صفحه 7 از 8 نخستنخست ... 345678 آخرینآخرین
نمایش نتایج: از شماره 61 تا 70 , از مجموع 71

موضوع: اصول کافي جلد چهارم

Hybrid View

پست قبلی پست قبلی   پست بعدی پست بعدی
  1. #1
    afsanah82
    مهمان

    پیش فرض

    25- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْخَثْعَمِيِّ عَنْ أَبِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ إِنَّ أَبـَا ذَرٍّ أَتـَى رَسـُولَ اللَّهِ ص وَ مـَعـَهُ جـَبـْرَئِيـلُ ع فـِي صُورَةِ دِحْيَةَ الْكـَلْبـِيِّ وَ قـَدِ اسْتَخْلَاهُ رَسُولُ اللَّهِ ص فَلَمَّا رَآهُمَا انْصَرَفَ عَنْهُمَا وَ لَمْ يَقْطَعْ كَلَامَهُمَا فـَقـَالَ جـَبـْرَئِيلُ ع يَا مُحَمَّدُ هَذَا أَبُو ذَرٍّ قَدْ مَرَّ بِنَا وَ لَمْ يُسَلِّمْ عَلَيْنَا أَمَا لَوْ سَلَّمَ لَرَدَدْنَا عـَلَيـْهِ يـَا مـُحـَمَّدُ إِنَّ لَهُ دُعـَاءً يـَدْعـُو بـِهِ مَعْرُوفاً عِنْدَ أَهْلِ السَّمَاءِ فَسَلْهُ عَنْهُ إِذَا عَرَجْتُ إِلَى السَّمَاءِ فَلَمَّا ارْتَفَعَ جَبْرَئِيلُ جَاءَ أَبُو ذَرٍّ إِلَى النَّبِيِّ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص مَا مَنَعَكَ يـَا أَبـَا ذَرٍّ أَنْ تَكُونَ سَلَّمْتَ عَلَيْنَا حِينَ مَرَرْتَ بِنَا فَقَالَ ظَنَنْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَنَّ الَّذِي كـَانَ مَعَكَ دِحْيَةُ الْكَلْبِيُّ قَدِ اسْتَخْلَيْتَهُ لِبَعْضِ شَأْنِكَ فَقَالَ ذَاكَ جَبْرَئِيلُ ع يَا أَبَا ذَرٍّ وَ قـَدْ قَالَ أَمَا لَوْ سَلَّمَ عَلَيْنَا لَرَدَدْنَا عَلَيْهِ فَلَمَّا عَلِمَ أَبُو ذَرٍّ أَنَّهُ كَانَ جَبْرَئِيلَ ع دَخَلَهُ مِنَ النَّدَامـَةِ حـَيـْثُ لَمْ يـُسـَلِّمْ عـَلَيْهِ مَا شَاءَ اللَّهُ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص ‍ مَا هَذَا الدُّعَاءُ الَّذِي تَدْعُو بِهِ فَقَدْ أَخْبَرَنِي جَبْرَئِيلُ ع أَنَّ لَكَ دُعَاءً تَدْعُو بِهِ مَعْرُوفاً فِي السَّمَاءِ فَقَالَ نَعَمْ يـَا رَسـُولَ اللَّهِ أَقـُولُ اللَّهـُمَّ إِنِّي أَسـْأَلُكَ الْأَمـْنَ وَ الْإِيـمـَانَ بـِكَ وَ التَّصْدِيقَ بِنَبِيِّكَ وَ الْعَافِيَةَ مِنْ جَمِيعِ الْبَلَاءِ وَ الشُّكْرَ عَلَى الْعَافِيَةِ وَ الْغِنَى عَنْ شِرَارِ النَّاسِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 381 رواية : 25
    ترجمه :
    25- حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: (زمـانـى ) ابـوذر خـدمـت رسـول خـدا (ص ) آمـد و جـبرئيل بصورت دحيه كلبى در خدمتش بود و با آنحضرت خلوت كـرده بـود، چـون ابـوذر آنـدو را ديـد بـازگـشـت و سـخـن آنـهـا را نـبـريـد، پـس جبرئيل گفت : اى محمد اين ابوذر بود كه بر ما گذشت و بما سلام نكرد و اگر بما سلام كـرده بـود پـاسـخ او را مـى داديـم ، اى مـحـمـد ايـن اباذر دعائى دارد كه مى خواند، و نزد اهـل آسـمـان مـعروف است ، پس آنگاه كه من بآسمان رفتم تو آندعا را از او بپرس ، همينكه جـبـرئيـل بـالا رفـت اءبـوذر خـدمـت پـيـغـمـبـر (ص ) شـرفـيـاب شـد، رسـول خـدا (ص ) بـاو فـرمـود: اى اءبـاذر چـه تو را بازداشت از اينكه بر ما سلام كنى آنـگـاه كـه بـر ما گذشتى ، عرضكرد: گمان كردم كه آنكس كه با شما بود دحيه كلبى اسـت و بـراى پـاره اى كـارهـاى شـخـصـى بـاو خـلوت كـرده اى ، فـرمـود: اى اءبـاذر او جـبـرئيـل بـود و گـفـت : اگـر اءباذر بما سلام كرده بود جوابش را مى داديم ، پس همينكه اباذر دانست كه او جبرئيل بوده ، خدا مى داند كه چه اندازه پشيمان شد (و افسوس ‍ خورد) كـه چـرا بـر او سـلام نـكـرده ، پس رسول خدا (ص ) فرمود: آن دعائى كه تو مى خوانى چـيست ؟ زيرا جبرئيل بمن خبر داد كه تو دعائى دارى كه آنرا مى خوانى و در آسمان (پيش اهـل آن ) معروف است ؟ عرضكرد: آرى اى رسول خدا (ص ) مى گويم : ((اللهم انى اسئلك الامـن و الايـمـان بـك و التـصديق بنبيك و العافية من جميع البلاء و الشكر على العافية و الغنى عن شرار الناس


    26- عـَلِيٌّ عـَنْ أَبـِيـهِ عـَنِ ابـْنِ مـَحـْبـُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ قَالَ أَخَذْتُ هَذَا الدُّعَاءَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ وَ كَانَ أَبُو جَعْفَرٍ يُسَمِّيهِ الْجَامِعَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحـْمَنِ الرَّحِيمِ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ آمـَنْتُ بِاللَّهِ وَ بِجَمِيعِ رُسُلِهِ وَ بِجَمِيعِ مَا أَنْزَلَ بِهِ عَلَى جَمِيعِ الرُّسُلِ وَ أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَ لِقـَاءَهُ حـَقٌّ وَ صـَدَقَ اللَّهُ وَ بـَلَّغَ الْمـُرْسَلُونَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ كُلَّمَا سَبَّحَ اللَّهَ شَيْءٌ وَ كَمَا يُحِبُّ اللَّهُ أَنْ يُسَبَّحَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ كُلَّمَا حَمِدَ اللَّهَ شَيْءٌ وَ كَمَا يُحِبُّ اللَّهُ أَنْ يُحْمَدَ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ كُلَّمَا هَلَّلَ اللَّهَ شَيْءٌ وَ كَمَا يُحِبُّ اللَّهُ أَنْ يُهَلَّلَ وَ اللَّهُ أَكـْبـَرُ كـُلَّمـَا كـَبَّرَ اللَّهَ شـَيْءٌ وَ كـَمـَا يـُحـِبُّ اللَّهُ أَنْ يُكَبَّرَ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مَفَاتِيحَ الْخـَيـْرِ وَ خـَوَاتـِيمَهُ وَ سَوَابِغَهُ وَ فَوَائِدَهُ وَ بَرَكَاتِهِ وَ مَا بَلَغَ عِلْمَهُ عِلْمِي وَ مَا قَصَرَ عَنْ إِحـْصـَائِهِ حـِفـْظـِي اللَّهـُمَّ انـْهـَجْ إِلَيَّ أَسـْبـَابَ مـَعـْرِفـَتِهِ وَ افْتَحْ لِي أَبْوَابَهُ وَ غَشِّنِي بـِبـَرَكـَاتِ رَحـْمَتِكَ وَ مُنَّ عَلَيَّ بِعِصْمَةٍ عَنِ الْإِزَالَةِ عَنْ دِينِكَ وَ طَهِّرْ قَلْبِي مِنَ الشَّكِّ وَ لَا تَشْغَلْ قَلْبِي بِدُنْيَايَ وَ عَاجِلِ مَعَاشِي عَنْ آجِلِ ثَوَابِ آخِرَتِي وَ اشْغَلْ قَلْبِي بِحِفْظِ مَا لَا تـَقـْبـَلُ مـِنِّي جَهْلَهُ وَ ذَلِّلْ لِكُلِّ خَيْرٍ لِسَانِي وَ طَهِّرْ قَلْبِي مِنَ الرِّيَاءِ وَ لَا تُجْرِهِ فِي مَفَاصِلِي وَ اجْعَلْ عَمَلِي خَالِصاً لَكَ اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الشَّرِّ وَ أَنْوَاعِ الْفَوَاحِشِ كُلِّهَا ظـَاهـِرِهَا وَ بَاطِنِهَا وَ غَفَلَاتِهَا وَ جَمِيعِ مَا يُرِيدُنِي بِهِ الشَّيْطَانُ الرَّجِيمُ وَ مَا يُرِيدُنِي بِهِ السُّلْطـَانُ الْعَنِيدُ مِمَّا أَحَطْتَ بِعِلْمِهِ وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَى صَرْفِهِ عَنِّي اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مـِنْ طـَوَارِقِ الْجـِنِّ وَ الْإِنـْسِ وَ زَوَابِعِهِمْ وَ بَوَائِقِهِمْ وَ مَكَايِدِهِمْ وَ مَشَاهِدِ الْفَسَقَةِ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنـْسِ وَ أَنْ أُسـْتـَزَلَّ عَنْ دِينِي فَتَفْسُدَ عَلَيَّ آخِرَتِي وَ أَنْ يَكُونَ ذَلِكَ مِنْهُمْ ضَرَراً عَلَيَّ فِي مَعَاشِي أَوْ يَعْرِضُ بَلَاءٌ يُصِيبُنِي مِنْهُمْ لَا قُوَّةَ لِي بِهِ وَ لَا صَبْرَ لِي عَلَى احْتِمَالِهِ فـَلَا تَبْتَلِنِي يَا إِلَهِي بِمُقَاسَاتِهِ فَيَمْنَعَنِي ذَلِكَ عَنْ ذِكْرِكَ وَ يَشْغَلَنِي عَنْ عِبَادَتِكَ أَنْتَ الْعَاصِمُ الْمَانِعُ الدَّافِعُ الْوَاقِي مِنْ ذَلِكَ كُلِّهِ أَسْأَلُكَ اللَّهُمَّ الرَّفَاهِيَةَ فِي مَعِيشَتِي مَا أَبـْقـَيـْتَنِي مَعِيشَةً أَقْوَى بِهَا عَلَى طَاعَتِكَ وَ أَبْلُغُ بِهَا رِضْوَانَكَ وَ أَصِيرُ بِهَا إِلَى دَارِ الْحـَيـَوَانِ غـَداً وَ لَا تـَرْزُقْنِي رِزْقاً يُطْغِينِي وَ لَا تَبْتَلِنِي بِفَقْرٍ أَشْقَى بِهِ مُضَيَّقاً عـَلَيَّ أَعـْطِنِي حَظّاً وَافِراً فِي آخِرَتِي وَ مَعَاشاً وَاسِعاً هَنِيئاً مَرِيئاً فِي دُنْيَايَ وَ لَا تَجْعَلِ الدُّنـْيـَا عـَلَيَّ سـِجـْنـاً وَ لَا تـَجْعَلْ فِرَاقَهَا عَلَيَّ حُزْناً أَجِرْنِي مِنْ فِتْنَتِهَا وَ اجْعَلْ عَمَلِي فـِيـهـَا مـَقـْبـُولًا وَ سـَعْيِي فِيهَا مَشْكُوراً اللَّهُمَّ وَ مَنْ أَرَادَنِي بِسُوءٍ فَأَرِدْهُ بِمِثْلِهِ وَ مَنْ كـَادَنـِي فِيهَا فَكِدْهُ وَ اصْرِفْ عَنِّي هَمَّ مَنْ أَدْخَلَ عَلَيَّ هَمَّهُ وَ امْكُرْ بِمَنْ مَكَرَ بِي فَإِنَّكَ خَيْرُ الْمـَاكِرِينَ وَ افْقَأْ عَنِّي عُيُونَ الْكَفَرَةِ الظَّلَمَةِ وَ الطُّغَاةِ وَ الْحَسَدَةِ اللَّهُمَّ وَ أَنْزِلْ عَلَيَّ مِنْكَ السَّكِينَةَ وَ أَلْبِسْنِي دِرْعَكَ الْحَصِينَةَ وَ احْفَظْنِي بِسِتْرِكَ الْوَاقِي وَ جَلِّلْنِي عَافِيَتَكَ النَّافـِعَةَ وَ صَدِّقْ قَوْلِي وَ فَعَالِي وَ بَارِكْ لِي فِي وُلْدِي وَ أَهْلِي وَ مَالِي اللَّهُمّ.j.مـَا أَخَّرْتُ وَ مـَا أَغْفَلْتُ وَ مَا تَعَمَّدْتُ وَ مَا تَوَانَيْتُ وَ مَا أَعْلَنْتُ وَ مَا أَسْرَرْتُ فَاغْفِرْهُ لِي يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 382 رواية : 26
    ترجمه :
    26- ابـوحـمـزه گـويـد: مـن ايـندعا را از امام باقر عليه السلام گرفتم و آنحضرت آنرا دعاى جامع مى نامند (و آن اينست ) ((بسم اللّه لرحمن الرحيم اشهد ان لا اله الا اللّه وحده لا شـريـك له و اشـهـد ان مـحـمـدا عـبـده و رسـوله آمـنـت بـاللّه و بـجـمـيـع رسـله و بـجميع ما انـزل بـه عـلى جميع الرسل و ان وعد اللّه حق و لقاءه حق و صدق اللّه و بلغ المرسلون و الحـمـد لله رب العـالمـيـن و سـبـحان اللّه كلما سبح الله شى ء و كما يحب اللّه ن يسبح و الحـمـد لله كـلمـا حـمـد اللّه شـى ء و كـمـا يـحـب اللّه ن يـحـمـد و لا اله الا اللّه كـلمـا هـلل اللّه شى ء و كما يحب اللّه ان يهلل و اللّه اكبر كلما اكبر اللّه شى ء و كما يحب اللّه ان يـكـبـر (و در دنـبـاله دعـا ترجمه اش چنين است ). بار خدايا از تو خواهم كليدهاى خير و پـايـانهاى آن و كاملهايش و فوائدش و بركاتش و آنچه پايه دانش من بدان رسد و آنچه حافظه ام از شماره اش كوتاه است ، بار خدايا اسباب شناسائيش را براى من روشن ساز، و درهـاى آنـرا بـروى مـن بـگـشا، و در بركات رحمتت مرا فرو بر، و بخود دارى و از دور شـدن از ديـنـت بـر مـن منت گذار، و دل مرا از شك پاك كن ، و آنرا باين دنيا و زندگى زود گـذرم از ثـواب آيـنـده آخـرتـم سـرگـرم مـكـن ، و دل مـرا بدر ياد داشتن آنچه نادانيش را نـپـذيـرى سـرگـرم كن ، و براى هر خيرى زبان مرا رام كن و دلمرا از رياء و خود نمائى پاك ساز، و آنرا در مفاصل من وارد نكن ، و كردارم را براى خود خالص گردان .
    بـار خـدايا بتو پناه برم و از همه انواع زشتيها پيدا و نهانش و بى خبريهايش ، و از هر چـه شـيـطـان رجيم بدان آهنگم كرده و از من خواهد و آنچه سلطان معاند از من طلبد، از آنچه دانش تو بدان رسد و تو بر دور كردن آن از من قادر و توانائى .
    بار خدايا بتو پناه برم از شبگردان جن و انس ، و گروههاى چرخنده آنان و گرفتاريها و نـيـرنـگـهـاى آنـان مـراكـز اجـتماع فاسقان جن و انس ، و از اينكه از دين بلغزم و در نتيجه آخـرتـم تـبـاه گـردد، و از زيـان رساندن آنها در آنچه بدان زندگى كنم ، يا بلائى از ايـشـان رسـد كـه بـدان تـوانـائى نـدرام و شـكـيـبـائى بـر تـحـمـل آن نـتوانم ، پس اى معبود من مرا برنج بردنهاى آن دچار مكن زيرا كه آن مرا از ياد تو باز دارد و از پرستش تو سرگرم كند؛ توئى نگهدار و باز دارنده و دافع و حافظ همه اينها.
    بـار خـدايـا از تو خواهم رفاه در معيشتم را تا بدانجا كه زنده ام دارى ، معاشى كه بدان وسـيـله تـوانـائى بـر پـى رويـت داشـتـه بـاشـم و بخشنوديت (يا رضوانت ) برسم ، و بخانه زندگى (كه بهشت است ) فرداى قيامت برسم ، و روزى مكن برايم آن روزى را كه سـركشم كند، و به فقرى گرفتارم مكن كه براى تنگى آن به بدبختى افتم ، و بهره وافرى در آخرت بمن عطا فرما، و معاش وسيع گوارا و خشگوارى در دنيا بمن عنايت كن ، و دنـيـا را بر من زندان مكن و جدائيش را اندوه من مساز، از فتنه هاى آن مرا در پناه خودگير، و كـرده هـايـم را در آن بـپـذيـر و كـوشـشـم را در آن قابل تقدير ساز.
    بار خدايا هر كه آهنگ بدى درباره من دارد تو درباره اش مانند همان آهنگ را بكن ، و هر كه بـمـن كـيـدى ورزد تـو بـاو كـيـد ورز، و انـدوه هـر آنـكـس كـه انـدوهـش را بـدل مـن انـدازد از مـن بـازدار و هـر كـه بـا مـن مـكـر كـنـد بـا مـكـر كن كه تو بهترين مكر كـنـنـدگـانى ، و از توجه بمن چشم كفار و ستمكاران و سركشان و حسودان را در آور، بار خـدايـا آرامـشى دلى از جانب خودت بر من فرو فرست ، و ورزه محافظت كننده خود را بر من بـپـوشـان ، و بـه پـرده نـگهدارنده ات مرا بپوشان و جامه عافيت را در برم كن ، و راست گـفـتـار و درسـت كـردارم ، و در فرزندان و خاندان و مالم بركت ده ، بار خدايا آنچه از من گـذشـته و آنچه پس انداخته ام و آنچه غفلت كردم و آنچه تعهد كردم و آنچه در آن سستى كردم و آنچه آشكار كردم و آنچه در نهان كردم (همه را) بيامرز يا اءرحم الرحمين )).


    27- أَبـُو عـَلِيٍّ الْأَشـْعـَرِيُّ عـَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْعَلَاءِ بـْنِ رَزِيـنٍ عـَنْ مـُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قُلِ اللَّهُمَّ أَوْسِعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِي وَ امـْدُدْ لِي فـِي عـُمـُرِي وَ اغـْفـِرْ لِي ذَنـْبـِي وَ اجـْعـَلْنـِي مـِمَّنْ تـَنـْتـَصـِرُ بـِهِ لِدِيـنِكَ وَ لَا تَسْتَبْدِلْ بِي غَيْرِي
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 384 رواية : 27
    ترجمه :
    27- مـحـمـد بـن مسلم از حضرت باقر (ع ) حديث كند كه فرمود: بگو: ((اللهم اوسع على فـى رزقـى و امـدد لى فـى عـمـرى و اغـفر لى ذنبى و اجعلنى ممن تنتصر به لدينك و لا تستبدل بى غيرى )).



    28- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحـْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ كـَانَ يـَقـُولُ يـَا مـَنْ يـَشـْكـُرُ الْيَسِيرَ وَ يَعْفُو عَنِ الْكَثِيرِ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي ذَهَبَتْ لَذَّتُهَا وَ بَقِيَتْ تَبِعَتُهَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 384 رواية : 28
    ترجمه :
    28- يـعـقـوب بـن شـعـيـب از امام صادق عليه السلام حديث كند كه مى خواند (دعائى را كه تـرجـمـه اش ايـنـسـت :) ((اى آنـكـه از انـدك قـدردانى كنى و از بسيار درگذرى و او است آمرزنده و مهربان بيامرز از من گناهانى كه لذت آن رفته و كيفر آن مانده است )).


    29- وَ بـِهـَذَا الْإِسـْنـَادِ عـَنْ يـَعـْقـُوبَ بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ يـَقـُولُ يـَا نـُورُ يـَا قـُدُّوسُ يَا أَوَّلَ الْأَوَّلِينَ وَ يَا آخِرَ الْآخِرِينَ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُغَيِّرُ النِّعَمَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُحِلُّ النِّقَمَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتـِي تـَهـْتـِكُ الْعـِصـَمَ وَ اغـْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُنْزِلُ الْبَلَاءَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُدِيلُ الْأَعْدَاءَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُعَجِّلُ الْفَنَاءَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تـَقـْطـَعُ الرَّجـَاءَ وَ اغـْفـِرْ لِيَ الذُّنـُوبَ الَّتـِي تـُظـْلِمُ الْهـَوَاءَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تـَكـْشِفُ الْغِطَاءَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَرُدُّ الدُّعَاءَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَرُدُّ غَيْثَ السَّمَاءِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 384 رواية : 29
    ترجمه :
    29- و از دعـاهـاى امـام صـادق عـليـه السـلام ايـن بـود: ((يـا نـور يـا قـدوس يـا اول الاوليـن و يـا آخر الاخرين يا رحمن يا رحيم اغفر لى الذنوب التى تغير النعم و اغفر لى الذنـوب التـى تحل النقم و اغفر لى الذنوب التى تهتك العصم و اغفر لى الذنوب التـى تـنـزل البـلاء و اغـفـر لى الذنـوب التـى تـديـل الاعـداء و اغـفـر لى الذنـوب التـى تـعجل الفناء و اغفر لى الذنوب التى تقطع الرجـاء و اغـفـر لى الذنـوب التى تظلم الهواء و اغفر لى الذنوب التى تكشف الغطاء و اغفر لى الذنوب التى ترد الدعاء و اغفر لى الذنوب التى ترد غيث السماء


    30- عـَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع يَا عُدَّتِي فِي كـُرْبَتِي وَ يَا صَاحِبِي فِي شِدَّتِي وَ يَا وَلِيِّي فِي نِعْمَتِي وَ يَا غِيَاثِي فِي رَغْبَتِي قـَالَ وَ كـَانَ مـِنْ دُعـَاءِ أَمـِيـرِ الْمـُؤْمِنِينَ ع اللَّهُمَّ كَتَبْتَ الْآثَارَ وَ عَلِمْتَ الْأَخْبَارَ وَ اطَّلَعْتَ عـَلَى الْأَسـْرَارِ فـَحُلْتَ بَيْنَنَا وَ بَيْنَ الْقُلُوبِ فَالسِّرُّ عِنْدَكَ عَلَانِيَةٌ وَ الْقُلُوبُ إِلَيْكَ مـُفـْضـَاةٌ وَ إِنَّمَا أَمْرُكَ لِشَيْءٍ إِذَا أَرَدْتَهُ أَنْ تَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ فَقُلْ بِرَحْمَتِكَ لِطَاعَتِكَ أَنْ تـَدْخـُلَ فـِي كـُلِّ عـُضـْوٍ مـِنْ أَعـْضـَائِي وَ لَا تـُفـَارِقَنِي حَتَّى أَلْقَاكَ وَ قُلْ بِرَحْمَتِكَ لِمـَعْصِيَتِكَ أَنْ تَخْرُجَ مِنْ كُلِّ عُضْوٍ مِنْ أَعْضَائِي فَلَا تَقْرَبَنِي حَتَّى أَلْقَاكَ وَ ارْزُقْنِي مِنَ الدُّنْيَا وَ زَهِّدْنِي فِيهَا وَ لَا تَزْوِهَا عَنِّي وَ رَغْبَتِي فِيهَا يَا رَحْمَانُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 385 رواية : 30
    ترجمه :
    30- و از دعـاهـاى امـام صادق عليه السلام نيز (اين دعا است ): يا عدتى فى كربتى و يا صاحبى فى شدتى و يا وليى فى نعمتى و يا غياثى فى رغبتى
    فـرمود: و از دعاهاى اميرالمؤ منين عليه السلام است (دعائى كه ترجمه اش اينست ): ((بار خـدايـا اثـرهـا (يـعـنـى كـردارهاى نيك و بد) را ثبت كرده اى ، و اخبار را دانسته اى ، و بر اسرار آگاهى ، پس ميان ما و دلها حائل شدى ، نهان در پيش تو عيانست ، و دلها بسوى تو كـشيده شده ، و جز اين نيست كه فرمانت بچيزى كه خواهى بدان گوئى باش ‍ مى باشد، پـس بـا رحـمـت خـود بـطـاعـت بـگـو در هـر عضوى از اعضاى من درآيد، و از من جدا نشود تا ديـدارت كـنـم ، و بـا رحـمـت خود بنافرمانيت بگو از هر عضوى از اعضاى من بيرون رود و نزديك بمن نشود تا تو را ديدار كنم ، و از دنيا بمن روزى كن ، و در آن مرا بى رغبت كن ، و آنرا از من دور مكن با رغبت من در آن اى خداى بخشاينده )).


    31- عـَلِيُّ بـْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ رَزِينٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَيَابَةَ قَالَ أَعْطَانِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع هَذَا الدُّعَاءَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَلِيِّ الْحَمْدِ وَ أَهْلِهِ وَ مُنْتَهَاهُ وَ مـَحـَلِّهِ أَخْلَصَ مَنْ وَحَّدَهُ وَ اهْتَدَى مَنْ عَبَدَهُ وَ فَازَ مَنْ أَطَاعَهُ وَ أَمِنَ الْمُعْتَصِمُ بِهِ اللَّهُمَّ يَا ذَا الْجـُودِ وَ الْمَجْدِ وَ الثَّنَاءِ الْجَمِيلِ وَ الْحَمْدِ أَسْأَلُكَ مَسْأَلَةَ مَنْ خَضَعَ لَكَ بِرَقَبَتِهِ وَ رَغِمَ لَكَ أَنـْفـُهُ وَ عـَفَّرَ لَكَ وَجـْهَهُ وَ ذَلَّلَ لَكَ نَفْسَهُ وَ فَاضَتْ مِنْ خَوْفِكَ دُمُوعُهُ وَ تَرَدَّدَتْ عَبْرَتُهُ وَ اعْتَرَفَ لَكَ بِذُنُوبِهِ وَ فَضَحَتْهُ عِنْدَكَ خَطِيئَتُهُ وَ شَانَتْهُ عِنْدَكَ جَرِيرَتُهُ وَ ضَعُفَتْ عِنْدَ ذَلِكَ قـُوَّتـُهُ وَ قـَلَّتْ حـِيـلَتـُهُ وَ انـْقـَطَعَتْ عَنْهُ أَسْبَابُ خَدَائِعِهِ وَ اضْمَحَلَّ عَنْهُ كُلُّ بَاطِلٍ وَ أَلْجـَأَتـْهُ ذُنُوبُهُ إِلَى ذُلِّ مَقَامِهِ بَيْنَ يَدَيْكَ وَ خُضُوعِهِ لَدَيْكَ وَ ابْتِهَالِهِ إِلَيْكَ أَسْأَلُكَ اللَّهُمَّ سُؤَالَ مَنْ هُوَ بِمَنْزِلَتِهِ أَرْغَبُ إِلَيْكَ كَرَغْبَتِهِ وَ أَتَضَرَّعُ إِلَيْكَ كَتَضَرُّعِهِ وَ أَبْتَهِلُ إِلَيْكَ كـَأَشـَدِّ ابـْتِهَالِهِ اللَّهُمَّ فَارْحَمِ اسْتِكَانَةَ مَنْطِقِي وَ ذُلَّ مَقَامِي وَ مَجْلِسِي وَ خُضُوعِي إِلَيْكَ بِرَقَبَتِي أَسْأَلُكَ اللَّهُمَّ الْهُدَى مِنَ الضَّلَالَةِ وَ الْبَصِيرَةَ مِنَ الْعَمَى وَ الرُّشْدَ مِنَ الْغَوَايَةِ وَ أَسـْأَلُكَ اللَّهُمَّ أَكْثَرَ الْحَمْدِ عِنْدَ الرَّخَاءِ وَ أَجْمَلَ الصَّبْرِ عِنْدَ الْمُصِيبَةِ وَ أَفْضَلَ الشُّكْرِ عـِنْدَ مَوْضِعِ الشُّكْرِ وَ التَّسْلِيمَ عِنْدَ الشُّبُهَاتِ وَ أَسْأَلُكَ الْقُوَّةَ فِي طَاعَتِكَ وَ الضَّعْفَ عـَنْ مـَعـْصـِيـَتِكَ وَ الْهَرَبَ إِلَيْكَ مِنْكَ وَ التَّقَرُّبَ إِلَيْكَ رَبِّ لِتَرْضَى وَ التَّحَرِّيَ لِكُلِّ مَا يـُرْضـِيـكَ عـَنِّي فِي إِسْخَاطِ خَلْقِكَ الْتِمَاساً لِرِضَاكَ رَبِّ مَنْ أَرْجُوهُ إِنْ لَمْ تَرْحَمْنِي أَوْ مَنْ يـَعـُودُ عـَلَيَّ إِنْ أَقـْصـَيـْتـَنـِي أَوْ مـَنْ يـَنْفَعُنِي عَفْوُهُ إِنْ عَاقَبْتَنِي أَوْ مَنْ آمُلُ عَطَايَاهُ إِنْ حَرَمْتَنِي أَوْ مَنْ يَمْلِكُ كَرَامَتِي إِنْ أَهَنْتَنِي أَوْ مَنْ يَضُرُّنِي هَوَانُهُ إِنْ أَكْرَمْتَنِي رَبِّ مَا أَسْوَأَ فـِعـْلِي وَ أَقـْبـَحَ عـَمـَلِي وَ أَقـْسـَى قـَلْبـِي وَ أَطـْوَلَ أَمَلِي وَ أَقْصَرَ أَجَلِي وَ أَجْرَأَنِي عَلَى عـِصـْيَانِ مَنْ خَلَقَنِي رَبِّ وَ مَا أَحْسَنَ بَلَاءَكَ عِنْدِي وَ أَظْهَرَ نَعْمَاءَكَ عَلَيَّ كَثُرَتْ عَلَيَّ مِنْكَ النِّعـَمُ فَمَا أُحْصِيهَا وَ قَلَّ مِنِّيَ الشُّكْرُ فِيمَا أَوْلَيْتَنِيهِ فَبَطِرْتُ بِالنِّعَمِ وَ تَعَرَّضْتُ لِلنِّقـَمِ وَ سـَهـَوْتُ عـَنِ الذِّكـْرِ وَ رَكـِبْتُ الْجَهْلَ بَعْدَ الْعِلْمِ وَ جُزْتُ مِنَ الْعَدْلِ إِلَى الظُّلْمِ وَ جَاوَزْتُ الْبِرَّ إِلَى الْإِثْمِ وَ صِرْتُ إِلَى الْهَرَبِ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْحُزْنِ فَمَا أَصْغَرَ حَسَنَاتِي وَ أَقـَلَّهـَا فـِي كـَثـْرَةِ ذُنـُوبِي وَ مَا أَكْثَرَ ذُنُوبِي وَ أَعْظَمَهَا عَلَى قَدْرِ صِغَرِ خَلْقِي وَ ضَعْفِ رُكـْنـِي رَبِّ وَ مـَا أَطـْوَلَ أَمـَلِي فـِي قِصَرِ أَجَلِي وَ أَقْصَرَ أَجَلِي فِي بُعْدِ أَمَلِي وَ مَا أَقْبَحَ سـَرِيـرَتِي وَ عَلَانِيَتِي رَبِّ لَا حُجَّةَ لِي إِنِ احْتَجَجْتُ وَ لَا عُذْرَ لِي إِنِ اعْتَذَرْتُ وَ لَا شُكْرَ عِنْدِي إِنِ ابْتُلِيتُ وَ أُولِيتُ إِنْ لَمْ تُعِنِّي عَلَى شُكْرِ مَا أُولِيتُ رَبِّ مَا أَخَفَّ مِيزَانِي غَداً إِنْ لَمْ تـُرَجِّحـْهُ وَ أَزَلَّ لِسـَانـِي إِنْ لَمْ تـُثـَبِّتـْهُ وَ أَسـْوَدَ وَجـْهـِي إِنْ لَمْ تـُبَيِّضْهُ رَبِّ كَيْفَ لِي بـِذُنـُوبـِيَ الَّتـِي سـَلَفـَتْ مـِنِّي قـَدْ هَدَّتْ لَهَا أَرْكَانِي رَبِّ كَيْفَ أَطْلُبُ شَهَوَاتِ الدُّنْيَا وَ أَبْكِي عَلَى خَيْبَتِي فِيهَا وَ لَا أَبْكِي وَ تَشْتَدُّ حَسَرَاتِي عَلَى عِصْيَانِي وَ تَفْرِيطِي رَبِّ دَعَتْنِي دَوَاعِي الدُّنْيَا فَأَجَبْتُهَا سَرِيعاً وَ رَكَنْتُ إِلَيْهَا طَائِعاً وَ دَعَتْنِي دَوَاعِي الْآخِرَةِ فَتَثَبَّطْتُ عَ.j.الْهـُدَى بـِالضَّلَالَةِ وَ الْكُفْرَ بِالْإِيمَانِ ابْنُ مَحْبُوبٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ صَالِحٍ أَنَّهُ ذَكَرَ أَيْضاً مِثْلَهُ وَ ذَكَرَ أَنَّهُ دُعَاءُ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ص وَ زَادَ فِي آخِرِهِ آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 385 رواية : 31

    ترجمه :
    31- عـبـدالرحمن بن سيابه گويد: حضرت صادق (ع ) اين دعا را بمن داد (كه ترجمه اش ايـنـست :) ((سپاس خدائى را كه خود سرپرست آن (و يا سزاوارتر بآن ) است و شايسته آن و پايان آن و در خود آن است ، هر كس او را يگانه دانست او (كردارش ) پاكست ، و هر كه او را پـرستش كند بهدايت رسيده ، و هر كس فرمانش برد رستگار شده و هر كه بدو پناه برد آسوده شود.
    بـار خـدايـا اى صـاحـب جـود و بـزرگـى و سـتـايـش نـيـكو و سپاس ، از تو درخواست كنم درخـواسـت كـسـى كه گردنش را بدرگاهت نهاده ، و بينى در برابر بخاك ماليده و چهره خـويـش را بـراى تـو بـخـاك سـائيـده و خـويـشـتـن را در مقابل تو خوار كرده ، و اشكانش از ترس تو ريزان ، و گريه راه گلويش را گرفته ، و بـگناهان خويش اعتراف دارد و خطايش او را در پيش ‍ تو رسوا ساخته ، و جنايتش او را نزد تـو زشت كرده ، و روى اين جهات نيروش كم شده ، و چاره اش اندك ، و اسباب فريب از او دور شـده و هـر بـاطـلى از نـزدش نـابـود گـرديـد، و گـنـاهانش بناچار او را بخوارى در درگاهت ، و فروتنى در پيشت ، و زارى در برابرت كشانده است .
    و از تـو درخـواسـت كـنـم بـار الهـا درخـواسـت كسى كه مانند او باشد (يعنى من خويشتن را بـمـنـزله كسى دانم و بحالت چنين كسى در آرم ) مانند او بجانبت رو كنم ، و چون خوارى و فـروتنيش بدرگاهت خوارى و فروتنى كنم ، و چون سخت ترين زارهايش بدرگاهت زارى كنم ، بار الها پس بزبونى گفتارم و خوارى مقام و مجلسم و فروتنى در برابرت بمن ترحم فرما.
    از تـو درخـواسـت كـنـم خـداونـدا هـدايـت از گـمـراهـى ، و بينايى از كورى ، و ره جوئى از بـيـراهـى ، و از تـو خـواهـم بـار خـدايا كه در حال آسودگى تو را بسيار حمد كنم ، و در حـال مـصـيبت بهترين صبر را، و در جاى شكر بهترين شكرها را، و در هنگام شبهات تسليم باشم .
    و از تـو خـواهم نيرويى براى فرمانبرداريت ، و سستى در برابر نافرمانيت ، و گريز از خودت بسوى خودت ، و تقرب جوئى بدرگاهت تا آنكه خوشنود شوى ، و كاوش در هر چه ترا در برابر خشم مخلوقت از من خوشنود سازد بخاطر رضايت جوئى تو.
    پـروردگـارا بـكه اميدوار شوم اگر تو بمن ترحم نكنى ، يا كه بمن سر زند اگر تو دورم كـنـى يـا گـذشت چه كسى بمن سود دهد اگر تو عقابم كنى ، يا بخشش چه كسى را آرزو كنم اگر تو محرومم سازى يا چه كسى تواند مرا ارجمند كند اگر تو مرا پست كنى يا پست كردن چه كسى بمن زيان رساند آنگاه كه تو مرا ارجمند كنى ؟!
    پـروردگـارا چـه بد است كردارم و چه زشت است رفتارم ، و چه سخت است دلم ، و چه دراز است آرزويم و كوتاه است عمرم و (اين درازى آرزو...) مرا بر نافرمانى آفريدگارم دلير كـرده ، پروردگارا چه اندازه آزمايش و بلايت نزد من نيكو است ، و نعمتهايت بر من آشكار؟ نـعـمـتـهايت بر من بسيار است كه شماره اش نتوانم و سپاسگزارى من در برابر آنها اندك اسـت ، پـس بـنعمت تو سرمست شدم و در معرض انتقام و پاداش بد تو قرار گرفتم ، ياد تو فراموشم شد، و پس از دانائى بنادانى گرائيدم ، و از عدالت بسوى ستم رفتم ، و از نـيـكـى بگناه در افتادم ، و بخاطر ترس و خوفى كه پيدا كردم پا بگريز نهادم ، وه كـه چـه انـدازه انـدك و كـم اسـت حـسـنـات مـن در برابر گناهانم ؟ و چه اندازه گناهانم در برابر كوچكى جثه ام و ناتوانى اعضايم بسيار و بزرگ است ؟.
    پـروردگـارا چـه انـدازه آرزويم دراز است در برابر عمر كوتاهم ، و عمرم كوتاه است در مقابل آرزوهاى دور و درازم ، و چه مقدار درون و برونم زشت است .
    پـروردگـارا اگـر بـخـواهـم (براى كارهايم ) دليلى آورم ، دليلى ندارم ، و اگر خواهم عذرى آورم عذرى ندارم و اگر مبتلا گردم يا نعمتى بمن داده شود شكر ندارم اگر تو مرا در شـكـر آن كـمـك نـكـنـى ، پـروردگـارا چـه انـدازه مـيـزان (اعـمال ) من در قيامت سبك است اگر تو او را نچربانى ، و زبانم لرزانست اگر تو آن را ثـابـت نـكـنى ، و رويم سياه است اگر تو او را سپيد نكنى ، پروردگارا چگونه گناهان گذشته ام اركان مرا شكسته اند؟ پروردگارا چگونه جوياى شهوتهاى دنيا هستم و بر نا امـيـد شـدنـم از رسـيـدن بـآنـها گريه كنم ، ولى گريه نكنم بر اينكه افسوسهاى بر گناهم و تقصيرم سخت و بسيار است ؟ پروردگارا دواعى دنيا مرا بسوى خود خواندند و من زود آنـهـا را اجـابـت كـردم و بـا مـيـل بـسـوى آنها رفتم ، ولى دواعى آخرت مرا بسوى خود خـوانـدنـد و مـن در اجابتش درنگ كردم و كندى ورزيدم و بدانسان كه بسوى دنيا و و كالاى بـى ارزشـش ، و گياههاى پوسيده و بر باد رفته اش ، و سراب رونده اش شتاب داشتم بسوى آخرت شتاب نكردم .
    پروردگارا مرا ترساندى و تشويق نمودى و به بنده بودنم برهان آوردى ، و روزى مرا متكفل شدى پس من از ترس تو آسوده شدم ، و از تشويقى كه از من كردى (در انجام فرمان تو) كوتاهى كردم ، و بكفالت تو (كه از روزى من كردى ) تكيه نزدم و برهان آوردنت را خوار شمردم .
    بـار خـدايـا ايـن آسـودگـى خـاطـر مـرا در ايـن دنـيـا تـرس قـرار ده (و بـتـرس و خـوف مـبـدل كـن ) و تـنـبـلى و سـسـتـى مـرا بـشـوق و نـشـاط تـبـديـل كـن ، و بـى اعـتـنـايـى مـرا بـه بـرهـان آوردنـت بـدهـشـت و هـراس مبدل فرما، سپس مرا بدانچه از روزيت قسمت كرده اى راضى كن ، اى خداى كريم بنام عظمت از تو درخواست كنم خوشنوديت درهم شدن و اشتباه كراى فتنه .
    پـروردگـارا سـپـر مـرا در بـرابـر خـطـاهـايـم محكم كن ، و درجاتم در بهشت بلند كن ، و كـردارهـايـم را پـذيـرفته كن ، و حسناتم را دو چندان و پاكيزه فرما، و بتو پناه برم از تـمامى فتنه ها آنچه آشكار است از آنها و آنچه نهانست ، و از خوراكى و نوشيدنى بسيار (و بـتـو پـنـاه بـرم ) از شـر آنـچه (اكنون ) ندانم ، و پناه مى برم بتو از اينكه با دادن دانـش نـادانـى بخرم و با بردبارى جفا كارى ، و با عدالت ستمكارى ، و با نيكى كردن (بـه پدر و مادر و نزديكان ) بريدن از آنها، و با شكيبائى بى تابى بخرم ، و بجاى هدايت گمراهى ، و بجاى ايمان كفر بگيرم .
    و از جـمـيـل بـن صـالح مـانـنـد ايـن دعـا از حـضـرت عـلى بـن الحـسـيـن عـليـهـمـا السـلام نقل كرده و در پايانش اين جمله را افزوده است : ((آمين يا رب العالمين )).

