گرامر ژاپني

[shirin71]

حالت て

سلام از این سری دوباره بر می گردیم سر فعل ها . تا به حال با صرف ماضی و مضارع افعال آشنا شدیم ، وقتش هست که حالا با صرف های بیشتری آشنا بشیم . دروازه ما برای آشنایی با تمام این قابلیت ها ، یاد گرفتن حالت て است .
بسیاری از مفاهیم و معانی در ژاپنی ، وابسته به این حالت هستند . شاید بشه گفت بیشترین کاربرد رو بین حالت های فعل داره . حتما در ادامه آموزش گرامر با این کاربردهای فراوان بیشتر آشنا می شید .
اما ساخت حالت て فعل که کار راحتی هم هست . البته باید نحوه ماضی ساختن افعال رو به خوبی یادگرفته باشید . تنها سختی حالت て هم همین هست .
حالت مثبت :
فعل رو به ماضی ببرید . اگه آخر اون た شد ، جاش حرف て بذارید . مثل たべた＝＞たべて
اگه آخرش حرف だ　شد ، به جاش で می ذارید . مثل あそんだ＝＞あそんで
یه جدول هم برای مثال گذاشتم .

ماضیحالت te食べた食べて行った行ってしたして遊んだ遊んで飲んだ飲んでحالت منفی :
فعل رو به حالت حال منفی می برید و به جای い از くて استفاده می کنید . به همین راحتی



منفیحالت te食べない食べなくて行かない行かなくてしないしなくて遊ばない遊ばなくて飲まない飲まなくて

[shirin71]

چند کاربرد دیگر از حالت て

سلام
در این پست با چند کاربرد دیگر از حالت て آشنا می شیم . البته نمی تونستم یک عنوان جامع برای همه اون ها انتخاب کنم ، ناچار شدم که از این عنوان استفاده کنم . حالت هایی که امروز می خواهم بگم عبارتند از :
بیان کاری که که قرار است برای آینده انجام شود

جمله حالیه

امتحان کردن
ておく :
اگر حالت て یک فعل را با فعل おく همراه نماییم ، به این معنا خواهد بود که فعل به از برای آینده انجام شده یا قرار است انجام بشود . مثلا توی فارسی می گیم : جلوتر بلیط رزرو کردم / می کنم . برای بعدا باطری خریدم
　 (جلوتر شام درست می کنم ) ばんごはんをつくっておくدیگه نیازی به گفتن نداره که اگه خواستید بگید شام درست کردید باید فعل おく رو صرف کنید . کلا در این ترکیب برای تغییر زمان و مثبت و منفی بودن عبارت فعل おく رو صرف کنید .

جمله حالیه :البته من این عنوان رو انتخاب کردم . شاید در ترجمه ها و توضیح ها یک جور دیگه باشه ، به هر حال من این جوری دوست دارم . البته باید دقت کرد که معنای عبارات رو به صورت تحت الفظی ترجمه نکرد و به صورت عبارت به اون ها عنایت داشت .
اگه حالت て یک فعل رو با いく、くる همراه کنید (آمدن و رفتن ) یه جورایی معنای جمله حالیه رو می رسونه . انگار در حالی که اون فعل رو انجام می دید یا توی حالت اون فعل هستید دارید می رید یا می آید .
けしごむ　を　だいがこうへ　もっ� � �いく
(در حالی که پاک کن را همراه داری به مدرسه می ری )

البته در این مثال یک مقدار به خاطر فعل もつ　به معنای به همراه داشتن و نگهداشتن معنای عبارت سخت به نظر می آید . ولی معنای نهایی این می شه : پاک کن رو با خودت می بری مدرسه .
حالا مثال بالا رو با فعل くる یعنی آمدن تکرار می کنیم .

