخوردار هستند که بر اساس میزان نور قابل تنظیم می باشند. ISO100 در اکثر دوربین ها مناسب عکاسی در فضاهایی با نور نرمال می باشد،البته در بعضی از دوربینها این مقدار به 50 نیز می رسد.

میزان حساسیت تا اعداد 200, 400, 800 و تا عدد 3200 در دوربینهای SLR قابل افزایش است ،این گستره اعداد بسته به نوع دوربین قابل تغییر است.
با بالا بردن میزان حساسیت، بازده سنسور نیز تقویت خواهد شد،بنابر این در این شرایط می توان در فضاهایی با نور کم عکاسی کرد، ولی متاسفانه با بالا بردن میزان حساسیت سنسور نویز تصویر نیز بیشتر خواهد شد،این اتفاق دقیقا همان اتفاقی است که در دوربینهای آنالوگ بصورت دانه های برفک مانند (grain) می افتد ، می توان این وضعیت در عکاسی را به رادیویی با ظرفیت پایین تشبیه کرد که با بالا بردن صدای رادیو میزان نویز صدا نیز بالا می رود.

با پیشرفتی که در روش تولید سنسورهای دوربینهای دیجیتال صورت گرفته امکان آن فراهم شده تا در هنگام عکاسی در وضعیت میزان حساسیت بالا (high ISO ) میزان نویز در تصویر تا حد قابل توجهی کاهش پیدا کند. و بر خلاف دوربین های آنالوگ که می بایست برای دستری با میزان حساسیت های مختلف نگاتیو دوربین را عوض کرد،در دوربین های دیجیتال این امکان در اختیار شما قرار گرفته است تا به راحتی و به سرعت از طریق بخش تنظیمات دوربین حساسیت سنسور را با توجه به میزان نور محیط به دلخواه تغییر دهید.

ISO 800

ISO 100

(درطیف رنگ قرمز) ISO 800

(در طیف رنگ قرمز)Iso 100

منبع: