دیوان اشعار سعدی

[sorna]

ای در دل من رفته چو خون در رگ و پوست

هرچ آن به سر آیدم ز دست تو نکوست


ای مرغ سحر تو صبح برخاسته‌ای

ما خود همه شب نخفته‌ایم از غم دوست



چون حال بدم در نظر دوست نکوست

دشمن ز جفا گو ز تنم برکن پوست


چون دشمن بیرحم فرستادهٔ اوست

بدعهدم اگر ندارم این دشمن دوست

[sorna]

غازی ز پی شهادت اندر تک و پوست

وان را که غم تو کشت فاضلتر ازوست


فردای قیامت این بدان کی ماند

کان کشتهٔ دشمنست و آن کشتهٔ دوست؟




گر زخم خورم ز دست چون مرهم دوست

یا مغز برآیدم چو بادام از پوست


غیرت نگذاردم که نالم به کسی

تا خلق ندانند که منظور من اوست

[sorna]

گویند رها کنش که یاری بدخوست

خوبیش نیرزد به درشتی که دروست


بالله بگذارید میان من و دوست

نیک و بد و رنج و راحت از دوست نکوست

[sorna]

شب نیست که چشمم آرزومند تو نیست

وین جان به لب رسیده در بند تو نیست


گر تو دگری به جای من بگزینی

من عهد تو نشکنم که مانند تو نیست



با دوست چنانکه اوست می‌باید داشت

خونابه درون پوست می‌باید داشت


دشمن که نمی‌توانمش دید به چشم

از بهر دل تو دوست می‌باید داشت

[sorna]

بگذشت و چه گویم که چه بر من بگذشت

سیلاب محبتم ز دامن بگذشت


دستی به دلم فرو کن ای یار عزیز

تا تیر ببینی که ز جوشن بگذشت

[sorna]

روی تو به فال دارم ای حور نژاد

زیرا که بدو بوسه همی نتوان داد


فرخنده کسی که فال گیرد ز رخت

تا لاجرم از محنت و غم باشد شاد


تو هرچه بپوشی به تو زیبا گردد

گر خام بود اطلس و دیبا گردد


مندیش که هرکه یک نظر روی تو دید

دیگر همه عمر از تو شکیبا گردد

[sorna]

نوروز که سیل در کمر می‌گردد

سنگ از سر کوهسار در می‌گردد


از چشمهٔ چشم ما برفت اینهمه سیل

گویی که دل تو سخت‌تر می‌گردد

[sorna]

کس عهد وفا چنانکه پروانهٔ خرد

با دوست به پایان نشنیدیم که برد


مقراض به دشمنی سرش برمی‌داشت

پروانه به دوستیش در پا می‌مرد



دستارچه‌ای کان بت دلبر دارد

گر بویی ازان باد صبا بردارد


بر مردهٔ صد ساله اگر برگذرد

در حال ز خاک تیره سر بردارد

[sorna]

گر باد ز گل حسن شبابش ببرد

بلبل نه حریفست که خوابش ببرد


گل وقت رسیدن آب عطار ببرد

عطار به وقت رفتن آبش ببرد



کس نیست که غم از دل ما داند برد

یا چارهٔ کار عشق بتواند برد


گفتم که به شوخی ببرد دست از ما

زین دست که او پیاده می‌داند برد

[sorna]

هر وقت که بر من آن پسر می‌گذرد

دانی که ز شوقم چه به سر می‌گذرد؟


گو هر سخن تلخ که خواهی فرمای

آخر به دهان چون شکر می‌گذرد



چون بخت به تدبیر نکو نتوان کرد

بیفایده سعی و گفت و گو نتوان کرد


گفتم بروم صبر کنم یک چندی

هم صبر برو که صبر ازو نتوان کرد