けしごむ　を　いえ　に　もってくる

(در حالی که پاک رو همراه داری می آیی خونه )

البته من دیگه توضیح نمی دم که این جمله ها موضوع نداره و من همه رو به صورت مخاطب ترجمه می کنم .
مثال های دیگه ای هم می شه زد .( قدم زنان می روید ؟ ) あるいて　いくんですか
( سواره بر چرخ رفتم )じてんしゃにのって　いきました
البته دیگه نخواستم اول به صورت حالی معنا کنم بعد بگم که معنای روانش چی می شه . مثلا اولی می شه : در حالی که قدم می زنید ، می رید ؟

امتحان کردن : اگر فعل みる به همراه حالت て یک فعل دیگر استفاده بشه ، بدین معناست که فعل اول صورت گرفته به خاطر این که فاعل خودش به چگونگی اون پی ببرد .مثلا عینک را بچشم می زند تا آن را امتحان کند .
البته محض اطلاع عرض می کنم ، فعل みる یعنی دیدن .
てんぷらをたべてみました。
تمپورا را خوردم تا بفهم که چگونه است
このビルうをのんでみてください。
لطفا این آب جو را امتحان کنید.

[shirin71]

خلاصه کردن چند جمله مشابه

سلام
قرار هست این بار با نحوه خلاصه کردنه چند جمله مشابه در یک جمله رو بررسی کنیم . مثلا توی فارسی می گیم : علی زیبا است . علی دانشمند است . علی شجاع است . حالا به صورت خلاصه : علی زیبا ، دانشمند ، شجاع است . در واقع سه جمله در یک جمله .

کار در همین جا تموم نمی شه . ما می تونیم چندتا جمله فعلی رو هم با هم یکی کنیم . خوشحال شدید ، مگه نه ؟
خلاصه کردن چند جمله اسنادی :
برای این منظور می بایستی که تغییراتی در اسامی و یا صفات به کار رفته در جمله استفاده کنیم . اگه تا به حال خوب با صفت ها آشنا شده باشید ، تشخیص خواهید داد که na-adjective ها با اسم ها هم کاسه خواهند بود . ( چرا که اگه na پایانی رو حذف کنیم به اسم تبدیل می شه )
برای اسم ها : اضافه کردن حرف de　で
برای صفت های اسمی (na-adjective　) : جایگزینی حرف で با な
برای اسماء و صفت های اسمی منفی و هم چنین صفت های ذاتی : جایگزینی حرف い با くて
البته دقت داشته باشید این تغییرات در اون هایی که در وسط جمله هستند رخ می ده و نه برای آخرین عضو
حالا از هر کدوم یک مثال هم بزنیم :

かのじょは、がくせいじゃなくて、せんせい　です
اون خانوم ، دانش آموز نیست و معلمه
あなた　は　かわいくて　、　　し� � �せつで、　おかねもち　です
تو جوان ، زیبا و پولدار هستی

در مثال اول اسم مثبت و منفی داریم ( خوب البته شاید بگید که اسم منفی که خودش یک جمله است و راست هم می گید ولی در ژاپنی این رو یک جمله چسبیده حساب می کنند مخصوصا به خاطر くて انتهایی )
در مثال دوم دقت کنید که زیبا در این جمله یک صفت اسمی هست برای همین هم با で اومده .
پر واضح است که زمان جمله رو فعل اسنادی انتهایی تعیین می کنه .

ردیف کردن چند جمله :
خیلی راحت ! کافی تمام فعل های وسط جمله رو در حالت て استفاده کنید . فعل پایینی هم که به صورت اصلی استعمال می شه ، بیان می کنه که این ردیف از فعل ها در چه زمانی رخ داده اند .

しょうくとう　に　いって、ひるごはん　をたべて、いえにかえる

به کافه تریا رفته و ناهار خورده و به خونه بر می گردم .

[shirin71]

جمله های سببی

سلام
این بار قرار هست با جمله های سببی آشنا بشیم . البته منظورم از جمله سببی، جمله های شرطی نیست . اون ها رو بعدا در یک مبحث جدا مطرح می کنم .

موضوع امروز درباره جملاتی هست که از نظر معنایی با هم ارتباط دارند . مثلا یکی علت دیگری هست . یا یکی توضیحی برای دومی هست

سبب و مسبب :
هنگامی که می خواهیم بگویم جمله اول علت برای دومی بوده از این حالت ها می شه استفاده کرد :
1 - から kara
خیلی ساده است . کافی جمله علت اول آورده بشه و بعد حرف から و بعد جمله دوم . فراموش نکنید که دو جمله کامل هستند . پس اگه جمله اسنادی هست ، حتما فعل اسنادی اون رو ظاهر کنید وگرنه معنای جمله عوض می شه .
(اگه تا حالا نگفتم بگم که توی ژاپنی خیلی جاها می شه だ رو حذف کرد . مثل فارسی تقریبا . توی فارسی می شه گفت : علی شجاعه . توی ژاپنی هم شبیه به همین هست . اگه فعل اسنادی مثبت رو نیارید طرف از جیب خودش می ذاره آخر جمله )

じかんがなかったからパーティーにいきませんでした
وقت نداشتم ، برای همین به پارتی نرفتم

می شه اگه معنای جمله واضح بود ، علت یا معلول رو حذف کرد . به هنگامی که جمله معلول رو حذف می کنید ، بعد از から یک فعل اسنادی قرار بدید تا جمله کامل بشه . مثلا :

( چرا به مهمانی نیامدی ؟ ) どうしてパーティーにいきませんで� � �たか
(چون وقت نداشتم ) じかんがなかったからです

حالا تصور کنیم که شما می گید وقت نداشتید ، بعد اون می گه پس برای همین نیومدی به مهمونی ؟

じかんがなかった。
だからパーティーにいかなかったの

2- ので node :
قبلا با حرف の آشنا شدیم . یکی از کاربرد های این حرف اضافه کردن معنای توضیحی به جمله است . مثلا اگه شما به انتهای جمله خودتون اون رو بچسبونید انگار دارید یک چیزی رو توضیح می دید . در مثال بالا که انتهای جمله به からです ختم شده بود ، می شد به جای همه اون の گذاشت . یعنی می شد :

じかんがなかったの

در این جا به کاربرد ので می رسیم که همون のだ هست . در واقع ما دو جمله کاملا مستقل رو کنار هم می ذاریم به صورتی که مخاطب متوجه می شه که اولی توضیحی است برای دومی . البته می شه ので رو حذف کرد جاش から گذاشت . بیشتر توی معنا تفاوت ایجاد می کنه . چرا که から صراحت در علت و معلولی داره . به همین خاطر هم ので نسبتا مؤدبانه تر محسوب می شه . ( بی خیال )

یک نکته هم فراموش نشه : اگه خواستید به انتهای جمله اسنادی بدون فعل ので رو بچسبونید باید دقت کنید که اگر در اون اسم یا صفت اسمی هست که صرف نشده (چون صرف منفی و ماضی یه جورایی بوی فعل می ده ، اگه خوب دقت کرده باشید ) به جای ので از なので استفاده می شه .　
(من دانش آموز هستم برای همین پول ندارم ) 私はがくせいなので、おかねがない

آخرین مطلبی که باید بگم این هست که گاهی برای اختصار ので به んで ndeتغییر پیدا می کنه .

[shirin71]

پیوند دو جمله متعاند

سلام
در پست قبل نحوه اتصال دو جمله که حالت توضیحی یا علت و معلولی داشتن رو متوجه شدیم . حالا ببینیم چه جوری می شه دو جمله رو که از نظر معنوی در تقابل با هم هستند ربط داد .

این بار با کار برد のに、が、けど آشنا می شیم .