  2. #2
    afsanah82
    مهمان

    پیش فرض

    32- ابـْنُ مـَحـْبـُوبٍ قـَالَ حـَدَّثـَنـَا نـُوحٌ أَبُو الْيَقْظَانِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ ادْعُ بِهَذَا الدُّعـَاءِ اللَّهـُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِرَحْمَتِكَ الَّتِي لَا تُنَالُ مِنْكَ إِلَّا بِرِضَاكَ وَ الْخُرُوجَ مِنْ جَمِيعِ مـَعـَاصـِيـكَ وَ الدُّخـُولَ فِي كُلِّ مَا يُرْضِيكَ وَ النَّجَاةَ مِنْ كُلِّ وَرْطَةٍ وَ الْمَخْرَجَ مِنْ كُلِّ كَبِيرَةٍ أَتـَى بـِهـَا مِنِّي عَمْدٌ أَوْ زَلَّ بِهَا مِنِّي خَطَأٌ أَوْ خَطَرَ بِهَا عَلَيَّ خَطَرَاتُ الشَّيْطَانِ أَسْأَلُكَ خَوْفاً تـُوقـِفـُنِي بِهِ عَلَى حُدُودِ رِضَاكَ وَ تَشْعَبُ بِهِ عَنِّي كُلَّ شَهْوَةٍ خَطَرَ بِهَا هَوَايَ وَ اسْتَزَلَّ بـِهـَا رَأْيـِي لِيـُجَاوِزَ حَدَّ حَلَالِكَ أَسْأَلُكَ اللَّهُمَّ الْأَخْذَ بِأَحْسَنِ مَا تَعْلَمُ وَ تَرْكَ سَيِّئِ كُلِّ مَا تـَعـْلَمُ أَوْ أَخـْطـَأُ مِنْ حَيْثُ لَا أَعْلَمُ أَوْ مِنْ حَيْثُ أَعْلَمُ أَسْأَلُكَ السَّعَةَ فِي الرِّزْقِ وَ الزُّهْدَ فِي الْكَفَافِ وَ الْمَخْرَجَ بِالْبَيَانِ مِنْ كُلِّ شُبْهَةٍ وَ الصَّوَابَ فِي كُلِّ حُجَّةٍ وَ الصِّدْقَ فِي جَمِيعِ الْمَوَاطِنِ وَ إِنْصَافَ النَّاسِ مِنْ نَفْسِي فِيمَا عَلَيَّ وَ لِي وَ التَّذَلُّلَ فِي إِعْطَاءِ النَّصَفِ مِنْ جَمِيعِ مَوَاطِنِ السَّخَطِ وَ الرِّضَا وَ تَرْكَ قَلِيلِ الْبَغْيِ وَ كَثِيرِهِ فِي الْقَوْلِ مِنِّي وَ الْفِعْلِ وَ تـَمـَامَ نـِعْمَتِكَ فِي جَمِيعِ الْأَشْيَاءِ وَ الشُّكْرَ لَكَ عَلَيْهَا لِكَيْ تَرْضَى وَ بَعْدَ الرِّضَا وَ أَسـْأَلُكَ الْخـِيـَرَةَ فـِي كـُلِّ مَا يَكُونُ فِيهِ الْخِيَرَةُ بِمَيْسُورِ الْأُمُورِ كُلِّهَا لَا بِمَعْسُورِهَا يَا كَرِيمُ يَا كَرِيمُ يَا كَرِيمُ وَ افْتَحْ لِي بَابَ الْأَمْرِ الَّذِي فِيهِ الْعَافِيَةُ وَ الْفَرَجُ وَ افْتَحْ لِي بـَابـَهُ وَ يـَسِّرْ لِي مـَخـْرَجَهُ وَ مَنْ قَدَّرْتَ لَهُ عَلَيَّ مَقْدُرَةً مِنْ خَلْقِكَ فَخُذْ عَنِّي بِسَمْعِهِ وَ بـَصـَرِهِ وَ لِسـَانـِهِ وَ يـَدِهِ وَ خـُذْهُ عـَنْ يـَمِينِهِ وَ عَنْ يَسَارِهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ مِنْ قُدَّامِهِ وَ امْنَعْهُ أَنْ يَصِلَ إِلَيَّ بِسُوءٍ عَزَّ جَارُكَ وَ جَلَّ ثَنَاءُ وَجْهِكَ وَ لَا إِلَهَ غَيْرُكَ أَنْتَ رَبِّي وَ أَنَا عَبْدُكَ اللَّهُمَّ أَنـْتَ رَجَائِي فِي كُلِّ كُرْبَةٍ وَ أَنْتَ ثِقَتِي فِي كُلِّ شِدَّةٍ وَ أَنْتَ لِي فِي كُلِّ أَمْرٍ نَزَلَ بِي ثِقَةٌ وَ عُدَّةٌ فَكَمْ مِنْ كَرْبٍ يَضْعُفُ عَنْهُ الْفُؤَادُ وَ تَقِلُّ فِيهِ الْحِيلَةُ وَ يَشْمَتُ فِيهِ الْعَدُوُّ وَ تـَعـْيـَا فـِيـهِ الْأُمـُورُ أَنـْزَلْتـُهُ بـِكَ وَ شـَكَوْتُهُ إِلَيْكَ رَاغِباً إِلَيْكَ فِيهِ عَمَّنْ سِوَاكَ قَدْ فـَرَّجـْتـَهُ وَ كـَفـَيـْتَهُ فَأَنْتَ وَلِيُّ كُلِّ نِعْمَةٍ وَ صَاحِبُ كُلِّ حَاجَةٍ وَ مُنْتَهَى كُلِّ رَغْبَةٍ فَلَكَ الْحَمْدُ كَثِيراً وَ لَكَ الْمَنُّ فَاضِلًا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 389 رواية : 32
    ترجمه :
    32- نـوح اليـقـظـان از حـضـرت صـادق (ع ) حـديـث كـنـد كه آن حضرت فرمود: اين دعا را بـخـوان (كـه تـرجمه اش اينست ): ((بار خدايا بحق رحمتت كه جز به خشنودى تو بدست نيايد از تو خواهم بيرون شدن از همه نافرمانيهايت و درآمدن در آنچه ترا خشنود سازد، و رهائى از هر گرداب و پرتگاهى (كه رهائى از آن نشود) و بيرون رفتن از هر گناهى كه عـمـدا از مـن سـرزده ، يـا بـه خـطـا در آن لغزش شده ، يا خاطره شيطانى براى آن در دلم افـتـاده ، از تو خواهم ترسى كه مرا در مرزهاى خشنوديت نگهدارد. و هر شهوتى كه هواى نـفـسـم در خـاطـره مـن انـداخـتـه بـر هـم زنـد، و راءيـى كـه مـن بـر تـجـاوز از مـرز هـلال تـو گـرفـتـه ام بـلغـزانـد، بـار خـدايـا از تـو خـواهـم رفـتـار بـبـهـتـريـن عـمـل كـه تـو دانى ، و واگذاردن هر بدى كه تو مى دانى و يا از روى نادانى خود بخطا روم ، از تو خواهش گشايش در روزى و زهد در اندازه كفايت ، و از هر شبهه با بيان بيرون آيم ، و در هر حجتى بدرستى گرايم ، و در هر جا براستى سخن رانم ، و در مورد سود و زيـانـم بـا مـردم بـانـصـاف رفـتـار كـنـم ، و در برابر آن در جاى خشم و گاه خوشنودى فـروتـن بـاشـم ، و در گـفتار و كردار ستم را از كم و بيش واگذارم ، و بپايان رساندن نـعـمـتـت را در همه چيز بر خودم و شكرگزارى بر آن تا خشنود شوى و پس از خشنودى را خـواهـانـم ، و از تـو راهـنـمـائى خـواهـم بـه آنـچـه خـيـر در آن اسـت بـه اسـانـيهاى آن نه بدشواريهايش اى كريم ، اى كريم ، اى كريم ، و براى من در هر كارى كه در آن گشايش و عـافيت است بگشا، و بيرون شدن از آنرا بر من آسان فرما، و براى هر يك از بندگانت كـه بـر مـن تـوانـائى مقدر كرده اى گوش و چشم و زبان و دستش را از من باز گير، و از سـمـت راسـت و چـپ و پـشـت سـر و جلوى رويش او را نگهدارى فرما كه بدى بمن نرساند، عـزيـز اسـت آنـكـس كـه بـتـو پـنـاه بـرد، و سـتـايشت والاست ، و معبودى جز تو نيست ، تو پروردگار منى و منم بنده تو، بار خدايا توئى اميد من در هر گرفتارى ، و توئى مورد اعتمادم در هر سختى ، و تو در هر پيش آمدى پشت و پناهم هستى ، چه بسيار گرفتارى كه دل را نـاتوان كرد، و چاره را كم كرد و دشمن را شاد ساخت ، و هر چاره اى در آن واماند و من آنـرا بـآسـتـان تـو فـرود آوردم ، و بـدرگـاه تو شكايت كردم و درباره آن از جز تو رو گرداندم و تو گشايش دادى و آنرا بر طرف كردى ، پس توئى ولى هر نعمتى و صاحب هر حاجتى ، و پايان هر رغبتى ، سپاس فراوان از آن تو است ، و براى تو است كه هر چه بيشتر منت نهى .


    33- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عـَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ يُونُسَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ قُلِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ قَوْلَ التَّوَّابِينَ وَ عَمَلَهُمْ وَ نُورَ الْأَنـْبـِيـَاءِ وَ صـِدْقـَهُمْ وَ نَجَاةَ الْمُجَاهِدِينَ وَ ثَوَابَهُمْ وَ شُكْرَ الْمُصْطَفَيْنَ وَ نَصِيحَتَهُمْ وَ عَمَلَ الذَّاكِرِينَ وَ يَقِينَهُمْ وَ إِيمَانَ الْعُلَمَاءِ وَ فِقْهَهُمْ وَ تَعَبُّدَ الْخَاشِعِينَ وَ تَوَاضُعَهُمْ وَ حُكْمَ الْفـُقـَهـَاءِ وَ سـِيـرَتـَهـُمْ وَ خَشْيَةَ الْمُتَّقِينَ وَ رَغْبَتَهُمْ وَ تَصْدِيقَ الْمُؤْمِنِينَ وَ تَوَكُّلَهُمْ وَ رَجـَاءَ الْمـُحـْسـِنـِيـنَ وَ بـِرَّهـُمْ اللَّهـُمَّ إِنِّي أَسـْأَلُكَ ثـَوَابَ الشَّاكـِرِينَ وَ مَنْزِلَةَ الْمُقَرَّبِينَ وَ مـُرَافـَقـَةَ النَّبـِيِّينَ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَوْفَ الْعَامِلِينَ لَكَ وَ عَمَلَ الْخَائِفِينَ مِنْكَ وَ خُشُوعَ الْعـَابـِدِيـنَ لَكَ وَ يـَقـِيـنَ الْمُتَوَكِّلِينَ عَلَيْكَ وَ تَوَكُّلَ الْمُؤْمِنِينَ بِكَ اللَّهُمَّ إِنَّكَ بِحَاجَتِي عـَالِمٌ غـَيـْرُ مـُعـَلَّمٍ وَ أَنـْتَ لَهـَا وَاسـِعٌ غـَيـْرُ مـُتـَكَلِّفٍ وَ أَنْتَ الَّذِي لَا يُحْفِيكَ سَائِلٌ وَ لَا يـَنـْقـُصـُكَ نـَائِلٌ وَ لَا يـَبْلُغُ مِدْحَتَكَ قَوْلُ قَائِلٍ أَنْتَ كَمَا تَقُولُ وَ فَوْقَ مَا نَقُولُ اللَّهُمَّ اجـْعـَلْ لِي فـَرَجـاً قـَرِيـبـاً وَ أَجْراً عَظِيماً وَ سِتْراً جَمِيلًا اللَّهُمَّ إِنَّكَ تَعْلَمُ أَنِّي عَلَى ظُلْمِي لِنـَفـْسـِي وَ إِسـْرَافِي عَلَيْهَا لَمْ أَتَّخِذْ لَكَ ضِدّاً وَ لَا نِدّاً وَ لَا صَاحِبَةً وَ لَا وَلَداً يَا مَنْ لَا تـُغـَلِّطـُهُ الْمـَسـَائِلُ يـَا مَنْ لَا يَشْغَلُهُ شَيْءٌ عَنْ شَيْءٍ وَ لَا سَمْعٌ عَنْ سَمْعٍ وَ لَا بَصَرٌ عَنْ بـَصـَرٍ وَ لَا يـُبـْرِمـُهُ إِلْحـَاحُ الْمـُلِحِّيـنَ أَسْأَلُكَ أَنْ تُفَرِّجَ عَنِّي فِي سَاعَتِي هَذِهِ مِنْ حَيْثُ أَحـْتـَسـِبُ وَ مـِنْ حـَيـْثُ لَا أَحـْتـَسِبُ إِنَّكَ تُحْيِي الْعِظَامَ وَ هِيَ رَمِيمٌ وَ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قـَدِيـرٌ يـَا مـَنْ قـَلَّ شـُكْرِي لَهُ فَلَمْ يَحْرِمْنِي وَ عَظُمَتْ خَطِيئَتِي فَلَمْ يَفْضَحْنِي وَ رَآنِي عـَلَى الْمـَعـَاصـِي فـَلَمْ يـَجـْبـَهـْنـِي وَ خـَلَقـَنـِي لِلَّذِي خَلَقَنِي لَهُ فَصَنَعْتُ غَيْرَ الَّذِي خـَلَقـَنـِي لَهُ فـَنـِعـْمَ الْمَوْلَى أَنْتَ يَا سَيِّدِي وَ بِئْسَ الْعَبْدُ أَنَا وَجَدْتَنِي وَ نِعْمَ الطَّالِبُ أَنْتَ رَبِّي وَ بِئْسَ الْمَطْلُوبُ أَنَا أَلْفَيْتَنِي عَبْدُكَ وَ ابْنُ عَبْدِكَ وَ ابْنُ أَمَتِكَ بَيْنَ يَدَيْكَ مـَا شـِئْتَ صـَنـَعـْتَ بـِيَ اللَّهـُمَّ هـَدَأَتِ الْأَصـْوَاتُ وَ سـَكـَنـَتِ الْحـَرَكـَاتُ وَ خَلَا كُلُّ حَبِيبٍ بِحَبِيبِهِ وَ خَلَوْتُ بِكَ أَنْتَ الْمَحْبُوبُ إِلَيَّ فَاجْعَلْ خَلْوَتِي مِنْكَ اللَّيْلَةَ الْعِتْقَ مِنَ النَّارِ يـَا مَنْ لَيْسَتْ لِعَالِمٍ فَوْقَهُ صِفَةٌ يَا مَنْ لَيْسَ لِمَخْلُوقٍ دُونَهُ مَنَعَةٌ يَا أَوَّلَ قَبْلَ كُلِّ شَيْءٍ وَ يـَا آخـِرَ بـَعـْدَ كـُلِّ شـَيْءٍ يـَا مـَنْ لَيـْسَ لَهُ عـُنْصُرٌ وَ يَا مَنْ لَيْسَ لاِخِرِهِ فَنَاءٌ وَ يَا أَكْمَلَ مـَنـْعـُوتٍ وَ يـَا أَسـْمـَحَ الْمُعْطِينَ وَ يَا مَنْ يَفْقَهُ بِكُلِّ لُغَةٍ يُدْعَى بِهَا وَ يَا مَنْ عَفْوُهُ قَدِيمٌ وَ بَطْشُهُ شَدِيدٌ وَ مُلْكُهُ مُسْتَقِيمٌ أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي شَافَهْتَ بِهِ مُوسَى يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ اللَّهُمَّ أَنْتَ الصَّمَدُ أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُدْخِلَنِيَ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 390 رواية : 33
    ترجمه :
    33- امـام صـادق عـليـه السـلام بـابى بصير فرمود: بخوان (و اين دعا را باو آموخت كه تـرجـمـه اش چـنـيـن اسـت :) ((بـار خـدايـا از تـو درخـواست كنم گفتار توبه كنندگان و كردارشان را و (نيز از تو خواهم ) نور پيمبران و راستى آنها را، و كردار ذكر گويان و يـقـين ايشانرا، و ايمان دانشمندان و فهم ايشانرا، و پرستيدن خاشعان و فروتنشيانرا، و حـكـمت فقيهان و سيره آنها را، و ترس پرهيزكاران و رغباتشانرا، و باور داشتن مؤ منان و توكل آنها را، و اميد نيكوكاران و نيكيهايشانرا.
    بار خدايا من از تو خواهم پاداش شاكران ، و مقام مقربان و رفاقت پيمبران را. بار خدايا از تـو خـواهـم تـرس آنـانـكـه عمل براى تو كنند، و كردار آنانرا كه از تو ترسانند، و خـشـوع آنـانـكـه بـرايـت پـرسـتـش كـنـنـد، و يـقـيـن آنـان كـه بـر تـو توكل كنند؛ و توكل آنانكه بر تو گرويدند.
    بـارالهـا تو بحاجت من نگفته دانائى ، و برآوردنش براى تو آسان و بى تكليف است ، و تـوئى كه هيچ سائلى تو را در سئوال دچار نسازد، و هيچ بدگوئى از (مقام ) تو نكاهد، و گـفـتـار هـيـچ بـنـده گـويـنـده مدحى بحق مدحت تو نرسد، تو آنچنانيكه خود فرمائى و برتر از آنى كه ما بگوئيم .
    بـار خـدايـا براى من گشايشى نزديك قرار ده ، و مزد بزرگى بمن عطا فرما، و پوشش نـيـكو بر عيوبم كن ، بار خدايا تو دانائى كه من با اينكه بر خود ستم كردم و بر نفس خـود اسـراف نـمـودم ولى بـراى تـو ضـد و هـمتا و همسر و فرزندى نگرفتم ، اى كسيكه مـسائل بسيار او را بغلط نيندازد، و اى كسى كه چيزى از چيزى ديگر او را سرگرم نكند، و نـه شـنـيـدنـى از شـنـيـدنـى ديگر و نه ديدنى از ديدنى ديگر، و اصرار و پافشارى اصرار كنندگان او را بستوه نياورد، از تو درخواست كنم كه در همين ساعت بمن گشايشى دهى از جائى كه گمان برم و از جائى كه گمان ندارم ، توئى كه استخوانهاى پوسيده را زنده كنى ، و بر هر چيز توانائى .
    اى كسيكه شكر من (در برابر نعمتهايش ) اندك بود ولى باز هم مرا محروم نكرد، و خطايم بـزرگ بـود ولى رسـوايـم نـسـاخـت ، و بـر نـافرمانيها مرا ديد ولى برويم نزد، و مرا آفريد براى آنچه آفريد و من جز آنچه براى آن آفريدم كردم ،
    پـس چه خوب مولايى هستى تو اى آقاى من ، و بد مطلوب و خواسته شده اى هستم من كه مرا يـافـتـى ، بـنـده تـو و زاده بنده كنيز توام كه در برابر هستم و هر چه خواهى درباره من انجام دهى .
    بار خدايا آوازهايش خاموش شده و حركات آرام شدند، و هر دوستى با دوستش خلوت كرده و مـن بـا تو خلوت كرده ام ، توئى محبوب من ، پس نتيجه اين خلوتم را با خودت در اين شب آزادى از دوزخ قـرار ده ، اى كسيكه برتر از دانش او براى دانشمندى وصفى نماند (يعنى كسى از او دانشمندتر نيست ) و اى كسيكه بدون لطف او براى هيچ مخلوقى نگهبانى نيست ، اى آنـكـه پيش از هر چيز بوده و اى آنكه پس از هر چيز خواهى بود، اى كسى كه عنصر (و ماده اى ) برايش نيست ، و اى كسيكه پايان او فناء ندارد (چون پايان ندارد) اى كاملترين تـوصـيـف شـدگان ، و بخشنده ترين دهندگان ، و اى كسى كه بار هر زبانى كه خوانده شـود آن را بـفهمد و اى كسى كه گذشت او قديم است ، و سخت گيريش سخت است ، و ملكش اسـتـوار اسـت ، تـو را بـخـوانـم بآن نامت كه بدان با موسى بيواسطه سخن گفتى ، اى خـداى بـخـشـنـده ، و اى مهربان ، اى آنكه جز تو معبودى نيست ، بار خدايا توئى صمد از تو خواهم كه رحمت بر محمد و آلش فرستى و برحمت خود مرا ببهشت برى )).


    34- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ يُونُسَ قَالَ قُلْتُ لِلرِّضَا ع عـَلِّمـْنـِي دُعـَاءً وَ أَوْجـِزْ فـَقـَالَ قـُلْ يـَا مَنْ دَلَّنِي عَلَى نَفْسِهِ وَ ذَلَّلَ قَلْبِي بِتَصْدِيقِهِ أَسْأَلُكَ الْأَمْنَ وَ الْإِيمَانَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 392 رواية : 34
    ترجمه :
    34- يـونـس گـويـد: بحضرت رضا عليه السلام عرضكردم : دعائى كوتاه بمن بياموز فرمود: بگو: ((يا من دلنى على نفسه و ذلل قلبى بتصديقه اسئلك الامن و الايمان )).


    35- عـَلِيُّ بـْنُ أَبـِي حـَمـْزَةَ عـَنْ بـَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ رَجُلًا أَتَى أَمِيرَ الْمـُؤْمـِنـِينَ ع فَقَالَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ كَانَ لِي مَالٌ وَرِثْتُهُ وَ لَمْ أُنْفِقْ مِنْهُ دِرْهَماً فِي طَاعَةِ اللَّهِ عـَزَّ وَ جَلَّ ثُمَّ اكْتَسَبْتُ مِنْهُ مَالًا فَلَمْ أُنْفِقْ مِنْهُ دِرْهَماً فِي طَاعَةِ اللَّهِ فَعَلِّمْنِي دُعَاءً يُخْلِفُ عَلَيَّ مَا مَضَى وَ يَغْفِرُ لِي مَا عَمِلْتُ أَوْ عَمَلًا أَعْمَلُهُ قَالَ قُلْ قَالَ وَ أَيَّ شَيْءٍ أَقُولُ يَا أَمـِيـرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ قُلْ كَمَا أَقُولُ يَا نُورِي فِي كُلِّ ظُلْمَةٍ وَ يَا أُنْسِي فِي كُلِّ وَحْشَةٍ وَ يَا رَجـَائِي فـِي كُلِّ كُرْبَةٍ وَ يَا ثِقَتِي فِي كُلِّ شِدَّةٍ وَ يَا دَلِيلِي فِي الضَّلَالَةِ أَنْتَ دَلِيلِي إِذَا انـْقـَطـَعـَتْ دَلَالَةُ الْأَدِلَّاءِ فـَإِنَّ دَلَالَتـَكَ لَا تـَنْقَطِعُ وَ لَا يَضِلُّ مَنْ هَدَيْتَ أَنْعَمْتَ عَلَيَّ فـَأَسـْبـَغـْتَ وَ رَزَقـْتَنِي فَوَفَّرْتَ وَ غَذَّيْتَنِي فَأَحْسَنْتَ غِذَائِي وَ أَعْطَيْتَنِي فَأَجْزَلْتَ بـِلَا اسـْتـِحـْقـَاقٍ لِذَلِكَ بـِفـِعـْلٍ مـِنِّي وَ لَكـِنِ ابـْتـِدَاءً مِنْكَ لِكَرَمِكَ وَ جُودِكَ فَتَقَوَّيْتُ بـِكَرَمِكَ عَلَى مَعَاصِيكَ وَ تَقَوَّيْتُ بِرِزْقِكَ عَلَى سَخَطِكَ وَ أَفْنَيْتُ عُمُرِي فِيمَا لَا تُحِبُّ فـَلَمْ يـَمـْنَعْكَ جُرْأَتِي عَلَيْكَ وَ رُكُوبِي لِمَا نَهَيْتَنِي عَنْهُ وَ دُخُولِي فِيمَا حَرَّمْتَ عَلَيَّ أَنْ عـُدْتَ عـَلَيَّ بـِفـَضـْلِكَ وَ لَمْ يـَمـْنـَعْنِي حِلْمُكَ عَنِّي وَ عَوْدُكَ عَلَيَّ بِفَضْلِكَ أَنْ عُدْتُ فِي مَعَاصِيكَ فَأَنْتَ الْعَوَّادُ بِالْفَضْلِ وَ أَنَا الْعَوَّادُ بِالْمَعَاصِي فَيَا أَكْرَمَ مَنْ أُقِرَّ لَهُ بِذَنْبٍ وَ أَعـَزَّ مـَنْ خـُضِعَ لَهُ بِذُلٍّ لِكَرَمِكَ أَقْرَرْتُ بِذَنْبِي وَ لِعِزِّكَ خَضَعْتُ بِذُلِّي فَمَا أَنْتَ صَانِعٌ بـِي فـِي كـَرَمـِكَ وَ إِقْرَارِي بِذَنْبِي وَ عِزِّكَ وَ خُضُوعِي بِذُلِّي افْعَلْ بِي مَا أَنْتَ أَهْلُهُ وَ لَا تَفْعَلْ بِي مَا أَنَا أَهْلُهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 392 رواية : 35
    ترجمه :
    35- حضرت صادق (ع ) فرمود: مردى خدمت امير المؤ منين عليه السلام آمد و عرض كرد: اى امـيـر مـؤ مـنـان مـن مـالى بـارث بـرده ام (وادار شـده ام ) و درهـمى از آنرا در راه اطاعت خداى عـزوجـل انـفاق نكردم ، سپس مالى از راه كسب با آن بدست آوردم و از آن نيز درهمى در اطاعت خـداونـد صـرف نـنـمودم پس دعائى بمن بياموز كه جاى آنچه را از دستم رفته بگيرد، و كارهاى گذشته ام را و اى آنچه پس از اين مى كنم بيامرزد، فرمود: بگو، عرض كرد: چه بـگـويـم اى امير مؤ منان ، فرمود: بگو چنانكه من مى گويم (سپس دعائى تعليمش فرمود كه ترجمه اش چنين است :) ((اى نور من در هر تاريكى و اى وسيله انس من در هر گمراهى ، توئى راهنماى من آنگاه كه راهنمائى كنى گمراه نگردد، بمن نعمت دادى و فراوان دادى ، و روزى دادى وافـر دادى ، و غـذا دادى پـس نـيـكـو غـذائى دادى و عـطـا كـردى و كـامـل دادى بى آنكه من سزاوار آن باشم بواسطه كارى كه از من سرزده باشد، ولى تو بـدان آغـاز كـردى بـه خـاطر كرم وجود خودت ، و من به كمك كرم تو بر نافرمانيت نيرو گرفتم ، و بكمك روزيت بر خشمگين كردن تو نيرومند شدم ، و عمرم را در آنچه تو دوست نـدارى تـباه كردم ، و بى پروائى من بر تو و ارتكاب آنچه غدقن كرده بودى و ورود من در آنـچـه بـر مـن حـرام كـرده بـودى جـلوگـيـر تـو نـشـد از ايـنـكـه بـفـضـل خـود بـاز هـم بـمـن عـطـا كـنـى ، و بـردبـاريـت و بـازگـشـتـت بـفـضـل بر من جلوگير من نشد كه در نافرمانيت بازگشت نكنم ، پس تو بسيار بازگشت كننده بفضل هستى و من بسيار باز گرد به گناهان ، پس اى كريمتر كسيكه در برابرش بـگـنـاه اعـتـراف كـنـم و اى عـزيـزتـرين كسى كه بذلت و در برابرش فروتنى شود، بـخـاطـر كرم تو است كه من اعتراف بگناه خود كنم ، و بخاطر عزت تو است كه بخوارى فـروتـنـى كـنـم ، پـس تو در مقام كرم خود و اقرار بگناهم با من چه خواهى كرد، و در مقام عزتت با فروتنى من بخوارى (با من چه خواهى كرد) با من كن آنچه تو شايسته آنى ، و با من مكن آنچه را من بدان سزاوارم )).

  3. #3
    afsanah82
    مهمان

    پیش فرض

    12- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيمَ عَنْ أَبِيهِ وَ عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ جـَمِيعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مَالِكِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنْ يُونُسَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ الدَّوَاوِيـنَ يـَوْمَ الْقـِيـَامـَةِ ثـَلَاثـَةٌ دِيـوَانٌ فِيهِ النِّعَمُ وَ دِيوَانٌ فِيهِ الْحَسَنَاتُ وَ دِيوَانٌ فِيهِ السَّيِّئَاتُ فَيُقَابَلُ بَيْنَ دِيوَانِ النِّعَمِ وَ دِيوَانِ الْحَسَنَاتِ فَتَسْتَغْرِقُ النِّعَمُ عَامَّةَ الْحـَسـَنـَاتِ وَ يـَبـْقـَى دِيـوَانُ السَّيِّئَاتِ فـَيُدْعَى بِابْنِ آدَمَ الْمُؤْمِنِ لِلْحِسَابِ فَيَتَقَدَّمُ الْقـُرْآنُ أَمـَامـَهُ فـِي أَحـْسـَنِ صـُورَةٍ فـَيَقُولُ يَا رَبِّ أَنَا الْقُرْآنُ وَ هَذَا عَبْدُكَ الْمُؤْمِنُ قَدْ كَانَ يُتْعِبُ نَفْسَهُ بِتِلَاوَتِي وَ يُطِيلُ لَيْلَهُ بِتَرْتِيلِي وَ تَفِيضُ عَيْنَاهُ إِذَا تَهَجَّدَ فَأَرْضِهِ كـَمـَا أَرْضـَانـِي قـَالَ فَيَقُولُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ عَبْدِيَ ابْسُطْ يَمِينَكَ فَيَمْلَؤُهَا مِنْ رِضْوَانِ اللَّهِ الْعـَزِيـزِ الْجَبَّارِ وَ يَمْلَأُ شِمَالَهُ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ثُمَّ يُقَالُ هَذِهِ الْجَنَّةُ مُبَاحَةٌ لَكَ فَاقْرَأْ وَ اصْعَدْ فَإِذَا قَرَأَ آيَةً صَعِدَ دَرَجَةً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 402 رواية : 12
    ترجمه :
    12- يـونـس بن عمار گويد: كه حضرت صادق عليه السلام فرمود: دفترها در روز قيامت سـه دفـتـر است : دفترى كه نعمتها در آن ثبت شده ، و دفترى كه كارهاى نيك در آنست ، و دفـتـرى كـه كارهاى بد در آن ثبت است ، پس دفتر نعمتها را با دفتر كارهاى نيك برابر كـنـند، و نعمتها همه كارهاى نيك را فراگيرد و در خود فرو برد، و دفتر كارهاى بد بجا مـاند پس ‍ آدميزاده مؤ من را براى حساب بخوانند، و قرآن در بهترين صورتى پيش رويش در آيـد و گـويـد: بـار پـروردگـارا مـن قـرآنم و اين بنده مؤ من تو است كه خود را براى خـوانـدن مـن بـتعب مى انداخت ، و شب خود را با آهنگ خوش و هموار خواندن من دراز مى كرد، و ديدگانش در هنگام نماز شب اشكريزان بود، چنانچه مرا خشنود ساختى او را هم خشنود كن ، فـرمـود: پـس خـداى عزيز جبار فرمايد: اى بنده من دست راستت را باز كن و خداوند آنرا از رضـوان خـود و دسـت چـپش ‍ را از رحمت خود پر كند، سپس باو گفته شود: اين بهشت براى تو مباح است پس قرآن بخوان و بالا برو، پس هرگاه يك آيه بخواند يك درجه بالا رود.



    توضيح :
    مجلسى (ره ) گويد: شايد پر كردن دست راست و چپ كنايه از دو چندان كردن دفتر حسنات (كـارهـاى نـيك ) و محو كردن دفتر سيئات باشد، يا كنايه از دادن نامه ورود بهشت بدست راسـتـش و نـامـه بـرائت از دوزخ بـدسـت چـپـش بـاشـد يـا مـقـصـود از تـمـامـى ايـن كـلمات تمثيل براى بيان منتهاى اكرم و انعام خداى عزوجل مى باشند.13- عـَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ وَ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقَاسَانِيِّ جَمِيعاً عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عـَنْ سـُلَيْمَانَ بْنِ دَاوُدَ عَنْ سُفْيَانَ بْنِ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِيِّ قَالَ قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع لَوْ مـَاتَ مـَنْ بَيْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ لَمَا اسْتَوْحَشْتُ بَعْدَ أَنْ يَكُونَ الْقُرْآنُ مَعِي وَ كَانَ ع إِذَا قَرَأَ م الِكِ يَوْمِ الدِّينِ يُكَرِّرُهَا حَتَّى كَادَ أَنْ يَمُوتَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 403 رواية : 13
    ترجمه :
    13- زهرى گويد: حضرت على بن الحسين عليهما السلام فرمود: اگر همه مردم كه ما بين مـشرق و مغرب هستند بميرند من از تنهائى هراس نكنم پس از آنكه قرآن با من باشد، و آن حـضـرت عـليـه السـلام شـيـوه اش ايـن بود كه هرگاه ((مالك يوم الدين )) را مى خواند آنقدر آنرا تكرار مى كرد كه نزديك بود بميرد.


    14- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ غَالِبٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا جَمَعَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ إِذَا هُمْ بـِشـَخـْصٍ قـَدْ أَقـْبـَلَ لَمْ يُرَ قَطُّ أَحْسَنُ صُورَةً مِنْهُ فَإِذَا نَظَرَ إِلَيْهِ الْمُؤْمِنُونَ وَ هُوَ الْقُرْآنُ قـَالُوا هـَذَا مـِنَّا هـَذَا أَحـْسـَنُ شـَيْءٍ رَأَيْنَا فَإِذَا انْتَهَى إِلَيْهِمْ جَازَهُمْ ثُمَّ يَنْظُرُ إِلَيْهِ الشُّهَدَاءُ حـَتَّى إِذَا انْتَهَى إِلَى آخِرِهِمْ جَازَهُمْ فَيَقُولُونَ هَذَا الْقُرْآنُ فَيَجُوزُهُمْ كُلَّهُمْ حَتَّى إِذَا انْتَهَى إِلَى الْمُرْسَلِينَ فَيَقُولُونَ هَذَا الْقُرْآنُ فَيَجُوزُهُمْ حَتَّى يَنْتَهِيَ إِلَى الْمَلَائِكَةِ فَيَقُولُونَ هَذَا الْقُرْآنُ فَيَجُوزُهُمْ ثُمَّ يَنْتَهِي حَتَّى يَقِفَ عَنْ يَمِينِ الْعَرْشِ فَيَقُولُ الْجَبَّارُ وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي وَ ارْتِفَاعِ مَكَانِي لَأُكْرِمَنَّ الْيَوْمَ مَنْ أَكْرَمَكَ وَ لَأُهِينَنَّ مَنْ أَهَانَكَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 403 رواية : 14
    ترجمه :
    14- اسـحـاق بـن غالب گويد: حضرت صادق عليه السلام فرمود: آنگاه كه خداوند خلق اولين و آخرين را در قيامت جمع كند بناگاه شخصى را كه خودش صورت ترا از او هرگز نـديده اند ديدار كنند كه بسوى آنان آيد، پس چون مؤ منان نظرشان بر او كه همان قرآن اسـت بـيـفـتد گويند: اين از ما است و اين بهترين كسى است كه ما او را ديده ايم ، و چون از هـمـه آنـهـا بـگـذرد گـويـنـد: ايـن قـرآن اسـت ، پـس از آنـهـا هـم بـگـذرد تـا به پيمبران مـرسـل رسـد آنـها نيز گويند: اين قرآن است ، از آنها نيز بگذرد تا به فرشتگان رسد آنـهـا گـويند: اين قرآن است ، پس از آنها نيز بگذرد تا به سمت راست عرش رسد و آنجا بـايـسـتـد، پس خداى جبار فرمايد: بعزت و جلال خودم و ببلندى مقامم سوگند كه البته امـروز اكـرام كـنـم (و گرامى دارم ) آنكه تو را اكرام كرده است ، و البته خوار كنم هر كس كه تو را خوار كرده است .



    *باب فضيلت آنكس كه قرآن را بكار بندد*
    بَابُ فَضْلِ حَامِلِ الْقُرْآنِ
    1- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبِي الْحُسَيْنِ الْفَارِسِيِّ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ جَعْفَرٍ الْجَعْفَرِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ أَهْلَ الْقـُرْآنِ فـِي أَعـْلَى دَرَجَةٍ مِنَ الْآدَمِيِّينَ مَا خَلَا النَّبِيِّينَ وَ الْمُرْسَلِينَ فَلَا تَسْتَضْعِفُوا أَهْلَ الْقُرْآنِ حُقُوقَهُمْ فَإِنَّ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْجَبَّارِ لَمَكَاناً عَلِيّاً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 404 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ حـضـرت صـادق عـليـه السـلام فـرمـود: رسـول خـدا (ص ) فـرمـود اسـت : هـمـانـا اهـل قـرآن در بـلنـدتـريـن درجـات آدمـيـان هـسـتـنـد بـجـز پـيـمـبـران و مرسلين ، پس حقوق اهل قرآن را اندك و كم مى شماريد، زيرا براى ايشان از طرف خداى عزيز جبار مقام بلندى است .


    2- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ جَمِيلِ بـْنِ صـَالِحٍ عـَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ الْحَافِظُ لِلْقُرْآنِ الْعَامِلُ بِهِ مَعَ السَّفَرَةِ الْكِرَامِ الْبَرَرَةِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 405 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: حـافـظ قـرآن كـه بـدان عمل كند در آخرت رفيق با فرشتگان پيغامبرنده و نيكرفتار خداوند است .


    3- وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص تَعَلَّمُوا الْقُرْآنَ فَإِنَّهُ يَأْتِي يـَوْمَ الْقـِيـَامَةِ صَاحِبَهُ فِي صُورَةِ شَابٍّ جَمِيلٍ شَاحِبِ اللَّوْنِ فَيَقُولُ لَهُ الْقُرْآنُ أَنَا الَّذِي كـُنْتُ أَسْهَرْتُ لَيْلَكَ وَ أَظْمَأْتُ هَوَاجِرَكَ وَ أَجْفَفْتُ رِيقَكَ وَ أَسَلْتُ دَمْعَتَكَ أَؤُولُ مَعَكَ حَيْثُمَا أُلْتَ وَ كـُلُّ تـَاجـِرٍ مـِنْ وَرَاءِ تِجَارَتِهِ وَ أَنَا الْيَوْمَ لَكَ مِنْ وَرَاءِ تِجَارَةِ كُلِّ تَاجِرٍ وَ سَيَأْتِيكَ كـَرَامـَةٌ مـِنَ اللَّهِ عـَزَّ وَ جـَلَّ فَأَبْشِرْ فَيُؤْتَى بِتَاجٍ فَيُوضَعُ عَلَى رَأْسِهِ وَ يُعْطَى الْأَمَانَ بـِيـَمـِيـنـِهِ وَ الْخـُلْدَ فـِي الْجـِنـَانِ بـِيـَسَارِهِ وَ يُكْسَى حُلَّتَيْنِ ثُمَّ يُقَالُ لَهُ اقْرَأْ وَ ارْقَهْ فَكُلَّمَا قَرَأَ آيَةً صَعِدَ دَرَجَةً وَ يُكْسَى أَبَوَاهُ حُلَّتَيْنِ إِنْ كَانَا مُؤْمِنَيْنِ ثُمَّ يُقَالُ لَهُمَا هَذَا لِمَا عَلَّمْتُمَاهُ الْقُرْآنَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 405 رواية : 3
    ترجمه :
    3ـ و نيز فرمود، رسول خدا (ص ) فرموده است : قرآن را بياموزيد زيرا كه در روز قيامت قـرآن در صورت زيبا كه رنگ صورتش گشته باشد نزد خواننده خود آيد و باو گويد: منم كه شب تو را به بيدارى بپايان بردم ، روزهاى داغ تو را به تشنگى بسر آوردم ، و آب دهـانـت را خـشـك كـردم ، و اشـكـت را روان ساختم ، (اكنون ) هر كجا بروى من هم با تو باشم ، و هر تاجرى (امروز) بدنبال تجارت خويش است (كه در دنيا كرده است ) و من امروز بـسـود تـو در پـس تـجـارت هـر تـاجـرى بـاشـم ، و بـزودى كـرامـتـى نيز از جانب خداى عـزوجـل بـتـو رسـد پـس شـادمـان بـاش ، و (در ايـن حـال ) تاجى بياورند و بر سرش نهند، و امان نامه (از آتش دوزخ را) بدست راستش دهند، و فـرمان جاويد بودن در بهشت را بدست چپش ، و دو جامه بهشتى بوى پوشند، سپس باو گـفـتـه شـود: بخوان و بالا برو، پس هر يك آيه را بخواند يكدرجه بالا رود، و بپدر و مادر او نيز دو جامه بپوشانند در صورتيكه مؤ من باشند، و بآن دو گويند. اين پاداش آن قرآنى است كه بفرزندتان آموختيد.


    4- ابـْنُ مَحْبُوبٍ عَنْ مَالِكِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنْ مِنْهَالٍ الْقَصَّابِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ قَرَأَ الْقـُرْآنَ وَ هـُوَ شـَابٌّ مـُؤْمِنٌ اخْتَلَطَ الْقُرْآنُ بِلَحْمِهِ وَ دَمِهِ وَ جَعَلَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَعَ السَّفَرَةِ الْكِرَامِ الْبَرَرَةِ وَ كَانَ الْقُرْآنُ حَجِيزاً عَنْهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَقُولُ يَا رَبِّ إِنَّ كُلَّ عَامِلٍ قَدْ أَصَابَ أَجـْرَ عـَمـَلِهِ غـَيـْرَ عـَامـِلِي فـَبـَلِّغْ بـِهِ أَكـْرَمَ عَطَايَاكَ قَالَ فَيَكْسُوهُ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ حـُلَّتـَيـْنِ مـِنْ حـُلَلِ الْجـَنَّةِ وَ يـُوضـَعُ عَلَى رَأْسِهِ تَاجُ الْكَرَامَةِ ثُمَّ يُقَالُ لَهُ هَلْ أَرْضَيْنَاكَ فـِيـهِ فـَيـَقُولُ الْقُرْآنُ يَا رَبِّ قَدْ كُنْتُ أَرْغَبُ لَهُ فِيمَا هُوَ أَفْضَلُ مِنْ هَذَا فَيُعْطَى الْأَمْنَ بِيَمِينِهِ وَ الْخُلْدَ بِيَسَارِهِ ثُمَّ يَدْخُلُ الْجَنَّةَ فَيُقَالُ لَهُ اقْرَأْ وَ اصْعَدْ دَرَجَةً ثُمَّ يُقَالُ لَهُ هَلْ بـَلَغـْنـَا بـِهِ وَ أَرْضـَيـْنَاكَ فَيَقُولُ نَعَمْ قَالَ وَ مَنْ قَرَأَهُ كَثِيراً وَ تَعَاهَدَهُ بِمَشَقَّةٍ مِنْ شِدَّةِ حِفْظِهِ أَعْطَاهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَجْرَ هَذَا مَرَّتَيْنِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 405 رواية : 4
    ترجمه :
    4ـ حـضـرت صـادق (ع ) فـرمود: هر كه در حال جوانى قرآن بخواند و با ايمان هم باشد قـرآن بـا گـوشـت و خـونـش بـيـامـيـزد، و خـداى عزوجل او را با فرشتگان پيغام برنده و نـيـكـرفـتـارش رفـيـق كـنـد، و قرآن براى او در روز قيامت پرده و مانعى از آتش ‍ باشد و گـويـد: بـار پـروردگـارا هـر كـار گـرى بمزد كار خويشتن رسيده جز كارگر من ، پس گـرامـى تـريـن عـطـاهـاى خود را باو برسان ، فرمود: پس خداى عزيز و جبار دو جامه از جـامـه هـاى بـهشتى باو بپوشاند و بر سرش تاج كرامت نهاده باشد، سپس بقرآن گفته شـود: آيـا مـا تـو را دربـاره ايـن شخص خشنود كرديم ؟ قرآن گويد: بار پروردگارا من برتر از اين درباره او ميل داشتم ، پس نامه امان (از دوزخ را) بدست راستش دهند، و فرمان جاويدان ماندن در بهشت را در دست چپش ‍ گذارند و وارد بهشت گردد، پس باو گفته شود: بخوان (قرآنرا) و يكدرجه بالا برو، سپس به قرآن گويند: آيا آنچه تو خواستى باو رسـانـديـم و تـو را خـشـنود كرديم ؟ گويد: آرى ، حضرت فرمود: هركس قرآن را بسيار بـخـوانـد و بـا ايـنـكـه حـفـظ آن (بـر او) دشـوار اسـت آنـرا بـه ذهـن خـويـش بسپارد خداى عزوجل دو بار پاداش آنرا باو بدهد.


    5- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ حُمَيْدُ بْنُ زِيَادٍ عَنِ الْخَشَّابِ جـَمـِيعاً عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ يُوسُفَ عَنْ مُعَاذِ بْنِ ثَابِتٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ جُمَيْعٍ عَنْ أَبِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ أَحَقَّ النَّاسِ بِالتَّخَشُّعِ فِي السِّرِّ وَ الْعَلَانِيَةِ لَحَامِلُ الْقُرْآنِ وَ إِنَّ أَحَقَّ النَّاسِ فِي السِّرِّ وَ الْعَلَانِيَةِ بِالصَّلَاةِ وَ الصَّوْمِ لَحَامِلُ الْقُرْآنِ ثـُمَّ نـَادَى بـِأَعـْلَى صـَوْتـِهِ يـَا حـَامـِلَ الْقـُرْآنِ تـَوَاضَعْ بِهِ يَرْفَعْكَ اللَّهُ وَ لَا تَعَزَّزْ بِهِ فـَيـُذِلَّكَ اللَّهُ يـَا حـَامـِلَ الْقـُرْآنِ تَزَيَّنْ بِهِ لِلَّهِ يُزَيِّنْكَ اللَّهُ بِهِ وَ لَا تَزَيَّنْ بِهِ لِلنَّاسِ فـَيـَشـِيـنـَكَ اللَّهُ بـِهِ مـَنْ خـَتـَمَ الْقُرْآنَ فَكَأَنَّمَا أُدْرِجَتِ النُّبُوَّةُ بَيْنَ جَنْبَيْهِ وَ لَكِنَّهُ لَا يـُوحـَى إِلَيـْهِ وَ مـَنْ جـَمـَعَ الْقـُرْآنَ فَنَوْلُهُ لَا يَجْهَلُ مَعَ مَنْ يَجْهَلُ عَلَيْهِ وَ لَا يَغْضَبُ فِيمَنْ يَغْضَبُ عَلَيْهِ وَ لَا يَحِدُّ فِيمَنْ يَحِدُّ وَ لَكِنَّهُ يَعْفُو وَ يَصْفَحُ وَ يَغْفِرُ وَ يَحْلُمُ لِتَعْظِيمِ الْقـُرْآنِ وَ مـَنْ أُوتـِيَ الْقـُرْآنَ فَظَنَّ أَنَّ أَحَداً مِنَ النَّاسِ أُوتِيَ أَفْضَلَ مِمَّا أُوتِيَ فَقَدْ عَظَّمَ مَا حَقَّرَ اللَّهُ وَ حَقَّرَ مَا عَظَّمَ اللَّهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 406 رواية : 5
    ترجمه :
    5- امـام صـادق عـليـه السـلام فرمود: رسول خدا (ص ) فرمود: همانا سزاوارترين مردمان بـتـرس از خدا در پنهان و عيان آنكس است كه قرآن را در بر دارد، و هر آينه سزاوارترين مردمان در نهان و آشكار بنماز خواندن و روزه گرفتن آنكس ‍ است كه قرآن را در بر دارد، سـپـس بـآواز بـلنـد فرمود: اى دارنده قرآن بوسيله آن فروتنى پيشه كن تا خدايت بالا بـرد، و بـدان وسـيله تكبر ورزى و عزت طلبى نكن كه خدا خوار و زبونت كند، اى در بر دارنـده قـرآن بـراى خـدا خـود را بـدان بـيـاراى تا خدايت بدان بيارايد و با قرآن براى مـردمان خود آرائى نكن كه خدايت ترا بدان زشت كند، هر كه قرآن را (با تدبر و فهميدن ) خـتـم كـنـد گـويـا نبوت را در دل خود جا داده ولى باو وحى نمى رسد، و هر كه قرآن را آنطور كه شايد فراهم كند (چنين كسى ) در برابر آنكس كه با او نادانى كند (بردبارى ورزد چـون او) نـادانى نكند، و در برابر كسى كه بر او خشم گيرد (شكيبائى ورزد و) و بـا هـر كـس كـه بـا او تـندى كند تندى نكند، ولى بگذرد و نديده گيرد و بيامرزد و حلم ورزد بـخـاطـر بزرگ داشت قرآن ، و هر كه قرآن بدو داده شود و باز گمان كند كه بيك تـن از مـردم بـهـتـر از آنـچـه او دارد چـيـزى داده اند آنكس بزرگ دانسته آنچه را خدا كوچك شمرده ، و كوچك دانسته آنچه را خداوند بزرگ شمرده است .


    6- أَبـُو عـَلِيٍّ الْأَشـْعـَرِيُّ عـَنِ الْحـَسـَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عُبَيْسِ بْنِ هِشَامٍ قَالَ حـَدَّثـَنـَا صـَالِحٌ الْقـَمَّاطُ عـَنْ أَبـَانِ بـْنِ تـَغـْلِبَ عـَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ النَّاسُ أَرْبَعَةٌ فـَقـُلْتُ جـُعـِلْتُ فـِدَاكَ وَ مَا هُمْ فَقَالَ رَجُلٌ أُوتِيَ الْإِيمَانَ وَ لَمْ يُؤْتَ الْقُرْآنَ وَ رَجُلٌ أُوتِيَ الْقُرْآنَ وَ لَمْ يُؤْتَ الْإِيمَانَ وَ رَجُلٌ أُوتِيَ الْقُرْآنَ وَ أُوتِيَ الْإِيمَانَ وَ رَجُلٌ لَمْ يُؤْتَ الْقُرْآنَ وَ لَا الْإِيـمـَانَ قـَالَ قـُلْتُ جـُعـِلْتُ فِدَاكَ فَسِّرْ لِي حَالَهُمْ فَقَالَ أَمَّا الَّذِي أُوتِيَ الْإِيمَانَ وَ لَمْ يـُؤْتَ الْقـُرْآنَ فـَمَثَلُهُ كَمَثَلِ التَّمْرَةِ طَعْمُهَا حُلْوٌ وَ لَا رِيحَ لَهَا وَ أَمَّا الَّذِي أُوتِيَ الْقُرْآنَ وَ لَمْ يـُؤْتَ الْإِيـمـَانَ فـَمـَثـَلُهُ كَمَثَلِ الْآسِ رِيحُهَا طَيِّبٌ وَ طَعْمُهَا مُرٌّ وَ أَمَّا مَنْ أُوتِيَ الْقُرْآنَ وَ الْإِيـمَانَ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْأُتْرُجَّةِ رِيحُهَا طَيِّبٌ وَ طَعْمُهَا طَيِّبٌ وَ أَمَّا الَّذِي لَمْ يُؤْتَ الْإِيمَانَ وَ لَا الْقُرْآنَ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْحَنْظَلَةِ طَعْمُهَا مُرٌّ وَ لَا رِيحَ لَهَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 407 رواية : 6
    ترجمه :
    6ـ ابـان تـغـلب از امـام صـادق عـليـه السـلام حـديث كند كه فرمود: مردم بر چهار گونه هستند، من عرضكردم : فدايت شوم آنها كيانند؟ فرمود: يكى مردى كه ايمان دارد ولى قرآن باو داده نشده . (ديگر) مردى كه قرآن را دارد ولى ايمان ندارد، (سوم ) مردى كه هم قرآن را بـاو داده انـد و هـم ايـمـان را، (چـهـارم ) مـرديـكـه نـه قرآن را دارا است و نه ايمان دارد، عـرضـكردم : قربانت گردم براى من حال اينها را بيان و شرح فرمائيد، فرمود: اما آنكه ايـمـان دارد ولى قرآن بدو داده نشده چون ميوه (يا خرما) ايست كه مزه اش شيرين است ولى بـو نـدارد، و اما آنكس كه قرآن را دارا است ولى ايمان ندارد چون برگ درخت مورد است كه بويش خوش ولى مزه اش تلخ است ، و اما آنكس كه هم قرآن را دارا است و هم ايمان دارد چون تـرنـج اسـت كه هم خوشبو است و هم خوش مزه ، و اما آنكس كه نه قرآن باو داده شده و نه ايمان مانند هندوانه بوجهل است كه نه بو دارد و مزه اش نيز تلخ است .


    7- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيمَ عَنْ أَبِيهِ وَ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقَاسَانِيِّ جَمِيعاً عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ دَاوُدَ عَنْ سُفْيَانَ بْنِ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِيِّ قَالَ قُلْتُ لِعَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع أَيُّ الْأَعْمَالِ أَفْضَلُ قَالَ الْحَالُّ الْمُرْتَحِلُ قُلْتُ وَ مَا الْحَالُّ الْمُرْتَحِلُ قَالَ فَتْحُ الْقُرْآنِ وَ خـَتـْمُهُ كُلَّمَا جَاءَ بِأَوَّلِهِ ارْتَحَلَ فِي آخِرِهِ وَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَعْطَاهُ اللَّهُ الْقُرْآنَ فَرَأَى أَنَّ رَجُلًا أُعْطِيَ أَفْضَلَ مِمَّا أُعْطِيَ فَقَدْ صَغَّرَ عَظِيماً وَ عَظَّمَ صَغِيراً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 407 رواية : 7
    ترجمه :
    7ـ زهـرى گـويـد: بـحـضـرت عـلى بـن الحـسـيـن عـليـهـمـا السـلام عـرضـكـردم : كـدام عـمـل بـهتر است ؟ فرمود: عمل آنكس كه فرود آيد و كوچ كند، عرضكردم : او كيست (و يعنى چـه ؟) فرمود: قرآن را باز كند (و خواندش را آغاز كند) و بانجام رساند و هر زمان كه از اولش در آيـد بـآخـرش كـوچ كند، و فرمود: رسول خدا (ص ) فرمود: هر كس كه خدا قرآن باو داد و چنان پندارد كه بمردى بهتر از او چيزى داده اند خير بزرگى را كوچك شمرده و كوچكى را بزرگ دانسته است .


    8- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحـْيـَى عـَنْ أَحـْمـَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ رُشَيْدٍ عَنْ أَبـِيـهِ عـَنْ مـُعـَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ فَهُوَ غَنِيٌّ وَ لَا فَقْرَ بَعْدَهُ وَ إِلَّا مَا بِهِ غِنًى
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 408 رواية : 8
    ترجمه :
    8- مـعـاويـه بن عمار گويد: امام صادق عليه السلام بمن فرمود: هر كه قرآن بخواند او بى نياز شود و نيازى پس از آن نيست ، و گرنه (اگر قرآن بى نيازش نكند) هيچ چيز او را بى نياز نكند.


    9- أَبـُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنِ ابْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ عَنْ جـَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص ‍ يَا مَعَاشِرَ قُرَّاءِ الْقُرْآنِ اتَّقُوا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِيمَا حَمَّلَكُمْ مِنْ كِتَابِهِ فَإِنِّي مَسْئُولٌ وَ إِنَّكُمْ مَسْئُولُونَ إِنِّي مَسْئُولٌ عَنْ تَبْلِيغِ الرِّسَالَةِ وَ أَمَّا أَنْتُمْ فَتُسْأَلُونَ عَمَّا حُمِّلْتُمْ مِنْ كِتَابِ اللَّهِ وَ سُنَّتِي
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 408 رواية : 9
    ترجمه :
    9ـ حضرت باقر عليه السلام فرمود: رسول خـدا (ص ) فـرمـوده : اى گـروه قـرآن خـوانـان از خـداى عـزوجـل بـپـرهـيـزيـد در آنـچـه از كـتـاب خـود بـشـما داده است زيرا كه من مسؤ لم و شما هم مسئول هستيد، من از رساندن و تبليغ رسالت مسئولم ، و شما از آنچه از قرآن و سنت من در برداريد مسئول هستيد.


    10- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ دَاوُدَ الْمِنْقَرِيِّ عَنْ حـَفـْصٍ قَالَ سَمِعْتُ مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ ع يَقُولُ لِرَجُلٍ أَ تُحِبُّ الْبَقَاءَ فِي الدُّنْيَا فَقَالَ نـَعـَمْ فَقَالَ وَ لِمَ قَالَ لِقِرَاءَةِ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ فَسَكَتَ عَنْهُ فَقَالَ لَهُ بَعْدَ سَاعَةٍ يَا حَفْصُ مَنْ مَاتَ مِنْ أَوْلِيَائِنَا وَ شِيعَتِنَا وَ لَمْ يُحْسِنِ الْقُرْآنَ عُلِّمَ فِي قَبْرِهِ لِيَرْفَعَ اللَّهُ بِهِ مِنْ دَرَجـَتِهِ فَإِنَّ دَرَجَاتِ الْجَنَّةِ عَلَى قَدْرِ آيَاتِ الْقُرْآنِ يُقَالُ لَهُ اقْرَأْ وَ ارْقَ فَيَقْرَأُ ثُمَّ يَرْقَى قـَالَ حـَفـْصٌ فـَمـَا رَأَيـْتُ أَحـَداً أَشَدَّ خَوْفاً عَلَى نَفْسِهِ مِنْ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع وَ لَا أَرْجَى النَّاسِ مِنْهُ وَ كَانَتْ قِرَاءَتُهُ حُزْناً فَإِذَا قَرَأَ فَكَأَنَّهُ يُخَاطِبُ إِنْسَاناً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 408 رواية : 10
    ترجمه :
    10ـ حـفـص گويد: از حضرت موسى بن جعفر عليهما السلام شنيدم كه بمردى مى فرمود: آيـا مـانـدن در دنـيـا را دوسـت دارى ، عرضكرد: آرى ، فرمود: براى چه ؟ عرضكرد: براى خـوانـدن قـل هو اللّه احد، حضرت سكوت فرمود: و پس از ساعتى بمن فرمود: اى حفص هر كـه از دوسـتـان و شـيـعـيان ما بميرد و قرآن را خوب نداند در قبر باو ياد دهند تا خداوند بـدان وسـيـله درجـه اش را بـالا بـرد زيـرا درجات بهشت برابر با آيات قرآن است باو گـفـتـه شـود: بـخوان و بالا برو، پس ‍ مى خواند و بالا مى رود، حفص گويد: من احدى را نـديـدم كـه بـر خـود بـيـمـنـاك تر باشد از حضرت موسى بن جعفر عليهما السلام و نه امـيـدوارتـر از او ديـدم ، و قـرآن را مـحـزون (و با ناله ) مى خواند، و هنگامى كه قرآن مى خواند گويا با انسانى روبرو سخن گويد.


    11- عـَلِيٌّ عـَنْ أَبـِيـهِ عـَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص حـَمـَلَةُ الْقـُرْآنِ عـُرَفَاءُ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ الْمُجْتَهِدُونَ قُوَّادُ أَهْلِ الْجَنَّةَ وَ الرُّسُلُ سَادَةُ أَهْلِ الْجَنَّةَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 409 رواية : 11
    ترجمه :
    11ـ حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: رسـول خـدا (ص ) فـرمـود: حـاملين قرآن نمايندگان و سـرپـرسـتـان اهـل بـهـشـتـنـد، و مـجـتـهـدان جـلو داران اهـل بـهـشـتـنـد، و پـيـامـبـران آقـايان اهل بهشتند.

  4. #4
    afsanah82
    مهمان

    پیش فرض

    كتاب فضل قرآن
    كِتَابُ فَضْلِ الْقُرْآنِ1- عـَلِيُّ بـْنُ مـُحـَمَّدٍ عـَنْ عـَلِيِّ بـْنِ الْعـَبَّاسِ عـَنِ الْحـُسَيْنِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ سُفْيَانَ الْحـَرِيـرِيِّ عـَنْ أَبـِيـهِ عـَنْ سَعْدٍ الْخَفَّافِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ يَا سَعْدُ تَعَلَّمُوا الْقُرْآنَ فـَإِنَّ الْقـُرْآنَ يَأْتِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِي أَحْسَنِ صُورَةٍ نَظَرَ إِلَيْهَا الْخَلْقُ وَ النَّاسُ صُفُوفٌ عِشْرُونَ وَ مِائَةُ أَلْفِ صَفٍّ ثَمَانُونَ أَلْفَ صَفٍّ أُمَّةُ مُحَمَّدٍ وَ أَرْبَعُونَ أَلْفَ صَفٍّ مِنْ سَائِرِ الْأُمَمِ فـَيـَأْتـِي عَلَى صَفِّ الْمُسْلِمِينَ فِي صُورَةِ رَجُلٍ فَيُسَلِّمُ فَيَنْظُرُونَ إِلَيْهِ ثُمَّ يَقُولُونَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْحـَلِيـمُ الْكـَرِيـمُ إِنَّ هـَذَا الرَّجـُلَ مِنَ الْمُسْلِمِينَ نَعْرِفُهُ بِنَعْتِهِ وَ صِفَتِهِ غَيْرَ أَنَّهُ كَانَ أَشَدَّ اجْتِهَاداً مِنَّا فِي الْقُرْآنِ فَمِنْ هُنَاكَ أُعْطِيَ مِنَ الْبَهَاءِ وَ الْجَمَالِ وَ النُّورِ مَا لَمْ نـُعـْطـَهُ ثـُمَّ يـُجـَاوِزُ حـَتَّى يـَأْتـِيَ عـَلَى صـَفِّ الشُّهـَدَاءِ فَيَنْظُرُونَ إِلَيْهِ الشُّهَدَاءُ ثُمَّ يـَقـُولُونَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الرَّبُّ الرَّحـِيـمُ إِنَّ هـَذَا الرَّجـُلَ مـِنَ الشُّهـَدَاءِ نـَعـْرِفـُهُ بـِسَمْتِهِ وَ صِفَتِهِ غَيْرَ أَنَّهُ مِنْ شُهَدَاءِ الْبَحْرِ فَمِنْ هُنَاكَ أُعْطِيَ مِنَ الْبَهَاءِ وَ الْفَضْلِ مَا لَمْ نُعْطَهُ قَالَ فَيَتَجَاوَزُ حَتَّى يَأْتِيَ عَلَى صَفِّ شُهَدَاءِ الْبَحْرِ فِي صُورَةِ شَهِيدٍ فَيَنْظُرُ إِلَيْهِ شُهَدَاءُ الْبَحْرِ فَيَكْثُرُ تَعَجُّبُهُمْ وَ يَقُولُونَ إِنَّ هَذَا مِنْ شُهَدَاءِ الْبَحْرِ نَعْرِفُهُ بِسَمْتِهِ وَ صِفَتِهِ غـَيـْرَ أَنَّ الْجـَزِيرَةَ الَّتِي أُصِيبَ فِيهَا كَانَتْ أَعْظَمَ هَوْلًا مِنَ الْجَزِيرَةِ الَّتِي أُصِبْنَا فِيهَا فـَمـِنْ هـُنـَاكَ أُعـْطِيَ مِنَ الْبَهَاءِ وَ الْجَمَالِ وَ النُّورِ مَا لَمْ نُعْطَهُ ثُمَّ يُجَاوِزُ حَتَّى يَأْتِيَ صَفَّ النَّبـِيِّيـنَ وَ الْمـُرْسـَلِينَ فِي صُورَةِ نَبِيٍّ مُرْسَلٍ فَيَنْظُرُ النَّبِيُّونَ وَ الْمُرْسَلُونَ إِلَيْهِ فَيَشْتَدُّ لِذَلِكَ تَعَجُّبُهُمْ وَ يَقُولُونَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْحَلِيمُ الْكَرِيمُ إِنَّ هَذَا النَّبِيَّ مُرْسَلٌ نـَعـْرِفـُهُ بـِسـَمـْتِهِ وَ صِفَتِهِ غَيْرَ أَنَّهُ أُعْطِيَ فَضْلًا كَثِيراً قَالَ فَيَجْتَمِعُونَ فَيَأْتُونَ رَسـُولَ اللَّهِ ص فـَيـَسـْأَلُونـَهُ وَ يـَقـُولُونَ يـَا مـُحـَمَّدُ مَنْ هَذَا فَيَقُولُ لَهُمْ أَ وَ مَا تَعْرِفُونَهُ فَيَقُولُونَ مَا نَعْرِفُهُ هَذَا مِمَّنْ لَمْ يَغْضَبِ اللَّهُ عَلَيْهِ فَيَقُولُ رَسُولُ اللَّهِ ص هَذَا حُجَّةُ اللَّهِ عـَلَى خـَلْقِهِ فَيُسَلِّمُ ثُمَّ يُجَاوِزُ حَتَّى يَأْتِيَ عَلَى صَفِّ الْمَلَائِكَةِ فِي سُورَةِ مَلَكٍ مُقَرَّبٍ فـَتـَنـْظـُرُ إِلَيْهِ الْمَلَائِكَةُ فَيَشْتَدُّ تَعَجُّبُهُمْ وَ يَكْبُرُ ذَلِكَ عَلَيْهِمْ لِمَا رَأَوْا مِنْ فَضْلِهِ وَ يـَقـُولُونَ تـَعـَالَى رَبُّنَا وَ تَقَدَّسَ إِنَّ هَذَا الْعَبْدَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ نَعْرِفُهُ بِسَمْتِهِ وَ صِفَتِهِ غـَيـْرَ أَنَّهُ كـَانَ أَقـْرَبَ الْمـَلَائِكـَةِ إِلَى اللَّهِ عـَزَّ وَ جـَلَّ مـَقـَامـاً فَمِنْ هُنَاكَ أُلْبِسَ مِنَ النُّورِ وَ الْجـَمـَالِ مـَا لَمْ نـُلْبَسْ ثُمَّ يُجَاوِزُ حَتَّى يَنْتَهِيَ إِلَى رَبِّ الْعِزَّةِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَيَخِرُّ تـَحـْتَ الْعـَرْشِ فـَيـُنـَادِيـهِ تـَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَا حُجَّتِي فِي الْأَرْضِ وَ كَلَامِيَ الصَّادِقَ النَّاطِقَ ارْفَعْ رَأْسَكَ وَ سَلْ تُعْطَ وَ اشْفَعْ تُشَفَّعْ فَيَرْفَعُ رَأْسَهُ فَيَقُولُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تـَعـَالَى كـَيـْفَ رَأَيـْتَ عـِبـَادِي فـَيـَقـُولُ يـَا رَبِّ مـِنْهُمْ مَنْ صَانَنِي وَ حَافَظَ عَلَيَّ وَ لَمْ يـُضـَيِّعْ شـَيـْئاً وَ مـِنـْهـُمْ مَنْ ضَيَّعَنِي وَ اسْتَخَفَّ بِحَقِّي وَ كَذَّبَ بِي وَ أَنَا حُجَّتُكَ عَلَى جـَمـِيـعِ خـَلْقـِكَ فـَيـَقـُولُ اللَّهُ تـَبـَارَكَ وَ تـَعـَالَى وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي وَ ارْتِفَاعِ مَكَانِي لَأُثِيبَنَّ عَلَيْكَ الْيَوْمَ أَحْسَنَ الثَّوَابِ وَ لَأُعَاقِبَنَّ عَلَيْكَ الْيَوْمَ أَلِيمَ الْعِقَابِ قَالَ فَيَرْجِعُ الْقـُرْآنُ رَأْسـَهُ .Tnéطظيـَفـْتـَق.J.الصَّل اةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْش اءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ لَذِكْرُ اللّ هِ أَكْبَرُ فَالنَّهْيُ كَلَامٌ وَ الْفَحْشَاءُ وَ الْمُنْكَرُ رِجَالٌ وَ نَحْنُ ذِكْرُ اللَّهِ وَ نَحْنُ أَكْبَرُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 394 رواية : 1
    ترجمه :
    1- سعد خفاف گويد: حضرت باقر (ع ) فرمود: اى سعد قرآن را بياموزيد زيرا قرآن در بـهـتـريـن صـورتـها كه مردم ديده اند روز قيامت بيايد و مردم در يكصد و بيست هزار صف هـسـتـنـد، كـه هـشـتـاد هـزار آن صـفـهـا از امـت مـحـمـد اسـت ، و چـهـل هـزار صـف از امـتـهاى ديگر، پس بصورت مردى در برابر صف مسلمانان درآيد و آنها بـوى نـظـر كـنـنـد و گـويـنـد: معبودى جز خداى بردبار و كريم نيست ، همانا اين مردى از مسلمانان است كه به سيما و صفت او را بشناسيم جز اينكه او درباره قرآن كوشاتر از ما بوده ، و از اينرو درخشندگى و زيبائى و روشنى بيشترى باو داده شده كه بما داده نشده ، سـپـس از آنـهـا بـگذرد تا در برابر صف شهيدان قرار گيرد، شهداء بر او نظر كنند و گـويـنـد: مـعـبـودى جز خداى پروردگار مهربان نيست ، اين مرد از شهيدان است كه ما او را بـسـيـمـا و صـفـت بـشـنـاسيم جز اينكه او از شهيدان در دريا است و از اينجا باو زيبائى و برترى داده اند و بما نداده اند، فرمود: پس بگذرد تا بصورت شهيدى در برابر صف شـهـيـدان دريـا رسـد؛ پـس آنـان بـاو نـگـاه كـنند و شگفت آنها بسيار گردد و گويند: اين شهيدان در دريا است كه او را بعلامت و صفت بشناسيم جز اينكه آن جزيره كه اين (مرد) در آن شهيد شده هولناكتر از جزيره اى كه ما در آن گرفتار شديم بوده و روى اين جهت است كه او بدرخشندگى و زيبائى و روشنى بيشترى از ما داده اند، پس از آنان نيز بگذرد تا بـصـف پـيـمـبـران و مـرسـليـن رسـد در صـورت يـك پـيـمـبـر مـرسـل ، پـس پـيـمـبـران و مـرسـلين باو نگاه كنند و تعجبشان از ديدن او بسيار گردد، و گـويند: معبودى جز خداى بردبار كريم نيست براستى اين پيمبر مرسلى است كه ما او را بنشانى و وصفش بشناسيم جز اينكه باو برترى بسيارى داده شده .
    فـرمـود: پـس هـمـگـى گرد آيند و خدمت رسول خدا (ص ) آيند و از او پرسند و گويند: اى مـحمد اين كيست بآنها فرمايد: آيا او را نمى شناسيد؟ گويند: ما او را نشناسيم (جز اينكه مـعـلوم اسـت كـه ) او از آنـهـائيـسـت كـه خـدا بـر او خـشـم نـكـرده ، پـس رسـول خـدا (ص ) فـرمـايـد: ايـن حـجت خدا است بر خلقش پس سلام كند و بگذرد تا بصف فـرشـتـگان رسد بصورت فرشته اى ، پس فرشتگان باو نظر افكنند و سخت در شگفت رونـد و چـون بـرتـرى او را ببينند بر آنها گران آيد و گويند: پروردگار ما متعالى و مـقـدس اسـت اين بنده ايست از خداى عزوجل ، و از اين نظر نور و جمالى دارد كه ما نداريم ، پـس ‍ بـگـذرد تـا بـدرگـاه رب العزة تبارك و تعالى رسد و پاى عرش بسجده درافتد، خـداى تـعـالى او را نـدا كـنـد: اى حـجت من در زمين و اى سخن راست و گويايم سر بردار و بـخـواه تا بتو داده شود، و شفاعت كن تا شفاعت پذيرفته شود، پس سر بر دارد و خداى تـبـارك و تـعالى باو فرمايد: بندگان مرا (نسبت بخود) چگونه ديدى ؟ عرض كند: بار پـروردگارا برخى از ايشان مرا نگهدارى كرد و محفوظ داشت و چيزى از مرا ضايع نكرد، و بـرخـى از ايـشـان مـرا ضـايـع كـرد و حق مرا (بر خود) سبك شمرد و مرا تكذيب كرد با اينكه من حجت تو بر تمامى بندگانت بودم ؟ پس خداى تبارك و تعالى فرمايد: بعزت و جـلال خـودم و مـكـانت والايم سوگند امروز بهترين ثواب را بتو دهم و دردناكترين كيفر را بخاطر تو بكنم .
    فرمود: پس قرآن در صورت ديگرى برگردد، (سعد خفاف ) گويد: من عرضكردم : در چه صـورتـى بـاز گـردد اى ابـا جـعـفـر؟ فـرمـود: در صـورت مردى رنگ پريده و متغير كه اهـل مـحـشـر او را بـبينند، پس بيايد نزد مردى از شيعيان ما كه او را مى شناخته و بدان با مـخـالفين بحث مى كرده ، و در برابرش بايستد و باو بگويد: مرا نمى شناسى ؟ آنمرد باو نگاه كند و گويد: اى بنده خدا من تو را نشناسم پس بدان صورت كه در خلقت اوليه بـوده اسـت بـاز گـردد و گـويد: مرا نشناسى ؟ گويد: چرا، پس قرآن گويد: منم تو را بشب بيدارى كشيدم و در زندگيت تو را بتعب افكندم ، درباره من ناهنجار شنيدى وارنده در گـفـتـار شدى ، آگاه باش كه همانا تاجرى سود خود را دريافت كند و من امروز پشتيبان و پـشـت سـرت هـسـتـم فـرمـود: پـس او را بسوى پروردگار تبارك و تعالى برد، گويد: پـروردگـارا پـروردگـارا بـنده تو است و تو باو داناترى كه رنجكش درباره من بود، پس خداى عزوجل فرمايد: بنده ام را وارد بهشتم كنيد و از جامه هاى بهشتى باو بپوشانيد و تاج بر سرش نهيد و چون باو چنين كنند او را بقرآن نشان دهند و گويند: آيا بآنچه در بـاره دوسـتـت رفـتار شد خشنود شدى ؟ گويد: بار پروردگارا من اينرا كم شمرم خير را دربـاره اش افـزون كـن خـداونـد فـرمـايـد: بـعـزت و جـلال و ارتـفـاع مـقامم سوگند امروز باو و هر كه در پايه اوست پنج چيز و افزون كنم ، آگـاه بـاش كـه ايـشان جوانانى باشند كه پير نشوند، و تندرستانى باشند كه بيمار نـگردند، و توانگرانى باشند كه نادار نشوند، و خورسندانى باشند كه غمگين نشوند، و زنـده هـايـى بـاشـنـد كـه نـمـيـرنـد، سـپـس (امام باقر عليه السلام ) اين آيه را خواند: ((نـچـشـنـد در آن مـرگـرا جـز هـمـان مرگ نخستين )) (سوره دخان آيه 56). (سعد) گويد: عـرضـكـردم : فـدايت گردم اى ابا جعفر آيا قرآن نيز سخن گويد؟ حضرت لبخندى زد و فـرمـود: خـدا رحـمـت كـنـد شـيـعـيـان سـاده دل مـا را كـه اهل تسليم هستند (و بسخنان ما گردن نهند) سپس ‍ فرمود: آرى اى سعد نماز هم سخن گويد و صورتى و خلقتى دارد، فرمان مى دهد، قدغن كند، سعد گويد: از اين سخن رنگ من گشت و گـفـتـم : اين (ديگر) چيزى است كه من نمى توانم ميان مردم بگويم ؟ حضرت باقر (ع ) فرمود: آيا مردم جز همان شيعيان ما هستند پس هر كه نماز را نشناسد حق ما را منكر شده سپس فرمود: اى سعد من كلام قرآن را (هم اكنون ) بگوش تو برسانم ؟ سعد گويد: عرضكردم : بـلى رحـمت خدا بر شما باد، فرمود: ((همانا نماز باز مى دارد از فحشاء (ناشايست ) و منكر (ناپسند) و هر آينه ذكر (ياد) خدا بزرگتر است )) (سوره عنكبوت آيه 45) پس نهى (كه همان باز داشتن مى باشد) سخن است و فحشاء و منكر مردانى هستند، و مائيم ذكر خدا و ما بزرگتريم .



    شــرح :
    در بيان و توضيح اين حديث شريف و معناى سخن گفتن و مصور شدنش در قيامت و نيز سخن گـفـتـن نـمـاز كه در ذيل حديث است مجلسى و فيض رحمهااللّه بياناتى دارند و ما در اينجا بـيـان فـيـض (ره ) را انـتـخـاب نـمـوديـم كه عينا ترجمه آن از نظر خوانندگان محترم مى گذرد:
    از آنـجـا كه در نيت مؤ من آنست كه خدا را آنطور كه سزاوار پرستش است بپرستند، و كتاب او را آنـطـور كـه سـزاوار آنـسـت بـخـوانـد و در خـوانـدن و تـاءمـل در آيـات ان شـبـش را بـبامداد رساند، و بدن خويشتن را درباره تلاوتش در نمازها بتعب افكند، جز اينكه آنطور كه خواهد اينكارها براى او فراهم نشود و آنطور كه شايد و بـايـد نـتـوانـد و خـلاصـه كـردارش در ايـن بـاره بـا آنـچـه در دل اوست وفق ندهد و سازش ندارد بلكه عمل او نازلتر و پائين تر از نيت اوست ، چنانچه در حـديـث آمـده كـه نـيـت مـؤ مـن بـه از كـردار اوست . (بنابراين ) قرآن براى هر طائفه اى بـصـورت خـود آنـهـا تـجـلى كـنـد بـا ايـن تـفـاوت كـه در زيـبـايـى و جـمـال بـهـتـر از خـود آنـهـا اسـت ، و آن صـورت هـمـان اسـت كـه اگر مطابق آنچه در نيت و دل آنـها بوده از اينكه بقرآن عمل كنند و كوشش بسيار در انجام فرامين آن نمايند، هر آينه بـراى آنـهـا هـمـيـن صـورت بـود، و اما جهت اينكه او را نشناسند آنطور كه بايد اينست كه ايـنان آنطور كه بايد بدلخواه خود و مطابق نيتشان انجام وظيفه در برابر قرآن نكردند و آنـطـور كـه سـزاوار بـود رفتار ننمودند، و فقط بوصف و نشانه او را بشناسند زيرا هـمـيـنـهـا بـودنـد كـه اوقـات مختلف شب و روز آنرا تلاوت مى كردند و در نهان و عيان مى خـوانـدنـدش ، و امـا ايـنـكـه هـنـگـامـى كـه او را ببينند خدايرا به بردبارى و كرم و رحمت توصيف كنند براى آنست كه خود را در جنب او ناقص و قاصر درباره پرستش او مى بينند كـه از او امـيـد گذشت و رحمت و كرم دارند، و اما اينكه قرآن حجت خدا بر خلق او است براى آنـسـت كـه بـراى ايـشـان آنـچه لازمه خير و خوبى است با فرمان دادن بآن ، و آنچه موجب بدى است با قدغن كردن از آن آورده ... تا آنجا كه گويد:
    و سـخـن گـفتن قرآن عبارت است از القاء آن در گوش چيزى را كه از آن فهم معنى شود، و اين است معناى حقيقى و واقعى سخن گفتن ، و در آن شرط نيست كه از زبان گوشتى صادر گردد، و هم چنين است سخن گفتن نماز، زيرا كسى كه نماز را آنطور كه شايد انجام دهد آن نماز او را باز دارد از پيروى دشمنان دين و غاصبين حقوق پيشوايان آئين و ائمه و اوصياء مـعـصومين آنان كه هر كس آنها را شناخت خداى را شناخته و هر كه آنها را از ياد كرد خدايرا ياد كرده است .2- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ آبَائِهِ ع قـَالَ قـَالَ رَسـُولُ اللَّهِ ص أَيُّهـَا النَّاسُ إِنَّكـُمْ فـِي دَارِ هـُدْنـَةٍ وَ أَنـْتُمْ عَلَى ظَهْرِ سَفَرٍ وَ السَّيْرُ بِكُمْ سَرِيعٌ وَ قَدْ رَأَيْتُمُ اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ يُبْلِيَانِ كُلَّ جَدِيدٍ وَ يُقَرِّبَانِ كُلَّ بَعِيدٍ وَ يَأْتِيَانِ بِكُلِّ مَوْعُودٍ فَأَعِدُّوا الْجَهَازَ لِبُعْدِ الْمَجَازِ قَالَ فَقَامَ الْمِقْدَادُ بْنُ الْأَسْوَدِ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا دَارُ الْهُدْنَةِ قَالَ دَارُ بَلَاغٍ وَ انْقِطَاعٍ فَإِذَا الْتَبَسَتْ عـَلَيـْكـُمُ الْفـِتَنُ كَقِطَعِ اللَّيْلِ الْمُظْلِمِ فَعَلَيْكُمْ بِالْقُرْآنِ فَإِنَّهُ شَافِعٌ مُشَفَّعٌ وَ مَاحِلٌ مُصَدَّقٌ وَ مَنْ جَعَلَهُ أَمَامَهُ قَادَهُ إِلَى الْجَنَّةِ وَ مَنْ جَعَلَهُ خَلْفَهُ سَاقَهُ إِلَى النَّارِ وَ هُوَ الدَّلِيلُ يَدُلُّ عـَلَى خـَيـْرِ سَبِيلٍ وَ هُوَ كِتَابٌ فِيهِ تَفْصِيلٌ وَ بَيَانٌ وَ تَحْصِيلٌ وَ هُوَ الْفَصْلُ لَيْسَ بِالْهَزْلِ وَ لَهُ ظَهْرٌ وَ بَطْنٌ فَظَاهِرُهُ حُكْمٌ وَ بَاطِنُهُ عِلْمٌ ظَاهِرُهُ أَنِيقٌ وَ بَاطِنُهُ عَمِيقٌ لَهُ نُجُومٌ وَ عَلَى نُجُومِهِ نُجُومٌ لَا تُحْصَى عَجَائِبُهُ وَ لَا تُبْلَى غَرَائِبُهُ فِيهِ مَصَابِيحُ الْهُدَى وَ مَنَارُ الْحِكْمَةِ وَ دَلِيلٌ عَلَى الْمَعْرِفَةِ لِمَنْ عَرَفَ الصِّفَةَ فَلْيَجْلُ جَالٍ بَصَرَهُ وَ لْيُبْلِغِ الصِّفَةَ نـَظـَرَهُ يـَنـْجُ مـِنْ عـَطـَبٍ وَ يـَتـَخـَلَّصْ مِنْ نَشَبٍ فَإِنَّ التَّفَكُّرَ حَيَاةُ قَلْبِ الْبَصِيرِ كَمَا يَمْشِي الْمُسْتَنِيرُ فِي الظُّلُمَاتِ بِالنُّورِ فَعَلَيْكُمْ بِحُسْنِ التَّخَلُّصِ وَ قِلَّةِ التَّرَبُّصِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 398 رواية : 2
    ترجمه :
    2- حـضـرت صـادق (ع ) از پـدرانـش عـليـهـم السـلام از رسـول خـدا (ص ) حـديث فرمايد كه آنحضرت (ص ) فرمود: اى مردم شما اكنون در دنيا و خـانـه سـازش و صـلح هـستيد و شما در سر راه سفر هستيد و بشتاب شما را خواهند برد، و شـمـا مـى نـگـريـد كـه شـب و روز و خـورشـيد و ماه هر تازه اى را كهنه كنند و هر دورى را نـزديـك سـازنـد و هـر وعـده اى را بـسـر رسـانـنـد، پـس اسـبـاب وسائل زيادى فراهم كنيد براى اينكه گذرگاه درازى در پيش است . فرمود: پس مقداد بن اسـود بـرخـاست و عرض كرد: اى رسول خدا خانه سازش يعنى چه ؟ فرمود: خانه اى كه رسـانـنده است (انسانيرا بگور رساند، يا در آن خانه كردار نيك ذخيره شود براى رسيدن بـمـنـزلهاى آخرت ) و جدا كننده (يعنى انسان را از علايق دنيا جدا كند) پس هرگاه آشوبها چون شب تار شما را فرا گرفت بقرآن رو آوريد (و بدان چنگ زنيد)
    زيـرا آنـسـت شـفـيـعـى كـه شـفـاعـتـش پـذيـرفـتـه اسـت (دربـاره كـسـى كـه بـدان عـمـل كـنـد) و گـرارش دهـنـده اسـت از بـديـهـا كـه گـفـتـه اش (دربـاره آنـكـس كـه بـدان عـمـل نـكرده ) تصديق شده است ، هر كه آنرا پيشواى خود كرد به بهشتش رهبرى كند و هر كه (از آن پيش افتد) و آنرا پشت سر خود قرار دهد بدوزخش كشاند، و قرآن راهنمائى است كـه بـه بـهـتـريـن راهـهـا راهـنـمـائى كـنـد، و كـتـابـى اسـت كـه در آنـسـت تـفـصـيـل و بـيـان و تـحـصـيـل (بـدسـت آوردن حـقـايـق ) و آنـسـت جـدا كـنـنـده (مـيـان حـق و باطل ) شوخى و سرسرى نيست براى آن ظاهرى است و باطنى ، پس ظاهرش حكم و دستور اسـت و بـاطـنـش ‍ عـلم و دانـش ، ظـاهـرش جـلوه و زيـبـايـى دارد و بـاطنش ژرف و عميق است ، سـتـارگـانى دارد و ستارگانش هم ستارگانى دارد (آنچه ترجمه شده بنا بر نسخه اى ((نـجـوم )) است و در برخى از نسخه ها ((تخوم )) است و آن به معناى پايان هر چيزى اسـت ) شـگـفـتـيـهـايش به شماره در نيايد و عجايبش كهنه نگردد، در آنست چراغهاى هدايت و جـايـگـاه نور و حكمت و راهنماى معرفت است براى آنكس كه بشناسد صفات را مجلسى (ره ) گـويـد: يـعـنـى صـفـاتـى كه موجب مغفرت است يا صفت شناسائى و استنباط را پس بايد شـخـص تـيـز بـين دقت نظر كند و دقت نظر را تا بدرك صفت آن ادامه دهد كه نجات بخشد آنـكـس را كـه هـلاكت افتاده ، و رهائى بخشد آنرا كه راه رهائى ندارد، زيرا انديشيدن است كـه زنـدگـانى دل بينا است ، چنانچه آنكه جوياى روشنى است در تاريكيها بوسيله نور راه را پيمايد، بر شما باد كه نيكو برهيد و كم انتظار بريد.


    3- عَلِيٌّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ سَمَاعَةَ بْنِ مِهْرَانَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ الْعـَزِيزَ الْجَبَّارَ أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ كِتَابَهُ وَ هُوَ الصَّادِقُ الْبَارُّ فِيهِ خَبَرُكُمْ وَ خَبَرُ مَنْ قـَبـْلَكـُمْ وَ خـَبـَرُ مـَنْ بـَعـْدَكُمْ وَ خَبَرُ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ لَوْ أَتَاكُمْ مَنْ يُخْبِرُكُمْ عَنْ ذَلِكَ لَتَعَجَّبْتُمْ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 399 رواية : 3
    ترجمه :
    3- حضرت صادق (ع ) فرمود: همانا خداى عزيز و جبار كتابش را بر شما فرود فرستاد و او است راستگو و نيك خواه ، در آن كتاب است آگاهى از شما و آنانكه پيش از شما بودند، و آنـانـكـه پـس از شمايند، و آگاهى از آسمان و زمين ، و اگر كسى نزد شما آيد و از آنها بشما آگاهى دهد هر آينه شما در شگفت شويد.


    4- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي الْجَارُودِ قَالَ قـَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَنَا أَوَّلُ وَافِدٍ عَلَى الْعَزِيزِ الْجَبَّارِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ كِتَابُهُ وَ أَهْلُ بَيْتِي ثُمَّ أُمَّتِي ثُمَّ أَسْأَلُهُمْ مَا فَعَلْتُمْ بِكِتَابِ اللَّهِ وَ بِأَهْلِ بَيْتِي
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 400 رواية : 4
    ترجمه :
    4- حضرت باقر (ع ) فرمود: رسول خدا (ص ) فرمود: من نخستين كسى هستم كه روز قيامت بـر خـداى عـزيـز جـبـار وارد شـوم و بـا كتابش و اهل بيتم ، سپس امتم (وارد شوند) پس از ايشان بپرسم چه كرديد با كتاب خدا و اهل بيت من ؟.


    5- مـُحـَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى عَنْ طَلْحَةَ بْنِ زَيْدٍ عَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ إِنَّ هـَذَا الْقُرْآنَ فِيهِ مَنَارُ الْهُدَى وَ مَصَابِيحُ الدُّجَى فَلْيَجْلُ جَالٍ بـَصـَرَهُ وَ يـَفـْتـَحُ لِلضِّيـَاءِ نـَظـَرَهُ فـَإِنَّ التَّفـَكُّرَ حـَيَاةُ قَلْبِ الْبَصِيرِ كَمَا يَمْشِي الْمُسْتَنِيرُ فِي الظُّلُمَاتِ بِالنُّورِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 400 رواية : 5
    ترجمه :
    5- حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: همانا اين قرآن (كتابى ) است كه در آن است جايگاه نور هـدايـت و چراغهاى شب تار، پس شخص تيز بين بايد كه در آن دقت كند و براى پرتوش نـظـر خـويـش را بـگـشـايـد، زيـرا كـه انـديـشـه كـردن زنـدگـانـى دل بينا است ، چنانكه جوياى روشنى است در تاريكى ها به سبب نور راه بپيمايد.


    6- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عـَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ يُونُسَ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع كـَانَ فـِي وَصـِيَّةِ أَمـِيـرِ الْمُؤْمِنِينَ ع أَصْحَابَهُ اعْلَمُوا أَنَّ الْقُرْآنَ هُدَى النَّهَارِ وَ نُورُ اللَّيْلِ الْمُظْلِمِ عَلَى مَا كَانَ مِنْ جَهْدٍ وَ فَاقَةٍ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 400 رواية : 6
    ترجمه :
    6- امام صادق عليه السلام فرمود: در سفارش اميرالمؤ منين عليه السلام بيارانش بود كه : بـدانـيـد هـمـانـا قرآن راهبر روز است و پرتو افكن شب تار اگر چه (آنكس كه در صدد راهنمائى شدن و كسب نورش باشد) در سختى و ندراى باشد. (زيرا فقر وفاقه او را از آن باز ندارد بلكه رغبتشان را در اينباره افزون كنند از فيض (ره ).


    7- عـَلِيٌّ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ شَكَا رَجُلٌ إِلَى النَّبِيِّ ص وَجَعاً فِي صَدْرِهِ فَقَالَ ص ‍ اسْتَشْفِ بِالْقُرْآنِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ وَ شِف اءٌ لِم ا فِي الصُّدُورِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 400 رواية : 7
    ترجمه :
    7- حـضـرت صـادق (ع ) از پـدرانـش حـديـث كـنـد كـه مردى از درد سينه به پيغمبر (ص ) شـكـايـت كـرد، حـضـرت (ص ) فـرمـود: بـوسـيـله قـرآن شـفـا بـجـوى زيـرا خـداى عزوجل فرمايد: (و اين قرآن ) شفاء است براى آنچه در سينه ها است )). (سوره يونس آيه 57).


    8- أَبـُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنِ الْخَشَّابِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لَا وَ اللَّهِ لَا يـَرْجـِعُ الْأَمـْرُ وَ الْخـِلَافـَةُ إِلَى آلِ أَبـِي بَكْرٍ وَ عُمَرَ أَبَداً وَ لَا إِلَى بَنِي أُمَيَّةَ أَبـَداً وَ لَا فـِي وُلْدِ طـَلْحَةَ وَ الزُّبَيْرِ أَبَداً وَ ذَلِكَ أَنَّهُمْ نَبَذُوا الْقُرْآنَ وَ أَبْطَلُوا السُّنَنَ وَ عـَطَّلُوا الْأَحـْكـَامَ وَ قـَالَ رَسـُولُ اللَّهِ ص الْقـُرْآنُ هـُدًى مـِنَ الضَّلَالِ وَ تِبْيَانٌ مِنَ الْعَمَى وَ اسْتِقَالَةٌ مِنَ الْعَثْرَةِ وَ نُورٌ مِنَ الظُّلْمَةِ وَ ضِيَاءٌ مِنَ الْأَحْدَاثِ وَ عِصْمَةٌ مِنَ الْهَلَكَةِ وَ رُشْدٌ مِنَ الْغـَوَايـَةِ وَ بـَيـَانٌ مِنَ الْفِتَنِ وَ بَلَاغٌ مِنَ الدُّنْيَا إِلَى الْآخِرَةِ وَ فِيهِ كَمَالُ دِينِكُمْ وَ مَا عَدَلَ أَحَدٌ عَنِ الْقُرْآنِ إِلَّا إِلَى النَّارِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 401 رواية : 8
    ترجمه :
    8- امـام صـادق عـليـه السـلام فـرمـود: نـه بـخدا سوگند اين امر خلافت هرگز در دودمان ابـوبـكـر و عـمر باز نگردد، و نه هرگز در بنى اميه ، و نه در فرزندان طلحه و زبير بـاز آيـد، بـراى آنـكـه ايـنـان قـرآن را بـيـكـسـو نـهـادنـد، و سـنـتـهـا را بـاطـل كـردنـد، و احـكـام (الهـى ) را تـعـطـيـل كـرده (و مهمل گذاردند).
    و رسول خدا (ص ) فرموده است : قرآن راهنماى گمراهى است و بينائى از هر كورى است ، و سـبـب گذشت از لغزشها است ، و روشنى در هر تاريكى است ، و در پيشامدها (و بدعتها) پـرتـوى اسـت ، و نـگـاهدارنده از هر هلاكتى است و ره جوئى در هر گمراهى است ، و بيان كـنـنـده هر فتنه و اشتباهى است ، و انسانيرا از دنيا (ى پست بسعادتهاى ) آخرت رساند، و در آنست كمال دين شما، و هيچكس از قرآن رو گردان نشود جز بسوى دوزخ .


    9- حـُمـَيـْدُ بـْنُ زِيـَادٍ عـَنِ الْحـَسـَنِ بـْنِ مـُحَمَّدٍ عَنْ وُهَيْبِ بْنِ حَفْصٍ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ الْقُرْآنَ زَاجِرٌ وَ آمِرٌ يَأْمُرُ بِالْجَنَّةِ وَ يَزْجُرُ عَنِ النَّارِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 401 رواية :9
    ترجمه :
    9ـ ابـوبـصـيـر گـويـد: شـنـيـدم حـضرت صادق (ع ) مى فرمود: همانا قرآن بازدارنده و فرمان دهنده است . به بهشت فرمان دهد و از دوزخ باز دارد.


    10- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عـَنْ صـَالِحِ بـْنِ السِّنـْدِيِّ عـَنْ جـَعـْفـَرِ بـْنِ بـَشِيرٍ عَنْ سَعْدٍ الْإِسـْكـَافِ قـَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أُعْطِيتُ السُّوَرَ الطِّوَالَ مَكَانَ التَّوْرَاةِ وَ أُعْطِيتُ الْمِئِينَ مـَكـَانَ الْإِنـْجـِيـلِ وَ أُعـْطِيتُ الْمَثَانِيَ مَكَانَ الزَّبُورِ وَ فُضِّلْتُ بِالْمُفَصَّلِ ثَمَانٌ وَ سِتُّونَ سـُورَةً وَ هـُوَ مـُهَيْمِنٌ عَلَى سَائِرِ الْكُتُبِ وَ التَّوْرَاةُ لِمُوسَى وَ الْإِنْجِيلُ لِعِيسَى وَ الزَّبُورُ لِدَاوُدَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 401 رواية : 10
    ترجمه :
    10- سـعـد اسـكـاف از رسـول خـدا (ص ) حديث كند كه فرمود: بمن سوره هاى طولانى داده شـده بـجـاى تـورات ، و سـوره هـاى صـد آيـه اى داده شـده بـجـاى انـجـيـل . و سـوره هـاى مـثـانـى (تـفـسير آن بيايد) بمن داده شد بجاى زبور، و سوره هاى مـفـصـل (يـعـنـى آيـه كـوتـاه ) را كـه شصت و هشت سوره است افزون بمن دادند و اين قرآن نـگـهـبـان و گـواه اسـت بـر كـتـابـهـاى ديـگـر و تـورات را از موسى عليه السلام است و انجيل از عيسى عليه السلام است و زبور از داود عليه السلام است .



    شــرح :
    شـيـخ طـبـرسـى (ره ) پـس از نـقـل ايـن حـديـث بـنـا بر اختلاف روايات و تعبيرات گويد: سـورهـاى طـولانـى بـقـره اسـت و آل عـمـران و نـسـاء و مـائده و اعـراف و انـفـال بـا تـوبـه زيـرا ايـن دو سـوره را قـرين خوانند و از اين روى ميان آندو بسم اللّه فاصله نشده ، تا اينكه گويد:
    و امـا مـثـانـى آنـهـائى اسـت كـه دنـبـال سـوره هـاى طـولانـى آمـده و اول آنـهـا سوره يونس و آخرشان سوره نحل است و آنها را مثانى (يعنى دومى ) گفتند زيرا دومـى و دنـبـال سـوره هاى طولانى واقع شده و سوره هاى طولانى مبادى (و اولين ) هستند و اينها مثانى (دومين ). و برخى گفته اند مثانى همه سوره هاى قرآن است چه كوتاه باشند و چـه طـولانـى و دراز.... و آنـهـا را مـثـانـى گـويـنـد چـون امثال و حدود و فرايض در آنها دو بار ذكر شده ، و برخى گفته اند مقصود از مثانى سوره حمد است و اين كلام از امامان ما عليهم السلام روايت شده .
    و اما سوره هاى صد آن سوره هايى است كه حدود صد آيه يا كمى بيشتر و يا اندكى كمتر بـاشـنـد و آنـهـا هـفـت سـوره اسـت اول آنـهـا سـوره بـنـى اسرائيل و آخرشان سوره مؤ منون است .
    و امـا سـوره هـاى مـفـصـل از بـعـد از حـامـيـم هـا اسـت (يـعـنـى سـوره هـايـى كـه اول آنها حم است ) تا آخر قرآن .11- أَبـُو عـَلِيٍّ الْأَشـْعـَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ النَّضْرِ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جـَابـِرٍ عـَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ يَجِي ءُ الْقُرْآنُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِي أَحْسَنِ مَنْظُورٍ إِلَيْهِ صُورَةً فَيَمُرُّ بِالْمُسْلِمِينَ فَيَقُولُونَ هَذَا الرَّجُلُ مِنَّا فَيُجَاوِزُهُمْ إِلَى النَّبِيِّينَ فَيَقُولُونَ هُوَ مِنَّا فَيُجَاوِزُهُمْ إِلَى الْمَلَائِكَةِ الْمُقَرَّبِينَ فَيَقُولُونَ هُوَ مِنَّا حَتَّى يَنْتَهِيَ إِلَى رَبِّ الْعِزَّةِ عَزَّ وَ جـَلَّ فـَيـَقـُولُ يـَا رَبِّ فـُلَانُ بـْنُ فـُلَانٍ أَظْمَأْتُ هَوَاجِرَهُ وَ أَسْهَرْتُ لَيْلَهُ فِي دَارِ الدُّنْيَا وَ فـُلَانُ بـْنُ فـُلَانٍ لَمْ أُظـْمـِئْ هـَوَاجـِرَهُ وَ لَمْ أُسْهِرْ لَيْلَهُ فَيَقُولُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَدْخِلْهُمُ الْجـَنَّةَ عـَلَى مـَنـَازِلِهـِمْ فـَيـَقُومُ فَيَتَّبِعُونَهُ فَيَقُولُ لِلْمُؤْمِنِ اقْرَأْ وَ ارْقَهْ قَالَ فَيَقْرَأُ وَ يَرْقَى حَتَّى يَبْلُغَ كُلُّ رَجُلٍ مِنْهُمْ مَنْزِلَتَهُ الَّتِي هِيَ لَهُ فَيَنْزِلُهَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 402 رواية : 11
    ترجمه :
    11- حضرت باقر عليه السلام فرمود: روز قيامت قرآن به بهترين صورت بيايد و بر مـسـلمـيـن گـذر كند آنها گويند: اين مرد از ما است ، از آنان بگذرد و نزد پيمبران آيد، آنها نيز گويند: از ما است ، از آنها نيز بگذرد ونزد فرشتگان مقرب آيد آنان هم گويند: از ما است ، تا اينكه بدرگاه پروردگار عزت رسد و بگويد: پرورگارا فلانكس پسر فلان را من در دنيا روزهاى گرمش را بتشنگى كشانده و شبهايش را به بيدارى ، و فلانكس پسر فـلان را نه روزهايش را به تشنگى بردم و نه شبش را به بيدارى ، پس خداى تبارك و تـعالى فرمايد: آنان را ببهشت ببر و در جايگاههاى خودشان جاى ده ، پس قرآن بر خيزد و آنـان نـيـز دنـبـالش بـرونـد، و بهر مؤ منى بگويد: قرآن بخوان و بالا برو، حضرت فـرمـود: پـس هـر كـدام قـرآن مـى خـوانند و بالا مى روند تا هر مردى از آنها بمنزلى كه براى او مقرر شده برسد و در آن فرود آيد.

  5. #5
    afsanah82
    مهمان

    پیش فرض

    *باب كسيكه بسختى قرآن را ياد گيرد*
    بَابُ مَنْ يَتَعَلَّمُ الْقُرْآنَ بِمَشَقَّةٍ
    1- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ جَمِيلِ بـْنِ صـَالِحٍ عـَنِ الْفـُضـَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ إِنَّ الَّذِي يُعَالِجُ الْقُرْآنَ وَ يَحْفَظُهُ بِمَشَقَّةٍ مِنْهُ وَ قِلَّةِ حِفْظٍ لَهُ أَجْرَانِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 409 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ فـضيل بن يسار گويد: از حضرت صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: كسى كه درباره قرآن رنج كشد و بسختى و كم حافظه گيش آنرا حفظ كند دو اجر دارد.


    2- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ يُونُسَ عَنِ الصَّبَّاحِ بْنِ سَيَابَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَنْ شُدِّدَ عَلَيْهِ فِي الْقُرْآنِ كَانَ لَهُ أَجْرَانِ وَ مَنْ يُسِّرَ عَلَيْهِ كَانَ مَعَ الْأَوَّلِينَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 409 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ صـبـاح بـن سـيابه گويد: شنيدم كه از حضرت صادق عليه السلام مى فرمود: كسى كه بسختى قرآن را يادگيرد دو اجر دارد و آنكس كه بآسانى ياد گيرد با اولين است .



    توضيح :
    مـجـلسـى (ره ) گـويـد: شـايـد مـقـصـود از اوليـن آن كـسـانى باشند كه در ايمان بخدا و رسول خدا (ص ) پيشى جستند.3- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عـَنْ أَبـِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ سُلَيْمٍ الْفَرَّاءِ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ يـَنـْبـَغـِي لِلْمـُؤْمـِنِ أَنْ لَا يـَمـُوتَ حـَتَّى يَتَعَلَّمَ الْقُرْآنَ أَوْ يَكُونَ فِي تَعْلِيمِهِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 409 رواية : 3

    ترجمه :
    3ـ حضرت صادق عليه السلام فرمود : براي مومن شايسته است كه نميرد تا قرآن را ياد گيرد يا در كار يادگرفتنش باشد .



    *باب كسيكه قرآن را حفظ كرده سپس فراموش كند*
    بَابُ مَنْ حَفِظَ الْقُرْآنَ ثُمَّ نَسِيَهُ
    1- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ جـَمـِيعاً عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ ثَعْلَبَةَ بْنِ مَيْمُونٍ عَنْ يَعْقُوبَ الْأَحْمَرِ قَالَ قُلْتُ لِأَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع جـُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي كُنْتُ قَرَأْتُ الْقُرْآنَ فَفَلَتَ مِنِّي فَادْعُ اللَّهَ عَزَّ وَ جـَلَّ أَنْ يـُعـَلِّمَنِيهِ قَالَ فَكَأَنَّهُ فَزِعَ لِذَلِكَ فَقَالَ عَلَّمَكَ اللَّهُ هُوَ وَ إِيَّانَا جَمِيعاً قَالَ وَ نَحْنُ نـَحـْوٌ مـِنْ عـَشـَرَةٍ ثـُمَّ قـَالَ السُّورَةُ تـَكـُونُ مَعَ الرَّجُلِ قَدْ قَرَأَهَا ثُمَّ تَرَكَهَا فَتَأْتِيهِ يَوْمَ الْقـِيـَامَةِ فِي أَحْسَنِ صُورَةٍ وَ تُسَلِّمُ عَلَيْهِ فَيَقُولُ مَنْ أَنْتِ فَتَقُولُ أَنَا سُورَةُ كَذَا وَ كَذَا فَلَوْ أَنَّكَ تَمَسَّكْتَ بِي وَ أَخَذْتَ بِي لَأَنْزَلْتُكَ هَذِهِ الدَّرَجَةَ فَعَلَيْكُمْ بِالْقُرْآنِ ثُمَّ قَالَ إِنَّ مـِنَ النَّاسِ مـَنْ يـَقـْرَأُ الْقـُرْآنَ لِيـُقـَالَ فـُلَانٌ قـَارِئٌ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقْرَأُ الْقُرْآنَ لِيَطْلُبَ بِهِ الدُّنـْيَا وَ لَا خَيْرَ فِي ذَلِكَ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقْرَأُ الْقُرْآنَ لِيَنْتَفِعَ بِهِ فِي صَلَاتِهِ وَ لَيْلِهِ وَ نَهَارِهِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 409 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ يعقوب احمر گويد: بحضرت صادق عليه السلام عرض كردم : فدايت شوم من قرآن را خـوانـده ام ولى از ذهنم رفته است دعا كنيد كه خداوند آنرا بمن بياموزد، گويد: آنحضرت از ايـن طـلب كـه مـن خدمتش عرض كردم ناراحت شد و فرمود: خداوند آنرا به تو و ما همگى ياد دهد گويد: ما نزديك ده نفر بوديم سپس فرمود: سوره اى كه مردى مى خواند با اوست نـاگـاهى كه آنرا واگذارد، پس روز قيامت در زيباترين صورت نزدش آيد و بر او سلام كـنـد آنـمـرد گويد: تو كيستى ؟ گويد: من فلان سوره ام و اگر تو بمن چسبيده بودى و نگاهم داشته بودى تو را در اين درجه فرود مى آوردم ، پس بر شما باد بملازمت قرآن ، سـپس فرمود: برخى از مردمند كه قرآن خوانند كه گفته شود: فلانكس قارى قرآن است ، و برخى قرآن مى خوانند براى (سود جوئى ) و بدست آوردن دنيا و خيرى در اينها نيست و برخى هستند كه قرآن خوانند تا از آن در نمازشان و در شب و روزشان منتفع شوند.


    2- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عـَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ أَبِي الْمَغْرَاءِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قـَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ نَسِيَ سُورَةً مِنَ الْقُرْآنِ مُثِّلَتْ لَهُ فِي صُورَةٍ حَسَنَةٍ وَ دَرَجَةٍ رَفِيعَةٍ فِي الْجَنَّةِ فَإِذَا رَآهَا قَالَ مَا أَنْتِ مَا أَحْسَنَكِ لَيْتَكِ لِي فَيَقُولُ أَ مَا تَعْرِفُنِي أَنَا سُورَةُ كَذَا وَ كَذَا وَ لَوْ لَمْ تَنْسَنِي رَفَعْتُكَ إِلَى هَذَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 410 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ حضرت صادق عليه السلام فرمود: هر كه سوره اى از قرآن را فراموش كند آن سوره در بـهـشـت بـصـورتـى زيـبـا و مـقامى بلند در برابرش نمودار گردد و چون او را ببيند گـويـد: تـو كـيـسـتـى وه كـه چـه اندازه زيبائى كاش تو از آن من بودى ؟ گويد: آيا مرا نـشـنـاسـى ؟ مـن فلان سوره ام و اگر تو مرا فراموش نكرده بودى باين درجه تو را مى رساندم ؟


    3- ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنْ يَعْقُوبَ الْأَحْمَرِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ عـَلَيَّ دَيـْنـاً كَثِيراً وَ قَدْ دَخَلَنِي مَا كَانَ الْقُرْآنُ يَتَفَلَّتُ مِنِّي فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع الْقُرْآنَ الْقُرْآنَ إِنَّ الْآيَةَ مِنَ الْقُرْآنِ وَ السُّورَةَ لَتَجِي ءُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى تَصْعَدَ أَلْفَ دَرَجَةٍ يَعْنِي فِي الْجَنَّةِ فَتَقُولُ لَوْ حَفِظْتَنِي لَبَلَغْتُ بِكَ هَاهُنَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 411 رواية : 3
    ترجمه :
    3ـ يـعـقـوب احـمـر گويد: بحضرت صادق عليه السلام عرض كردم : من بدهكارى زيادى دارم و باندازه اى در ناراحتى و اندوه هم كه قرآن از ذهنم رفته است ؟ حضرت صادق عليه السـلام فـرمـود: قرآن ، قرآن : همانا يك آيه از قرآن و يكسوره از آن روز قيامت بيايد تا هزار درجه بالا رود يعنى در بهشت پس گويد: اگر مرا نگهداشته بودى و حفظ مى كردى تو را بدين مقام مى رسانيدم .


    4- حـُمـَيـْدُ بـْنُ زِيَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَمَاعَةَ وَ عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِيعاً عَنْ مُحَسِّنِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنِ ابْنِ أَبِي يَعْفُورٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ الرَّجُلَ إِذَا كَانَ يَعْلَمُ السُّورَةَ ثُمَّ نَسِيَهَا أَوْ تَرَكَهَا وَ دَخَلَ الْجَنَّةَ أَشْرَفَتْ عَلَيْهِ مِنْ فَوْقٍ فِي أَحْسَنِ صُورَةٍ فَتَقُولُ تَعْرِفُنِي فَيَقُولُ لَا فَتَقُولُ أَنَا سُورَةُ كَذَا وَ كَذَا لَمْ تَعْمَلْ بِي وَ تَرَكْتَنِي أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ عَمِلْتَ بِي لَبَلَغْتُ بِكَ هَذِهِ الدَّرَجَةَ وَ أَشَارَتْ بِيَدِهَا إِلَى فَوْقِهَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 411 رواية : 4
    ترجمه :
    4ـ ابـن ابـى يعفور گويد: شنيدم حضرت صادق (ع ) مى فرمود: هر آينه مردى كه سوره اى را بـدانـد و سـپـس آنـرا فراموش ‍ كند يا واگذارد و وارد بهشت شود آن سوره از سوى بـالا بـا زيـبـاتـريـن صـورتـى بـاو سر كشد و بگويد: مرا مى شناسى ؟ گويد: نه ، گـويـد: مـن فلان سوره هستم مرا بكار نيستى و رهايم كردى ، هان بخدا سوگند اگر مرا بكار بسته بودى تو را باين درجه مى رساندم و با دست ببالاى سرش اشاره كند.


    5- أَبـُو عـَلِيٍّ الْأَشـْعـَرِيُّ عـَنِ الْحـَسـَنِ بـْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنِ الْحَجَّاجِ الْخَشَّابِ عَنْ أَبِي كَهْمَسٍ الْهَيْثَمِ بْنِ عُبَيْدٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ رَجُلٍ قَرَأَ الْقُرْآنَ ثُمَّ نَسِيَهُ فَرَدَدْتُ عَلَيْهِ ثَلَاثاً أَ عَلَيْهِ فِيهِ حَرَجٌ قَالَ لَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 411 رواية : 5
    ترجمه :
    5ـ ابو كهمس گويد: از امام صادق عليه السلام پرسيدم از مردى كه قرآن خوانده و سپس فراموش كند و تا سه بار گفتم ؟ آيا بر او باكى هست ؟ فرمود: نه .


    6- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ جـَمـِيعاً عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ يَحْيَى الْحَلَبِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ يَعْقُوبَ الْأَحـْمَرِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّهُ أَصَابَتْنِي هُمُومٌ وَ أَشْيَاءُ لَمْ يَبْقَ شَيْءٌ مِنَ الْخَيْرِ إِلَّا وَ قَدْ تَفَلَّتَ مِنِّي مِنْهُ طَائِفَةٌ حَتَّى الْقُرْآنِ لَقَدْ تَفَلَّتَ مِنِّي طَائِفَةٌ مـِنـْهُ قـَالَ فـَفـَزِعَ عـِنـْدَ ذَلِكَ حـِيـنَ ذَكَرْتُ الْقُرْآنَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ الرَّجُلَ لَيَنْسَى السُّورَةَ مِنَ الْقُرْآنِ فَتَأْتِيهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى تُشْرِفَ عَلَيْهِ مِنْ دَرَجَةٍ مِنْ بَعْضِ الدَّرَجَاتِ فَتَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ فَيَقُولُ وَ عَلَيْكِ السَّلَامُ مَنْ أَنْتِ فَتَقُولُ أَنَا سُورَةُ كَذَا وَ كَذَا ضَيَّعْتَنِي وَ تـَرَكـْتـَنـِي أَمـَا لَوْ تـَمـَسَّكـْتَ بِي بَلَغْتُ بِكَ هَذِهِ الدَّرَجَةَ ثُمَّ أَشَارَ بِإِصْبَعِهِ ثُمَّ قَالَ عَلَيْكُمْ بِالْقُرْآنِ فَتَعَلَّمُوهُ فَإِنَّ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَتَعَلَّمُ الْقُرْآنَ لِيُقَالَ فُلَانٌ قَارِئٌ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَتَعَلَّمُهُ فَيَطْلُبُ بِهِ الصَّوْتَ فَيُقَالُ فُلَانٌ حَسَنُ الصَّوْتِ وَ لَيْسَ فِي ذَلِكَ خَيْرٌ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَتَعَلَّمُهُ فَيَقُومُ بِهِ فِي لَيْلِهِ وَ نَهَارِهِ لَا يُبَالِي مَنْ عَلِمَ ذَلِكَ وَ مَنْ لَمْ يَعْلَمْهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 411 رواية : 6
    ترجمه :
    6ـ يعقوب احمر گويد: بحضرت صادق عليه السلام عرضكردم : قربانت گردم هر آينه بـمـن انـدوهـهـا و ناراحتيهائى رسيده كه چيزى از خير و نيكى برايم نگذارده ، و همه را از كـفـم ربـوده تـا بـدانـجـا كـه قـسـمتى از قرآن را از يادم برده ، گويد: آنحضرت از اين جـريـان كـه گـفتم : چون بنام قرآن رسيدم ناراحت شد سپس فرمود: همانا مرد سوره اى از قـرآن را فراموش ‍ كند پس روز قيامت نزدش آيد تا از برخى از درجه هاى بهشت باو سر كـشـد و گـويـد: سـلام عـليك ، گويد: و عليك السلام تو كيستى ؟ گويد: من فلان سوره هستم كه مرا ضايع گذارى و رها ساختى ، آگاه باش كه اگر به من چسبيده بودى تو را بـايـن درجـه مـى رسـانـدم سـپـس بـا انـگـشت اشاره كرده فرمود: بر شما باد بقرآن پس بـيـاموزيد آنرا، زيرا برخى از مردم هستند كه قرآن را بياموزند كه گفته شود: فلانكس قـرآن خوان است ، و برخى براى آوازه خوانى آنرا ياد گيرند كه بگويند: فلانى خوش صـدا اسـت ، و در اينها خيرى نيست ، و برخى هستن كه آنرا ياد گيرند و دستورات آنرا در شب و روز انجام دهند، و توجه ندارند كه كسى بداند يا نداند.



    *باب در خواندن قرآن*
    بَابٌ فِي قِرَاءَتِهِ
    1- عَلِيٌّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ حَرِيزٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ الْقُرْآنُ عَهْدُ اللَّهِ إِلَى خَلْقِهِ فَقَدْ يَنْبَغِي لِلْمَرْءِ الْمُسْلِمِ أَنْ يَنْظُرَ فِي عَهْدِهِ وَ أَنْ يَقْرَأَ مِنْهُ فِي كُلِّ يَوْمٍ خَمْسِينَ آيَةً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 412 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ حـضـرت صـادق عـليه السلام فرمود: قرآن عهد خداوند و فرمان او است بر خلقش پس سـزاوار اسـت بـراى شـخص ‍ مسلمان كه در اين عهد و فرمان خدا نظر افكند و روزى پنجاه آيه از آن بخواند.


    2- عـَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ وَ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِيعاً عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ سُلَيْمَانَ بـْنِ دَاوُدَ عـَنْ حَفْصِ بْنِ غِيَاثٍ عَنِ الزُّهْرِيِّ قَالَ سَمِعْتُ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ ع يَقُولُ آيَاتُ الْقُرْآنِ خَزَائِنُ فَكُلَّمَا فُتِحَتْ خِزَانَةٌ يَنْبَغِي لَكَ أَنْ تَنْظُرَ مَا فِيهَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 412 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ زهـرى گـويـد: از حضرت على بن الحسين عليهما السلام شنيدم كه مى فرمود: آيه هاى قرآن گنجينه هائى است ، پس ‍ هرگاه در يك گنجينه را گشودى شايسته است كه بدانچه در آن است نظرى بيفكنى .



    *باب خانه هايى كه در آنها قرآن خوانده شود*
    بَابُ الْبُيُوتِ الَّتِي يُقْرَأُ فِيهَا الْقُرْآنُ
    1- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ لَيـْثِ بْنِ أَبِي سُلَيْمٍ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ النَّبِيُّ ص ‍ نَوِّرُوا بُيُوتَكُمْ بِتِلَاوَةِ الْقُرْآنِ وَ لَا تـَتَّخـِذُوهـَا قـُبـُوراً كـَمـَا فـَعـَلَتِ الْيَهُودُ وَ النَّصَارَى صَلَّوْا فِي الْكَنَائِسِ وَ الْبِيَعِ وَ عـَطَّلُوا بـُيـُوتـَهـُمْ فَإِنَّ الْبَيْتَ إِذَا كَثُرَ فِيهِ تِلَاوَةُ الْقُرْآنِ كَثُرَ خَيْرُهُ وَ اتَّسَعَ أَهْلُهُ وَ أَضَاءَ لِأَهْلِ السَّمَاءِ كَمَا تُضِي ءُ نُجُومُ السَّمَاءِ لِأَهْلِ الدُّنْيَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 413 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ پـيـغـمـبر (ص ) فرمود: خانه هاى خود را بتلاوت قرآن روشن كنيد و آنها را گورستان نـكـنـيـد چـنـانـچه يهودى و نصارى كردند، در كليساها و عبادتگاههاى خود نماز كنند، ولى خـانـه هايش خويش را معطل گذارنده اند (و در آنها عبادتى انجام ندهند) زيرا كه هرگاه در خـانـه بـسـيـار تـلاوت قـرآن شـد خـيـر و بـركـتـش زيـاد شـود، و اهـل آن بوسعت رسند، و آن خانه براى اهل آسمان درخشندگى دارد چنانچه ستارگان آسمان براى اهل زمين مى درخشند.


    2- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ جـَمـِيـعـاً عـَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ عِمْرَانَ الْحَلَبِيِّ عَنْ عَبْدِ الْأَعْلَى مَوْلَى آلِ سـَامٍ عـَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ إِنَّ الْبـَيـْتَ إِذَا كـَانَ فِيهِ الْمَرْءُ الْمُسْلِمُ يَتْلُو الْقُرْآنَ يَتَرَاءَاهُ أَهْلُ السَّمَاءِ كَمَا يَتَرَاءَى أَهْلُ الدُّنْيَا الْكَوْكَبَ الدُّرِّيَّ فِي السَّمَاءِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 413 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ حـضـرت صـادق عـليـه السـلام خـانـه ايـكـه در او شـخـص مـسـلمـانـى قـرآن مـى خواند اهل آسمان آن خانه را بنگرند چنانچه اهل دنيا ستاره درخشان را در آسمان بنگرند.



    3- مـُحـَمَّدٌ عـَنْ أَحـْمـَدَ وَ عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ جَمِيعاً عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عـُبَيْدِ اللَّهِ عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع الْبَيْتُ الَّذِي يـُقـْرَأُ فـِيهِ الْقُرْآنُ وَ يُذْكَرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِيهِ تَكْثُرُ بَرَكَتُهُ وَ تَحْضُرُهُ الْمَلَائِكَةُ وَ تـَهـْجـُرُهُ الشَّيـَاطـِيـنُ وَ يـُضـِي ءُ لِأَهـْلِ السَّمَاءِ كَمَا تُضِي ءُ الْكَوَاكِبُ لِأَهْلِ الْأَرْضِ وَ إِنَّ الْبـَيـْتَ الَّذِي لَا يـُقـْرَأُ فـِيـهِ الْقـُرْآنُ وَ لَا يـُذْكـَرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِيهِ تَقِلُّ بَرَكَتُهُ وَ تَهْجُرُهُ الْمَلَائِكَةُ وَ تَحْضُرُهُ الشَّيَاطِينُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 413 رواية : 3
    ترجمه :
    3ـ و نـيـز فـرمـود عليه السلام : كه اميرالمؤ منين عليه السلام فرمود: خانه اى كه در آن قـرآن خـوانـده شـود و ذكـر خـداى عـزوجـل (و يـاد او) در آن بشود، بركتش بسيار گردد، و فـرشـتـگـان در آن بـيـايـنـد و شـيـاطـيـن از آن دور شـونـد، و بـراى اهـل آسـمـان مـى درخـشـد چـنـانـچـه سـتـارگـان بـراى اهـل زمـيـن مـى درخـشـد، و خـانـه اى كـه در آن قـرآن خـوانـده نـشـود و ذكـر خـداى عـزوجـل در آن نـشود بركتش كم شود، و فرشتگان از آن دور شوند و شياطين در آن حاضر گردند.



    *باب ثواب خواندن قرآن*
    بَابُ ثَوَابِ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ
    1- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنـَا عـَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ وَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ جـَمـِيـعـاً عـَنِ ابـْنِ مـَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ مُعَاذِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ ابْنِ سـُلَيـْمـَانَ عـَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ قَائِماً فِي صَلَاتِهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ حَرْفٍ مِائَةَ حَسَنَةٍ وَ مَنْ قَرَأَهُ فِي صَلَاتِهِ جَالِساً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ حَرْفٍ خَمْسِينَ حَسَنَةً وَ مَنْ قَرَأَهُ فِي غَيْرِ صَلَاتِهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ حَرْفٍ عَشْرَ حَسَنَاتٍ قَالَ ابْنُ مَحْبُوبٍ وَ قَدْ سَمِعْتُهُ عَنْ مُعَاذٍ عَلَى نَحْوٍ مِمَّا رَوَاهُ ابْنُ سِنَانٍ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 414 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ حـضـرت بـاقـر عـليـه السـلام فـرمـود: هـر كـه قـرآن در حـال ايـسـتـاده در نمازش بخواند خداوند بهر حرفى از آن صد حسنه براى او بنويسد، و هـركـس آنـرا در نمازش نشسته بخواند خداوند بهر حرفى پنجاه حسنه برايش بنويسد و هر كه قرآن را در غير از نمازش بخواند خداوند بهر حرفى ده حسنه برايش بنويسد.
    ابن محبوب گويد: من مانند همين حديث را از معاذ بن مسلم (يكى از راويان حديث ) شنيدم .


    2- ابـْنُ مَحْبُوبٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ صَالِحٍ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مـَا يـَمـْنـَعُ التَّاجـِرَ مـِنْكُمُ الْمَشْغُولَ فِي سُوقِهِ إِذَا رَجَعَ إِلَى مَنْزِلِهِ أَنْ لَا يَنَامَ حَتَّى يَقْرَأَ سـُورَةً مـِنَ الْقـُرْآنِ فـَتـُكـْتـَبَ لَهُ مَكَانَ كُلِّ آيَةٍ يَقْرَؤُهَا عَشْرُ حَسَنَاتٍ وَ يُمْحَى عَنْهُ عَشْرُ سَيِّئَاتٍ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 414 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ حـضـرت صـادق عـليـه السـلام فـرمـود: چـه بـاز مـى دارد تـاجـرى را كـه در بـازار مـشغول (بتجارت است ) از اينكه چون (شب هنگام ) بخانه باز گردد نخوابد تا يك سوره از قرآن بخواند و بجاى هر آيه كه مى خواند برايش ده حسنه نوشته شود و ده گناه از او محو گردد.


    3- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ أَوْ غَيْرِهِ عَنْ سَيْفِ بـْنِ عـَمـِيرَةَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ مُسَافِرٍ عَنْ بِشْرِ بْنِ غَالِبٍ الْأَسَدِيِّ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع قَالَ مَنْ قَرَأَ آيَةً مِنْ كِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي صَلَاتِهِ قَائِماً يُكْتَبُ لَهُ بِكُلِّ حَرْفٍ مـِائَةُ حـَسـَنـَةٍ فـَإِذَا قـَرَأَهـَا فـِي غَيْرِ صَلَاةٍ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ حَرْفٍ عَشْرَ حَسَنَاتٍ وَ إِنِ اسـْتـَمـَعَ الْقـُرْآنَ كـَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ حَرْفٍ حَسَنَةً وَ إِنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ لَيْلًا صَلَّتْ عَلَيْهِ الْمـَلَائِكَةُ حَتَّى يُصْبِحَ وَ إِنْ خَتَمَهُ نَهَاراً صَلَّتْ عَلَيْهِ الْحَفَظَةُ حَتَّى يُمْسِيَ وَ كَانَتْ لَهُ دَعْوَةٌ مُجَابَةٌ وَ كَانَ خَيْراً لَهُ مِمَّا بَيْنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ قُلْتُ هَذَا لِمَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ فَمَنْ لَمْ يَقْرَأْ قَالَ يَا أَخَا بَنِي أَسَدٍ إِنَّ اللَّهَ جَوَادٌ مَاجِدٌ كَرِيمٌ إِذَا قَرَأَ مَا مَعَهُ أَعْطَاهُ اللَّهُ ذَلِكَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 414 رواية : 3
    ترجمه :
    3ـ بـشـر بـن غـالب اسـدى از حـضـرت حـسين بن على عليهما السلام حديث كند كه فرمود: هـركـس يـك آيـه از كـتـاب عـزوجـل را در نـمـازش در حـال ايـسـتاده بخواند در برابر هر حرفى خداوند صد حسنه برايش بنويسد، و اگر در غير از نماز بخواند بهر حرفى ده حسنه بنويسد، و اگر قرآن را گوش دهد بهر حرفى يـك حـسـنـه برايش بنويسد، و اگر قرآن را شبانه ختم كند فرشتگان تا صبح براى او رحـمـت فـرستند، و اگر روز آنرا ختم كند تا شام فرشتگان نگهبان (در روز) بر او رحمت فرستند، و يك دعاى مستجاب شده نزد خداوند دارد، (و اين دعا يا ختم قرآن ) براى او بهتر است از آنچه ميان زمين و آسمان است ، گويد: من عرضكردم : اين پاداش آنكسى است كه همه قـرآن را بـخـوانـد و اگـر كـسـى هـمه آنرا نخواند (چه پاداشى دارد)؟ فرمود: اى برادر اسـدى خـداونـد بخشنده و بزرگوار و كريم است هر چه از قرآن كه بلد باشد و بخواند خداوند اين پاداش را باو مى دهد.


    4- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحـْيـَى عـَنْ مـُحـَمَّدِ بـْنِ الْحـُسـَيـْنِ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ خَالِدِ بْنِ مَادٍّ الْقـَلَانِسِيِّ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ مَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ بِمَكَّةَ مِنْ جُمُعَةٍ إِلَى جـُمـُعـَةٍ أَوْ أَقَلَّ مِنْ ذَلِكَ أَوْ أَكْثَرَ وَ خَتَمَهُ فِي يَوْمِ جُمُعَةٍ كُتِبَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ وَ الْحَسَنَاتِ مـِنْ أَوَّلِ جـُمـُعـَةٍ كَانَتْ فِي الدُّنْيَا إِلَى آخِرِ جُمُعَةٍ تَكُونُ فِيهَا وَ إِنْ خَتَمَهُ فِي سَائِرِ الْأَيَّامِ فَكَذَلِكَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 415 رواية : 4
    ترجمه :
    4ـ حـضـرت باقر عليه السلام فرمود: هر كه در مكه قرآن را از اين جمعه تا جمعه ديگر خـتـم كـنـد يا در كمتر از اين زمان يا بيشتر باشد ولى ختم و پايانش در روز جمعه باشد بـراى او اجـر و حـسـنه نوشته شود از اولين جمعه اى كه در دنيا بوده تا آخرين جمعه اى كه در دنيا هست ، و اگر در روزهاى ديگر نيز ختم كند چنين است (و اين اجر براى او هست ).


    5- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ جـَمِيعاً عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ يَحْيَى الْحَلَبِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ سَعْدِ بْنِ طَرِيفٍ عـَنْ أَبـِي جـَعـْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ قَرَأَ عَشْرَ آيَاتٍ فِي لَيْلَةٍ لَمْ يُكْتَبْ مِنَ الْغَافِلِينَ وَ مَنْ قَرَأَ خَمْسِينَ آيَةً كُتِبَ مِنَ الذَّاكِرِينَ وَ مَنْ قَرَأَ مِائَةَ آيَةٍ كُتِبَ مِنَ الْقَانِتِينَ وَ مـَنْ قَرَأَ مِائَتَيْ آيَةٍ كُتِبَ مِنَ الْخَاشِعِينَ وَ مَنْ قَرَأَ ثَلَاثَ مِائَةِ آيَةٍ كُتِبَ مِنَ الْفَائِزِينَ وَ مـَنْ قـَرَأَ خـَمـْسـَمِائَةِ آيَةٍ كُتِبَ مِنَ الْمُجْتَهِدِينَ وَ مَنْ قَرَأَ أَلْفَ آيَةٍ كُتِبَ لَهُ قِنْطَارٌ مِنْ تِبْرٍ الْقـِنـْطـَارُ خَمْسَةَ عَشَرَ أَلْفَ مِثْقَالٍ مِنْ ذَهَبٍ وَ الْمِثْقَالُ أَرْبَعَةٌ وَ عِشْرُونَ قِيرَاطاً أَصْغَرُهَا مِثْلُ جَبَلِ أُحُدٍ وَ أَكْبَرُهَا مَا بَيْنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 415 رواية : 5
    ترجمه :
    5ـ حـضـرت باقر عليه السلام فرمود: كه رسول خدا (ص ) فرموده : هركس در يك شب ده آيـه از قرآن بخواند از غالفين نوشته نشود، و هركس پنجاه آيه بخواند در زمده ذاكرين نـوشـتـه شـود و هر كس صد آيه بخواند در زمره قانتين نوشته شود، و هركس دويست آيه بـخواند از خاشعين نوشته شود، و هر كه سيصد آيه بخواند از فائزين نوشته شود، و هر كه پانصد آيه بخواند از جمله مجتهدين نوشته شود، و هر كه هزار آيه بخواند براى او (ثـواب انـفـاق ) يـك قـنـطـار از طـلا نـوشـتـه شـود و قـنـطـار پـانـزده هـزار مثقال طلا است ، كه هر مثقالى بيست و چهار قيراط است كه كوچترين آنها باندازه كوه احد و بزرگترين آنها باندازه آنچه ميان زمين و آسمان است .

  6. #6
    afsanah82
    مهمان

    پیش فرض

    6- أَبـُو عـَلِيٍّ الْأَشـْعـَرِيُّ عـَنْ مـُحـَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِيعاً عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَدِيدٍ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ بَشِيرٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع قَالَ وَ قَدْ رُوِيَ هَذَا الْحَدِيثُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنِ اسْتَمَعَ حَرْفاً مِنْ كِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ غَيْرِ قِرَاءَةٍ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَةً وَ مَحَا عَنْهُ سَيِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً وَ مَنْ قَرَأَ نَظَراً مِنْ غَيْرِ صَوْتٍ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ حَرْفٍ حَسَنَةً وَ مَحَا عَنْهُ سَيِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً وَ مَنْ تَعَلَّمَ مِنْهُ حَرْفاً ظَاهِراً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ عَشْرَ حَسَنَاتٍ وَ مَحَا عَنْهُ عَشْرَ سَيِّئَاتٍ وَ رَفَعَ لَهُ عَشْرَ دَرَجَاتٍ قـَالَ لَا أَقـُولُ بـِكـُلِّ آيـَةٍ وَ لَكـِنْ بـِكـُلِّ حَرْفٍ بَاءٍ أَوْ تَاءٍ أَوْ شِبْهِهِمَا قَالَ وَ مَنْ قَرَأَ حَرْفاً ظـَاهِراً وَ هُوَ جَالِسٌ فِي صَلَاتِهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِهِ خَمْسِينَ حَسَنَةً وَ مَحَا عَنْهُ خَمْسِينَ سَيِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ خَمْسِينَ دَرَجَةً وَ مَنْ قَرَأَ حَرْفاً وَ هُوَ قَائِمٌ فِي صَلَاتِهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ حَرْفٍ مـِائَةَ حـَسـَنـَةٍ وَ مـَحـَا عـَنـْهُ مـِائَةَ سـَيِّئَةٍ وَ رَفـَعَ لَهُ مـِائَةَ دَرَجـَةٍ وَ مـَنْ خـَتـَمـَهُ كَانَتْ لَهُ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ مُؤَخَّرَةً أَوْ مُعَجَّلَةً قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ خَتَمَهُ كُلَّهُ قَالَ خَتَمَهُ كُلَّهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 416 رواية : 6
    ترجمه :
    6ـ مـحـمد بن بشير از حضرت على بن الحسين عليهما السلام حديث كند و (راوى حديث يعنى مـنـصـور) گـويـد: و ايـن حـديث از حضرت صادق عليه السلام نيز روايت شده كه فرمود: هـركـس يـك حـرف از قـرآن را گـوش كـند فقط گر چه نخواند، خداوند براى او يك حسنه بـنـويـسـد و يك گناه از او محو كند و يكدرجه برايش بالا برد، و هركس با نگاه و بدون صـوت و تـلفـظ آنرا بخواند، برايش بهر حرفى حسنه اى بنويسد و گناهى از او محو كـنـد و درجـه او بـالا برد، و هركس يك حرف ظاهر از آنرا بياموزد خداوند برايش ده حسنه بـنـويـسـد و ده گناه از او محود كند و ده درجه برايش بالا برد، فرمود: نمى گويم بهر آيه بلكه بهر حرفى چون باء. تاء. يا مانند اينها، و هركس يك حرف ظاهر آنرا در نماز در حال نشسته بخواند خداوند براى او پنجاه حسنه بنويسد و پنجاه گناه از او محو كند و پـنـجـاه درجـه بـراى او بـالا بـرد، و هـركـس يـك حـرف از آن در حـال ايـسـتـاده در نمازش بخواند خداوند در برابر يك حرف صد حسنه برايش بنويسد و صـد گـنـاه از او مـحـو كـنـد و صـد درجه برايش بالا برد، و هركس آنرا ختم كند يك دعاى اجـابـت شـده اى (نـزد خـداونـد) دارد چـه تـاءثير افتد و چه همان زمان باو بدهند، گويد: عرضكردم : قربانت گردم همه قرآنرا ختم كند؟ فرمود: همه آنرا ختم كند.
    تـوضـيح مجلسى (ره ) گويد: شايد مقصود از حرف ظاهر آن حرفى است كه ادغام نشود و يا از حروفى نباشد كه در درج كلام ساقط گردد.


    7- مـَنـْصـُورٌ عـَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ سَمِعْتُ أَبِي ع يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص خَتْمُ الْقُرْآنِ إِلَى حَيْثُ تَعْلَمُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 417 رواية : 7
    ترجمه :
    7ـ حـضـرت صـادق عـليـه السـلام فـرمـود: از پـدرم شـنـيـدم كـه فـرمـود: رسول خدا (ص ) فرموده است : ختم قرآن تا آنجائى است كه تو مى دانى .



    شــرح :
    فـيـض (ره ) گـويـد: يعنى ختم آن درباره تو (يعنى آن كسى كه بيش از مقدارى از آن بلد نيست ) بهمان مقدار است كه تو از آن ميدانى (و ثواب ختم همه آنرا بچنين شخصى مى دهند و گر چه قرآن در واقع بيش از اين مقدار است ).
    *باب دستور به خواندن قرآن از روى آن*
    بَابُ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ فِي الْمُصْحَفِ
    1- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ فِي الْمُصْحَفِ مُتِّعَ بِبَصَرِهِ وَ خُفِّفَ عَنْ وَالِدَيْهِ وَ إِنْ كَانَا كَافِرَيْنِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 417 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ حـضـرت صـادق عـليـه السـلام در حـديـث مـرفـوعـى فرمود: هر كه قرآن را از روى آن بـخـوانـد از ديدگان خود بهره مند شود، و سبب سبك شدن عذاب پدر و مادرش گردد اگر چه آندو كافر باشند.


    2- عـَنـْهُ عـَنْ عـَلِيِّ بـْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ الضَّرِيرِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قـَالَ إِنَّهُ لَيـُعـْجـِبـُنـِي أَنْ يـَكـُونَ فـِي الْبـَيـْتِ مـُصْحَفٌ يَطْرُدُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ الشَّيَاطِينَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 417 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ و نـيز آن حضرت عليه السلام فرمود: هر آينه من خوش دارم كه در خانه قرآنى باشد كه خداى عزوجل بدان سبب شيطانها را (از آنخانه ) دور كند.


    3- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قـَالَ ثـَلَاثـَةٌ يـَشْكُونَ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَسْجِدٌ خَرَابٌ لَا يُصَلِّي فِيهِ أَهْلُهُ وَ عَالِمٌ بَيْنَ جُهَّالٍ وَ مُصْحَفٌ مُعَلَّقٌ قَدْ وَقَعَ عَلَيْهِ الْغُبَارُ لَا يُقْرَأُ فِيهِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 417 رواية : 3
    ترجمه :
    3ـ و نـيـز فـرمـود عـليـه السـلام : سـه چـيـز اسـت كـه بـدرگـاه خـداى عـزوجـل شـكـايـت كـند مسجد ويرانى كه اهلش در آن نماز نخوانند، و دانشمند عالمى كه ميان نادانها و جهال باشد و قرآنى كه گرد بدان نشسته و كسى آنرا نخواند.


    4- عـَلِيُّ بـْنُ مـُحـَمَّدٍ عـَنِ ابْنِ جُمْهُورٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ بْنِ مَسْعَدَةَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ رَاشِدٍ عَنْ جـَدِّهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قِرَاءَةُ الْقُرْآنِ فِي الْمُصْحَفِ تُخَفِّفُ الْعَذَابَ عَنِ الْوَالِدَيْنِ وَ لَوْ كَانَا كَافِرَيْنِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 417 رواية : 4
    ترجمه :
    4ـ و نـيـز فـرمـود عليه السلام : خواندن قرآن از روى آن عذاب را از پدر و مادر سبك كند اگر چه آن دو كافر باشند.


    5- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ الْمُبَارَكِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَبَلَةَ عـَنْ مـُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي أَحـْفـَظُ الْقـُرْآنَ عـَلَى ظـَهـْرِ قـَلْبـِي فَأَقْرَؤُهُ عَلَى ظَهْرِ قَلْبِي أَفْضَلُ أَوْ أَنْظُرُ فِي الْمـُصـْحـَفِ قـَالَ فـَقـَالَ لِي بـَلِ اقـْرَأْهُ وَ انْظُرْ فِي الْمُصْحَفِ فَهُوَ أَفْضَلُ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ النَّظَرَ فِي الْمُصْحَفِ عِبَادَةٌ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 418 رواية : 5
    ترجمه :
    5ـ اسـحـاق بـن عـمار گويد: بحضرت صادق عليه السلام عرضكردم : قربانت گردم من قـرآن را حـفـظ دارم آنـرا از حـفـظ بخوانم بهتر است يا از روى قرآن ؟ فرمود: بلكه آنرا بـخـوان و نـگـاه بقرآن كن (و از روى آن بخوان ) كه بهتر است ، آيا ندانسته اى كه نگاه كردن در قرآن عبادت است ؟



    *باب شمرده و هموار خواندن قرآن با آواز خوش*
    بَابُ تَرْتِيلِ الْقُرْآنِ بِالصَّوْتِ الْحَسَنِ
    1- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَعْبَدٍ عَنْ وَاصِلِ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بـْنِ سُلَيْمَانَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ص بَيِّنْهُ تِبْيَاناً وَ لَا تَهُذَّهُ هَذَّ الشِّعْرِ وَ لَا تَنْثُرْهُ نَثْرَ الرَّمْلِ وَ لَكِنْ أَفْزِعُوا قُلُوبَكُمُ الْقَاسِيَةَ وَ لَا يَكُنْ هَمُّ أَحَدِكُمْ آخِرَ السُّورَةِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 418 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ عـبـداللّه بـن سـليـمـان گـويـد: از حـضـرت صـادق (ع ) پـرسـيـدم از گـفـتـار خـداى عزوجل (كه فرمايد:) ((و رتل القرآن ترتيلا)) فرمود: اميرالمؤ منين صلوات اللّه عليه فـرمـوده : يـعنى او را خوب بيان كن و همانند شعر آنرا بشتاب مخوان ، و مانند ريك (هنگام خـواندن ) آنرا پراكنده مساز، ولى دلهاى سخت خود را بوسيله آن به بيم و هراس افكنيد، و هـمـت شـمـا ايـن نـبـاشـد كـه سـوره را بـآخـر رسـانـد (يـعـنـى هـمـت خـود را در تـدبـر و تـاءمـل در آيـات و بـكـار بـسـتـن و عـمـل كـردن آنـهـا قـرار دهيد نه باينكه سوره را بآخر رسانيد).


    2- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الْقُرْآنَ نَزَلَ بِالْحُزْنِ فَاقْرَءُوهُ بِالْحُزْنِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 418 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: قـرآن را بـراى انـدوه (و تـاءثـر در نـفـوس مـردمـان ) نازل شده پس آنرا با آواز حزين بخوانيد.


    3- عـَلِيُّ بـْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ الْأَحْمَرِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص اقْرَءُوا الْقُرْآنَ بِأَلْحَانِ الْعَرَبِ وَ أَصْوَاتِهَا وَ إِيَّاكـُمْ وَ لُحـُونَ أَهـْلِ الْفـِسـْقِ وَ أَهـْلِ الْكـَبـَائِرِ فـَإِنَّهُ سَيَجِي ءُ مِنْ بَعْدِي أَقْوَامٌ يُرَجِّعُونَ الْقـُرْآنَ تـَرْجـِيـعَ الْغـِنـَاءِ وَ النَّوْحِ وَ الرَّهْبَانِيَّةِ لَا يَجُوزُ تَرَاقِيَهُمْ قُلُوبُهُمْ مَقْلُوبَةٌ وَ قُلُوبُ مَنْ يُعْجِبُهُ شَأْنُهُمْ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 419 رواية : 3
    ترجمه :
    3ـ امام صادق عليه السلام فرمود: رسول خدا (ص ) فرمود: قرآن را با لحنها و آواز عرب بـخـوانـيـد، و از لحـن فاسقان و گنهكاران دورى كنيد، زيرا پس از من مردمانى بيايند كه قـرآن را در گـلو بـچـرخـانند، مانند خوانندگى و نوحه خوانى و خواندن كشيشان ، كه از گـلوى آنـهـا نـگـذرد (يعنى مقبول درگاه خداوند واقع نگردد از مجلسى (ره ) دلهاى ايشان وارونه است ، و هر كه از آنها خوشش آيد نيز دلش وارونه است .


    4- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَسَنِ بْنِ شَمُّونٍ قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بـْنُ مـُحـَمَّدٍ النَّوْفـَلِيُّ عـَنْ أَبـِي الْحـَسـَنِ ع قـَالَ ذَكَرْتُ الصَّوْتَ عِنْدَهُ فَقَالَ إِنَّ عَلِيَّ بْنَ الْحـُسـَيـْنِ ع كَانَ يَقْرَأُ فَرُبَّمَا مَرَّ بِهِ الْمَارُّ فَصَعِقَ مِنْ حُسْنِ صَوْتِهِ وَ إِنَّ الْإِمَامَ لَوْ أَظْهَرَ مـِنْ ذَلِكَ شـَيـْئاً لَمـَا احـْتـَمـَلَهُ النَّاسُ مـِنْ حُسْنِهِ قُلْتُ وَ لَمْ يَكُنْ رَسُولُ اللَّهِ ص يُصَلِّي بِالنَّاسِ وَ يَرْفَعُ صَوْتَهُ بِالْقُرْآنِ فَقَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص كَانَ يُحَمِّلُ النَّاسَ مِنْ خَلْفِهِ مَا يُطِيقُونَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 419 رواية : 4
    ترجمه :
    4ـ على بن محمد نوفيلى گويد: نزد حضرت ابى الحسن عليه السلام از آواز خواندن ياد كردم فرمود: همانا على بن الحسين عليهماالسلام قرآن مى خواند و چه بسا كسانى بر آن حـضـرت مـى گـذشتند و از آواز خوش او مدهوش مى شدند، و اگر راستى امام چيزى از آواز خـوشـش آشـكـار كـنـد مـردم تـاب شـنـيـدن آنـرا نـدارنـد، عـرضـكـردم : مـگـر نـبـود كـه رسـول خـدا (ص ) بـا مـردم نـمـاز (جـمـاعت ) مى خواند و آوازش را بخواندن بلند مى كرد؟ فرمود: رسول خدا (ص ) باندازه تحمل و طاقت آنان كه پشت سرش بودند آوازش را بلند مى كرد.


    5- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عـَنْ أَبـِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ سُلَيْمٍ الْفَرَّاءِ عَمَّنْ أَخْبَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ أَعْرِبِ الْقُرْآنَ فَإِنَّهُ عَرَبِيٌّ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 419 رواية : 5
    ترجمه :
    5ـ حضرت صادق (ع ) فرمود: قرآن را با اعراب بخوانيد زيرا كه قرآن عربى است .



    شــرح :
    فـيـض (ره ) گـويـد: يـعـنى فصيح بخوانيد و از غلط آنرا بر كنار كنيد، و مجلسى (ره ) گـويـد: گـفـتـه شـده : يـعـنـى بلحنهاى عرب بخوانيد باينكه محسنات قرائت از تفخيم و ترقيق و ادغام و چيزهاى ديگر را در آن بكار بريد.6- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عـَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَعْبَدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بـْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَوْحَى إِلَى مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ ع إِذَا وَقـَفـْتَ بـَيـْنَ يـَدَيَّ فـَقـِفْ مَوْقِفَ الذَّلِيلِ الْفَقِيرِ وَ إِذَا قَرَأْتَ التَّوْرَاةَ فَأَسْمِعْنِيهَا بِصَوْتٍ حَزِينٍ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 419 رواية : 6
    ترجمه :
    6ـ امـام صـادق عـليـه السـلام فـرمـود: خداى عزوجل بموسى بن عمران عليه السلام وحى فـرمـود: كـه هـرگـاه بـرابـر من ايستادى چون شخص زبون و نيازمندى بايست ، و هرگاه تورات مى خوانى بآواز حزين بخوان .


    7- عـَنـْهُ عـَنْ عـَلِيِّ بـْنِ مَعْبَدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ قـَالَ رَسـُولُ اللَّهِ ص لَمْ يـُعـْطَ أُمَّتـِي أَقَلَّ مِنْ ثَلَاثٍ الْجَمَالِ وَ الصَّوْتِ الْحَسَنِ وَ الْحِفْظِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 420 رواية : 7
    ترجمه :
    7ـ و نيز فرمود: عليه السلام كه رسول خدا (ص ) فرموده : بامت من كمتر از سه چيز داده نشده : زيبائى ، آواز خوش ، حافظه .


    8- عـَنـْهُ عـَنْ أَبـِيـهِ عـَنْ عـَلِيِّ بـْنِ مـَعـْبـَدٍ عـَنْ يـُونُسَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي بـَصـِيـرٍ عـَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ النَّبِيُّ ص إِنَّ مِنْ أَجْمَلِ الْجَمَالِ الشَّعْرَ الْحَسَنَ وَ نَغْمَةَ الصَّوْتِ الْحَسَنِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 420 رواية : 8
    ترجمه :
    8ـ و نـيـز فرمود: عليه السلام كه رسول خدا (ص ) فرموده : از جمله زيباترين زيبائيها موى زيبا و نغمه آواز خوش ‍ است .


    9- عـَنـْهُ عـَنْ عـَلِيِّ بـْنِ مَعْبَدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ النَّبِيُّ ص لِكُلِّ شَيْءٍ حِلْيَةٌ وَ حِلْيَةُ الْقُرْآنِ الصَّوْتُ الْحَسَنُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 420 رواية : 9
    ترجمه :
    9ـ و نيز فرمود عليه السلام : كه رسول خدا (ص ) فرموده است : هر چيزى زينتى دارد و زينت قرآن آواز خوش ‍ است .


    10- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ الصَّيْقَلِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عـَنِ السَّكـُونِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ الْمِيثَمِيِّ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَا بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ نَبِيّاً إِلَّا حَسَنَ الصَّوْتِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 420 رواية : 10
    ترجمه :
    10ـ مـردى از امـام صـادق عـليه السلام حديث كند كه فرمود: خداوند هيچ پيمبرى را مبعوث نفرموده جز اينكه خوش ‍ آواز باشد.


    11- سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ عَنِ الْحَجَّالِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ عـَلِيُّ بـْنُ الْحـُسـَيـْنِ ص أَحـْسـَنَ النَّاسِ صـَوْتـاً بـِالْقـُرْآنِ وَ كـَانَ السَّقَّاءُونَ يـَمـُرُّونـَ فَيَقِفُونَ بِبَابِهِ يَسْمَعُونَ قِرَاءَتَهُ وَ كَانَ أَبُو جَعْفَرٍ ع أَحْسَنَ النَّاسِ صَوْتاً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 420 رواية : 11
    ترجمه :
    11ـ و نـيـز فـرمـود عـليـه السلام كه على بن الحسين عليهما السلام خوش آوازترين مردم بود در خواندن قرآن و سقاها مى گذشتند بدر خانه اش مى ايستادند و قرآن خواندن او را گوش مى دادند، و حضرت باقر عليه السلام نيز خوش ‍ آوازترين مردمان بود.


    12- حـُمـَيـْدُ بْنُ زِيَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَسَدِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ الْمِيثَمِيِّ عَنْ أَبَانِ بـْنِ عـُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يُكْرَهُ أَنْ يُقْرَأَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ بِنَفَسٍ وَاحِدٍ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 420 رواية : 12
    ترجمه :
    12ـ حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: مـكـروه اسـت كـه قل هو اللّه احد بيك نفس خوانده شود.



    13- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عـَنْ أَبـِيـهِ عـَنِ ابـْنِ مـَحْبُوبٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بـَصـِيـرٍ قـَالَ قـُلْتُ لِأَبـِي جـَعـْفـَرٍ ع إِذَا قـَرَأْتُ الْقـُرْآنَ فـَرَفـَعْتُ بِهِ صَوْتِي جَاءَنِي الشَّيـْطـَانُ فـَقـَالَ إِنَّمـَا تـُرَائِي بـِهـَذَا أَهْلَكَ وَ النَّاسَ قَالَ يَا أَبَا مُحَمَّدٍ اقْرَأْ قِرَاءَةً مَا بَيْنَ الْقـِرَاءَتـَيـْنِ تـُسـْمـِعُ أَهْلَكَ وَ رَجِّعْ بِالْقُرْآنِ صَوْتَكَ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يُحِبُّ الصَّوْتَ الْحَسَنَ يُرَجَّعُ فِيهِ تَرْجِيعاً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 421 رواية : 13
    ترجمه :
    13ـ ابـو بـصـيـر گـويـد: بـحضرت باقر عليه السلام عرضكردم : هرگاه قرآن را با صداى بلند مى خوانم شيطان نزدم آيد و گويد: تا با اينكار بخانواده خودت و مردم خود نـمـائى (و ريـا) مـى كـنـى ؟ فـرمـود: اى ابا محمد با صوت (و آواز) متوسطى بخوان كه خـانـواده ات بـشـنـونـد، و آوازت را در خـوانـدن قـرآن در گـلو بـچـرخـان زيـرا خـداى عزوجل آواز خوش را كه در گلو چرخانده شود دوست دارد.



    *باب كسيكه هنگام خواندن قرآن خود را بغش مى زند*
    بَابٌ فِيمَنْ يُظْهِرُ الْغَشْيَةَ عِنْدَ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ
    1- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ إِسْحَاقَ الضَّبِّيِّ عَنْ أَبِي عِمْرَانَ الْأَرْمـَنِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قُلْتُ إِنَّ قَوْماً إِذَا ذَكَرُوا شـَيـْئاً مـِنَ الْقُرْآنِ أَوْ حُدِّثُوا بِهِ صَعِقَ أَحَدُهُمْ حَتَّى يُرَى أَنَّ أَحَدَهُمْ لَوْ قُطِعَتْ يَدَاهُ أَوْ رِجْلَاهُ لَمْ يـَشـْعـُرْ بـِذَلِكَ فـَقـَالَ سُبْحَانَ اللَّهِ ذَاكَ مِنَ الشَّيْطَانِ مَا بِهَذَا نُعِتُوا إِنَّمَا هُوَ اللِّينُ وَ الرِّقَّةُ وَ الدَّمـْعـَةُ وَ الْوَجـَلُ أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَسَّانَ عَنْ أَبِي عِمْرَانَ الْأَرْمَنِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع مِثْلَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 421 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ جـابـر گويد:به حضرت باقر (ع ) عرضكردم : مردمى هستند كه چون آيه اى از قرآن را ذكـر كنند و يا براى آنان خوانده شود مدهوش گردند و چنان مى نمايند كه اگر دستها يـا پـاهـايـش را بـبـرنـد نمى فهمد؟ فرمود: سبحان اللّه ين كار شيطان است بچنين چيزى تـوصـيـف نـشـده انـد، و هـمـانـا تـاءثـر از قـرآن بـايـنـسـت كـه دل نرم شود و برقت قلب و اشك ريختن و ترس ‍ است .
    و بسند ديگر نيز جابر اين حديث را از آن حضرت عليه السلام روايت كرده است .



    *باب مدت خواندن قرآن و ختم آن و مقدار زمانى كه يك ختم قرآن در آن شود*
    بَابٌ فِي كَمْ يُقْرَأُ الْقُرْآنُ وَ يُخْتَمُ
    1- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْمُخْتَارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَقْرَأُ الْقُرْآنَ فِي لَيْلَةٍ قَالَ لَا يُعْجِبُنِي أَنْ تَقْرَأَهُ فِي أَقَلَّ مِنْ شَهْرٍ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 422 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ مـحـمـد بـن عـبـداللّه گـويـد: بـه حـضـرت صـادق (ع ) عرضكردم : قرآن را در يك شب بخوانم ؟ فرمود: خوش ندارم كه در كمتر از يك ماه بخوانى .


    2- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ لَهُ أَبُو بَصِيرٍ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَقْرَأُ الْقُرْآنَ فِي شَهْرِ رَمـَضـَانَ فـِي لَيـْلَةٍ فـَقـَالَ لَا قـَالَ فـَفِي لَيْلَتَيْنِ قَالَ لَا قَالَ فَفِي ثَلَاثٍ قَالَ هَا وَ أَشـَارَ بـِيـَدِهِ ثـُمَّ قَالَ يَا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّ لِرَمَضَانَ حَقّاً وَ حُرْمَةً لَا يُشْبِهُهُ شَيْءٌ مِنَ الشُّهُورِ وَ كـَانَ أَصـْحـَابُ مـُحـَمَّدٍ ص يـَقـْرَأُ أَحَدُهُمُ الْقُرْآنَ فِي شَهْرٍ أَوْ أَقَلَّ إِنَّ الْقُرْآنَ لَا يُقْرَأُ هَذْرَمَةً وَ لَكِنْ يُرَتَّلُ تَرْتِيلًا فَإِذَا مَرَرْتَ بِآيَةٍ فِيهَا ذِكْرُ الْجَنَّةِ فَقِفْ عِنْدَهَا وَ سَلِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ الْجَنَّةَ وَ إِذَا مَرَرْتَ بِآيَةٍ فِيهَا ذِكْرُ النَّارِ فَقِفْ عِنْدَهَا وَ تَعَوَّذْ بِاللَّهِ مِنَ النَّارِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 422 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ على بن ابى حمزه گويد: خدمت حضرت صادق (ع ) شرفياب شدم پس ابوبصير بآن حضرت عرض كرد: قربانت بروم در ماه رمضان همه قرآن را در يك شب بخوانم ؟ فرمود: نـه عـرضـكـرد: در دو شـب ؟ فـرمـود: نـه ، عـرضكرد: در سه شب ؟ فرمود: ها (يعنى آرى بـخـوان ) و بـا دسـت خـود اشـاره فـرمـود: (مـجلسى (ره ) گويد: گويا اشاره فرمود كه خـامـوش ‍ بـاش ) سـپـس فرمود: اى ابا محمد براى ماه رمضان حقى و حرمتى است كه ماههاى ديـگـر مانند آن نيستند (يعنى اينكه اذيت دادم در سه شب بخوانى بخاطر حرمت ماه رمضان و امتيازش با ماههاى ديگر است ) و اصحاب حضرت محمد (ص ) قرآن را در يك ماه يا كمتر مى خـوانـند، و هر آينه قرآن با سرعت و شتاب خوانده نشود، و بايد هموار و شمرده و با آهنگ خوش خوانده شود، و هر گاه به آيه اى كه در آن نام بهشت برده شده است گذر كنى آنجا بايست ، و از خداى عزوجل بهشت را بخواه ، و چون بآيه اى كه در آن ذكر دوزخ است گذر كنى نزد آن نيز ايست كن و از دوزخ بخدا پناه ببر.


    3- مـُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ شُعَيْبٍ عـَنْ حـُسَيْنِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ فِي كَمْ أَقْرَأُ الْقُرْآنَ فَقَالَ اقْرَأْهُ أَخْمَاساً اقْرَأْهُ أَسْبَاعاً أَمَا إِنَّ عِنْدِي مُصْحَفاً مُجَزًّى أَرْبَعَةَ عَشَرَ جُزْءاً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 422 رواية : 3
    ترجمه :
    3ـ حسين بن خالد گويد:به حضرت صادق (ع ) عرضكردم : در چه مقدار از زمان (و در چند روز) قـرآن را بـخـوانم ؟ فرمود: آنرا در پنج قسمت بخوان (يعنى پنج روز كه هر روزى شـش جـزء بـاشـد) و در هـفـت بـخـش بـخوان (يعنى در هفت روز) و در نزد من قرآنى است كه چهارده قسمت است (يعنى در چهارده روز ختم مى شود).

  7. #7
    afsanah82
    مهمان

    پیش فرض

    شــرح :
    فـيـض (ره ) گـويـد: آن حـضـرت صـلى اللّه عـليـه و آله دربـاره اول در ايـن كـه آيا طلب باران مصلحت است يا نه مردد بوده است و لذا تصميم بر طلب آن در دعا نداشته است و فقط بخاطر دلخوشى اصحاب دعا كرده ولى دربار دوم چون مصلحت ديده است از روى تصميم دل دعا كرده است .
    *باب پافشارى كردن و اصرار در دعا و انتظار اجابت*
    بَابُ الْإِلْحَاحِ فِي الدُّعَاءِ وَ التَّلَبُّثِ
    1- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حُسَيْنِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنْ عَبْدِ الْعَزِيزِ الطَّوِيـلِ قـَالَ قـَالَ أَبـُو عـَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا دَعَا لَمْ يَزَلِ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فِي حَاجَتِهِ مَا لَمْ يَسْتَعْجِلْ
    مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حُسَيْنِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنْ عَبْدِ الْعَزِيزِ الطَّوِيلِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 223 رواية : 1
    ترجمه :
    1- حـضـرت صادق عليه السلام فرمود: همانا چون بنده دعا كند خداى تبارك و تعالى در كار حاجت او است ماداميكه آن بنده شتاب نكند.



    شــرح :
    مـجلسى (ره ) گويد: يعنى مادامى كه شتاب در آن را نخواهد كه اگر تاءخير در اجابت آن شد نوميد گردد و در نتيجه از خداوند رو گردان شود و پندارد كه چون تاءخير در اجابت شـده خـداونـد دعايش را مستجاب نفرمايد، يا معناى كلام حضرت عليه السلام اينست : مادامى كه آن بنده در دعا شتاب نكند و بدان اعتنا نكرده و بدون پافشارى و اصرار در اجابت آن بدنبال كار خود رود چناچه ظاهر خبر دوم است .2- مـُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى وَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ وَ حَفْصِ بْنِ الْبَخْتَرِيِّ وَ غَيْرِهِمَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قـَالَ إِنَّ الْعـَبـْدَ إِذَا عـَجَّلَ فـَقـَامَ لِحَاجَتِهِ يَقُولُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَ مَا يَعْلَمُ عَبْدِي أَنِّي أَنَا اللَّهُ الَّذِي أَقْضِي الْحَوَائِجَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 223 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ و نـيـز آن حـضـرت عليه السلام فرمود: همانا بنده چون شتاب كند و براى كار (هاى ) خود برخيزد (و بدنبال كار خود رود) خداى تبارك و تعالى فرمايد: آيا بنده من نداند كه براستى منم آن خدائى كه حاجتها را بر آوردم .



    توضيح :
    مـجـلسـى (ره ) گـويد: ((اذا عجل )) يعنى در تعقيب نماز شتاب كند و آن را واگذارد و به اندك توجهى اكتفا كند و برخيزد دنبال كار خود برود، يا به اندك دعائى اكتفا كند و به دنبال آن كارى كه براى آن دعا كرده برود، يا مقصود همان باشد كه در خبر سابق گفتيم .3- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحـْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بـْنِ مَرْوَانَ عَنِ الْوَلِيدِ بْنِ عُقْبَةَ الْهَجَرِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ وَ اللَّهِ لَا يُلِحُّ عَبْدٌ مُؤْمِنٌ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي حَاجَتِهِ إِلَّا قَضَاهَا لَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 224 رواية : 3
    ترجمه :
    3ـ وليد بن عقبه هجرى گويد: شنيدم حضرت باقر عليه السلام فرمود: به خدا سوگند هـيـچ بـنـده اى در دعـا پـافـشـارى و اصـرار بـه درگـاه خـداى عزوجل نكند جز اينكه حاجتش را برآورد.


    4- عـَنـْهُ عـَنْ أَحـْمـَدَ بـْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَجَّالِ عَنْ حَسَّانَ عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ كَرِهَ إِلْحَاحَ النَّاسِ بَعْضِهِمْ عَلَى بَعْضٍ فِي الْمَسْأَلَةِ وَ أَحَبَّ ذَلِكَ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يُحِبُّ أَنْ يُسْأَلَ وَ يُطْلَبَ مَا عِنْدَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 224 رواية : 4
    ترجمه :
    4ـ حضرت صادق (ع ) فرمود: همانا خداى عزوجل خوش ندارد كه مردم در انجام حاجت به هم ديـگـر اصـرار كـنـنـد ولى بـراى خـودش آن را دوسـت دارد، خـداى عزوجل دوست دارد كه از او در خواست شود و آنچه نزد او است خواهش ‍ شود.


    5- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حُسَيْنٍ الْأَحْمَسِيِّ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ لَا وَ اللَّهِ لَا يُلِحُّ عَبْدٌ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا اسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 224 رواية : 5
    ترجمه :
    5ـ حـضـرت بـاقر عليه السلام فرمود: نه به خدا سوگند هيچ بنده اى به درگاه خداى عزوجل اصرار نورزد جز اينكه خداوند دعايش را مستجاب كند.


    6- عـِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ قـَالَ رَسـُولُ اللَّهِ ص رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً طَلَبَ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ حَاجَةً فَأَلَحَّ فِي الدُّعَاءِ اسْتُجِيبَ لَهُ أَوْ لَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ وَ تَلَا هَذِهِ الْآيَةَ وَ أَدْعُوا رَبِّي عَسى أَلّ ا أَكُونَ بِدُع اءِ رَبِّي شَقِيًّا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 224 رواية : 6
    ترجمه :
    6ـ حضرت صادق (ع ) فرمود: رسول خدا صلى اللّه عليه و آله فرمود: خدا رحمت كند بنده اى را كه از خداى عزوجل حاجتى بخواهد و در دعاى درباره آن پافشارى و اصرار كند، خواه اجـابـت شـود و خـواه اجـابـت نـشـود، و اين آيه را تلاوت فرمود (كه ابراهيم عليه السلام فـرمـايـد:) ((و دعاكنم بدرگاه پروردگار خود شايد به وسيله دعاى پروردگارم تيره بخت نباشم )) (سوره مريم آيه 48).



    توضيح :
    مـجـلسـى (ره ) گويد: حاصل معناى حديث اينست كه : براى تاءخير در اجابت اصرار را رها نـكـنـد و اسـتـشـهاد به آيه براى آنست كه ابراهيم (عليه السلام ) اظهار اميدوارى و بلكه اطمينان كرد زيرا لفظ ((عسى )) براى اثبات است باينكه دعا بدرگاه خداوند موجب عدم شـقـاوت او گـردد... و مـتـحـمـل اسـت كـه در كلام تقديرى باشد يعنى پس از پافشارى و اصـرار راضـى شـود چـه باجابت رسد و چه نرسد و دنبالش بر خداوند اعتراض نكند و بـدگـمـان بـاو نـشـود پـس اسـتـشـهـاد بـه آيـه بـايـنـسـت كـه حمل شود بر اين معنا كه : ((اميد است كه دعاى من سبب شقاوت و تيره بختى من نگردد)). و متحمل است كه ذكر آيه شريفه فقط بخاطر بيان فضيلت دعا باشد.
    *باب نام بردن حاجت در دعا*
    بَابُ تَسْمِيَةِ الْحَاجَةِ فِي الدُّعَاءِ
    1- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْفَرَّاءِ عَنْ أَبِي عـَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَعْلَمُ مَا يُرِيدُ الْعَبْدُ إِذَا دَعَاهُ وَ لَكِنَّهُ يُحِبُّ أَنْ تُبَثَّ إِلَيْهِ الْحَوَائِجُ فَإِذَا دَعَوْتَ فَسَمِّ حَاجَتَكَ
    وَ فِي حَدِيثٍ آخَرَ قَالَ قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَعْلَمُ حَاجَتَكَ وَ مَا تُرِيدُ وَ لَكِنْ يُحِبُّ أَنْ تُبَثَّ إِلَيْهِ الْحَوَائِجُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 225 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ ابو عبداللّه فراء گويد: حضرت صادق (ع ) فرمود: خداى تبارك و تعالى ميداند كه بنده اش چه ميخواهد هرگاه بدرگاهش دعا كند، ليكن دوست دارد كه حاجتها بدرگاهش شرح داده شود پس هرگاه دعا كردى حاجتت را نام ببر.
    و در حـديـث ديگرى گويد: كه فرمود: خداى عزوجل حاجت تو را مى داند و نيز داند كه تو چه خواهى ولى دوست دارد كه حاجتهاى (خود را) بدرگاه او شرح دهى .



    *باب پنهان كردن دعا*
    بَابُ إِخْفَاءِ الدُّعَاءِ
    1- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي هَمَّامٍ إِسْمَاعِيلَ بْنِ هَمَّامٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع قَالَ دَعْوَةُ الْعَبْدِ سِرّاً دَعْوَةً وَاحِدَةً تَعْدِلُ سَبْعِينَ دَعْوَةً عَلَانِيَةً
    وَ فِي رِوَايَةٍ أُخْرَى دَعْوَةٌ تُخْفِيهَا أَفْضَلُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ سَبْعِينَ دَعْوَةً تُظْهِرُهَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 225 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ حـضـرت رضـا عـليـه السلام فرمود: دعاى بنده در پنهانى يك دعايش برابر با هفتاد دعاى آشكار است . و در حديث ديگر است كه : يك دعائى كه در پنهانى كنى بهتر است نزد خداوند از هفتاد دعا كه آشكار كنى .



    شــرح :
    مـجـلسـى (ره ) گـويـد: ايـن دو حـديث دلالت كند بر اينكه پنهان كردن دعا بهتر از آشكار كـردن آنـسـت ، و ايـنـكه يك دعاى در پنهانى برابر است يا بهتر است هفتاد دعاى آشكار در صـورتـى كـه آشـكـار كـردن آن مشعوب بر ياء و سمعه نباشد و گرنه ميان آنها نسبتى نيست .
    و اما جمع ميان اين اخبار و آنچه روايت شده است از اينكه مستحب اجتماع در دعا پس از اين بحث در آن بيايد ان شاء اللّه تعالى .
    *باب اوقات و حالاتيكه اميد اجابت دعا در آنها رود*
    بَابُ الْأَوْقَاتِ وَ الْحَالَاتِ الَّتِي تُرْجَى فِيهَا الْإِجَابَةُ
    1- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي الْبِلَادِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع اطْلُبُوا الدُّعَاءَ فِي أَرْبَعِ سَاعَاتٍ عِنْدَ هـُبـُوبِ الرِّيـَاحِ وَ زَوَالِ الْأَفـْيـَاءِ وَ نـُزُولِ الْقَطْرِ وَ أَوَّلِ قَطْرَةٍ مِنْ دَمِ الْقَتِيلِ الْمُؤْمِنِ فَإِنَّ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ عِنْدَ هَذِهِ الْأَشْيَاءِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 226 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ حضرت صادق (ع ) فرمود: دعا را در چهار هنگام بخوانيد: هنگام وزيدن بادها، و (گاه ) بـر طـرف شدن سايه ها (يعنى هنگام ظهر)، و (نزد) فرو شدن باران ، و (هنگام ) ريخته شدن اولين قطره خون مؤ من (در جهاد يا غير آن ) زيرا در اين چيزها درهاى آسمان باز شود.


    2- عـَنـْهُ عـَنْ أَبِيهِ وَ غَيْرِهِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِي الْعَبَّاسِ فَضْلٍ الْبَقْبَاقِ قَالَ قـَالَ أَبـُو عـَبـْدِ اللَّهِ ع يـُسْتَجَابُ الدُّعَاءُ فِي أَرْبَعَةِ مَوَاطِنَ فِي الْوَتْرِ وَ بَعْدَ الْفَجْرِ وَ بَعْدَ الظُّهْرِ وَ بَعْدَ الْمَغْرِبِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 266 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ و نـيز آن حضرت عليه السلام فرمود: دعا در چهار جا به اجابت رسد: در نماز وتر، و بعد از سپيده دم ، و بعد از ظهر، و بعد از مغرب .



    توضيح :
    مـجـلسـى (ره ) گويد: ظاهر اينست كه در سه مورد اخير بعد از نمازهاى اين اوقات است نه بعد از دخول اوقات . (مترجم گويد: وجهى براى اين استظهار بنظر نرسيد، و اللّه علم ).3- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قـَالَ أَمـِيـرُ الْمـُؤْمـِنـِيـنَ ع اغْتَنِمُوا الدُّعَاءَ عِنْدَ أَرْبَعٍ عِنْدَ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ وَ عِنْدَ الْأَذَانِ وَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَيْثِ وَ عِنْدَ الْتِقَاءِ الصَّفَّيْنِ لِلشَّهَادَةِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 226 رواية : 3
    ترجمه :
    3ـ حـضـرت صـادق (ع ) فرمود: اميرالمؤ منين عليه السلام فرموده است : دعا را در چهار جا غـنـيـمـت شـمـاريـد: نزد قرائت قرآن ، و نزد گفتن اذن ، و نزد آمدن باران ، و نزد برخورد كردن دو صف (از مؤ منين و كفار) براى قتال .


    4- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عـَطـَاءٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ كَانَ أَبِي إِذَا كَانَتْ لَهُ إِلَى اللَّهِ حَاجَةٌ طَلَبَهَا فِي هَذِهِ السَّاعَةِ يَعْنِي زَوَالَ الشَّمْسِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 227 رواية : 4
    ترجمه :
    4ـ حـضـرت باقر عليه السلام فرمود: پدرم هر زمان بدرگاه خداوند حاجتى داشت در اين سـاعـت آن را مـى خـواسـت يـعـنـى هـنـگـام زوال خـورشـيـد (و اول ظـهـر كـه خـورشـيـد از مـيـانـه آسـمـان بـطـرف مـغـرب متمايل شود).


    5- عـَنـْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ حُسَيْنِ بْنِ الْمُخْتَارِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا رَقَّ أَحَدُكُمْ فَلْيَدْعُ فَإِنَّ الْقَلْبَ لَا يَرِقُّ حَتَّى يَخْلُصَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 227 رواية : 5
    ترجمه :
    5ـ حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: هـرگـاه دل يـكـى از شـمـا رقـت كـرد (و نـرم شـد) در آن حال دعا كند، زيرا دل تا پاك نشود رقت نكند.



    شــرح :
    مـجـلسـى (ره ) گـويـد: رقـت ضـد قـسـاوت اسـت و نـشـانـه رقـت دل گـريـه اسـت ، و حـاصـل ايـنـكـه رقـت نـشـانـه پـاكـى دل از دغـلى و حـسـد و افـكـار باطله و خيالاتى است كه انسانرا از توجه به خداى تعالى سرگرم كند، و خلوص و پاكى دل نشانه و سبب اجابت دعاء است .6- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ شَرِيفِ بْنِ سَابِقٍ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ أَبـِي قـُرَّةَ عـَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص خَيْرُ وَقْتٍ دَعَوْتُمُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فـِيـهِ الْأَسـْحـَارُ وَ تـَلَا هـَذِهِ الْآيَةَ فِي قَوْلِ يَعْقُوبَ ع سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّي وَ قَالَ أَخَّرَهُمْ إِلَى السَّحَرِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 227 رواية : 6
    ترجمه :
    6ـ حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: رسـول خـدا فـرمـوده اسـت : بـهـترين وقتيكه در آن خداى عـزوجـل را بـخـوانـيـد (و دعا بدرگاهش كنيد) سحرها است ، و اين آيه را كه درباره گفتار حضرت يعقوب عليه السلام است تلاوت فرمود: (دعا كردن براى آنها را) بسحر تاءخير انداخت (و مولكول بوقت سحر كرد).


    7- الْحـُسـَيـْنُ بـْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ سَعْدَانَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ كَانَ أَبِي إِذَا طَلَبَ الْحَاجَةَ طَلَبَهَا عِنْدَ زَوَالِ الشَّمْسِ فَإِذَا أَرَادَ ذَلِكَ قـَدَّمَ شـَيـْئاً فـَتَصَدَّقَ بِهِ وَ شَمَّ شَيْئاً مِنْ طِيبٍ وَ رَاحَ إِلَى الْمَسْجِدِ وَ دَعَا فِي حَاجَتِهِ بِمَا شَاءَ اللَّهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 227 رواية : 7
    ترجمه :
    7ـ حـضـرت صـادق (ع ) فرمود: پدرم هرگاه حاجتى از خدا طلب ميكرد آنرا هنگام ظهر طلب مـيـكـرد، و چـون اراده آن را ميكرد چيزى مى آورد و صدقه ميداد، و مقدار كمى عطر ميزد و به مسجد مى رفت و براى حاجت خود دعا ميكرد بدانچه خدا ميخواست .



    توضيح :
    ((و شـم شـيـئا مـن الطـيـب )) كـنـايـه از اسـتـعمال آن است چناچه ترجمه شد، و نيز مرحوم مـجـلسـى و ديـگـران گـفـتـه انـد: و ايـن حـديـث دلالت كـند كه دعا چند شرط دارد (1) هنگام زوال باشد (2) صدقه دادن پيش از آن (3) استعمال عطر (4) به مسجد رفتن .8- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَدِيدٍ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا اقْشَعَرَّ جِلْدُكَ وَ دَمَعَتْ عَيْنَاكَ فَدُونَكَ دُونَكَ فَقَدْ قُصِدَ قَصْدُكَ قَالَ وَ رَوَاهُ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنْ أَبِي إِسْمَاعِيلَ السَّرَّاجِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ سَعِيدٍ مِثْلَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 228 رواية : 8
    ترجمه :
    8ـ و نـيـز آن حـضـرت عليه السلام فرمود: هر گاه بدنت لرزيد و چشمت گريان شد پس خود را باش ، خود را باش (و بوسيله دعا بگير از خداى سبحان آنچه خواهى از فيض ره ) كه به تو توجهى شده است .



    توضيح :
    ((قصد قصدك )) آنطور كه ترجمه شد بنابر وجهى است كه فيض (ره ) و مجلسى (قده ) و ديـگـران مـعـنـا كـرده انـد بـايـنـكـه ((قـصـد)) بـه صـيـغـه مـجـهـول خـوانده شود و ((قصدك )) نائب فاعل آن باشد يعنى ((بر آورده شدن قصد، و مـقـصـود تو مورد قصد و اراده حق تعالى قرار گرفته است )) و ممكن است ((قصد)) به صيغه معلوم خوانده شود و ((قصدك )) نيز فاعلش باشد ولى باين نحو چناچه مجلسى (ره ) گويد بعيد است .9- عَنْهُ عَنِ الْجَامُورَانِيِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ صَنْدَلٍ عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ الْكـِنـَانِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يُحِبُّ مِنْ عِبَادِهِ الْمُؤْمِنِينَ كُلَّ عَبْدٍ دَعَّاءٍ فـَعـَلَيـْكـُمْ بـِالدُّعـَاءِ فِي السَّحَرِ إِلَى طُلُوعِ الشَّمْسِ فَإِنَّهَا سَاعَةٌ تُفَتَّحُ فِيهَا أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَ تُقَسَّمُ فِيهَا الْأَرْزَاقُ وَ تُقْضَى فِيهَا الْحَوَائِجُ الْعِظَامُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 228 رواية : 9
    ترجمه :
    9ـ حـضـرت بـاقـر عـليـه السـلام فـرمـود: خـداى عـزوجـل از مـيـان بـنـدگان مؤ منش آن بنده اى را دوست دارد كه بسيار دعا كند، پس بر شما باد به دعا از هنگام سحر تا زدن آفتاب زيرا آن هنگامى است كه درهاى آسمان در آن هنگام باز گردد، و روزيها در آن تقسيم شود، و حاجتهاى بزرگ بر آورده شود.


    10- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ أُذَيْنَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ فِي اللَّيْلِ لَسَاعَةً مَا يُوَافِقُهَا عَبْدٌ مُسْلِمٌ ثُمَّ يُصَلِّي وَ يَدْعُو اللَّهَ عـَزَّ وَ جـَلَّ فـِيـهـَا إِلَّا اسـْتـَجـَابَ لَهُ فـِي كُلِّ لَيْلَةٍ قُلْتُ أَصْلَحَكَ اللَّهُ وَ أَيُّ سَاعَةِ هِيَ مِنَ اللَّيْلِ قَالَ إِذَا مَضَى نِصْفُ اللَّيْلِ وَ هِيَ السُّدُسُ الْأَوَّلُ مِنْ أَوَّلِ النِّصْفِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 228 رواية : 10
    ترجمه :
    10ـ عمر بن اذينه گويد: شنيدم از حضرت صادق (ع ) كه مى فرمود: همانا در شب ساعتى اسـت كـه درك نـكـنـد آنـرا بـنـده مـسـلمـانـى كـه در آن نـمـاز گـزارد و خـداى عـزوجـل را در آن سـاعـت بـخـوانـد (و بـه درگـاهش دعا كند) جز اينكه اجابت شود (و دعايش مـسـتـجـاب گـردد) وايـن ساعت در هر شب هست ، عرض كردم : خداينت خير دهد بفرمائيد آن چه سـاعـتـى از شـب اسـت ؟ فـرمـود: هـنـگـامـى كـه نـيـمـى از شـب بـگـذرد، شـش يـك از اول نيمه شب .



    توضيح :
    رغبت به معناى ميل و شوق و رهبت به معناى ترس و بيم ، و تضرع يعنى فروتنى كردن ، و تـبـتـل بـه مـعـنـاى بـريـدگـى و انـقـطـاع بـدرگـاه خـداونـد، و ابـنـهال به معناى زارى كردن است و استعاذه يعنى پناه جستن ، و مسئلت به معناى درخواست كردن است ، اينها ترجمه هاى فارسى آن است و معانى ديگر آنها در ضمن اخبار بيايد.
    *باب رغبت و رهبت و تضرع و تبتل و ابتحال و استعاذه و مسئلت*
    بـَابُ الرَّغـْبـَةِ وَ الرَّهـْبـَةِ وَ التَّضـَرُّعِ وَ التَّبـَتُّلِ وَ الِابـْتـِهـَالِ وَ الِاسـْتـِعـَاذَةِ وَ الْمَسْأَلَةِ
    1- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنـَا عـَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ سَيْفِ بْنِ عـَمـِيـرَةَ عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ الرَّغْبَةُ أَنْ تَسْتَقْبِلَ بِبَطْنِ كَفَّيْكَ إِلَى السَّمـَاءِ وَ الرَّهـْبـَةُ أَنْ تـَجـْعـَلَ ظـَهـْرَ كـَفَّيـْكَ إِلَى السَّمـَاءِ وَ قـَوْلُهُ وَ تـَبـَتَّلْ إِلَيـْهِ تـَبـْتـِيـلًا قـَالَ الدُّعـَاءُ بـِإِصْبَعٍ وَاحِدَةٍ تُشِيرُ بِهَا وَ التَّضَرُّعُ تُشِيرُ بِإِصْبَعَيْكَ وَ تُحَرِّكُهُمَا وَ الِابْتِهَالُ رَفْعُ الْيَدَيْنِ وَ تَمُدُّهُمَا وَ ذَلِكَ عِنْدَ الدَّمْعَةِ ثُمَّ ادْعُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 229 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ ابـو اسـحـاق گـويـد: حـضـرت صـادق (ع ) فـرمود: رغبت آن است كه كف دو دست خود را بـسـوى آسـمـان بـدارى ، و رهـبـت آن اسـت كه پشت دستهايت را بسوى آسمان بدارى . و در گـفـتـار خـداى عـزوجـل : ((و تـبـتـل اليـه تـبـتـيـلا)) فـرمـود: تبتل : دعا كردن بيك انگشت اسست كه بدانم اشاره كنى ، و تضر عليه السلام اين است كه بـا دو. انـگـشـت اشـاره كـنـى و آنـدو را حـركـت دهـى ، و ابتهال : بالا بردن هر دو دست است و اينكه آنها را بكشى ، و اين موقع اشك ريختن است ، و سپس دعا كن .



    شــرح :
    مـجـلسـى (ره ) گـويـد: در ايـن خـبـر و نـظـائر آن در مـعـنـاى رغـبـت دو احتمال است :
    اول : ايـنـكه معنى اين باشد كه اگر در حال دعا شوق و اميد بر او غالب شد سزاوار است كه دو كف دستهاى خود را به آسمان باز دارد كه گويا مى خواهد رحمت خدا را دريافت كند، و اگـر تـرس و بـيـم بر او غالب آمد از اينكه دعايش به اجابت رسد پشت دو دست را به آسـمـان كـنـد كـنايه از اينكه به خاطر بسيارى گناه سزاوار حرمان است اگر چه مقتضاى كرم وجود خداوند فضل و احسان به اوست .
    دوم : مـعـنـى ايـن بـاشـد كـه اگر براى سودى دعا مى كند سزاوار است دو كف را به طرف آسـمـان بردارد، و اگر دعا براى دفع زيانى است كه از آمدن آن ترسان است پشت دستها را بـه آسـمـان كند كه گويا آن را دفع مى كند.. تا اينكه گويد: و طبرسى گفته است : تـبـتـل بـه مـعـنـى انـقـطـال بـه درگـاه خـدا اسـت بـراى عـبـادت ، و اخـلاص عمل براى او واصل آن از ((بتل الشى ء)) به معنى بريدن و قطع كردن آن است و از اين رو فـاطـمـه (عـليـه السـلام ) را بـتول گفتند: چون با عبادت خدا از ديگران بريده بود، سـپـس مـجـلسـى (ره ) گـويـد: مـحـتنل است معناى حديث اين باشد كه اين قسم بهترين اقسام تـبـتـلى اسـت كـه خـداوند فرموده ، و اشاره با انگشت ممكن است اشاره به بلندى و پستى بـاشـد، و حركت دادن انگشتان اشاره به چپ و راست باشد، و گفته شده : بلندى و پستى اشاره به اينست كه پروردگارا نميدانم آيا مرا بلند گردانيده يا پست كرده اى ، و حركت دادن بـه چـپ و راست اشاره بدان است كه نمى دانم آيا از اصحاب يمين هستم يا از اصحاب شمال .2- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ أَبِي أَيُّوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سـَأَلْتُ أَبـَا جـَعـْفـَرٍ ع عـَنْ قـَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَمَا اسْتَك انُوا لِرَبِّهِمْ وَ م ا يَتَضَرَّعُونَ فَقَالَ الِاسْتِكَانَةُ هُوَ الْخُضُوعُ وَ التَّضَرُّعُ هُوَ رَفْعُ الْيَدَيْنِ وَ التَّضَرُّعُ بِهِمَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 230 رواية : 2
    ترجمه :
    2ـ مـحـمـد بـن مـسـلم گـويـد: از حـضـرت بـاقـر (ع ) پـرسـيـدم از (تـفـسـير) گفتار خداى عزوجل : ((پس فروتن نشدند براى پروردگار خويش و زارى نكردند)) (سوره مؤ منون آيه 76) فرمود: استكانت همان فروتنى است و تضر عليه السلام بلند كردن هر دو دست و زارى كردن بدانها است .

  8. #8
    afsanah82
    مهمان

    پیش فرض

    3- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ جـَمـِيعاً عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ يَحْيَى الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي خَالِدٍ عَنْ مَرْوَكٍ بَيَّاعِ اللُّؤْلُؤِ عـَمَّنْ ذَكـَرَهُ عـَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قَالَ ذَكَرَ الرَّغْبَةَ وَ أَبْرَزَ بَاطِنَ رَاحَتَيْهِ إِلَى السَّمَاءِ وَ هـَكـَذَا الرَّهـْبـَةُ وَ جـَعَلَ ظَهْرَ كَفَّيْهِ إِلَى السَّمَاءِ وَ هَكَذَا التَّضَرُّعُ وَ حَرَّكَ أَصَابِعَهُ يَمِيناً وَ شـِمـَالًا وَ هـَكـَذَا التَّبـَتُّلُ وَ يَرْفَعُ أَصَابِعَهُ مَرَّةً وَ يَضَعُهَا مَرَّةً وَ هَكَذَا الِابْتِهَالُ وَ مَدَّ يَدَهُ تِلْقَاءَ وَجْهِهِ إِلَى الْقِبْلَةِ وَ لَا يَبْتَهِلُ حَتَّى تَجْرِيَ الدَّمْعَةُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 230 رواية : 3
    ترجمه :
    3ـ حـضـرت صـادق (ع ) رغـبـت را ذكـر كرد و درون دو كف خود را به طرف آسمان باز كرد (يـعـنـى رغـبـت چنين است ) و اما رهبت چنين است : و پشت دو دست را به طرف آسمان كرد، و اما تـضـرع چـنـيـن اسـت : و انـگـشـتـانـش را بـر اسـت و چـپ گـردانـيـد، و تـبـتـل چـنـيـن اسـت : و انـگـشـتـانـش را بـالا مـى بـرد و پـائيـن مـى آورد، و ابـتـهـال چـنـيـن اسـت : و دسـت خـود را تـا بـرابـر رويـش بـه جـانـب قـبله كشيد (فرمود) و ابتهال نباشد تا اشك روان شود.


    4- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ فَضَالَةَ عَنِ الْعَلَاءِ عَنْ مُحَمَّدِ بـْنِ مـُسـْلِمٍ قـَالَ سـَمـِعـْتُ أَبـَا عـَبـْدِ اللَّهِ ع يـَقُولُ مَرَّ بِي رَجُلٌ وَ أَنَا أَدْعُو فِي صَلَاتِي بِيَسَارِي فَقَالَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ بِيَمِينِكَ فَقُلْتُ يَا عَبْدَ اللَّهِ إِنَّ لِلَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى حـَقـّاً عـَلَى هـَذِهِ كـَحـَقِّهِ عَلَى هَذِهِ وَ قَالَ الرَّغْبَةُ تَبْسُطُ يَدَيْكَ وَ تُظْهِرُ بَاطِنَهُمَا وَ الرَّهْبَةُ تـَبـْسـُطُ يَدَيْكَ وَ تُظْهِرُ ظَهْرَهُمَا وَ التَّضَرُّعُ تُحَرِّكُ السَّبَّابَةَ الْيُمْنَى يَمِيناً وَ شِمَالًا وَ التَّبَتُّلُ تُحَرِّكُ السَّبَّابَةَ الْيُسْرَى تَرْفَعُهَا فِي السَّمَاءِ رِسْلًا وَ تَضَعُهَا وَ الِابْتِهَالُ تَبْسُطُ يَدَيْكَ وَ ذِرَاعَيْكَ إِلَى السَّمَاءِ وَ الِابْتِهَالُ حِينَ تَرَى أَسْبَابَ الْبُكَاءِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 230 رواية : 4
    ترجمه :
    4ـ مـحـمد بن مسلم گويد: شنيدم حضرت صادق (ع ) مى فرمود: مردى به من گذر كرد و من با دست چپ در نماز دعا مى كردم ، پس گفت : يا ابا عبداللّه با دست راستت (دعاكن ) من گفتم : اى بـنـده خـدا هـمانا براى خداى تبارك و تعالى بر اين هم حقى است مانند حقى كه بدان دارد.
    مـجـلسـى (ره ) گـويـد: ((ممكن است آن حضرت دست چپ را با دست راست بلند كرده بوده و مـمـكـن اسـت بـدون دسـت راسـت بـوده مـانـنـد نـمـاز وتـر، و گـويـا سائل نادان پيش خود فكر كرده كه دست راست اشرف است ولى بى خبر بوده از اينكه همه بـدن را از عـذاب سـهـمـى اسـت ، كـه بايد از آن پناه جست ، و نيز براى هر كدام از اعضاء بدن بسوى پروردگار در هستى و بقاء و پرورش نيازى است ، بلكه چپ در اين جا مناسب تـر اسـت ، زيـرا نـويـسـنـده گـنـاهـان در سـمـت چـپ اسـت و گـنـاهـان از جـانـب نـفـس كـه مـيل به شهوت و لذت و اعمال پست دنيائى است بيايد. و جواب آن حضرت به آن مرد پس ‍ از نـمـاز بـوده ، و محتمل است كه مقصود آن حضرت كه فرمايد: ((در نماز دعا مى كردم )) يـعنى در تعقيب نماز بودم و آنرا تاءييد كند آنچه بيايد در باب دعاى بعد از نمازها (در دعـائى ) كـه دسـت راسـت را بـريـش بـگـيـرد و دسـت چـپ را بـسـوى آسـمـان بـلنـد كـند)) برگرديم به دنباله حديث (4):
    و فرمود: رغبت اين است كه : هر دو دست را بگشائى و درون آنها را آشكار كنى ، و رهبت اين اسـت كـه : دو دسـت را بـگـشـائى و پـشـت آندو را ظاهر سازى ، و تضرع آنست كه : انگشت سبابه راست را براست و چپ بجنبانى ، و تبتل : جنبانيدن انگشت (سبابه ) چپ است كه آنرا بـه آرامـى بـسـوى آسـمـان بـالا بـرى و پـائيـن آورى ، و ابـتـهـال آنـسـت كـه : هـم دسـتـهـا و هـم دو ذراع را بـسـوى آسـمـان بـگـشـائى ، و ابتهال در وقتى است كه ببينى وسائل گريه فراهم شده است .



    توضيح :
    مجلسى (ره ) گويد: اين خبر چون تفسيرى بر اخبار گذشته است .5- عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ أَوْ غَيْرِهِ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سـَأَلْتـُهُ عـَنِ الدُّعـَاءِ وَ رَفـْعِ الْيـَدَيـْنِ فـَقـَالَ عَلَى أَرْبَعَةِ أَوْجُهٍ أَمَّا التَّعَوُّذُ فَتَسْتَقْبِلُ الْقـِبـْلَةَ بـِبـَاطـِنِ كـَفَّيـْكَ وَ أَمَّا الدُّعـَاءُ فـِي الرِّزْقِ فـَتـَبـْسـُطُ كـَفَّيـْكَ وَ تـُفـْضِي بـِبـَاطـِنـِهـِمـَا إِلَى السَّمـَاءِ وَ أَمَّا التَّبـَتُّلُ فَإِيمَاءٌ بِإِصْبَعِكَ السَّبَّابَةِ وَ أَمَّا الِابْتِهَالُ فـَرَفـْعُ يـَدَيـْكَ تـُجـَاوِزُ بـِهـِمَا رَأْسَكَ وَ دُعَاءُ التَّضَرُّعِ أَنْ تُحَرِّكَ إِصْبَعَكَ السَّبَّابَةَ مِمَّا يَلِي وَجْهَكَ وَ هُوَ دُعَاءُ الْخِيفَةِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 231 رواية : 5
    ترجمه :
    5ـ ابـو بـصـيـر گـويد: از حضرت صادق (ع ) از دعا كردن و بلند كردن دستها پرسيدم فـرمـود: امـا بـراى پـناه بردن به خداى (از شر دشمنان ) درون دستهاى خود را به طرف قـبـله كـنـى ، و اما در دعاى براى روزى دستهاى خود را باز كنى و درون آندو را به سوى آسـمـان بـدارى ، و امـا تـبـتـل پـس آن اشـاره كـردن بـا انـگـشـت سـبـابـه اسـت ، و امـا ابـتـهال : بلند كردن دستها است بطورى كه از سرت بگذرد، و دعاى تضرع اين است كه انگشت سبابه را در برابر رويت به جنبانى و آن دعاى خيفه (و هراس ) است .



    شــرح :
    مجلسى (ره ) گويد: ظاهر آنست كه مقصود از تعوذ پناه بردن از شر دشمنان است ، و ممكن اسـت آنـرا تـعـمـيـم داد كـه دشـمـنـان بـاطـن را هـم چـون نـفـس و شـيـطـان شـامـل شـود، و ايـن حـالت (يـعـنى حالتى كه امام (عليه السلام ) در تعوذ فرمود) حالت نـهـايـت بـيـچارگى است ، زيرا كسى كه سنگى يا شمشيرى يا نيزه اى را بيند اينگونه دست خود را سپر سازد تا آنها را از اعضاء شريف بدن خود دور سازد.6- مـُحـَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِي أَيُّوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَمَا اسْتَك انُوا لِرَبِّهِمْ وَ م ا يَتَضَرَّعُونَ قَالَ الِاسْتِكَانَةُ هِيَ الْخُضُوعُ وَ التَّضَرُّعُ رَفْعُ الْيَدَيْنِ وَ التَّضَرُّعُ بِهِمَا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 232 رواية : 6
    ترجمه :
    6ـ (اين خبر مانند حديث (2) است كه با ترجمه اش گذشت ).




    7- عـَلِيُّ بـْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ حَرِيزٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ وَ زُرَارَةَ قَالَا قُلْنَا لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع كَيْفَ الْمَسْأَلَةُ إِلَى اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى قَالَ تَبْسُطُ كَفَّيْكَ قُلْنَا كـَيـْفَ الِاسـْتـِعَاذَةُ قَالَ تُفْضِي بِكَفَّيْكَ وَ التَّبَتُّلُ الْإِيمَاءُ بِالْإِصْبَعِ وَ التَّضَرُّعُ تَحْرِيكُ الْإِصْبَعِ وَ الِابْتِهَالُ أَنْ تَمُدَّ يَدَيْكَ جَمِيعاً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 232 رواية : 7
    ترجمه :
    7ـ مـحـمـد بـن مسلم و زراره گويند: به حضرت صادق عليه السلام عرض كرديم : مسئلت بـدرگـاه خـدا چـگـونـه اسـت ؟ فـرمـود: دو دسـت خود را باز كنى ، عرض كرديم : استعاذه چگونه است ؟ فرمود: هر دو كف دست خود را بجانب فضا كنى (مانند كسى كه مى خواهد دست بـه ديـوار بـگـذارد و خلاصه اينكه كف دستها را بطرف قبله مى گيرى از مجلسى ره ) و تـبـتـل : اشـاره بـا انـگـشـت اسـت ، و تـضـرع : جـنـبـانـيـدن انـگـشـت اسـت ، و ابتهال اينست كه هر دو را با هم بكشى .



    توضيح :
    مـجـلسى (ره ) گويد: عارف ربانى در كتاب عدة الداعى گفته است : اين حالات و هيئتهائى كـه در ايـن اخـبـار ذكـر شـده اسـت يـا تـعبد است براى علتى كه ما آن را نمى دانيم ، و يا (براى بعضى مناسبات عرفى ) مثلا:
    مـقـصـود از گـشـودن دسـتـهـا در حـال رغـبـت و شـوق بـخـاطـر ايـن اسـت كـه ايـن حـال و كيفيت بحال شخص اميدوار بفضل خدا نزديك تر است ، و مانند كسى است كه دستهاى خود را براى ريزش احسان در آنها باز كرده .
    و در رهـبـت گـويـا بنده بزبان خوارى و بيمقدارى بعالم خفيات و اسرار عرضه مى دارد: پـروردگـارا مـن بـبـاز كـردن كـف دسـت بـسـوى تـو اقـدام نـكردم و روى آنها را بواسطه شرمندگى و خوارى بطرف زمين متوجه كرده ام .
    و مـقـصـود بـجـنـبـانـدن انـگـشـتـان بـطـرف راسـت و چـپ در حـال تـضـرع اينست كه خود را بآنكس كه فرزند مرده است شبيه سازد زيرا چنين كسى در آنحال دستها را باين سو و آن سو كند.
    و در حـال تـبـتـل كـه انـگـشـتان را گاهى بالا برد و گاهى پائين آورد مقصود اين است كه گـويـا بـزبـان حال به بر آورنده حاجات و آمال عرض كند: من از همه بريدم و بدرگاه تو رو آوردم و با يك انگشت اشاره كند كه نشانه يگانگى خداوند است .
    و مـقـصـود از كـشـيـدن دسـتـهـا بـسـوى قـبـله در بـرابـر رو در حـال ابـتـهـال ، يا كشيدن دو دست و دو ذراع بسوى آسمان ، يا كشيدن دستها و گذراندن از سـر، بـحـسـب اخـتـلافاتى كه در روايات بود، آن است كه اين يك نوع از انواع عبادتها و اظهار كوچكى و خوارى است ، يا مانند غريقى است كه دستهاى لخت خود را از آب بر آورده و به دامن رحمتش آويزان در آويخته .
    *باب گريه*
    بَابُ الْبُكَاءِ
    1- عـَلِيُّ بـْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ يُونُسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مـَرْوَانَ عـَنْ أَبـِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَا مِنْ شَيْءٍ إِلَّا وَ لَهُ كَيْلٌ وَ وَزْنٌ إِلَّا الدُّمُوعُ فَإِنَّ الْقَطْرَةَ تـُطـْفـِئُ بـِحـَاراً مِنْ نَارٍ فَإِذَا اغْرَوْرَقَتِ الْعَيْنُ بِمَائِهَا لَمْ يَرْهَقْ وَجْهاً قَتَرٌ وَ لَا ذِلَّةٌ فَإِذَا فَاضَتْ حَرَّمَهُ اللَّهُ عَلَى النَّارِ وَ لَوْ أَنَّ بَاكِياً بَكَى فِي أُمَّةٍ لَرُحِمُوا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 233 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ حـضـرت صـادق (ع ) فرمود: هيچ چيزى نيست جز اينكه پيمانه و وزنى دارد جز گريه كه يك قطره اش دريائى از آتش ‍ را خاموش سازد، و چون چشم باشك خود پر شود (و اشك در آن حـلقـه بـزنـد) آن چـهـره پريشانى و خوارى نبيند، و چون اشك بريزد خدا آنرا بر آتـش دوزخ حـرام كـنـد، و اگـر هر آينه در ميان يك امت يك نفر گريان باشد همه آنها مورد ترحم قرار گيرند.


    2- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنـَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ وَ مَنْصُورِ بْنِ يـُونـُسَ عـَنْ مـُحـَمَّدِ بـْنِ مـَرْوَانَ عـَنْ أَبـِي عـَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَا مِنْ عَيْنٍ إِلَّا وَ هِيَ بَاكِيَةٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا عَيْناً بَكَتْ مِنْ خَوْفِ اللَّهِ وَ مَا اغْرَوْرَقَتْ عَيْنٌ بِمَائِهَا مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا حـَرَّمَ اللَّهُ عـَزَّ وَ جـَلَّ سـَائِرَ جَسَدِهِ عَلَى النَّارِ وَ لَا فَاضَتْ عَلَى خَدِّهِ فَرَهِقَ ذَلِكَ الْوَجْهَ قـَتـَرٌ وَ لَا ذِلَّةٌ وَ مـَا مـِنْ شـَيْءٍ إِلَّا وَ لَهُ كـَيْلٌ وَ وَزْنٌ إِلَّا الدَّمْعَةُ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يُطْفِئُ بـِالْيـَسِيرِ مِنْهَا الْبِحَارَ مِنَ النَّارِ فَلَوْ أَنَّ عَبْداً بَكَى فِي أُمَّةٍ لَرَحِمَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ تِلْكَ الْأُمَّةَ بِبُكَاءِ ذَلِكَ الْعَبْدِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 233 رواية : 2
    ترجمه :
    2- و نيز آن حضرت عليه السلام فرمود: هيچ چشمى نيست جز اينكه روز قيامت گريان است مـگـر چـشـمـيـكـه از تـرس ‍ خـدا گـريـسـتـه بـاشـد، و هـيـچ چشمى نيست كه از ترس خداى عـزوجـل بـاشـك خـود پـر شـود جـز ايـنـكـه خداى عزوجل همه آن بدن را با آتش دوزخ حرام گـردانـد، و آن اشك بر گونه اى روان نگردد كه گرد پريشانى و خوارى ببيند، و هيچ چـيـزى نـيـسـت جـز ايـنـكـه پـيـمـانـه و وزنـى دارد مـگـر اشـك كـه هـمـانـا خـداى عزوجل به اندكى از آن درياهائى از آتش را خاموش كند، پس اگر بنده اى در ميان يك امتى بگريد خداى عزوجل بخاطر گريه آن بنده بهمه آن امت رحم كند.


    3- عَنْهُ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ مُثَنًّى الْحَنَّاطِ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ مَا مِنْ قَطْرَةٍ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ قَطْرَةِ دُمُوعٍ فِي سَوَادِ اللَّيْلِ مَخَافَةً مِنَ اللَّهِ لَا يُرَادُ بِهَا غَيْرُهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 234 رواية : 3
    ترجمه :
    3- حـضـرت بـاقـر (ع ) فـرمـود: هـيـچ قطره اى نزد خدا محبوبتر نيست از آن اشكى كه در تاريكى شب از ترس خدا بريزد و جز خدا چيز ديگرى بآن منظور نباشد.


    4- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ يُونُسَ عَنْ صَالِحِ بـْنِ رَزِيـنٍ وَ مـُحـَمَّدِ بـْنِ مـَرْوَانَ وَ غـَيـْرِهـِمـَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كُلُّ عَيْنٍ بَاكِيَةٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا ثَلَاثَةً عَيْنٌ غُضَّتْ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ وَ عَيْنٌ سَهِرَتْ فِي طَاعَةِ اللَّهِ وَ عَيْنٌ بَكَتْ فِي جَوْفِ اللَّيْلِ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 234 رواية : 4
    ترجمه :
    4- حضرت صادق (ع ) فرمود: هر چشمى در روز قيامت گريان است جز سه چشم چشمى كه از (ديـدن و نـظـريـه ) آنچه خداوند حرام كرده بر هم نهاده شده ، و چشمى كه در راه اطاعت خداوند بيدارى كشيده ، و چشمى كه در دل شب از ترس خدا گريسته است .



    شــرح :
    مـجـلسـى (ره ) گويد: ((عين سهرت )) يعنى بيش از مقدار متعارف و عادت بيدار بوده ، و طـاعـت خـدا چـون نـمـاز و تـلاوت قـرآن و دعـا و مـطـالعـه عـلوم ديـنيه و در راه جهاد و حج و زيـارتـهـاى ديـگـر و هـر چـه بـراى خـداى سـبـحـان اطـاعـت بـاشـد شامل شود.5- ابـْنُ أَبـِي عـُمـَيْرٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ وَ دُرُسْتَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَا مِنْ شَيْءٍ إِلَّا وَ لَهُ كَيْلٌ وَ وَزْنٌ إِلَّا الدُّمُوعُ فَإِنَّ الْقَطْرَةَ مِنْهَا تُطْفِئُ بِحَاراً مـِنَ النَّارِ فـَإِذَا اغـْرَوْرَقَتِ الْعَيْنُ بِمَائِهَا لَمْ يَرْهَقْ وَجْهَهُ قَتَرٌ وَ لَا ذِلَّةٌ فَإِذَا فَاضَتْ حَرَّمَهُ اللَّهُ عَلَى النَّارِ وَ لَوْ أَنَّ بَاكِياً بَكَى فِي أُمَّةٍ لَرُحِمُوا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 234 رواية : 5
    ترجمه :
    5- (اين حديث مانند حديث (1) است كه با ترجمه اش گذشت ).





    6- ابـْنُ أَبـِي عـُمـَيـْرٍ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِهِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى مُوسَى ع أَنَّ عِبَادِي لَمْ يَتَقَرَّبُوا إِلَيَّ بِشَيْءٍ أَحَبَّ إِلَيَّ مِنْ ثَلَاثِ خِصَالٍ قَالَ مُوسَى يـَا رَبِّ وَ مـَا هـُنَّ قـَالَ يـَا مـُوسـَى الزُّهـْدُ فـِي الدُّنـْيَا وَ الْوَرَعُ عَنِ الْمَعَاصِي وَ الْبُكَاءُ مِنْ خـَشـْيـَتـِي قَالَ مُوسَى يَا رَبِّ فَمَا لِمَنْ صَنَعَ ذَا فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ يَا مُوسَى أَمَّا الزَّاهـِدُونَ فـِي الدُّنْيَا فَفِي الْجَنَّةِ وَ أَمَّا الْبَكَّاءُونَ مِنْ خَشْيَتِي فَفِي الرَّفِيعِ الْأَعْلَى لَا يُشَارِكُهُمْ أَحَدٌ وَ أَمَّا الْوَرِعُونَ عَنْ مَعَاصِيَّ فَإِنِّي أُفَتِّشُ النَّاسَ وَ لَا أُفَتِّشُهُمْ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 234 رواية : 6
    ترجمه :
    6- حضرت صادق (ع ) فرمود: خداى عزوجل به موسى عليه السلام وحى فرمود: كه همانا بـنـدگـان مـن بـه مـن تـقرب نجستند به چيزى كه محبوبتر باشد نزد من از سه خصلت ، مـوسـى عـرض كـرد: پـروردگارا آنها كدام است ؟ فرمود: زهد درباره دنيا (و بى اعتنائى بـدان ) و ورع (و پـارسـائى ) از نـافـرمـانـيها و معاصى ، و گريه از ترس من ، موسى عـرض كـرد: پـروردگـارا هـر كـه ايـنـهـا را بـه جـا آورد چـه پـاداشـى دارد؟ خـداى عـزوجـل بـه مـوسـى وحـى كـرد: اى مـوسـى امـا آنـانكه درباره دنيا زهد ورزيدند در بهشت بـاشـنـد، و امـا آنـانـكـه از تـرس مـن گـريـه كـنـنـد در بـلندترين منازلند، واحدى در آن منازل با آنها شريك نباشد، و اما آنها كه از نافرمانيهاى من بپرهيزند پس من كه همه مردم را (در روز قيامت ) بازرسى و تفتيش كنم آنها را بازرسى و تفتيش نكنم .



    شــرح :
    مجلسى (ره ) گويد: رفيع اعلى آن مكان بلندى است كه در بهشت بلندترين منزلها است ، و آن مـسـكـن انـبـيـاء و اوليـاء اسـت ، و مـقـصـود از ايـنـكـه (در دسـته سوم ) فرمود: آنها را بازرسى و تفتيش نكنم يعنى آنها بى حساب به بهشت روند.7- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنـَا عـَنْ أَحـْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَكُونُ أَدْعُو فَأَشْتَهِي الْبُكَاءَ وَ لَا يَجِيئُنِي وَ رُبَّمَا ذَكَرْتُ بَعْضَ مَنْ مَاتَ مِنْ أَهْلِي فَأَرِقُّ وَ أَبْكِي فَهَلْ يَجُوزُ ذَلِكَ فَقَالَ نَعَمْ فَتَذَكَّرْهُمْ فَإِذَا رَقَقْتَ فَابْكِ وَ ادْعُ رَبَّكَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 235 رواية : 7
    ترجمه :
    7- اسـحـاق بـن عـمـار گـويـد: بـه حـضـرت صـادق (ع ) عـرض كـردم : مـن دعـا مـى كنم و ميل دارم گريه (نيز) بكنم ولى گريه ام نمى آيد، و بسا بياد برخى از مردگان خانواده خـودم مـيـافـتـم پـس رقت مى كنم و گريه كنم آيا اين كار درست است ؟ فرمود: آرى آنها را بـيـاد آور و چـون رقـت كـردى گـريـه كـن و پـروردگـار تـبـارك و تـعـالى را بخوان (و بدرگاهش دعا كن ).


    8- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحـْيـَى عـَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَنْبَسَةَ الْعَابِدِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنْ لَمْ تَكُنْ بِكَ بُكَاءٌ فَتَبَاكَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 235 رواية : 8
    ترجمه :
    8- حـضـرت صـادق (ع ) فـرمود: اگر گريه ندارى خود را به گريه وادار كن (يا مانند گريه كن بنما).


    9- عـَنـْهُ عـَنِ ابـْنِ فَضَّالٍ عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ يَسَارٍ بَيَّاعِ السَّابِرِيِّ قـَالَ قـُلْتُ لِأَبـِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِنِّي أَتَبَاكَى فِي الدُّعَاءِ وَ لَيْسَ لِي بُكَاءٌ قَالَ نَعَمْ وَ لَوْ مِثْلَ رَأْسِ الذُّبَابِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 235 رواية : 9
    ترجمه :
    9- سـعـيـديـن يـسـار گـويـد: بـه حـضـرت صـادق عـرض كـردم : مـن در حـال دعـا خـود را بـه گـريـه وادار كـنم اگر چه گريه ندارم ؟ فرمود: آرى گر چه به اندازه سرمگسى باشد.


    10- عـَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لِأَبـِي بـَصـِيـرٍ إِنْ خِفْتَ أَمْراً يَكُونُ أَوْ حَاجَةً تُرِيدُهَا فَابْدَأْ بِاللَّهِ وَ مَجِّدْهُ وَ أَثْنِ عَلَيْهِ كَمَا هُوَ أَهْلُهُ وَ صَلِّ عَلَى النَّبِيِّ ص وَ سَلْ حَاجَتَكَ وَ تَبَاكَ وَ لَوْ مِثْلَ رَأْسِ الذُّبَابِ إِنَّ أَبِي ع كَانَ يَقُولُ إِنَّ أَقْرَبَ مَا يَكُونُ الْعَبْدُ مِنَ الرَّبِّ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُوَ سَاجِدٌ بَاكٍ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 235 رواية : 10
    ترجمه :
    10- على بن اءبى حمزه گويد: حضرت صادق (ع ) باءبى بصير فرمود: اگر از وقوع چـيـزى تـرس داشـتـى يـا حـاجـتـى خـواستى بنام خدا (دعا را) آغاز كن ، و او را تمجيد كن و ستايشش كن چنانچه شايسته آن است ، و بر پيغمبر صلى اللّه عليه و آله صلوات بفرست و حـاجـت خـود را بـخواه و خود را به گريه وادار كن اگر چه به اندازه سرمگسى باشد، هـمـانـا پـدرم هـمـيـشـه مـى فـرمـود: نـزديـكـتـريـن حـالى كـه بـنـده بـه پـروردگـار عزوجل دارد آنزمانى است كه در سجده باشد و گريان .


    11- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عـَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ إِسْمَاعِيلَ الْبَجَلِيِّ عَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ إِنْ لَمْ يـَجِئْكَ الْبُكَاءُ فَتَبَاكَ فَإِنْ خَرَجَ مِنْكَ مِثْلُ رَأْسِ الذُّبَابِ فَبَخْ بَخْ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 236 رواية : 11
    ترجمه :
    11- و نيز آن حضرت عليه السلام فرمود: اگر گريه ات نيايد خود را به گريه وادار كـن ، پـس اگـر از ديـده ات بـه انـدازه سـرمگسى اشك بيرون آمد پس به به (خوشا بر احوالت ).



    *باب ستايش و ثناء پيش از دعا*
    بَابُ الثَّنَاءِ قَبْلَ الدُّعَاءِ
    1- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْحَارِثِ بْنِ الْمـُغـِيـرَةِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِيَّاكُمْ إِذَا أَرَادَ أَحَدُكُمْ أَنْ يَسْأَلَ مِنْ رَبِّهِ شَيْئاً مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ حَتَّى يَبْدَأَ بِالثَّنَاءِ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الْمَدْحِ لَهُ وَ الصَّلَاةِ عَلَى النَّبِيِّ ص ثُمَّ يَسْأَلَ اللَّهَ حَوَائِجَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 236 رواية : 1
    ترجمه :
    1ـ حـارث بـن مـغـيـره گـويـد: شنيدم حضرت صادق (ع ) مى فرمود: مبادا چون يكى از شما بـخـواهـد از پروردگار خويش ‍ چيزى از حاجات دنيا و آخرت مسئلت كند بدان مبادرت ورزد تـا بـه سـتـايـش او و صـلوات بر پيغمبر صلى اللّه عليه و آله سخن خود را آغاز كند، و سپس حاجات خود را بخواهد.


    2- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بـْنِ مـُسـْلِمٍ قـَالَ قـَالَ أَبـُو عـَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ فِي كِتَابِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ص إِنَّ الْمِدْحَةَ قَبْلَ الْمـَسـْأَلَةِ فـَإِذَا دَعـَوْتَ اللَّهَ عـَزَّ وَ جـَلَّ فَمَجِّدْهُ قُلْتُ كَيْفَ أُمَجِّدُهُ قَالَ تَقُولُ يَا مَنْ هُوَ أَقْرَبُ إِلَيَّ مـِنْ حـَبـْلِ الْوَرِيـدِ يـَا فـَعَّالًا لِمـَا يـُرِيـدُ يـَا مَنْ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ يَا مَنْ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلَى يَا مَنْ هُوَ لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 236 رواية : 2
    ترجمه :
    2- مـحـمـد بـن مـسـلم گـويـد: حـضرت صادق (ع ) فرمود: همانا در كتاب اميرالمؤ منين عليه السـلام اسـت كـه سـتـايـش پـيـش از درخـواسـت اسـت ، پـس هـر گـاه خـداى عـزوجـل را خـوانـدى (و بـه درگـاهـش دعـا كـردى ) او را تـمـجيد كن ، عرض كردم : چگونه تمجيدش كنم ؟ فرمود: ((اى كسى كه به من از رگ گردن نزديك ترى ، اى كسى كه هر چـه را بـخـواهـى انـجـام دهـنـده آنـى ، و اى كـسـى مـيـان مـرد و دلش حـائل شـوى ، و اى كـسـيـكـه در برترين نظر اندازه هائى ، و اى آنكه به مانندش ‍ چيزى نيست .



    شــرح :
    مجلسى (ره ) در جمله ((يامن يحول بين المرء و قلبه )) چند وجه گفته است :
    اول : ايـنـكـه كـنـايـه از نـزديـكـى خـداونـد بـه بـنـدگـانـش مـى بـاشـد زيـرا كـسى كه حائل بين دو چيز شد بدان چيز نزديك تر از ديگر است .
    دوم : اشـاره بـايـنـسـت كه او بر مكنوناتى از دلها آگاه است كه شايد صاحبان آنها از آن بـى خـبـر بـاشـنـد و در روايـتى نيز هست كه فرمود: معناى اين جمله اينست كه دلها نتوانند چيزى را از خداوند مخفى و پنهان دارند.
    سـوم : يـعـنـى بـوسـيـله مرگ بين انسان و دلش جدائى اندازند و اين جمله دعا براى وادار كردن مردم است باينكه بپاك كردن دلهاشان مبادرت ورزند پيش از آنكه خداوند بسبب مرگ بين آنها و دلها جدائى اندازد...
    چـهـارم : ايـنـكـه كـنـايه از اينست كه خداست كه مالك دلهاى بندگان است هر تصميمى كه گرفته باشند بهم زند و مقاصد او را تغيير دهد و او را بحالت مختلف بگرداند از ذكر بفراموشى و از فراموشى بذكر، و از ترس بآسودگى خاطر و از آسودگى بترس ... و در حديث است كه دل مؤ من ميان دو انگشت او است بهر سو كه خواهد بگرداند، و در دعا است ((يا مقلب القلوب )).
    پـنـجـم : آنـچـه از دو حـديـث از تـفـسـيـر عـيـاشـى آمـده كـه مـعـنـايـش ايـنـسـت كـه حايل مى شود ميان انسان و ميان اينكه باطل را از حق تميز دهد.
    شـشـم : يـعـنـى او را از آنـچـه در دلش نـهـفـتـه اسـت غافل كنى .
    و در جـمـله ((يـا من هو بالمنظر الا على )) گويد: در قاموس گفته : ((منظر)) چيزى است كـه بـدان نـگـاه كـنـى و شـايـد حـضـرت (عـليـه السلام ) مكانت و درجه رفيعه معنويه را بـمـكـانـهـاى بـلنـد ظـاهرى تشبيه فرموده ، پس اين يا كنايه از اطلاع او است بر تمامى مخلوقات ، زيرا كسى كه در جاى بلندى بود مشرف بر پائين آن هست و اطلاع بر آن دارد، و يـا كنايه از تسلط و اقتدار او بر آنچه بجز او است از ممكنات ، و يا كنايه از نرسيدن خـردهـا و انـديـشـه ها بساحت معرفت او است ، و متحمل است ((منظر)) از نظر بمعناى فكرى باشد يعنى او بالاتر است از اينكه افكار خلق بدو رسد.

  9. #9
    afsanah82
    مهمان
    3- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عـَمَّارٍ عـَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ إِنَّمـَا هـِيَ الْمـِدْحـَةُ ثـُمَّ الثَّنـَاءُ ثـُمَّ الْإِقْرَارُ بِالذَّنْبِ ثُمَّ الْمَسْأَلَةُ إِنَّهُ وَ اللَّهِ مَا خَرَجَ عَبْدٌ مِنْ ذَنْبٍ إِلَّا بِالْإِقْرَارِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 237 رواية : 3
    ترجمه :
    3- حضرت صادق (ع ) فرمود: جز اين نيست كه (آداب دعا) همان مدح است ، وسپس ستايش ، و بـعـد اقـرار به گناه ، آنگاه در خواست ، همانا بخدا سوگند هيچ بنده اى از گناه بيرون نشده جز باقرار بآن .



    شــرح :
    مـجـلسى (ره ) گويد: شايد مراد از مدح بيان آن چيزهائى است كه دلالت بر بزرگوارى ذات و صـفـات او دارد بدون ملاحظه نعمت ، و مراد بستايش وثناء: اعتراف به نعمتهاى او و شكرگزارى بر آنها است .4- وَ عـَنْهُ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ ثَعْلَبَةَ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِثْلَهُ إِلَّا أَنَّهُ قَالَ ثُمَّ الثَّنَاءُ ثُمَّ الِاعْتِرَافُ بِالذَّنْبِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 238 رواية : 4
    ترجمه :
    4- و نـيـز بـعـد از آنحضرت عليه السلام مانند حديث گذشته روايت شده جز اينكه در اين حـديـث فـرمـوده : سـپس ستايش ‍ و بعد از اعتراف بگناه (بجاى اقرار كه در حديث گذشته بود اعتراف ذكر شده ).


    5- الْحـُسـَيـْنُ بـْنُ مـُحـَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنِ الْحـَارِثِ بـْنِ الْمـُغـِيرَةِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَدْعُوَ فَمَجِّدِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ احْمَدْهُ وَ سَبِّحْهُ وَ هَلِّلْهُ وَ أَثْنِ عَلَيْهِ وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ وَ آلِهِ ثُمَّ سَلْ تُعْطَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 238 رواية : 5
    ترجمه :
    5- حارث بن مغيره گويد: كه حضرت صادق (ع ) فرمود: هرگاه خواهى دعا كنى پس خداى عـزوجـل را تـمـجـيـد كـن ، و سـپـاسـگـزار و او را تـسـبـيـح و تـهـليـل بـگـو و او را ثـنـا گـوى (و سـتـايـش كـن ) و بـر مـحـمـد (ص ) و آل او صلوات فرست سپس ‍ درخواست كن تا بتو داده شود.



    شــرح :
    مـجـلسـى (ره ) گـويـد: گـاهى گفته شود كه تمجيد گفتن ((اللّه اكبر)) است ، و تحميد ((الحـمـدلله )) اسـت ، و تـسـبـيـح ((سـبـحـان )) اسـت ، و تـهـليـل ((لا اله الا الله )) اسـت ، و ثـنـاء آن اسـت كه نعمتهائى كه خداوند بر بنده عطا فـرمـوده بـشـمـارد، ولى دور نـيـسـت كـه مـعـانـى ايـنـهـا را تـعـمـيـم دهـيـم كـه شـامـل گـردد هر چه را باين معانى برسانند و اختصاصى باين الفاظ مخصوص نداشته باشد چنانچه تمجيد بر ((لا حول و لا قوة الا بالله )) نيز اطلاق شده است .6- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ عِيصِ بْنِ الْقَاسِمِ قَالَ قـَالَ أَبـُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا طَلَبَ أَحَدُكُمُ الْحَاجَةَ فَلْيُثْنِ عَلَى رَبِّهِ وَ لْيَمْدَحْهُ فَإِنَّ الرَّجُلَ إِذَا طـَلَبَ الْحـَاجـَةَ مـِنَ السُّلْطـَانِ هَيَّأَ لَهُ مِنَ الْكَلَامِ أَحْسَنَ مَا يَقْدِرُ عَلَيْهِ فَإِذَا طَلَبْتُمُ الْحَاجَةَ فَمَجِّدُوا اللَّهَ الْعَزِيزَ الْجَبَّارَ وَ امْدَحُوهُ وَ أَثْنُوا عَلَيْهِ تَقُولُ يَا أَجْوَدَ مَنْ أَعْطَى وَ يَا خَيْرَ مَنْ سـُئِلَ يـَا أَرْحـَمَ مـَنِ اسْتُرْحِمَ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا مَنْ لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ يَا مَنْ لَمْ يَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لَا وَلَداً يَا مَنْ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ وَ يَحْكُمُ مَا يُرِيدُ وَ يَقْضِي مَا أَحـَبَّ يـَا مـَنْ يـَحـُولُ بـَيـْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ يَا مَنْ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلَى يَا مَنْ لَيْسَ كَمِثْلِهِ شـَيْءٌ يـَا سـَمـِيـعُ يَا بَصِيرُ وَ أَكْثِرْ مِنْ أَسْمَاءِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَإِنَّ أَسْمَاءَ اللَّهِ كَثِيرَةٌ وَ صـَلِّ عـَلَى مـُحـَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ قُلِ اللَّهُمَّ أَوْسِعْ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ الْحَلَالِ مَا أَكُفُّ بِهِ وَجْهِي وَ أُؤَدِّي بِهِ عَنْ أَمَانَتِي وَ أَصِلُ بِهِ رَحِمِي وَ يَكُونُ عَوْناً لِي فِي الْحَجِّ وَ الْعُمْرَةِ وَ قَالَ إِنَّ رَجُلًا دَخَلَ الْمـَسـْجـِدَ فـَصـَلَّى رَكـْعَتَيْنِ ثُمَّ سَأَلَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَجَّلَ الْعَبْدُ رَبَّهُ وَ جَاءَ آخَرُ فَصَلَّى رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ أَثْنَى عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ صَلَّى عَلَى النَّبِيِّ وَ آلِهِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص سَلْ تُعْطَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 238 رواية : 6
    ترجمه :
    6- و نـيـز حـضـرت صادق (ع ) فرمود: هرگاه يك از شما حاجتى خواهد پس پروردگار را سـتايش كند و او را مدح گويد، زيرا چون مردى از سلطان حاجتى خواهد بهترين سخنى كه تـوانـائى آن را دارد بـراى او آمـاده سـازد، پـس چـون حـاجـتـى خـواسـتـى پـس خـداى عزوجل جبار را تمجيد كنيد و او را مدح گوييد و ستايش كنيد (و با اين بيان ) مى گويى : ((يا اجود من اعطى ، و يا خير من سئل ، يا ارحم من استرحم ، يا احد يا صمد، يا من لم يلد و لم يـولد و لم يـكـن له كـفـوا احـد، يـا مـن لم يـتـخـذ صـاحـبـة و لا ولدا، يـا مـن يـفـعـل مـا يـشـاء و يـحـكـم مـا يـريـد و يـقـضـى مـا اءحـب ، يـا مـن يحول بين المرء و قلبه ، يا من هو بالمنظر الاعلى ، يا من ليس كمثله شى ء، يا سميع يا بـصـيـر)) و از نـامـهـاى خـداى عزوجل بسيار بگو، زيرا نامهاى خدا بسيار است و صلوات فـرسـت بـر مـحـمـد (ص ) و آلش بـگـو: ((اللهـم اوسـع عـلى مـن رزقـك الحـلال مـا اءكـف بـه وجـهـى واؤ دى بـه عـن امـانـتـى و اءصل به رحمى و يكون عونا فى الحج العمرة )).
    و فـرمـود: مـردى وارد مـسـجـد شـد و دو ركـعـت نـمـاز خـوانـد و از خـداى عـزوجـل در خـواسـت كـرد، رسـول خـدا (ص ) فـرمـود: ايـن بـنـده نـسـبـت (بـدرخـواسـت از) پـروردگـارش شـتـاب كـرد، مـردى ديـگـر آمـد و دو ركـعـت نـمـاز خـوانـد سـپـس خـداى عـزوجـل ثـنـاء خـوانـد (و او را سـتـايـش كـرد) و بـر پيغمبر و آلش صلوات فرستاد، پس رسول خدا (ص ) فرمود: (اكنون ) درخواست كن كه بتو داده شود.



    تـوضـيـح:
    در حـديـث (2) دعـايـى بـود كـه هـم ترجمه بفارسى شد و هم شرح بعضى از فـقـرات آن را در آخـر حـديث ذكر كرديم ، ولى چون از اين پس آخر كتاب دعا بيشتر احاديث مـشـتـمـل بـر دعاهايى است كه رسول خدا (ص ) يا ائمه معصومين صلوات اللّه عليهم اجمعين دستور خواندن آنها را فرموده اند، و ترجمه و شرح آن براى خوانندگان پارسى بسيار كم فائده بود، زيرا با دستور و سيره اى كه بر خواندن دعاها بمتن عربى آن رسيده ، و از طرفى تمامى اين دعاها در كتب ادعيه با ترجمه اش براى كسانيكه بخواهند از معانى آن اسـتـفـاده كـنـنـد مـوجـود بـود، بـديـن جـهـت حـديـثـهـايـى كـه از ايـن پـس مشتمل بر دعا است ، قسمتى از آن كه مربوط بكيفيت خواندن آن دعا است و يا چيزهاى ديگرى كـه از مـتـن دعـا مورد نظر بيرون است ترجمه خواهد شد، ولى از ترجمه متن دعاها خوددارى مى شود جز در پاره اى از موارد كه مناسب باشد.7- مـُحـَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ أَبِي كَهْمَسٍ قَالَ سـَمـِعـْتُ أَبـَا عـَبـْدِ اللَّهِ ع يـَقـُولُ دَخَلَ رَجُلٌ الْمَسْجِدَ فَابْتَدَأَ قَبْلَ الثَّنَاءِ عَلَى اللَّهِ وَ الصَّلَاةِ عـَلَى النَّبـِيِّ ص فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَاجَلَ الْعَبْدُ رَبَّهُ ثُمَّ دَخَلَ آخَرُ فَصَلَّى وَ أَثـْنـَى عـَلَى اللَّهِ عـَزَّ وَ جـَلَّ وَ صـَلَّى عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص سَلْ تـُعـْطَهُ ثُمَّ قَالَ إِنَّ فِي كِتَابِ عَلِيٍّ ع إِنَّ الثَّنَاءَ عَلَى اللَّهِ وَ الصَّلَاةَ عَلَى رَسُولِهِ قَبْلَ الْمـَسـْأَلَةِ وَ إِنَّ أَحـَدَكـُمْ لَيـَأْتـِي الرَّجـُلَ يَطْلُبُ الْحَاجَةَ فَيُحِبُّ أَنْ يَقُولَ لَهُ خَيْراً قَبْلَ أَنْ يَسْأَلَهُ حَاجَتَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 239 رواية : 7
    ترجمه :
    7- ابـو كهمس گويد: شنيدم حضرت صادق (ع ) مى فرمود: مردى وارد مسجد شد و پيش از سـتـايـش بـر خـدا و صـلوات بـر پـيـغـمـبـر (ص ) شـروع بـدعـا كـرد، رسـول خـدا (ص ) فرمود: اين بنده در (دعا و درخواست از) پروردگارش شتاب كرد، سپس مـرد ديـگـرى وارد شـد و نـمـاز خـوانـده و خـداى عـزوجـل را سـتـايـش نـمـود و بـر رسول خدا (ص ) صلوات فرستاد، پس رسول خدا (ص ) بوى فرمود: بخواه تا بتو داده شود.
    سـپـس حـضـرت صـادق (ع ) فرمود: همانا در كتاب على عليه السلام است كه : ستايش بر تو صلوات بر رسول خدا پيش از خواستن حاجتش سخن خوشى گويد.


    8- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قـُلْتُ آيـَتـَانِ فـِي كِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَطْلُبُهُمَا فَلَا أَجِدُهُمَا قَالَ وَ مَا هُمَا قُلْتُ قَوْلُ اللَّهِ عـَزَّ وَ جـَلَّ ادْعـُونـِي أَسـْتـَجـِبْ لَكـُمْ فـَنَدْعُوهُ وَ لَا نَرَى إِجَابَةً قَالَ أَ فَتَرَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَخْلَفَ وَعْدَهُ قُلْتُ لَا قَالَ فَمِمَّ ذَلِكَ قُلْتُ لَا أَدْرِي قَالَ لَكِنِّي أُخْبِرُكَ مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فـِيـمـَا أَمـَرَهُ ثـُمَّ دَعـَاهُ مـِنْ جِهَةِ الدُّعَاءِ أَجَابَهُ قُلْتُ وَ مَا جِهَةِ الدُّعَاءِ قَالَ تَبْدَأُ فَتَحْمَدُ اللَّهَ وَ تـَذْكـُرُ نـِعـَمَهُ عِنْدَكَ ثُمَّ تَشْكُرُهُ ثُمَّ تُصَلِّي عَلَى النَّبِيِّ ص ثُمَّ تَذْكُرُ ذُنُوبَكَ فَتُقِرُّ بـِهـَا ثـُمَّ تَسْتَعِيذُ مِنْهَا فَهَذَا جِهَةُ الدُّعَاءِ ثُمَّ قَالَ وَ مَا الْآيَةُ الْأُخْرَى قُلْتُ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جـَلَّ وَ م ا أَنـْفـَقـْتـُمْ مـِنْ شـَيْءٍ فـَهـُوَ يُخْلِفُهُ وَ هُوَ خَيْرُ الرّ ازِقِينَ وَ إِنِّي أُنْفِقُ وَ لَا أَرَى خـَلَفـاً قـَالَ أَ فَتَرَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَخْلَفَ وَعْدَهُ قُلْتُ لَا قَالَ فَمِمَّ ذَلِكَ قُلْتُ لَا أَدْرِي قَالَ لَوْ أَنَّ أَحَدَكُمُ اكْتَسَبَ الْمَالَ مِنْ حِلِّهِ وَ أَنْفَقَهُ فِي حِلِّهِ لَمْ يُنْفِقْ دِرْهَماً إِلَّا أُخْلِفَ عَلَيْهِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 240 رواية : 8
    ترجمه :
    8- عـثـمـان بـن عـيـسـى از كـسـى كـه بـراى او حـديـث نـقل كرده بود بحضرت صادق عليه السلام عرضكردم : دو آيه در كتاب خدا (قرآن ) است كه آن دو را مى جويم و نمى يابم ، فرمود: كدام است آن دو آيه ؟ عرضكردم : گفتار خداى عـزوجـل : ((مـرا بـخـوانـيـد تـا بـراى شما اجابت كنم )) (سوره مؤ من آيه 60) و او را مى خـوانـيـم و اجـابتى نمى بينيم ؟ فرمود: آيا تو پندارى كه خداوند خلاف وعده خود كرده ؟ عرضكردم : نه ، فرمود: پس اين (باجابت نرسيدن دعاها) از چيست ؟ عرضكردم : نمى دانم ، فـرمـود: ولى مـن تـو را آگـاه كـنـم : هـر كـه خـداى عزوجل را در آنچه باو فرمان داده اطاعت كند سپس ‍ او را از جهت دعا بخواند او را اجابت كند، عـرضـكـردم : جـهـت دعـا چـيـسـت ؟ فـرمـود: شروع مى كنى پس خدا را حمد و ستايش كنى ، و نـعـمـتـهـايـيـكـه بـتو داده است بزبان آرى ، و سپس او را شكر كنى ، سپس بر محمد (ص ) صـلوات فـرسـتـى ، و سـپـس گـناهان خود را يادآور شوى و بدانها اعتراف كنى و از آنها بخدا پناه برى ، اينست جهت (و راه ) دعا.
    سـپـس فـرمـود: آيـه ديـگـر كـدام اسـت ؟ عـرضـكـردم : گـفـتـار خـداى عـزوجـل : ((و آنـچـه بـدهـيـد از چـيـزى پس خداوند عوضش ‍ را بدهد و اوست بهترين روزى دهندگان )) (سوره صباء آيه 39) و من انفاق كنم (و بدهم ) ولى عوضى (براى آن ) نبينم ؟ فـرمـود: آيـا پندارى كه خداى عزوجل خلاف وعده خود كند؟ عرضكردم : نه ، فرمود: پس اين از چيست ؟ عرضكردم ندانم ، فرمود: اگر هر آينه يكى از شماها مالى را از راه حلالش بدست آورد، و آن را در راه حلالش انفاق كند (و بدهد) هيچ درهمى از آن انفاق نكند جز اينكه بر آن عوض داده شود.



    توضيح :
    انـفـاق در لغـت عـرب بـمـعـنـاى خـرج كـردن و بـخـشـيـدن و يـا دادن مال بكسى و نفقه دادن و امثال اين معانى است ، و در اين آيه شريفه طبرسى (ره ) در مجمع البيان گويد: يعنى آنچه از مال خود را در راه خير صرف كنيد پس خداى سبحان عوض آن را بشما عطا فرمايد، اما در دنيا باينكه نعمت شما را افزون كند، و اما در آخرت پاداش آن بهشت است ، و كلبى گفته : آنچه در راه خير صدقه دهيد خداوند عوض آنرا بشما بدهد يا در دنـيـا و يـا براى آخرتتان ذخيره كند، و جابر از پيغمبر (ص ) حديث كند كه فرمود: هر كـار مـعروفى صدقه است و هر چه مرد بوسيله آن آبروى خود را نگهدارد صدقه است ، و هر چه انسان خرج كند خدا ضامن عوض آن است مگر آنچه در بنا و نافرمانى باشد.9- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ سَرَّهُ أَنْ يُسْتَجَابَ لَهُ دَعْوَتُهُ فَلْيُطِبْ مَكْسَبَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 241 رواية : 9
    ترجمه :
    9- حضرت صادق (ع ) فرمود: هر كه شاد شود دعايش باجابت رسد بايد كسب خود را پاك و حلال كند.



    *باب اجتماع براى دعا كردن*
    بَابُ الِاجْتِمَاعِ فِي الدُّعَاءِ
    1- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عـَنْ أَبـِيـهِ عـَنْ عـَلِيِّ بـْنِ مـَعـْبـَدٍ عـَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْوَاسِطِيِّ عَنْ دُرُسْتَ بْنِ أَبِي مَنْصُورٍ عَنْ أَبِي خَالِدٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا مِنْ رَهْطٍ أَرْبـَعـِيـنَ رَجـُلًا اجـْتـَمـَعـُوا فـَدَعـَوُا اللَّهَ عـَزَّ وَ جَلَّ فِي أَمْرٍ إِلَّا اسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُمْ فَإِنْ لَمْ يَكُونُوا أَرْبَعِينَ فَأَرْبَعَةٌ يَدْعُونَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عَشْرَ مَرَّاتٍ إِلَّا اسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُمْ فَإِنْ لَمْ يَكُونُوا أَرْبَعَةً فَوَاحِدٌ يَدْعُو اللَّهَ أَرْبَعِينَ مَرَّةً فَيَسْتَجِيبُ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ لَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 241 رواية : 1
    ترجمه :
    1- حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: هـيچ چهل نفر مردى براى دعا نزد هم اجتماع نكنند و خداى عـزوجـل را در كـارى نـخـوانند (و دعا نكنند) جز اينكه خداوند دعاى آنها را مستجاب كند، پس اگـر چـهـل نـفـر نـبـودنـد، و چـهـار نـفـر بـودنـد (نـزد هـم جـمـع شـونـد و) ده بـار خـداى عـزوجـل را بـخـوانـنـد خـداوند دعايشان را اجابت كند، و اگر چهار نفر هم نباشند و يك نفر باشد كه چهل مرتبه خدا را بخواند پس خداى عزيز جبار براى او اجابت كند.



