هواپیماهای جنگی در ایران و جهان

[sorna]

یکی از نقش های عمده ای که هواپیماها به خوبی از عهده انجام آن بر می آیند، انجام ماموریت های شناسایی است. بدین معنی که با پرواز بر فراز مرزهای دشمن، اطلاعات موردنیاز از تجهیزات و قوای دشمن را به دست آورده و براساس این دانسته ها، تصمیمهای بعدی گرفته شود. اطلاع از وضعیت دشمن، می تواند نقش تعیین کننده ای را در پیروزی یا شکست داشته ایفا کند، حال که این نبرد، چنین رقابتی بین ابر قدرت های جهان باشد اهمیت آن صد چندان می شود.

هواپیمای U-2 خلبان گری پاورز که بر فراز خاک شوروی ساقط شد

در دوران جنگ سرد نیز، بر اساس همین نیاز، دولت آمریکا سیاست درهای باز را در پیش گرفت. بدین معنی که هواپیماهای دو بلوک رقیب در شرق و غرب، یعنی آمریکا و شوروی امکان پروازهای شناسایی بر منطقه هوایی همدیگر را داشته باشند. شوروی ها که از موضوع پروژه ساخت یک هواپیمای شناسایی جدید آگاه نبودند، به راحتی به این پیشنهاد تن در دادند. در همین زمان بود که به سفارش نیروی هوایی آمریکا، کلی جانسون یعنی همان کسی که هواپیمای مخوف تاریخ یعنی SR-71 ملقب به پرنده سیاه را نیز طراحی کرده است، نمونه ی ابتدایی هواپیمایی موسوم به U-2 را برای زیر نظر گرفتن فعالیت روسی ها ارائه داد. طرح جانسون از شرکت لاکهید به زودی تایید شد و قرارداد برای ساخت بیست فروند از این هواپیما در سال 1954 منعقد گردید. طرح U-2، هواپیمایی مادون یا زیر صوت بود که می توانست در ارتفاع بسیار بالا کار شناسایی را به نحو احسن انجام دهد. هر چند که طرح ساخت U-2 مقلب به سکانک ورکز می بایست تا پایان دوره ماموریت این هواپیما سری بماند، اما دیری نپایید که با سقوط اولین فروند از این هواپیما در ماه می 1960 در خاک شوروی و دستگیر شدن گری پاورز، خلبان هواپیما، همه چیز فاش شد.

هواپیمای U-2 نیروی هوایی آمریکا در حال پرواز

جاسوسی مخفی آمریکا بر فراز خاک شوروی، مشاجرات سیاسی شدیدی را بین دو کشور به وجود آورد که ادامه پرواز هواپیماهای U-2 را به تعویق انداخت. هواپیمای U-2 هواپیماییست با ویژگی های منحصر به فرد. برای مثال، این هواپیما دارای بال های طویلی به طول 24 متر است که بیشتر شمایل یک گلایدر را به U-2 می دهد. با استفاده از این بال ها، هواپیمای U-2 می تواند پس از اتمام سوخت یا بروز هر حادثه ی دیگری که به عدم کارکرد موتور بیانجامد، صدها کیلومتر را به اصطلاح گلاید کرده و بدون هرگونه نیروی دیگری به پرواز خود ادامه دهد. همانطوری که پیش تر گفته شد، این هواپیما با سرعت زیر صوت پرواز می کند و تنها از یک موتور J-75 پرات اند ویتنی برای تامین نیروی پروازی خود بهره می برد. برای کاهش وزن هواپیما و ساده شدن هرچه بیشتر طرح، U-2 تنها یک ارابه فرود در زیر بدنه خود دارد که برای جلوگیری از برخورد دم و دو سر بال ها به زمین، چرخ های کوچکی نیز در منتهاالیه هر یک از بالها و دم قرار داده شده است.

کاکپیت پیشرفته U-2 نسبت به کاکپیت هواپیماهای دهه 50 میلادی

سادگی طرح هواپیماهای جاسوسی بیشتر بدین منظور است که فضا و امکان برای جاگیری مناسب تجهیزات جاسوسی و به خصوص تجهیزات عکس برداری، فراهم آید. گفته می شود که خلبان های این هواپیما، اکثر پروازهای خود را در ارتفاع 75 هزار پایی یا 25 کیلومتری زمین انجام می دادند، که رکورد های ارتفاع کسب شده در زمان خود بیشتر بود اما به دلیل سری بودن طرح، هیچ گاه در این مورد سخنی بر زبان نیامد. این هواپیما همانند SR-71، دارای وسایل پیشرفته جاسوسی مانند عکسبرداری دقیق، امکان استراق سمع الکترونیکی و نمونه براداری از ذرات هواست که می تواند برای بررسی وجود مواد حاصل از آزمایش های اتمی به کار رود.

هواپیمای U-2 در نمایی از سمت چپ در موزه هوایی

رادارهای عکاسی این هواپیما، قادرند که تصاویری نسبتاً واضح را از فاصله 162 کیلومتری از میدان نبرد و یا مکان های دیگر تهیه نمایند. هواپیمای U-2 به دلیل هزینه های کمتر می توان گفت که بیشتر از هواپیمای جاسوسی SR-71 به خدمت گرفته شده است. جنگ ویتنام، جنگ خلیج فارس و حتی پروازهایی بر روی ایران، گواه این مدعاست. این هواپیما دارای مدل های A یا مدل استاندارد عملیاتی، مدل CT یا مدل آموزشی دو سرنشینه، مدل R که به دلیل سقف پرواز بسیار بالای این هواپیما برای تحقیقات هواشناسی به کار می رود و مدل HASP می باشد که در نمونه برداری از لایه های مختلف جوی کاربرد دارد.

هواپیمای SR-71 که در سالهای بعد جایگزین U-2شد

U-2 با برد بیش از 5.000 کیلومتر و امکان پرواز به مدت بیش از هشت ساعت، عملیات مختلف و گوناگونی را بر فراز شوروی سابق و البته کشورهای متحد شوروی مانند کوبا انجام داد که کشف موشک های روسی در خاک کشورهای متحد، خود سر آغاز جنگ موشکی بین شوروی و ایالات متحده گردید. با معرفی هواپیمای SR-71 و توانایی های فراوان و سیستم های جدیدتر آن، U-2 اگرچه همچنان در خدمت ماند اما به تدریج جا را برای نسل جدید هواپیماهای جاسوسی باز کرد.

[sorna]

جنگنده سبک

کشور سازنده:
چین (در سال 94 پاکستان نیز به این پروژه پیوست و همکاری هایی نیز از سوی شرکت میکویان صورت گرفت)

سازنده:
گروه صنعتی هواپیمایی چنگدو
صندوق پستی 800
چنگدو – سیچوان 610092
تلفن: 1033-740/28-0086
فاکس: 4984-740/28-0086
نشانی اینترنتی: کد:
www.cac.com.cn
خدمه:
یک نفر خدمه مجهز به صندلی پرتاب شونده (در نمونه تولید شده برای پاکستان از صندلی MK10 استفاده شده است.)

تجهیزات:
این جنگنده دارای یک جایگاه حمل سلاح در زیر بدنه و چهار جایگاه در زیر بالها و دو جایگاه در نوک بال ها (مجموعا هفت جایگاه) می باشد که می تواند انواع مختلفی از توپ ها و موشک های هوا به هوای (SD-10, AIM-9P, PL-6 و PL-9) و بمب های هدایت شونده لیزری را حمل کند.

رادار این جنگنده بنا به درخواست مشتری می تواند از نوع Grifo S-7 ساخت ایتالیا یا Kopyo ساخت روسیه باشد، که در صورت استفاده از رادار Kopyo امکان حمل موشک های R-27 و R-73 روسی نیز وجود خواهد داشت.

بنا به درخواست مشتری یک لوله سوختگیری نیز با تغییرات اندکی در سازه هواپیما به تجهیزات این جنگنده کوچک افزوده خواهد شد.

پیشران:
یک دستگاه موتور کلیموف RD-93 با سیستم پس سوز (نوع ضعیف تری از موتور RD-33 جنگنده میگ-29)

ابعاد:
طول: 13 متر و 96 سانتی متر
ارتفاع: 5 متر و 10 سانتی متر
فاصله دو سر بالها: 9 متر

وزن:
وزن خالی: 6350 کیلوگرم
حد اکثر وزن تسلیحات: 3800 کیلوگرم
حد اکثر وزن برخواست: حدودا 12700 کیلوگرم

مشخصات:
حد اکثر سرعت: 1.6 ماخ
مسافت مورد نیاز برای برخواست: 500 متر
مسافت مورد نیاز برای نشست: 700 متر
سقف پرواز: 16500 متر
شعاع عملیاتی: 1200 کیلومتر بعنوان جنگنده و 700 کیلومتر برای حمله به اهداف زمینی
رنج پروازی: 1600 کیلومتر با سوخت داخلی و 2220 کیلومتر با مخازن اضافه
محدودیت جی: بیشتر از 8 جی

کشورهای کاربر:
چین (صد ها فروند) - پاکستان (150 فروند) - گفته می شود ایران نیز علاقه مند است تا با خرید حدود 40 تا 50 فروند از این جنگنده، آنها را جایگزین جنگنده های قدیمی F-7 خود نماید.

قیمت:
15 تا 20 میلیون دلار (بسته به انتخاب های مشتری نظیر نوع رادارا، قابلیت سوختگیری هوا به هوا و... متغیر است) برای هر فروند (اعلام شده در اواسط 2003)
هزینه اجرای پروژه بیش از 150 میلیون دلار بود که پاکستان 75 میلیون دلار آن را پرداخت کرده قراردادهایی به مبلغ 450 میلیون دلار برای خرید آن دارد (بدین گونه تا 50 الی 60 درصد در پروژه سهیم شده است.)


مدل کابین پیشرفته جنگنده FC-1
ملاحظات:
جنگنده FC-1 یا Fighter China که با نام Super-7 نیز شناخته می شود جنگنده ای ارزان قیمت است که برای کشور های کم درآمد تولید شده است. تجهیزات قابل استفاده توسط این جنگنده هنوز هم تا حدودی نامشخص مانده است، نمونه آزمایشی این پروژه در پاکستان به نام JF-17 و با کد Thunder شناخته می شود، لازم به ذکر است که این جنگنده از یک سیستم پرواز با سیم و دیگر سیستم های دیجیتالی بهره می برد.


طرحی از جنگنده چینی FC-1 در حال حمل تسلیحات مختلف


تاریخچه:
این برنامه در فوریه 1992 شروع شد و پس از پایان همکاری های میان آمریکا و چین در این برنامه و خروج ایالات متحده از این طرح، پاکستان در سال 1994 به این طرح ملحق شد، لازم به ذکر است شرکت میکویان نیز در مراحل طراحی جنگنده همکاری داشت. اولین بار در نمایش هوایی پاریس یک مدل از این جنگنده به نمایش گذاشته شد، در نهایت اولین نمونه آزمایشی این جنگنده اولین پرواز خود را در 1997 انجام داد، بدلیل تردید پاکستان در ادامه همکاری در این طرح در سال 1997 این طرح متوقف شد، اما در ژوئن 1999 در سفر نواز شریف (نخست وزیر وقت پاکستان) به پکن بر اساس توافقات قانونی این پروژه از سر گرفته شد، در سال 2001 اولین نمونه آزمایشی از این جنگنده با اندازه های واقعی (گویا پرواز سال 1997 با یک نمونه کوچک انجام شده است :مترجم) اولین پرواز خود را انجام داد.
در 31 می 2003 اولین FC-1 عملیاتی تولید شد و پرواز آزمایشی خود را در 24 یا 25 آگوست انجام داد، در این پرواز بعد از تاخیر طولانی این جنگنده از زمین برخواست و 15 تا 20 دقیقه به پرواز ادامه داد. در سوم سپتامبر نیز اولین پرواز رسمی این جنگنده انجام شد، این پرواز در فرودگاه ونجیانگ انجام شد و در این مراسم فرمانده وقت نیروی هوایی مارشال کلیم سادات نیز حضور داست، تولید این جنگنده از سال 2006 شروع شده است.

[sorna]

خط توليد F-14 Aهاي ايراني در مراحل پاياني مونتاژ كه در كلورتون طي مي كردند به جز رنگ استتار، در نداشتن درب لوله سوختگيري هوايي جمع شونده با تامكتهاي نيروي دريايي ايالات متحده تفاوت داشتند.حذف اين درب به در خواست نيروي هوايي كه تجربه ايجاد خسارت به وسيله آن در حين پرواز داشت صورت گرفت.

چرا تامكت؟

از ديد بسياري از كارشناسان غربي ،عدم توانايي نيروي هوايي ايران براي جلوگيري از ***** هواپيماهاي شناسايي ميگ MIG-25R ،عمده ترين علت خريد F-14 از سوي دولت و نيروي هوايي ارتش ايران بود.اما واقعيت تا حدودي با اين باور تفاوت داشت. در اواخر دهه 1950 ،نيروي هوايي ايالات متحده با همكاري نيروي هوايي ايران پروازهاي شناسايي محرمانه اي را بر فراز خاك شوروي آغاز كرد ند. در ابتدا، هواپيكاهاي سبك و حتي هواپيماهاي ترابري براي اين كار مورد استفاده قرار گرفتند كه تعدادي از آنها توسط جنگنده هاي اتحاد جماهير شوروي ساقط شدند . پس از تحويل F-4 وسپس RF-4E به نيروي هوايي ماموريت هاي اكتشافي شدت بيشتري گرفت .
شوروي آشكارا نارضايتي خود و نگراني خود را در وارد شدن حجم عظيم تسليحات به ايران ابراز مي كرد و به همين علت پروازهاي شناسايي خود را بر فراز ايران آغاز نمود.
جنگنده رهگير هاي نيروي هوايي ايران و به ويژه F-4D تلاش زيادي براي دستيابي به فاكس بت هاي اكتشافي نمودند اما با توجه به مقدورات پروازي ميگ MIG-25 و مسيرهاي پروازي حساب شده آنها ،فانتوم هرگز به اين مهم دست پيدا نكرد.
شاه كه تمايل به درگيري مستقيم با شوروي نداشت و از طرفي پروازهاي جاسوسي طرفين شدت بيشتري يافته بود ،پيشنهاد داد كه اگر روس ها به همين رويه ادامه دهند ،پروازهاي مشترك نيروي هوايي ايران و ايالات متحده خاتمه يابد.اين پيشنهاد چندين بار مطرح و توسط آمريكاييها رد شد.پس از آن ،نيروي هوايي ايران ماموريت يافت در ازاي پرواز هر فاكس بت به ايران،دو پرواز بر فراز خاك شوروي انجام دهد. اما اين مبارزه راه به جايي نبرد وو تصميم بر آن شد كه مشكل به صورت اساسي حل شود .بايستي از پرواز م***** به خاك كشور جلوگيري ميشد ولي F-4 هاي مجهز به موشك هاي اسپارو ناتواني خود را در اين امر به فرماندهان نيروي هوايي اعلام كردند.

اسلحه پر قدرت تري مورد نياز بود!

نيروي هوايي ايران از چند سال پيش برنامه عظيم تجهيز و تسليح خود را به آخرين گونه تسليحات آمريكايي را آغاز كرده بود . با توجه به پيش آمدن رويدادهاي مزبور ،خريد يك جنگنده رهگير پيشرفته كه توانايي مقابله با تهديدهاي قابل پيش بيني تا حداقل 20 سال آينده را داشته باشد،مد نظر قرار گرفت.اين هواپيما مي بايست با استفاده از رادار و تسليحات قدرتمند و مداومت پرواز جنگي بالا توانايي پوشش به فضاي وسيع كشور را مي داشت.

رقابت بر سر گزينش :

در اوايل سال 1347 ،نيروي هوايي ارتش ايران تمايل خود را براي خريد جنگنده F-111 را به شركت جنرال دايناميكس اعلام كرد اما بارد اين درخواست از طرف پنتاگون ،وزارت دفاع آمريكا خريد 32 فروند مكدانل F-4D را به ايران پيشنهاد داد.در ادامه ،پنتاگون با توجه به تجربيات به دست آمده از جنگ ويتنام ،F-111B را براي استفاده به عنوان محافظ ناو هواپيمابر غير مناسب اعلام نموده و نياز به يك رهگير در يايي جديد اعلام كرد.
در جواب شركت هواپيماسازي «گرومن» طرح هواپيماي F-14 تامكت را ارايه كرد.اين طرح گوياي جنگندهاي بزرگ ،سريع و پر قدرت بود كه بال متغير آن براي افزايش مداومت پروازي انعطاف پذيري و مانور پذيري در نبردهاي هوايي عليه جنگنده هاي ريز نقش و چابك ميگ ،از 14 تا 68 درجه به طور خودكار حركت ميكرد .دماغه هواپيما طوري طراحي شده بود كه توانايي حمل رادار غول پيكر پالس -داپلر هيوز AN/AWG-9 را داشته باشد.اين جنگنده در بيشترين آرايش ،توانايي حمل 6 موشك هوا به هواي دوربرد هيوز AIM-54 فينيكس را داشت.موشك مزبور توسط نيروي دريايي ايالات متحده براي مقابله با بمب افكن هاي اتحاد شوروي (به عنوان بزرگترين تهديد براي ناوگان بزرگ ناوهاي هواپيمابر)سفارش داده شده بود . كار رادار AWG-9 و موشك فينيكس در واقع از چند سال پيش از روي ميز طراحان آغاز شده و زمان استفاده از فرا رسيده بود.رادار مزبور نه تنها توانايي شناسايي هدف از فاصله فوق دوربرد را داشت بلكه به صورت همزمان 24 هدف متحرك را مسيرياببي كرده و همزمان 6 موشك AIM-54 را به سمت آنه روانه ميكرد . اين رادار به جنگنده F-14 توانايي رهگيري موشكهاي كروز در ارتفاع پايين و اهداف بلند پرواز و پرسرعتي همچون MIG-25 را نيز ميداد.

به كارگيري تمامي اين قابليت ها در يك هواپيما ، براي نخستين بار در دنيا منجر به تولد يك «ابرجنگنده » شد.رهگيري كه توانايي مقابله با تقريبا تمامي تهديدهاي آن زمان را داشت.تامكت همچنين پيچيده ترين و گرانترين جنگنده ساخته شده تا آن زمان بود. در حين فرايند طراحي و ساخت تامكت ،رفته رفته مشكلات سر بر در آوردند ،افزايش هزينه ساخت (با توجه افزايش تورم)از جمله مشكلاتي كه سبب مباحثه و جروبحث هاي فراواني شد مبني بر اينكه جنگنده اي به اين گراني و پيچيدگي آيا اصلا مورد نياز است؟!!
به دنبال اين مناظره ها ،گرومن و نيروي دريايي آمريكا به عنوان دو ذينفع در اين پروژه ،براي ادامه حيات آن به پيدا كردن شريك ديگري براي تقسيم هزينه ها روي آوردند.
در آبان 1350 شركت گرومن نخستين تماس خود را با نيروي هوايي ايران بر قرار نمود كه به دنبال آن،در اسفند همان سال فرمانده وقت نيروي هوايي ،ارتشبد «حسن طوفانيان» براي اطلاع از جند و چون پروژه در جريان محرمانه ترين اطلاعات قرار گرفت. وي به عنوان مشاور نظامي شاه ،معاونت وزارت جنگ ورياست سازمان صنايع نظامي نيز را برعهده داشت .بااعلام نتايج سفر به شاه ،وي نيز تمايل خود را براي خريد جنگنده F-14 را اعلام داشت.
با اعلام ايين كه «F-14 همان جنگنده مورد نياز نيروي هوايي است» از طرف فرمانده نيرو ، نامه اي به پنتاگون براي گذراندن مراحل اداري خريد فرستاده شد،اگر چه نيروي هوايي به شركت مكدانل داگلاس نيز شانس ارايه محصول خود يعني F-15A ايگل را داد.

برای دیدن عکس در اندازه اصلی اینجا کلیک کنید . اندازه اصلی 640x435 پیکسل میباشد

يكي از نخستين خلبانان F-14 در ايران در باره ميزان علاقه مندي نيرئي هوايي به F-14 توضيح ميدهد :«چندين عامل براي گزينش F-14 به عنوان جنگنده مورد نظر داشتند ، با وجود اين كه مرز شمالي ما با شوروي و مرز با و جنوب غرب ما با عراق به وسيله كوهستان هاي مر تفع محافظت ميشد و به علاوه فرماندهي دفاع هوايي تعداد زيادي پدافند هوايي بر روي قله هاي متعدد براي پوشش بيشتر نصب كرده بودند ،اما كشوري با وسعت ايران هرگز نمي توانست نتها به پدافندهوايي متكي بتشد. تعدادقابل ملاحظه اي «نقطه كور »در كشور وجود داشت و البته گنبد سفيد ايستگا هاي راداري ما هدف خوبي حتي از فاصله 90 كيلومتري بودند.اطلاعات بدست آمده حاكي از آن بود كه شوروي در آغاز تهاجم حود به ايرا در ابتدا باد تمام قدرت در صدد انهدام اين مركز بر خواهد آمد.در جنوب ودر امتداد خليج هميشه فارس ايستگاهاي رادار ي ما به ايستگاههاي راداري آمريكا مجهز شده بودند كه حتي پس از ارتقا در شرايط مرطوب و گرم آن مناطق (كه 10 ماه از سال را به خود اختصاص مي دهد)كارايي چنداني نداشتند. تمامي رادارهايي كه در قالب كمك هاي نظامي از طريق ايالات متحده به ايران داده شده بود از فناوري روز فاصله زيادي داشتند .آنها آنچه مي خواستند به ما مي دادند نه آنچه كه ما نياز داشتيم. در سال هاي 1352 تا 1353 يك گروه از كارشناسان رادار نيروي هوايي به مطالعه در زمينه ي مشكلات رادار هاي موجود و نحوه تقويت آنها پرداختند كه نتيجه اي در بر نداشت ودر ادامه آنكه به اين نتيجه رسيدند كه براي از بين بردن مشكلات نقاط كور بايد از رادار پرنده استفاده شود در عين حال اين هواپيما مي بايست توان ايي دفاع از خود را داشته باشد بدون شك اين رادار پرنده در جنگ تحميلي 8 ايران و عراق نشان داد كه همان هواپيماي مورد نياز است .

به نقل از ماهنامه صنايع هوايي شماره 198 آذر 86

[sorna]

جنگنده چند منظوره گرپین توسط کمپانی ساب سوئد طراحی و ساخته شده است. این پرنده پرواز خود را در سال 1988 به انجام رسانیده و بالاخره در سال 1997 در نیروی هوایی سوئد وارد خدمت عملیاتی خود شد. طبق برنامه ریزی ، گرپین به تدریج جایگزین تمام هواپیماهای ویگن و دراکن شده است. JAS به معنی Jakt (جنگنده) ، attack (تهاجمی) و Spaning (شناسایی) در زبان سوئدی می باشد که نشان دهنده این است که هر فروند گرپین، توانایی به انجام رسانیدن تمام این ماموریت ها را دارد. ناگفته نماند نام گرپین نیز برگرفته از موجود افسانه ای با سر عقاب و بدن شیر است.

گرپین توسط کنسرسیوم صنعتی متشکل از ساب، اریکسون مایکروویو سیستمز، ولوایرو کورپریشن ، ساب اویونیکز و FFV ایروتک ساخته شده است. یک شرکت بین المللی متشکل از مناقصه کار اصلی یعنی ساب و کمپانی بریتانیایی BAE Systems با نام Gripen International کار بازاریابی را برای صادرات این جنگنده برعهده گرفته است و ناگفته نماند طرف بریتانیایی ارابه فرود اصلی و قسمت هایی از بال را نیز تولید کرده است.

JAS 39A گونه تک سرنشینه گرپین بوده و گونه آموزشی/عملیاتی این جنگنده با نام JAS 39B شناخته می شود که دارای تمام اویونیک و تسلیحات گونه تک سرنشینه البته بدون توپ می باشد.JAS 39C شامل هواپیماهای گروه سوم و نوع استاندارد صادراتی است که برای اولین بار در سال 2002 به نیروی هوایی سوئد تحویل داده شد. این هواپیما به نمایشگر رنگی کاکپیت، دستگاه تعبیه شده مولد اکسیژن (OBOGS) و قابلیت سوختگیری هوایی مجهز شده است. JAS 39D نوع دو سرنشینه گونه C می باشد که آن نیز مورد بهسازی های ذکر شده قرار گرفته است.



قابل ذکر است که نیروی هوایی سوئد 204 فروند از هواپیمای گرپین را سفارش داده است که 28 فروند آنها از نوع دو سرنشینه می باشند. تحویل این جنگنده ها تا سال 2007 ادامه خواهد یافت. در نوامبر سال 1998 نیروی هوایی آفریقای جنوبی 28 فروند گرپین که 9 فروند آن دو سرنشینه بود سفارش داد. قرار است کمپانی دنل ایویشن از آفریقای جنوبی قسمت هایی از بدنه مرکزی را تولید کند. اولین پرواز گرپین های آفریقای جنوبی در سال 2005 انجام گرفته و تحویل سفارش نیز از سال 2008 آغاز خواهد شد.
بعد از آفریقای جنوبی مجارستان در نوامبر سال 2001 تفاهم نامه ای را جهت اجاره کردن 14 فروند گرپین A و B به شرط تملیک به امضا رسانید که دو فروند آنها از نوع دو سرنشینه بود. البته در سال 2003 متمم این قرار داد مبنی بر تحویل هواپیماهای بهسازی شده و ارتقا یافته C و D به جای گو نه های قدیمی به قرارداد قبلی اضافه شد که این هواپیما ها از سال جاری میلادی تحویل داده خواهند شد. در ژوءن سال 2004 جمهوری چک قرارداد مشابهی را به امضا رسانید که چهارده جنگنده نیروی هوایی جمهوری چک در سال گذشته میلادی تحویل داده شدند.



کاکپیت



کاکپیت گریپن مجهز به مجموعه نمایشگر الکترونیکی EP-17 ساخت ساب اویونیکز می باشد که شامل سه نمایشگر چد منظوره و یک نمایشگر سر بالا است. نمایشگر سر پایین وسط اطلاعات تاکتیکی و نقشه کامپیوتری را نمایش داده و دو نمایشگرهای راست و چپ داده های پروازی و اطلاعات هدف دریافتی از مجموعه حساسه را نمایش می دهند. قابل ذکر است که ساب ایرواسپیس و BAE Systems با همکاری دنل کمولوس از آفریقای جنوبی یک سیستم نمایشگر یکپارچه نصب شده ذوی کلاه خلبان را برای جنگنده گرپین توسعه داده اند که بر پایه سیستم مشابه جنگنده یوروفایتر تایفون طراحی شده و به نام کبرا معروف می باشد.کبرا در جنگنده های گرپین آفریقای جنوبی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
کنترل سیستم هایی که از نظر زمانی حساس می باشند مانند تسلیحات و ارتباطات به صورت گروهی روی دسته گاز و اهرم هدایت قرار گرفته اند. سیستم کنترل پرواز نیز به صورت دیجیتالی پرواز با سیستم سه گانه سازی شده می باشد که توسط BAE Astronics و لاکهید مارتین تامین شده است.



تسلیحات

گرپین دارای هفت آویزگاه خارجی تسلیحات و بار می باشد که دو آویزگاه در نوک بال ها چهار تا زیر بالها در زیر بدنه قرار گرفته است. موشک های هوا به هوا شامل میکا ، آمرام و سایدواندر می باشد که با کد RB74 در نیروی هوایی سوئد شناخته می شود. موشک AIM-9L سایدواندر موشکی کوتاه برد می باشد که برای افزایش قابلیت های Dogfight طراحی شده است.موشک های هوا به زمین نیز شامل موشک های ضد کشتی هدایت شونده راداری Saab RBS 15 F و موشک ماوریک ساخت ریتءون است. به گونه ای جدیدتراین جنگنده در آینده مجهز به موشک های کوتاه برد هوا به هوای IRIS-T و نیز موشک های هوا به هوای فراتر از میدان دید متءور خواهند شد.علاوه بر این پرتاب موشک دورایستای KEPD 350 نیز از این جنگنده با موفقیت همراه بوده است.
توپ 27 میلیمتری ماءوزر نصب شده در داخل بدنه به صورت خودکار دارای هدایت راداری می باشد. ضمنآ نوعی غلاف شلیک راکت تیز با موفقیت روی گرپین آزمایش شده و به صورت عملیاتی روی این جنگنده مورد استفاده قرار گرفته است.



پادکارها

ساب اویونیکنز مسوول تولید مجموعه الکترونیک EWS 39 برای نصب روی جنگنده های گرپین سوئد شده است. EWS 39 یک سیستم یکپارچه جنگ الکترونیک است که هشدارهای راداری، فاصله یابی الکترونیکی و پخش تله های راداری و حرارتی را در این پرنده امکانپذیر می سازد.


رادار دوربرد پالس داپلر اریکسون


حساسه ها

رادار پالس داپلر چند منظوره اریکسون PS-05 دارای حالتهای دوربرد هوا به هوا، ردیابی در حین کاوش، ردیابی هدف چند حالته، حالت های تجسس سریع رزم هوایی و ارزیابی حمله و نو کردن داده های فراتر از میدان دید نیمه مسیر موشک است.
حالت های هوا به سطح نیز سامل تجسس و شناسایی هدف دوربرد، ردیابی هدف چند حالته ، نقشه یابی با تفکیک بالا ، مسافت یابی هوا به سطح و در نهایت متمرکز کردن پرتوی رادیویی داپلر(DBS) می باشد.
گرپین مجهز به حساسه جلونگر فروسرخ (FLIR) و سیستم جستجو و ردگیری فروسرخ ساخت IR-Otis می باشد. همچنین نه فروند از گرپین های نیروی هوایی سوئد مجهز به غلاف شناسایی ساب تک مدولار شده اند که شامل حساسه فروسرخ CA270 Optical/Recon است. البته این سیستم در سال جاری میلادی وارد خدمت خواهد شد.



ارتباطات

این هواپیما مجهز به گیرنده / فرستنده رادیویی VHF/UHF از ساب تک و کترونیکز و نیز سیستم شناسایی دوست از دشمن (IFF) تالس TSC2000 می باشد. یک خط ارتباط داده ای هوا به هوا امکان مبادله بدون تاخیر داده ها را با دیگر واحد های هوایی امکانپذیر می سازد. در نقش تهاجمی و شناسایی می توان اطلاعات کسب شده از رادار را از طریق این خط ارتباط به دیگر واحد های هوایی که در سکوت راداری در حال پرواز می باشند انتقال داد.



پیشرانه

پیشرانه RM12 از کمپاتی ولووایرو نمونه توسعه یافته پیشرانه GE F404 کمپانی جنرال الکتریک می باشد. یک سیستم کنترل دیجیتال پارامترهای موتور را تحت نظارت خود داشته و به صورت خودکار در صورت نیاز سیستم پشتیبان را فعال می سازد. همچنین یک سیستم ناظر وضعیت داده های پروازی را نشان می دهد.
برای افزایش برد یک لوله سوخت گیری هوایی نیز در این هواپیما به چشم می خورد که برای حفظ شکل آیرودینامیکی به داخل بدنه جمع می شود.


بعد از فرود از پیش بالها به عنوان سطوح ترمز کننده برای کاهش مسافت ترمز استفاده می شود


**مشخصات هواپیما**



فاصله دو نوک بال از هم : 4/8 متر
طول هواپیما شامل لوله پینو : 1/14 متر
ارتفاع : 5/4 متر
حداکثر وزن برخاست : 14 تن
حداکثر سرعت : مافوق صوت در تمامی ارتفاعات

[sorna]

هواپیمای اف-104، هواپیمایی بود که به دلیل شکل ظاهری و ویژگی های فیزیکی منحصر به فردش، موشک خلبان دار نامیده می شد. طراحی این شکاری متعلق به دوران جنگ کره است و از جنبه های گوناگون، مانند طراحی منحصر به فرد بدنه ی آن، در نوع خود بی نظیر جلوه می کند.
خلبانانی که در جنگ کره با هواپیماهای میگ 15 شوروی سر و کله می زدند، به تدریج فریاد های اعتراض خود را برای تجهیز آنان به هواپیمایی ارزانتر، مانورپذیر تر، سبک وزن تر و کاراتر در نیروی هوایی ایالات متحده بر آوردند. نتیجه، همان هواپیمای ستارفایتر بود که در آن ارتفاع گرفتن کاری سهل پنداشته شده و بر سرعت آن، وحشیانه و بی مبالات افزوده می شد. به علت اینکه این هواپیما، به عنوان جنگنده ای برای دفاع نزدیک طراحی گشته بود، برد آن قربانی امکان اوج گیری سریع شده بود. اگرچه در هنگام ضرورت شدید، این هواپیما قادر به سوخت گیری هوا به هوا بود و نیز قادر بود که تانک های سوخت اضافی را نیز حمل نماید. لازم به ذکر است که این هواپیما از موتور توربوجت مشابه موتوری که در هواپیمای فانتوم به کار رفته است، استفاده می نماید.
بال های این هواپیما، بسیار کوچک بوده و دارای طول دو سر بالی معادل حدود 7 متر بود و همین، نکته ی بسیار قابل توجهی بود که این هواپیما را هر چه بیشتر به یک موشک شبیه می ساخت. این هواپیما که به عنوان یک جنگنده برتری هوایی طراحی گشته بود، در دو مدل مهم عرضه شد. این هواپیما، مجهز به توپ یا مسلسلی چرخشی با شش لوله با نام ولکان بود که سرعت آتش بسیار بالایی را فراهم می آورد. همچنین، این هواپیما قادر به مسلح شدن به موشک های کوتاه برد گرمایاب سایدوایندر نیز بود که از این جهت، آن را به یک جنگنده قابل عملیات چه در طول روز چه در شب تبدیل می کرد. نیروی هوایی ایالات متحده، حدود تعداد سیصد فروند هواپیمای شکاری ستارفایتر را در دو مدل تک سرنشینه و دو سرنشینه تولید نمود.

این هواپیما، در سال 1952 توسط مهندس کلی جانسون، همان طراحی که هواپیمای جاسوسی خفاش سیاه یا بلک برد را هم طراحی نموده است، طراحی شده و هواپیمای آزمایشی XF-104 اولین پرواز خود را در سال 1954 به انجام رسانید. این هواپیما، اولین هواپیمایی بود که قادر به پرواز در سرعت بالای دو ماخ یا دو برابر صوت بود و البته رکوردهای فروانی را نیز در همین مورد و البته در ارتفاع بدست آورد. در 18 می سال 1958، یک فروند هواپیمای ستارفایتر مدل ای، رکورد سرعتی معادل 2.259 کیلومتر بر ساعت را به جای گذاشت. در 14 دسامبر 1959، یک جنگنده ستارفایتر مدل سی، رکورد ارتفاعی معادل 31.514 متر را به نام خود در کتاب رکورد های گینس به ثبت رساند. این جنگنده، اولین هواپیمایی بود که همزمان، رکوردهای سرعت، سقف پرواز و سرعت اوج گیری را در دست داشته و از این لحاظ بر هواپیماهای دیگر برتری داشت.
این هواپیما، در ماموریتهای ویژه قادر به حمل بمب نیز در زیر بالهای خود است. مانند هواپیمای اف-84 تاندرستریک در گذشته و هواپیمای اف-16 فالکون در حال حاضر، ستارفایتر نیز برای خدمت در نیروی هوایی کشورهای عضو ناتو برگزیده شده و در آن زمان بود که تعداد قریب به 1.700 فروند از این هواپیما، برای صدور به کشورهای دیگر تولید گردید. این هواپیما، در آن زمان به خدمت کشورهایی چون کانادا، آلمان غربی، نروژ، ایتالیا، هلند، بلژیک، دانمارک، یونان، ترکیه، اسپانیا، تایوان و ژاپن در آمد که البته هم اکنون نیز در کشورهایی چون آلمان، ژاپن و ایتالیا به پرواز پنجاه ساله خود ادامه می دهد. در کشور هایی غیر از آمریکا، در هواپیمای ستارفایتر به منظور ایجاد کاکپیت دوم برای تمرینات آموزشی دو نفره تغییراتی داده شده و البته مدل های شناسایی این هواپیمای شکاری نیز توسط کشورهای دیگر عرضه گردید که هرگز مورد استفاده آمریکا قرار نگرفت.

مشخصات:
کاربرد: جنگنده

شرکت سازنده: لاکهید مارتین

تعداد خدمه: 1 نفر

نوع موتور:یک عدد جنرال الکتریک مدلJ79-GE-3B با پس سوز و 9600 پوند تراست (هم مدل استفاده شده در فانتوم)

طول: 16.6 متر

عرض:6.6 متر

ارتفاع:4 متر

حداکثر وزن: 6050 کیلو گرم

حداقل وزن:11250 کیلو گرم

حداکثر سرعت:2.2 ماخ

حداکثر ارتفاع پروازی:68800 پا

حداکثر برد:1175 کیلومتر

[sorna]

میگ اسکات (به روسی:Скат) یکی از دو پروژه در حال توسعه پهپاد جنگی وزارت دفاع روسیه می باشد. این پهپاد جنگی دارای دو محفظه داخلی حمل سلاح می باشد که می تواند موشک به بزرگی KH-31 را حمل کند. SKAT توسط یک موتور توربوفن Klimov RD-5000B که تغییر یافته ی RD-93 است، نیرو می گیرد.
وظیفه SKAT سرکوب و حمله به دفاع هوایی دشمن می باشد. تعدادی از تنظیمات پیکربندی آیرودینامیکی این پهپاد در تونل باد تست شده اند که شامل دو بالچه کوچک نیز هست. میگ بر پیکربندی بدون دم کار می کند.
فاصله دو سر بال آناست 11.5 متر است و درازای آن 10.25 متر. بیشینه وزن برخاست آن 10 تن و بیشترین سرعتش 800 کیلومتر بر ساعت است. قالبیت حمل 2تن سلاح و دارای برد جنگی 2000 کیلومتر است.

مشخصات عمومی:
خدمه: 0
طول: 33.6 ft
فاصله دو سر بال: 37.7 ft in
نیرو: 1 × Klimov RD-5000B, ? kN (? lbf) thrust

ماکزیمم سرعت: 222متر بر ثانیه
برد: مایل1242

پهپاد پيشرفته ميگ ايكات پهپادي در كلاس پهپادهاي x45 و x47 و تارانيس و نرون هست كه يكي از دو طرح پيشرفته براي پهپادهاي

ارتش روسيه به حساب ميايد.

به گفته كارشناسان اين پهپاد يك پهپاد رادار گريز با قابليت انجام حملات تهاجمي است چون پهپادي به اين بزرگي با سرعت كم براي

انجام عملياتهاي تهاجمي نياز به اين تكنلوژي دارد زيرا با سرعت كمي كه نسبت به هواپيماهاي شكاري و قدرت مانور كم طعمه اي سهل

براي سيستمهاي پدافند وهواپيماهاي شكاري است.
اين هواپيما داراي دو مخزن حمل تسليحات ازجمله موشك هوا به زمين ( as-17 krytpon ) است.

اين هواپيما از يك موتور سابسنيك rd-5000b klimov استفاده ميكند كه به اين هواپيما سرعتي معادل 800 كيلومتر را ميبخشد.

برای دیدن عکس در اندازه اصلی اینجا کلیک کنید . اندازه اصلی 752x488 پیکسل میباشد

عرض اين هواپيما 11.5 متر.

طول ان 10.25 متر.

ماكزيمم وزن تيك اف ان 10 تن.

و برد اين پهپاد حدود 2000 كيلومتر است

برای دیدن عکس در اندازه اصلی اینجا کلیک کنید . اندازه اصلی 800x533 پیکسل میباشد

[sorna]

جنگنده L159 توسط Aero Vodochody جهت نیاز نیروی هوایی جمهوری چک به یک جنگنده چند منظوره سبک توسعه و طراحی شد.این جنگنده در دو نوع تک سرنشینه با عنوان L159 A و نمونه دو سرنشینه با عنوان L159 B توسعه داده شد. نیروی هوایی جمهوری چک سفارش 72 فروند از این جنگنده را دد که اولین تحویل به آوریل سال 2000 انجام شد و کلیه 72 فروند تا پایان سال 2003 به نیروی هوایی ارتش جمهوری چک تحویل داده شدند.در ابتدا L159 B که نمونه دو سرنشینه این جنگنده بود اولین پروازش را در ژوئن 2002 انجام داد و نیروی هوایی چک 2 فروند از این نمونه را سفارش داده است.

جنگنده L159 / ALCA بر پایه و مبنای بال و بدونه و آیرودینامیک و نهایتا ترکیبی از L39 آلباتروس Albatros و خانواده L59 که از پایه های اصلی جت های آموزشی پیشرفته هستند طراحی شده است. همچنین در این ترکیب محلق شدن یک موتور توربوفن نظامی با کارایی بالا و آویونیک و سنسورهای پیشرفته نیز جایگاه ویژه در این هواپیما دارند.
از قابلیت ها و ویژگی هایی عملیاتی این جنگنده : پشتیبان هوایی close air support / شناسایی تاکتیکی / دفاع هوایی / گشتی و مرزبان/ ماموریت های ضد کشتی / ضد شورش / و در نهایت آموزش جنگی و سلاح ها میباشد.

کاکپیت
به طور کلی آرنج( ترکیب) کابین خلبان و کنترلر ها در جنگنده آلکا 159 با یک جنگنده جدید کاملا تطبیق میکند.دید پروازی با همان HUD توانایی راستر( دیدن) ابزارهای اولیه پرواز و سیستم نشانه گیری وسلاح را دارد.** چون همانطور که میدانید HUD ها همه قابلیت ها را ندارند}
صفحه نمایش چند منظوره در نمایش پرواز و اطلاعات جهت یابی( ناویگیشن) و وضعیت سیستم های سلاح ها به کار میرود.
سیستم کنترل (HOTAS) ** فعال ساز خفه کن یا چسباندن(موتور)} به هر خلبانی این توانایی را میدهد که هواپیمای جنگی اش را بدون برداشتن دست ها یش موتورش را کم گاز یا تخته کند. کابین خلبان با زره کامپوزیت و سرامیک پرتاب شونده محافظت شده است. بقای (پرواز) هم توسط یک سیستم مخزن سوخت داخلی فراهم شده است همچنین برای ماندگاری بیشتر پرواز این جنگنده از سیستمی با عنوان OBIGGS استفاده میکند.** سیستم مولد گاز بی اثر}


کابین این جنگنده به سیستم صندلی پران و کاناپی پران( شیشه) پرش صفر VS-2 متناسب شده است.همچنین پیکربندی استاندارد این جنگنده با کیت سیستم مولد اکسیژن را شامل میشود.

سلاح ها
این جنگنده با یک سیستم مدیریت انبار استاندارد هامیلتون Hamilton مجهز شده است.این جنگنده 7 نقطه محل استقار سلاح را دارد.که در زیر هر باله 3 محل و در زیر بدنه یک نقطه وجود دارد. این جنگنده سازگار و توانایی حمل سلاح های استاندارد ناتو شامل: موشک سایدویندر AIM-9 / موشک هوا به سطح AGM-65 ماوریک راکت ها و بمب های سقوط آزاد و نیز بمب های هدایت لیزی / گان پد/ ادوات شناسایی/ غلاف های اقدام متقابل الکترونیکی (ECM الکترونیک کانترمای ژر) و تانک های سوخت رها شونده.
سیستم جنگی این هواپیما با سلاح های جدید آینده نیز انطباق پذیر است این سلاح ها شامل موشک های هوا به هوای میان برد و غلاف های مخصوص ECM /اکتشافی/جهت یابی در شب و هدف گیری است.
سیستم های اقدام متقابل
تشکیل شده از سیستم جنگ الکترونیک متقابل BAE SYSTEMS Sky Guardian
200 راداردریافت کننده خطر و78 سری 455 توزیع سیستم اقدام متقابل Vinten vicon همچنین شرایط ساخت و نصب یک غلاف الکترونیکی اقدام متقابل (جامینگ یا پارازیت انداز) نیز قراهم است.
آویونیک
سیستم آویونیک این جنگنده به صورت چنده عملیاتی و چند منظوره است به صورتی که توانایی تامین قابلیت های مشابه جریان سازی یک جنگنده خط مقدم و یا یک جنگنده ضربتی به قصد اهداف زمینی باشد.پیوستگی آویونیک از طریق یک خطوط اطلاعات ( دیتا باس) MIL-STD-1553 که توسعه آن در اینده راحت است انجام می شود.
سیستم ابزار دقیق (آویونیک) ئوظایف زیر را انجام میدهد: حس کردن هدف /کنترلر ها و نمایش دهنده ها / مدیریت مهمات / جهت یابی و شناسایی ( ادنتی فیکیشن)/ محافظت از خود ( سلف پروتکشن) و بارگذاری اطلاعات و ظبط و دریافت آنها.
جنگنده L159 A با یک رادار پالس داپلر چند حالته گریفو- ال Multimode که توسط کمپانی ایتالیایی FIAR ساخته شده است.این درحالی است که نمونه دو سرنشینه ALCA / L159 B با یک سنسور الکترواپیتیکال یا نشانگر لیزری در دماغه متناسب شده است.
هواپیما خلبان اتوماتیک و دامپر انحراف( مانع شونده از انحراف) که توسط سیستم BAE Astronics تهیه شده اند. هواپیما سیستم SAS یا اجتناب کننده از واماندگی موتور را نیز داد.
سیستم اتوماتیک قفل کننده ارتفاع ATT HLD
سیستم قفل کننده مسیر HDG HLD
و حالت CCS یا فرمان کنترل تخته گاز!!
سیستم نظارت و مراقبت (مانیتورینگ)AMOS هواپیما جمع شده است از: پردازش وظبط اطلاعات در مورد سیستم های هواپیما و بارگذاری هواپیما , تامین بازیابی اتوماتیک اطلاعات و انتقال اطلاعات توسط یک سیستم انتقال دهنده اطلاعات Fairchild به سیستم مدیریت و نگهداری هواپیما این در واقع چرخه مانیتوریگ این جنگنده است.
موتور
موتور این جنگنده مجهز شده است به یک موتور با نام Honeywell ITEC F 124-BA-100 با حداکثر تراست 28 کیلونیوتن.
سیستم نظارت موتور یا EMS به طور کامل دراختیار کنترل دیجیتال موتور یا FADEC است تا داده های اجرا شده ی مکانیکی در طی پرواز را ذخیره کنده و داده ها رادر زمین تحلیل کند.


50% سهم کمپانی Aero Vodochody از آن دولت جمهوری چک و 35% دیگر آن متعلق به شرکت بویینگ است. به هر حال در اکتبر سال 2004 شرکت بویینگ از سهم خود عقب کشید! در ژوئیه سال 2004 وزارت دفاع چک اعلام کرد که در حال برنامه ریزی است تا شمار جنگنده های سبک پیشرفته L159 را از 47 فروند ضمن خدمت به 18 فروند عملیاتی و 6 فروند ذخیره کاهش بدهد و بقیه ناوگان جنگنده های L 159 را به فروش برساند. Aero Vodochody در یک پرواز آزمایشی با L-159 سوخت گیری در حین پرواز این جنگنده را نیز برسی کرد.

[sorna]

قش اولیه E-2 فرماندهی واحد های خودی و مدیریت میدان نبرد می باشد و توسط شرکت نورثروپ گرومن تولید شده است، اولین فروند از این هواپیما در سال 1964 وارد خدمت شد. این هواپیما که دارای پنج خدمه است حد اکثر سرعتی برابر 345 مایل بر ساعت دارد و سقف پرواز آن 30000 فوت می باشد. این هواپیمای ناونشین که در نیروی دریایی ایالات متحده مورد استفاده قرار می گیرد یک هواپیمای دو موتوره توربوپراپ است که بالهای آن نیز در بالای بدنه قرار دارد، همچنین در بالای بدنه هواپیما یک رادوم به قطر 24 فوت قرار دارد. E-2 می تواند بخوبی نقش یک هواپیمای پیش اخطار و فرماندهی را برای نیروی دریایی بازی کند و در تمام شرایط آب و هوایی و همه ساعات شبانه روز به جهت انجام ماموریت های آفندی و پدافندی و جستجو و نجات و امور ارتباطی و مراقبتی (سطحی و هوابرد) مورد استفاده قرار گیرد.
Hawkeye از یک رادار کامپیوتری، سیستم شناسایی دوست از دشمن و سنسور های شناسایی اهداف زمینی و هوایی بهره می برد و می تواند با کمک سیستم های خود به تحلیل تهدیدات بالقوه از سوی اهداف سطحی و هوایی بپردازد.
.
توسعه رادارهای هوابرد در دهه پنجاه بر توسعه هواپیماهای فرماندهی و اخطار هوابرد نیز تاثیر مستقیم داشت، اولین هواپیمای پیشگام در این زمینه E-1 Tracer محصول گرومن بود که بر اساس هواپیمای ضد زیر دریایی S-2 Tracker طراحی و تولید شد و از 1954 تا 1964 در خدمت بود، در سال 1964 این هواپیما با E-2 جایگزین شد و از آن زمان تا کنون به منزله چشمان ناوگان نیروی دریایی ایالات متحده در نقاط مختلف جهان مشغول به خدمت است.

گونه فعلی E-2 که در خدمت است E-2C می باشد و از سال 73 عملیاتی شده است، این نمونه بهسازی های مختلفی را در زمینه موتورها، سیستم های راداری و کامپیوتری و نمایشگرهای داخلی از سر گذرانده است. E-2C تا کنون در کشورهای دیگری بجز ایالات متحده به خدمت گرفته شده که شامل مصر، ژاپن، سنگاپور، تایوان و فرانسه می باشد.
.

AHE جدیدترین گونه از E-2 می باشد که در حال توسعه می باشد و قرار است تا سال 2011 وارد خدمت شود، این هواپیما که برپایه E-2C در حال توسعه است از یک تکنولوژی نوین راداری بهره می برد و بهسازی های جدید آن آمادگی بیشتر و همچنین توانایی بیشتر در شناسایی اهداف هوایی و دریایی به آن می بخشد و بدین واسطه هواپیمای جدید می تواند بطور موثر تری در پشتیبانی از سیستم دفاع ضد هوایی و ضد موشکی بکار رود. وظایف E-2 جدید شامل کشف اهداف سطحی و هوابرد (نظیر جنگنده ها و موشک های کروز)، پشتیبانی از جنگنده های خودی بویژه در ماموریت های رهگیری، مراقبت و نظارت سطحی و هوابرد، کمک به عملیات های جستجو و نجات و... می باشد. این هواپیما به واقع توانایی های لازم جهت رفع نیازهای نیروی دریایی در قرن بیست و یکم را دارد.
در حال حاضر نیز E-2C در کنار دیگر رزمناو ها به عنوان یکی از اعضای اصلی ناوهای هواپیما بر در ایجاد چتر پدافندی گروه بکار می رود.

.
مشخصات:
نام: E-2 Hawkeye
کارایی: اخطار و فرماندهی هوابرد
پیمان کار: Northrop Grumman
سازنده: ایالات متحده
ورود به خدمت: 1964
خدمه: 5 نفر
طول: 57 فوت و 6 اینچ
فاصله دو سر بال: 80 فوت و 7 اینچ
ارتفاع: 18 فوت و 3 اینچ
حد اکثر وزن برخواست: 53000 پوند
پیشران: 2 x Allison T-56-A427 Turboprop Engines with 5,100 shaft horsepower each
بیشترین سرعت: 345 مایل بر ساعت
سقف پرواز: 30000 فوت
هواپیمای مشابه: یاک-44 (پروژه مربوطه لغو شده است)

E-2 ها در جریان ساقط شدن هواپیما های لیبیایی در سال 86 بوسیله F-14 های نیروی دریایی به یاری تامکت ها پرداختند، در دهه نود در جنگ اول خلیج فارس نیز شرکت داشتند و در اویل جنگ برای ساقط کردن میگ-21 های عراقی به کمک F-18 ها شتافتند، این هواپیما در جنگ با یوگسلاوی نیز وظائف خود را بخوبی به انجام رساند، همچنین در سالهای اخیر نیز در جریان اشغال عراق حضور داشت و بعلاوه در ماموریت های دیگری نظیر مبارزه با قاچاق مواد مخدر نیز در گوشه و کنار جهان بکار گرفته شده است. Advanced Hawkeye (AHE)

برای دیدن عکس در اندازه اصلی اینجا کلیک کنید . اندازه اصلی 675x450 پیکسل میباشد

[sorna]

جنگنده ای غیر متداول در جنگ جهانی دوم. بیشتر جنگنده های ایالات متحده که مجهز به موتور آلیسون بودند کارایی پایینی در ارتفاع زیاد داشتند که در این مدل جدید این مشکل رفع شد. P-38 مجهز به دو توربوشارژر ( توربینی که به وسیله دود اگزوز های موتور به حرکت در می آید و مخلوط بنزین و هوا را با فشار بیشتری به درون موتور هدایت می کند و سبب کارایی بیشتر موتور می شود. ) در عقب موتورهای خود بود. اسلحه ها بیشتر در قسمت وسطی بدنه متمرکز شده بود. این جنگنده خیلی مناسب جنگ در اروپا نبود ولی در اقیانوس آرام موفقیتهای زیادی کسب کرد. P-38F اولین مدل آماده جنگ بود. در P-38J رادیاتورهای جدیدی بکار برده شد و سبب رفع اشکال خنک کننده های موتور شد.از این جنگنده ۱۰۰۳۷ فروند ساخته شد.

مدل: P-38F
کشور سازنده: آمریکا
سال ساخت: ۱۹۴۳
عملکرد: جنگنده
خدمه: ۱
طول بال:۱۵.۸۵ متر
پهنای بال: ۳۰.۵ مترمربع
موتور: Engine 2*900KW Allison V-1710-49/53
طول:۱۱.۵۳ متر ارتفاع: ۳.۹۱ متر
برد:۱۱۲۵ کیلومتر
مینیمم وزن: ۵۹۰۲کیلوگرم -- ماکزیمم وزن: ۷۱۷۳کیلوگرم
حداکثر سرعت: ۶۲۸کیلومتر/ساعت
حدپرواز: ۱۱۹۰۰ متر
اسلحه: ۱ توپ ۲۰ میلیمتری ۴ مسلسل ۱۲.۷ میلیمتری

[sorna]

با آغاز جنگ سرد و تهدید های هسته ای غرب به ویژه با ظهور بمب افکن های بی 47 در 1951 نیروی هوایی شوروی به فکر ساخت یک رهگیر همه گونه هوایی جدید افتاد . ارزیابی های مثبتی که از لوشکین 200 و آی 320 حاصل شد ساخت رهگیر دو سرنشین ینده را تسریع کرد و گروه طراحی یاکوولف با پیشرفتی ناگهانی اولین محصول خود در این زمینه را به نام یاک 120 در مدت کوتاهی ساخت .این هواپیما در 16 ژوئن 1952 برای نخستین بار پرواز کرد و تولید انبوه این پرنده که حال به اسم یاک 25 شناخته می شد آغاز گردید به این ترتیب یاک 25 اولین رهگیر همه کاره ی روسی است که اساسا به همین منظور ساخته شد این هواپیما بیش از آنکه شبیه طرح های روسی باشد شبیه ووتوران فرانسوی است
یاک 25 دو موتور داشت که به جای قرار گرفتن درون بده در زیر بال ها نصب می شد این تدبیر از زیبایی ظاهری این هواپیما کاست ولی این عمل امنیت بیشتری داشت .این پرنده دارای راداری بزرگ بود که درون دماغه ی ین پرنده جا سازی شده بود و ورقه های زرهی اطراف کابین خلبان را می پوشاند ارابهی اصلی فرود به صورت دو چرخه ای ( پشت سر هم) قرار داشت و دو چرخ کمکی در زیر نوک بال ها برای کمک به حفظ تعادل یاک 25 قرار گرفته بود دو سر نشین بودن یاک به آن در معموریت های بلند مدت کمک شایانی می کرد مشکل اصلی یاک های 25 حفظ پایداری در زاویه های حمله ی بزرگ بود که دل مشغولی طراحان یاکووف را تشکیل می داد
در 1953 یاک 25 به خدمت نیروی هوایی شورویی سابق در آمد و به همراه جنگنده هی پرتولید کارخانه ی میگ یعنی میگ 17 پی و میگ 19 پی بازوی اصلی خط مقدم دفایی شوروی در سالهای دهه ی 50 بود به ویژگی های یاک 25 در اجرای ماموریت های محوله بر فراز نواحی شمالی عیر مسکونی خدمات مهمی انجام داد . مجموعا 480 فروند از این مدل اصلی تولید شد .
در سال 1953 مدل شناسایی یاک 25 آر نیز که مدلی دو سرنشینه بود نیز ساخته شد که یک نفر متخصص ناوبری را درون دماغه ی شیشه ای خود حمل می کرد البته این مدل یاک به موفقت نرسید زیر را که در آن سال شرکت الیوشین مدل ای ل 28 خود را برای معموریت های شناسایی ساخت و مورد استقبال سران نیروی هوایی شوروی سابق قرار گرفت در سال 1954 یاک 25 ام عرضه شد که به سیستم هوای داغ زد یخ برای بال ها و ارابه های فرود و ورودی های هوا مجهز بود و قابلیت عملکرد بهبود یافته ای داشت . این مدل تا اوایل دهه ی 60 همچنان در خدمت نیروی هوایی باقی ماند .

بر اساس طراحی یاک 25 آر مدل بمب افکن تاکتیکی سبک یاک 26 ساخته شد که در 1955 به پرواز در آمد برای تدارکات جایگاه بمب ها در این هواپیما شکل سطح مقطع بدنه ی طرح اولیه تغییر کرد و امکان حمل موشک در زیر بال ها فرا هم شد یاک 26 در پرواز آزمایشی از سرعت سوت فراتر رفت اما به دلیل مشکلات در زاویه ی حمله به تولید نرسید

در 1956 با مبنا قرار گرفتن یاک 25 و با انجام تغییرات در نوع موتور , افزودن تجهیزات جدید و طراحی دماغه ی تیز یاک 27 ساخته شد با وجود تعویض در مقاطع بال و سطوح افقی دم در این هواپیما هم مشکلات در زاویه ی حمله حل نشده باقی ماند این هواپیما هم به تولید نرسید ام پس از چندی اصلاحاتی که بر روی آن انجام گرفت به ساخت یاک 27 آر انجامید این مدل جدید که شباهتی زیاد با یاک 27 داشت نسبتا موفقتر بود و به مدد موتور های پرتوان تر در نقش یک هواپیما شناسایی سبک فراصت به خدمت در آمد و در حدود 180 فروند از آن ساخته شد

یاک 25 آر وی با اعضا دیگر خانواده کاملا متفاوت بود و مخصوصا برای اجرای عملیات های شناسایی در ارتفاع بالا تجهیز شده بود این پرنده با بالهایی بدون پس گرایی وزن کمتر , پسای القایی ضعیفتر و موتور قویتر نسبت به مدل های پایه داشت و در واقع قابلیت پرواز را در ارتفایی دور تر از برد موشک های زمین به هوا برای این پرنده ایجاد کرده بود و به همین دلیل نیاز به تقوت سازه را تقلیل می داد یاک 25 آر وی چندین رکورد جهانی به نام خود سبک کرد و تا سال های ابتدایی دهه ی 70 همچنان در نیروی هوایی باقی ماند !

__________________