    تـوضـيـح:
    پـيـش از ايـن گـذشت كه دعا كردن در پنهانى هفتاد برابر يا بيشتر از دعاهاى آشكار است و مجلسى (ره ) وعده كرده كه ميان آن دسته از روايات را در اين جا جمع كند و از اين روى در اينجا گويد:
    بسا توهم شود كه ميان اينجا و آنچه گذشت كه دعاى پنهانى ثوابش بيشتر است منافات است و ممكن است بدو وجه جواب داده شود:
    (اول ): اجتماع در اجابت مؤ ثرتر است گرچه ثوابش كمتر است
    (دوم ): اين در جائى است كه رياء و خودنمائى ماءمون باشد، و آنچه در آن باب گذشت در صورتى است كه از رياء ايمن نيست .2- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ عـَنْ عـَبْدِ الْأَعْلَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَا اجْتَمَعَ أَرْبَعَةُ رَهْطٍ قَطُّ عَلَى أَمْرٍ وَاحِدٍ فَدَعَوُا اللَّهَ إِلَّا تَفَرَّقُوا عَنْ إِجَابَةٍ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 242 رواية : 2
    ترجمه :
    2- و نـيـز حـضـرت صـادق (ع ) فرمود: هيچگاه چهار نفر با هم اجتماع نكرده اند كه براى مطلبى بدرگاه خدا دعا كنند جز اينكه با اجابت آن دعا از هم جدا شده اند.


    3- عَنْهُ عَنِ الْحَجَّالِ عَنْ ثَعْلَبَةَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ أَبِي ع إِذَا حَزَنَهُ أَمْرٌ جَمَعَ النِّسَاءَ وَ الصِّبْيَانَ ثُمَّ دَعَا وَ أَمَّنُوا
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 242 رواية : 3
    ترجمه :
    3- و نيز آن حضرت عليه السلام فرمود: هرگاه پيش آمدى پدرم را غمناك مى كرد زنان و كودكان را جمع مى كرد، سپس ‍ دعا مى كرد و آنها آمين مى گفتند.


    4- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ الدَّاعِي وَ الْمُؤَمِّنُ فِي الْأَجْرِ شَرِيكَانِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 242 رواية : 4
    ترجمه :
    4- و نيز آنحضرت عليه السلام فرمود: دعا كننده و آمين گو در مزد و اجر شريكند.



    *باب عموميت دادن در دعا و براى همه دعا كردن*
    بَابُ الْعُمُومِ فِي الدُّعَاءِ
    1- عـِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا دَعَا أَحَدُكُمْ فَلْيَعُمَّ فَإِنَّهُ أَوْجَبُ لِلدُّعَاءِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 242 رواية : 1
    ترجمه :
    1- حضرت صادق (ع ) فرمود: رسول خدا (ص ) فرمود: هرگاه يكى از شماها دعا كند پس عموميت دهد (و همه را دعا كند) زيرا كه آن باجابت نزديكتر است .



    *باب كسيكه اجابت دعايش بتاءخير افتد*
    بَابُ مَنْ أَبْطَأَتْ عَلَيْهِ الْإِجَابَةُ
    1- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحـْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ قَالَ قـُلْتُ لِأَبـِي الْحـَسـَنِ ع جـُعـِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي قَدْ سَأَلْتُ اللَّهَ حَاجَةً مُنْذُ كَذَا وَ كَذَا سَنَةً وَ قَدْ دَخَلَ قَلْبِي مِنْ إِبْطَائِهَا شَيْءٌ فَقَالَ يَا أَحْمَدُ إِيَّاكَ وَ الشَّيْطَانَ أَنْ يَكُونَ لَهُ عَلَيْكَ سَبِيلٌ حـَتَّى يُقَنِّطَكَ إِنَّ أَبَا جَعْفَرٍ ص كَانَ يَقُولُ إِنَّ الْمُؤْمِنَ يَسْأَلُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ حَاجَةً فَيُؤَخِّرُ عـَنـْهُ تَعْجِيلَ إِجَابَتِهِ حُبّاً لِصَوْتِهِ وَ اسْتِمَاعِ نَحِيبِهِ ثُمَّ قَالَ وَ اللَّهِ مَا أَخَّرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عـَنِ الْمُؤْمِنِينَ مَا يَطْلُبُونَ مِنْ هَذِهِ الدُّنْيَا خَيْرٌ لَهُمْ مِمَّا عَجَّلَ لَهُمْ فِيهَا وَ أَيُّ شَيْءٍ الدُّنْيَا إِنَّ أَبـَا جـَعْفَرٍ ع كَانَ يَقُولُ يَنْبَغِي لِلْمُؤْمِنِ أَنْ يَكُونَ دُعَاؤُهُ فِي الرَّخَاءِ نَحْواً مِنْ دُعَائِهِ فِي الشِّدَّةِ لَيـْسَ إِذَا أُعـْطـِيَ فـَتـَرَ فـَلَا تـَمـَلَّ الدُّعَاءَ فَإِنَّهُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِمَكَانٍ وَ عَلَيْكَ بـِالصَّبـْرِ وَ طـَلَبِ الْحـَلَالِ وَ صـِلَةِ الرَّحـِمِ وَ إِيَّاكَ وَ مـُكَاشَفَةَ النَّاسِ فَإِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ نـَصِلُ مَنْ قَطَعَنَا وَ نُحْسِنُ إِلَى مَنْ أَسَاءَ إِلَيْنَا فَنَرَى وَ اللَّهِ فِي ذَلِكَ الْعَاقِبَةَ الْحَسَنَةَ إِنَّ صـَاحـِبَ النِّعـْمـَةِ فـِي الدُّنـْيَا إِذَا سَأَلَ فَأُعْطِيَ طَلَبَ غَيْرَ الَّذِي سَأَلَ وَ صَغُرَتِ النِّعْمَةُ فـِي عـَيـْنـِهِ فـَلَا يـَشـْبـَعُ مـِنْ شـَيْءٍ وَ إِذَا كَثُرَتِ النِّعَمُ كَانَ الْمُسْلِمُ مِنْ ذَلِكَ عَلَى خَطَرٍ لِلْحـُقـُوقِ الَّتـِي تـَجِبُ عَلَيْهِ وَ مَا يُخَافُ مِنَ الْفِتْنَةِ فِيهَا أَخْبِرْنِي عَنْكَ لَوْ أَنِّي قُلْتُ لَكَ قَوْلًا أَ كُنْتَ تَثِقُ بِهِ مِنِّي فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِذَا لَمْ أَثِقْ بِقَوْلِكَ فَبِمَنْ أَثِقُ وَ أَنـْتَ حـُجَّةُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ قَالَ فَكُنْ بِاللَّهِ أَوْثَقَ فَإِنَّكَ عَلَى مَوْعِدٍ مِنَ اللَّهِ أَ لَيْسَ اللَّهُ عـَزَّ وَ جـَلَّ يـَقـُولُ وَ إِذ ا سَأَلَكَ عِب ادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدّ اعِ إِذ ا دَع انِ وَ قَالَ ل ا تـَقـْنـَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللّ هِ وَ قَالَ وَ اللّ هُ يَعِدُكُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَ فَضْلًا فَكُنْ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَوْثَقَ مِنْكَ بِغَيْرِهِ وَ لَا تَجْعَلُوا فِي أَنْفُسِكُمْ إِلَّا خَيْراً فَإِنَّهُ مَغْفُورٌ لَكُمْ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 243 رواية : 1
    ترجمه :
    1- احـمـد بـن مـحـمـد بـن ابـى نـصـر گـويـد بـحـضرت ابى الحسن (رضا) عليه السلام عـرضـكـردم : قـربـانـت : مـن چـند سال است كه از خدا حاجتى درخواست كرده ام و از تاءخير اجـابـتـش در دلم شـبـهـه و نـگـرانـى آمـده اسـت ؟ فـرمـود: اى احـمـد مـبـادا شـيـطـان بـر (دل ) تو راهى باز كند، تا تو را نا اميد كند همانا امام باقر عليه السلام مى فرمود: هر آينه مؤ من حاجتى از خدا بخواهد و اجابت آن پس افتد براى محبوبيت آوازش (نزد خداوند) و شـنـيـدن صـداى گـريـه اش ، سـپـس فـرمـود: بـخـدا سـوگـنـد آنـچـه خـداى عزوجل براى مؤ منين از آنچه خواهند پس اندازد، بهتر است براى ايشان از آنچه زود بآنها عطا فرمايد، و دنيا چيست ؟ امام باقر عليه السلام مى فرمود: سزاوار است براى مؤ من كه دعـايـش در حـال آسـايـش هـمـانـنـد دعـاى او در حال سختى باشد، و چون باو داده شد (آنچه درخـواسـت كـرده از دعـا) سـسـت نـشـود، پـس تـو از دعـا خـسـتـه مشو زيرا كه دعا نزد خداى عـزوجـل مـنـزلتـى دارد (بـس بـزرگ ) و بـر تـو بـاد بـشـكـيـبـائى و دنبال روزى حلال رفتن ، و صله رحم كردن و مبادا با مردم اظهار دشمنى كنى ، زيرا كه ما خـاندانى هستيم كه پيوند كنيم با هر كه از ما ببرد، و نيكى كنيم بهر كه بما بدى كند، پـس بـخدا سوگند در اين كار سرانجام نيكودى ببينيم (چه در دنيا و چه در آخرت )، همانا كـسـى كـه در ايـن دنيا داراى نعمت است اگر هر گاه درخواست (چيزى از خدا) كند و باو داده شود (حرصش زياد گردد) و جز آنرا نيز بخواهد، و (در نتيجه ) نعمت خدا در چشم او كوچك و خـوار گـردد، و از هـيچ چيز سير نشود، و چون نعمت فراوان شود مسلمان از اينراه بخطر افـتـد، (و اين خطر) بخاطر آن حقوقى (است ) كه بر او واجب شود، و بخاطر آن چيزى است كـه بـيم آن رود بواسطه اين حقوق در فتنه و آزمايش افتد (و در اءداء آنها كوتاهى كند)، بـگـو بـدانـم كه اگر من بتو چيزى گفتم بدان وثوق و اعتماد دارى ؟ عرضكردم : فدايت گـردم اگـر مـن بـگفته شما اعتماد نكنم پس بگفتار چه كسى اعتماد كنم با اينكه شما حجت خـداوند بر خلق او هستى ؟ فرمود: پس تو بخدا (و وعده ها و گفتارهاى او) اعتمادت بيشتر بـاشـد، زيرا خداوند بتو وعده اجابت داده است (يا اينكه اجابت دعاى تو بموعودى واگذار شـده ) آيـا خـداى عـزوجـل نـفـرمـايـد: ((و هـرگاه پرسندت بندگان من از من ، پس همانا من نـزيـكـم و اجـابـت كـنـم دعـاى آنـكـه مرا خواند)) (سوره بقره آيه 186)؟ و فرموده است : ((نوميد نباشيد از رحمت خدا)) (سوره زمر آيه 53) و نيز فرموده است : ((و خدا نويدتان دهـد بـآمـرزش و فـضـل )) (سـوره بـقـره آيـه 268) پـس تـو بـه خـداى عـزوجـل اعـتـمـادت بـيـشـتـر بـاشـد از ديـگـران ، و در دل خود جز خوبى راه ندهيد، كه شما آمرزيده ايد.



    توضيح:
    مجلسى (ره ) در ضمن شرح قسمتهاى حديث وجوهى براى تاءخير در اجابت دعا از آن اسـتـفـاده نـمـوده كـه تـا هـشـت وجـه آن را ذكـر كـرده اسـت (اول ) حـقـارت و پـسـتـى دنيا و اينكه تاءخير بآخرت بهتر است . (دوم ) اينكه از شرايط اجـابـت دعـا ايـنـسـت كـه در هـر حـال نـبـايـد دسـت از دعـا بـرداشـت چـه در حال آسودگى و چه در حال سختى (سوم ) شكيبائى در تاءخير آن (چهارم ) اينكه كسب خود را حلال كند، يا اينكه دعائى باجابت رسد كه حرامى در برنداشته باشد. (پنجم ) قطع رحـم نـكـنـد (شـشـم ) اظـهار دشمنى با مردم نكند (هفتم ) اينكه اگر زود باجابت رسد موجب حـرص بـر دنـيـا گـردد و نـعـمتهاى خدا در نظر خوار و كوچك شود (هشتم ) آنكه بواسطه فـراوان شـدن مـال و ثـروت و قـدرت در خـطـر اداء نـكـردن حـقوق آن افتد، و سپس در آخر گـفـتـارش گـويـد: و در ايـن حديث فوايد بسيار و حقيقتهاى فراوانى است براى كسى كه پديده حقيقت و يقين در آن بنگرد.

  10. #10
    afsanah82
    مهمان

    پیش فرض

    2- عـَنـْهُ عَنْ أَحْمَدَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ مَنْصُورٍ الصَّيْقَلِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع رُبَّمـَا دَعَا الرَّجُلُ بِالدُّعَاءِ فَاسْتُجِيبَ لَهُ ثُمَّ أُخِّرَ ذَلِكَ إِلَى حِينٍ قَالَ فَقَالَ نَعَمْ قُلْتُ وَ لِمَ ذَاكَ لِيَزْدَادَ مِنَ الدُّعَاءِ قَالَ نَعَمْ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 245 رواية : 2
    ترجمه :
    2- مـنـصور صقيل گويد: به حضرت صادق (ع ) عرضكردم : بسا هست كه مردى دعا كند و دعـايـش مـسـتـجـاب گـرديـده ، ولى تـا مـدتى (اثر آن استجابت ظاهر نگردد و) پس افتد؟ فـرمـود: آرى (چنين است ) عرضكردم : اين براى چيست ؟ آيا براى اينست كه بيشتر دعا كند، فرمود: آرى .


    3- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ أَبِي هِلَالٍ الْمَدَائِنِيِّ عَنْ حَدِيدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الْعَبْدَ لَيَدْعُو فَيَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِلْمَلَكَيْنِ قَدِ اسـْتـَجـَبْتُ لَهُ وَ لَكِنِ احْبِسُوهُ بِحَاجَتِهِ فَإِنِّي أُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَ صَوْتَهُ وَ إِنَّ الْعَبْدَ لَيَدْعُو فَيَقُولُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَجِّلُوا لَهُ حَاجَتَهُ فَإِنِّي أُبْغِضُ صَوْتَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 245 رواية : 3
    ترجمه :
    3- و نـيـز آن حـضـرت عـليـه السـلام فـرمـود: هـمـانـا بـنـده اى دعـا كـنـد پـس خـداى عزوجل بدو فرشته (كه موكل بر انسان هستند يا دو فرشته ديگر) فرمايد: من دعاى او را باجابت رساندم ولى حاجتش را نگهداريد، زيرا كه من دوست دارم آواز او را بشنوم ، و همانا بـنـده اى هـم هـسـت كـه دعـا كند پس خداى تبارك و تعالى فرمايد: زود حاجتش را بدهيد كه آوازش را خوش ندارم .


    4- ابـْنُ أَبـِي عُمَيْرٍ عَنْ سُلَيْمَانَ صَاحِبِ السَّابِرِيِّ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ يُسْتَجَابُ لِلرَّجُلِ الدُّعَاءُ ثُمَّ يُؤَخَّرُ قَالَ نَعَمْ عِشْرِينَ سَنَةً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 245 رواية : 4
    ترجمه :
    4- اسـحـاق بـن عـمـار گويد: بحضرت صادق عرضكردم : (ممكن است ) دعاى مردى مستجاب شـده (بـاشـد) ولى بتاءخير افتد (و اثر استجابت آن همان زمان ظاهر نگردد؟ فرمود: آرى تا بيست سال (ممكن است تاءخير افتد).


    5- ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ بَيْنَ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ قَدْ أُجِيبَتْ دَعْوَتُكُم ا وَ بَيْنَ أَخْذِ فِرْعَوْنَ أَرْبَعِينَ عَاماً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 245 رواية : 5
    ترجمه :
    5- و نـيـز آن حـضـرت عـليـه السـلام فـرمـود: مـيـان گـفـتـه خـداى عزوجل (كه بموسى و هارون در مقابل تقاضاى نابودى فرعون و پيروانش فرمود:) ((هر آيـنـه دعـاى شـمـا بـاجـابـت رسـيـد)) (سـوره يـونـس 89) و مـيـان نـابـودى فـرعـون چهل سال طول كشيد.


    6- ابـْنُ أَبـِي عـُمَيْرٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيَدْعُو فَيُؤَخَّرُ إِجَابَتُهُ إِلَى يَوْمِ الْجُمُعَةِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 245 رواية : 6
    ترجمه :
    6- ابـو بـصـيـر گويد: شنيدم از حضرت صادق (ع ) كه مى فرمود: همانا مؤ من دعا كند و اجابت دعايش تا روز جمعه (يا روز قيامت ) بتاءخير افتد.


    7- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ غَيْرِ وَاحـِدٍ مـِنْ أَصـْحـَابـِنـَا قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ الْعَبْدَ الْوَلِيَّ لِلَّهِ يَدْعُو اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فـِي الْأَمـْرِ يَنُوبُهُ فَيَقُولُ لِلْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِهِ اقْضِ لِعَبْدِي حَاجَتَهُ وَ لَا تُعَجِّلْهَا فَإِنِّي أَشـْتـَهـِي أَنْ أَسـْمَعَ نِدَاءَهُ وَ صَوْتَهُ وَ إِنَّ الْعَبْدَ الْعَدُوَّ لِلَّهِ لَيَدْعُو اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِي الْأَمْرِ يـَنـُوبـُهُ فـَيـُقَالُ لِلْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِهِ اقْضِ لِعَبْدِي حَاجَتَهُ وَ عَجِّلْهَا فَإِنِّي أَكْرَهُ أَنْ أَسْمَعَ نِدَاءَهُ وَ صَوْتَهُ قَالَ فَيَقُولُ النَّاسُ مَا أُعْطِيَ هَذَا إِلَّا لِكَرَامَتِهِ وَ لَا مُنِعَ هَذَا إِلَّا لِهَوَانِهِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 246 رواية : 7
    ترجمه :
    7- و نيز آن حضرت فرمود: همانا بنده اى كه دوست خدا است در پيش آمدى كه براى او رخ داده دعـا كـنـد، و خـدا بـفـرشـتـه اى كـه موكل باو (يا بآن دعا) است فرمايد: حاجت بنده مرا بـرآور ولى در (دادن ) آن شـتـاب مـكـن زيـرا كـه مـن مـيـل دارم صـدا و آواز او را بـشـنـوم . و هـمـانـا بـنـده اى دشـمـن خـدا بـدرگـاه خـداى عـزوجـل دربـاره اتـفـاقـى كـه بـراى او پـيـش آمـده دعـا كـنـد پـس فـرشـتـه مـوكـل بر او (يا بر آن دعا) گفته شود: حاجتش را برآور و در (دادن ) آن شتاب كن زيرا من خوش ندارم آواز و صدايش را بشنوم .
    فرمود: پس مردم (كه خبر از اين جريان ندارند بآنكه حاجتش زود بر آورده شده ) گويند: بـايـن داده نـشـده جـز بـراى گـرامـى بـودنـش (نزد خدا، و بآنكه در اجابتش تاءخير شده گويند:) از او دريغ نشده جز براى زبونى و خواريش .


    8- مـُحـَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبـِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا يَزَالُ الْمُؤْمِنُ بِخَيْرٍ وَ رَجَاءٍ رَحْمَةً مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جـَلَّ مـَا لَمْ يـَسـْتـَعْجِلْ فَيَقْنَطَ وَ يَتْرُكَ الدُّعَاءَ قُلْتُ لَهُ كَيْفَ يَسْتَعْجِلُ قَالَ يَقُولُ قَدْ دَعَوْتُ مُنْذُ كَذَا وَ كَذَا وَ مَا أَرَى الْإِجَابَةَ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 246 رواية : 8
    ترجمه :
    8- ابـو بـصـيـر گـويـد: حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: پـيـوسـتـه مـؤ مـن در حال خير و اميدوارى است تا ماداميكه شتاب نكند پس نوميد شود و دعا را رها كند، عرضكردم : چـگـونـه شـتـاب كند؟ فرمود: گويد: از فلان وقت و فلان وقت دعا كرده ام و اجابت آن را نمى بينم ؟


    9- الْحـُسـَيـْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ سَعْدَانَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبـِي عـَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيَدْعُو اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِي حَاجَتِهِ فَيَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَخِّرُوا إِجـَابَتَهُ شَوْقاً إِلَى صَوْتِهِ وَ دُعَائِهِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَبْدِي دَعـَوْتـَنـِي فـَأَخَّرْتُ إِجـَابـَتـَكَ وَ ثـَوَابـُكَ كـَذَا وَ كـَذَا وَ دَعـَوْتـَنِي فِي كَذَا وَ كَذَا فَأَخَّرْتُ إِجـَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا وَ كَذَا قَالَ فَيَتَمَنَّى الْمُؤْمِنُ أَنَّهُ لَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ دَعْوَةٌ فِي الدُّنْيَا مِمَّا يَرَى مِنْ حُسْنِ الثَّوَابِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 246 رواية : 9
    ترجمه :
    9- و نـيـز آنـحـضـرت فـرمود: همانا مؤ من خداى عزوجل را درباره حاجت خود بخواند و خداى عزوجل فرمايد: اجابت او را بتاءخير اندازيد بخاطر شوقى كه بآواز و دعاى او دارم ، پس چون روز قيامت شود خداى عزوجل فرمايد: اى بنده مؤ من تو مرا خواندى (و دعا كردى ) و من اجابتت را پس انداختم اكنون ثواب و پاداش تو چنين و چنان است ، و باز درباره فلان چيز مرا خواندى (و دعا كردى ) و من اجابت تو را بتاءخير انداختم و پاداش تو چنين و چنان است ، فـرمـود: پـس مـؤ مـن آرزو كند كه كاش هيچ دعائى از او در دنيا اجابت نمى شد براى آنچه ثواب و پاداش نيك كه مى بيند.



    *باب ذكر صلوات بر محمد ص و خاندانش عليهم السلام در دعا و غير آن*
    بَابُ الصَّلَاةِ عَلَى النَّبِيِّ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ
    1- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا يَزَالُ الدُّعَاءُ مَحْجُوباً حَتَّى يُصَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 247 رواية : 1
    ترجمه :
    1- حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: پـيـوسته دعا محجوبست (و ميانه آن و استجابش حجاب و پـرده اى حـائل اسـت ) تـا بـر مـحـمـد و آلش صـلوات فـرسـتـاده شـود (كـه آنگاه پرده و حائل برطرف شود).



    شــرح :
    جـزرى در نهايه گفته است : صلوة در لغت بمعناى دعا است ، و عبادت مخصوصه را كه شامل دعا است صلوة گفته اند، و برخى گفته اند: صلوة در لغت بمعناى تعظيم است ، و عبادت مخصوصه را هم صلوة گفته اند چون در آن تعظيم خداوند است تا آنكه گويد: و اما اينكه گوئيم ((اللهم صلى على محمد)) معنايش اينست كه خدايا او را بزرگوار كن در دنـيـا بـوسـيـله بـلنـد كردن نام او و آشكار كردن دعوت و نگهدارى شريعتش ، و در آخرت بقبول كردن شفاعت او درباره امتش و دو چندان كردن اجر و پاداشش .
    فـيـض (ره ) در وافـى گـويـد: مـعناى صلوة بر پيغمبرش (ص ) اضافه انواع كرامات و لطـائف نـعـمتها است بر او، و اما صلوات ما و فرشتگان بر او پس آن درخواست آن كرامت و اضافه آن بر او است .
    و مـجـلسـى (ره ) گـويـد: مـشهور آنست كه صلوة از خداى سبحان رحمت است و از فرشتگان اسـتـغـفـار (و طـلب آمـرزش ) و از بـنـدگـان دعـا اسـت . و در مـعـنـاى ((آل )) گـفـتـه اسـت : آل پـيـغـمبر (ص ) نزد شيعه اماميه عترت طاهره و خاندان معصوم او هـسـتـنـد، و ايـنـكـه شهيد ثانى (ره ) آنرا مخصوص باءميرالمؤ منين و فاطمه و حسن و حسين عـليـهم السلام كرده است وجهى و دليلى ندارد، و اما نزد عامه در اين باره اختلاف بسيارى اسـت پـس برخى گفته اند: آل پيغمبر (ص ) تمامى امت او هستند و برخى گفته اند: عشيره اويـنـد، و بـرخـى گـفـته اند هر كه از بنى هاشم و بنى عبدالمطلب كه گرفتن زكاة بر آنـهـا حـرام اسـت آل پـيـغمبرند، سپس وجوهى براى اينكه دعا بدون صلوات محجوبست ذكر فرموده است .
    2- عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ دَعَا وَ لَمْ يَذْكُرِ النَّبِيَّ ص رَفْرَفَ الدُّعَاءُ عَلَى رَأْسِهِ فَإِذَا ذَكَرَ النَّبِيَّ ص رُفِعَ الدُّعَاءُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 248 رواية : 2
    ترجمه :
    2- حضرت صادق (ع ) فرمود: هر كه دعائى كند و نام پيغمبر (ص ) را نبرد آن دعا بالاى سرش (چون پرنده اى ) بچرخد، و چون نام پيغمبر (ص ) را برد دعا بالا رود.


    3- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ أَبِي أُسَامَةَ زَيْدٍ الشَّحَّامِ عـَنْ مـُحـَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ رَجُلًا أَتَى النَّبِيَّ ص فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ص إِنِّي أَجـْعـَلُ لَكَ ثـُلُثَ صـَلَوَاتـِي لَا بـَلْ أَجـْعَلُ لَكَ نِصْفَ صَلَوَاتِي لَا بَلْ أَجْعَلُهَا كُلَّهَا لَكَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذاً تُكْفَى مَئُونَةَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 248 رواية : 3
    ترجمه :
    3- و نـيـز آن حـضـرت عـليـه السـلام فـرمود: مردى نزد پيغمبر (ص ) آمد و عرضكرد: اى رسـول خـدا مـن يـك سـوم صلواتم را براى شما قرار دهم ، نه بلكه نيمى از صلواتم را مـخـصـوص شـمـا گـردانـم ، نـه بـلكـه تـمـامـى آن را از آن شـمـا گـردانـم ؟ رسـول خدا (ص ) فرمود: در اين صورت خرج مؤ ونه دنيا و آخرت تو كفايت شود. (شرح اين حديث از زبان امام عليه السلام در حديث (4) است ).


    4- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحـْيـَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ سَيْفٍ عَنْ أَبِي أُسَامَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع مَا مَعْنَى أَجْعَلُ صَلَوَاتِي كُلَّهَا لَكَ فَقَالَ يُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ كُلِّ حَاجَةٍ فَلَا يَسْأَلُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ شَيْئاً حَتَّى يَبْدَأَ بِالنَّبِيِّ ص فَيُصَلِّيَ عَلَيْهِ ثُمَّ يَسْأَلَ اللَّهَ حَوَائِجَهُ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 248 رواية : 4
    ترجمه :
    4- ابو بصير گويد: از حضرت صادق (ع ) پرسيدم معناى اينكه : همه صلواتم را براى شما قرار دهم )) چيست ؟ فرمود: يعنى پيغمبر (ص ) را مقدمه و جلو هر حاجتى قرار مى دهد، و از خـداى عـزوجـل چـيزى درخواست نكند تا بنام پيغمبر (ص ) ابتداء كند و صلوات بر او فرستد، سپس حاجات خود را از خدا درخواست كند.



    شــرح :
    فـيـض (ره ) در شـرح حـديث (3) گويد: مقصود از صلوة معناى لغوى آن است كه دعا بـاشـد و مـعـناى گفتار آن مرد به پيغمبر (ص ) اينست كه هرگاه بدرگاه خداوند درباره حـاجـتـى دعـا مـى كـنـم اول بـشـما دعا مى كنم و آنرا ريشه و پايه قرار مى دهم سپس آنچه بـراى خـود خـواهـم روى آن قـرار دهم و همين است معناى آنچه از تفسير اين حديث بيايد (كه اشاره بحديث (4) است ).
    5- عـِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ قـَالَ رَسـُولُ اللَّهِ ص لَا تـَجْعَلُونِي كَقَدَحِ الرَّاكِبِ فَإِنَّ الرَّاكِبَ يَمْلَأُ قَدَحَهُ فَيَشْرَبُهُ إِذَا شَاءَ اجْعَلُونِي فِي أَوَّلِ الدُّعَاءِ وَ فِي آخِرِهِ وَ فِي وَسَطِهِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 248 رواية : 5
    ترجمه :
    5- حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: رسـول خدا (ص ) فرمود مرا چون قدح شتر سوار قرار نـدهـيـد، زيـرا شـتـر سـوار قـدح خـود را پـر كـنـد و هـر زمـان خـواسـت بـنـوشـد مـرا در اول دعا و وسط و آخر ان قرار دهيد.



    شــرح :
    فـيـض (ره ) گـويـد: ابـن اثـير گفته است : يعنى در آخر بياد من نيفتد چنانچه شتر سوار قـدح خـود را در آخـر بـار و بـنـه خـود قرار دهد، پس از آنكه از بار كردن همه آنها فارغ گـرديـد آن را پـشت آنها بياويزد، سپس فيض (ره ) گويد: و شايد مقصود اين باشد (كه هميشه به ياد من باشيد نه مانند قدح شتر سوار زيرا كه ) شتر سوار ياد قدح خود نكند تا گاهى كه تشنه شود و بخواهد آب بياشامد كه در آن هنگام آن را پر كند و بياشامد، و اقات ديگر از آن غافل است .6- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عـَلِيِّ بـْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِيهِ وَ حُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْعَلَاءِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ إِذَا ذُكِرَ النَّبِيُّ ص فَأَكْثِرُوا الصَّلَاةَ عَلَيْهِ فَإِنَّهُ مَنْ صَلَّى عَلَى النَّبِيِّ ص صـَلَاةً وَاحـِدَةً صـَلَّى اللَّهُ عـَلَيـْهِ أَلْفَ صـَلَاةٍ فِي أَلْفِ صَفٍّ مِنَ الْمَلَائِكَةِ وَ لَمْ يَبْقَ شَيْءٌ مِمَّا خَلَقَهُ اللَّهُ إِلَّا صَلَّى عَلَى الْعَبْدِ لِصَلَاةِ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ صَلَاةِ مَلَائِكَتِهِ فَمَنْ لَمْ يَرْغَبْ فِي هَذَا فَهُوَ جَاهِلٌ مَغْرُورٌ قَدْ بَرِئَ اللَّهُ مِنْهُ وَ رَسُولُهُ وَ أَهْلُ بَيْتِهِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 249 رواية : 6
    ترجمه :
    6- حـضـرت صادق عليه السلام فرمود: چون نام پيغمبر صلى اللّه عليه و آله برده شد بـسـيـار بر او صلوات بفرستيد، زيرا هر كس يك صلوات بر پيغمبر صلى اللّه عليه و آله فـرسـتـد خداوند هزار بار در هزار صف از فرشته ها بر صلوات فرستد، و چيزى از مخلوقات خدا نماند جز اينكه بر اين بنده صلوات فرستد براى آنكه خداوند و فرشتگان براى او صلوات فرستند، و هر كس در اين فضيلت رغبت نكند پس او نادان و مغرور است ، و خدا و رسول و خاندانش از او بيزارند.



    شــرح :
    مـجـلسـى (ره ) گـويـد: ايـنـكـه فـرمـود: ((بـسـيـار صـلوات بـر او بـفـرسـتـيـد)) مـحمول بر استحباب است چناچه اجماع بر آن است ، و اينكه فرمود: ((خداوند در هزار صف فـرشـتـگـان بـر او صـلوات فـرسـتـد)) چـنـد مـعـنـى اول كـه ظـاهـر هـم هـمـانـسـت ايـن اسـت كـه خداوند بر او ثنا گويد و صلوات فرستد به كـلامـيـكـه آن كـلام را هـزار صـف از فـرشـتـگـان بـشـنـونـد و آنها نيز به صلوات خداوند عـزوجـل صـلوات فـرسـتـنـد. و پـس از آن چـنـد وجـه ديـگـر نـقـل كـرده (و در آخـر بـاب هـم در فـائده پـنـجـم از فـوائدى كه ذكر كرده معانى ديگرى نـقـل كـند) تا آنكه گويد: و مقصود از صلوات بر پيغمبر صلى اللّه عليه و آله بر او و آل او است ، نه صلوات بر پيغمبر صلى اللّه عليه و آله فقط، زيرا در روايات خاصه و عـامـه وارد شـده كـه صـلوات بـه او بـدون صـلوات بـر آل پـذيـرفـتـه نيست ، بلكه از اخبار ما ظاهر گردد كه حرام و موجب عقاب است ... و در آخر اين خبر نيز اشاره اى بدان شده .7- عـِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ صَلَّى عَلَيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ مَلَائِكَتُهُ وَ مَنْ شَاءَ فَلْيُقِلَّ وَ مَنْ شَاءَ فَلْيُكْثِرْ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 249 رواية : 7
    ترجمه :
    7- حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: رسـول خدا صلى اللّه عليه و آله فرمود: هر كه بر من صـلوات فـرسـتد خدا و فرشتگان بر او صلوات فرستند، هر كه خواهد كم فرستد و هر كه خواهد بيش .


    8- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الصَّلَاةُ عَلَيَّ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِي تَذْهَبُ بِالنِّفَاقِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 250 رواية : 8
    ترجمه :
    8- و نيز آن حضرت عليه السلام فرمود: رسول خدا (ص ) فرمود: صلوات بر من و بر اهل بيت من نفاق را مى برد.


    9- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَسَّانَ عَنْ أَبِي عِمْرَانَ الْأَزْدِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ قَالَ يَا رَبِّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ مِائَةَ مَرَّةٍ قُضِيَتْ لَهُ مِائَةُ حَاجَةٍ ثَلَاثُونَ لِلدُّنْيَا وَ الْبَاقِي لِلْآخِرَةِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 250 رواية : 9
    ترجمه :
    9ـ و نيز حضرت صادق (ع ) فرمود: هر كه صد بار بگويد: ((يا رب صلى على محمد و آل محمد)) صد حاجت از او بر آورده شود كه سى حاجت آن از (حاجات ) دنيا باشد (و باقى از آخرت ).


    10- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ وَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ جـَمـِيـعـاً عـَنْ صـَفـْوَانَ الْجـَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كُلُّ دُعَاءٍ يُدْعَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ مَحْجُوبٌ عَنِ السَّمَاءِ حَتَّى يُصَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 250 رواية : 10
    ترجمه :
    10ـ و نـيـز آن حـضـرت عـليـه السـلام فـرمـود: هـر دعـائى كـه خـداى عـزوجـل بـدان خـوانـده شـود از رفـتـن بـه آسـمـان مـحـجـوبـسـت تـا صـلوات بـر مـحـمد و آل محمد فرستاده شود.


    11- عـَنـْهُ عـَنْ أَحـْمـَدَ بـْنِ مـُحـَمَّدٍ عـَنْ عـَلِيِّ بـْنِ الْحـَكَمِ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ أَبِي بَكْرٍ الْحـَضـْرَمـِيِّ قـَالَ حـَدَّثـَنِي مَنْ سَمِعَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ جَاءَ رَجُلٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فـَقـَالَ أَجـْعـَلُ نـِصْفَ صَلَوَاتِي لَكَ قَالَ نَعَمْ ثُمَّ قَالَ أَجْعَلُ صَلَوَاتِي كُلَّهَا لَكَ قَالَ نَعَمْ فَلَمَّا مَضَى قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص كُفِيَ هَمَّ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 250 رواية : 11
    ترجمه :
    11ـ و نـيـز آن حـضـرت عـليـه السـلام فـرمـود: مـردى نـزد رسول خدا (ص ) آمده عرض كردم : من نيمى از صلوات (و دعاهايم ) را براى شما قرار دهم ؟ فرمود: آرى ، سپس عرض كرد: همه دعاهايم را به شما مخصوص گردانم ؟ فرمود: آرى ، هـمـيـنـكـه آنمرد رفت رسول خدا صلى اللّه عليه و آله فرمود: اندوه دنيا و آخرتش كفايت شد.


    12- عـَلِيُّ بـْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُرَازِمٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ رَجـُلًا أَتـَى رَسـُولَ اللَّهِ ص فـَقـَالَ يـَا رَسـُولَ اللَّهِ إِنِّي جـَعَلْتُ ثُلُثَ صَلَوَاتِي لَكَ فـَقـَالَ لَهُ خـَيـْراً فـَقـَالَ يـَا رَسـُولَ اللَّهِ إِنِّي جَعَلْتُ نِصْفَ صَلَوَاتِي لَكَ فَقَالَ لَهُ ذَاكَ أَفـْضَلُ فَقَالَ إِنِّي جَعَلْتُ كُلَّ صَلَوَاتِي لَكَ فَقَالَ إِذاً يَكْفِيَكَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَا أَهَمَّكَ مِنْ أَمْرِ دُنْيَاكَ وَ آخِرَتِكَ فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ أَصْلَحَكَ اللَّهُ كَيْفَ يَجْعَلُ صَلَاتَهُ لَهُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لَا يَسْأَلُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ شَيْئاً إِلَّا بَدَأَ بِالصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ص
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 250 رواية : 12
    ترجمه :
    12ـ و نـيـز فـرمـود: عـليـه السـلام مـردى نـزد صـلى اللّه عليه و آله آمده عرض كرد: اى رسـول خـدا: يـك سوم دعاهاى خود را به شما اختصاص دهم ؟ فرمود: نيكو است عرض كرد: صـلى اللّه عـليـه و آله نيمى از دعاهاى خود را مخصوص شما گردانم ؟ فرمود: اين بهتر اسـت ، عـرض كـرد: هـمـه دعـاهـايـم را بـراى شـما قرار دهم ؟ فرمود: در اين صورت خداى عـزوجـل ـ آنـچه از كارهاى دنيا و آخرتت كه ترا اندوهناك كند كفايت فرمايد. پس مردى به حـضـرت صـادق (ع ) عـرض كـرد: خـدايـت نـيـكـى دهـد چگونه دعايش را براى او قرار دهد، حـضـرت عـليـه السـلام فـرمـود: چيزى از خداى عزوجل درخواست نكند جز اينكه ابتداء به صلوات بر محمد و آلش عليهم السلام كند.


    13- ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص ارْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ بِالصَّلَاةِ عَلَيَّ فَإِنَّهَا تَذْهَبُ بِالنِّفَاقِ
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 251 رواية : 13
    ترجمه :
    13ـ و نـيـز حضرت صادق (ع ) فرمود: رسول خدا (ص ) فرمود: آوازهاى خود را بصلوات بر من بلند كنيد، زيرا كه آن نفاق را بر طرف سازد.


    14- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ فَرُّوخَ مَوْلَى آلِ طَلْحَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا إِسْحَاقَ بْنَ فَرُّوخَ مَنْ صَلَّى عَلَى مـُحـَمَّدٍ وَ آلِ مـُحـَمَّدٍ عـَشْراً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ مَلَائِكَتُهُ مِائَةَ مَرَّةٍ وَ مَنْ صَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مـُحـَمَّدٍ مـِائَةَ مَرَّةٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ مَلَائِكَتُهُ أَلْفاً أَ مَا تَسْمَعُ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ هُوَ الَّذِي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ وَ مَل ائِكَتُهُ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُم اتِ إِلَى النُّورِ وَ ك انَ بِالْمُؤْمِنِينَ رَحِيماً
    اصول كافى جلد 4 صفحه : 251 رواية : 14
    ترجمه :
    14ـ اسـحاق بن فروخ گويد: حضرت صادق (ع ) فرمود: اى اسحاق بن فروخ هر كه ده بـار بـر محمد و آل محمد صلوات بفرستد خداوند و فرشتگان او صد بار بر او صلوات فرستند، و هر كه صد بار بر محمد و آل محمد صلوات فرستد خداوند و فرشتگانش هزار بـار بـر او صـلوات فـرسـتـنـد، آيـا گـفـتـار خـداى عـزوجـل را نـشـنـيده اى (كه فرمايد:) ((او است آن خداوندى كه رحمت (يا درود) فرستد بر شـمـا (او) و فـرشـتـگانش تا برون آرد شما را از تاريكيها بسوى روشنائى و بوده است بمؤ منان مهربان )) (سوره احزاب آيه 43).

صفحه 7 از 8 نخستنخست ... 345678 آخرینآخرین

برچسب ها برای این تاپیک

علاقه مندی ها (بوک مارک ها)

علاقه مندی ها (بوک مارک ها)

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •  

http://www.worldup.ir/