のに：
از نظر ساختاری شبیه ので هستش . بین دو جمله کامل می آید . در فارسی علی رغم ترجمه می شه . مثلا می گیم : علی رغم اینکه دانش آموز هست ، درس نمی خونه . دقیقا به همین ترتیبی که در فارسی گفته می شه ، در ژاپنی هم استعمال داره . یعنی اول جمله ای که ضمینه معنایی رو ایجاد می کنه و سپس مطلب اصلی

かのじょは　がくせいなのに、べん� � �ょうしない

(علی رغم اینکه اون دختر دانش آموز است ولی درس نمی خونه )

が、げど :
هرچیزی که در مورد から یاد گرفتیم در مورد این ها هم صادق است . یعنی بین دو جمله کامل می آیند . حتما اگه اولی جمله اسنادی هست باید فعل اسنادی اون ظاهر بشه . می شه با توجه به قرینه های موجود ، یکی از دو جمله رو حذف کرد .
شاید بپرسید فرق این دوتا با هم چیه ؟ خوب が یک مقدار ملایم تر و مؤدبانه تر هست و طبیعی تر این هست که اون رو با حالت مؤدبانه افعال ببینیم برعکس けど .
البته けど نوع مؤدبانه هم داره که けれど هست .
نکته ای که این جا باید به اون اشاره کنم این هست که بعضی وقت های بین دو جمله ای که این دو حرف می آیند هیچ تقابلی احساس نمی شه . در واقع تقابلی نیست . فقط دو تا جمله بی ربط به هم هستند ، همین .

(امروز سرم خلوته ولی فردا مشغولم )きょうはひまだけど、あしたはいそがしい

یک مثال هم از اون مواردی که گفتم دو جمله تقابل ندارند می زنم

(ماتریک رو دیدم و جالب بود ) マトリックスをみたけど、おもしろかった

[shirin71]

جملات شرطی 1

سلام
موضوع امروز جملات شرطی است . در این پست دو تا از جمله های شرطی که از نظر ساختاری راحت تر هستند رو مطرح می کنم . در پست بعدی اون هایی که یک مقدار پیچیده تر هستند .
در این جا と、ならば رو بررسی خواهیم کرد . ( آه...چه قدر امروز رسمی حرف می زنم !)



と یا نتیجه طبیعی :
اگر نتیجه طبیعی یک رویداد ، رویداد دیگری باشد از این حرف استفاده می شود . طریقه استفاده هم بسیار راحت است . ابتدا جمله شرط بعد این حرف و در نهایت جمله جزاء .
نکته ای که در استعمال این حرف بایستی دقت داشت این است که در جملات اسنادی حتما می بایست فعل بودن را ظاهر کنیم .
سوالی که مطرح می شه این هست که واقعا کاربرد این نوع شرط محدود به همین حالت است ؟ خوب نه . یعنی اینکه شما در موارد روزمره هم از این حرف برای شرط استفاده می کنید ولی معنیش این هست که این شرط و جزاء قطعی هستند گویا که نتیجه طبیعی هم دیگه محسوب می شن . زیاد بخوری دل درد می شی .
مثال هم گذاشته شده یک ذره بشتر واضح بشه :

がっこうに　いかないと　ともだちと　あえないよ
(مدرسه نری ، با دوستان ملاقات نمی کنی ها)

ならば　:
این نوع شرط از نظر ساختاری راحت هست . مثل بالا با یک فرق اساسی . نباید فعل اسنادی مثبت رو ظاهر کرد . یعنی だ نباید قبل از این حرف بیاد .
در توضیح استعمال این حرف باید بگم برای من هم سخت هست که بفهمم . مثل اینکه توی فارسی خیلی مشابه این رو نداریم . چون ما همیشه از اگر و در صورتی که و ... برای همه شرایط بهره می بریم ولی مثل اینکه در ژاپنی فرق داره . حالا برای یک بنده خدایی ایمیل زدم . اگه جواب بده شاید منم بهتر بتونم توضیح بدم
چیزی که مسلم هست اینه که شما یک سری شرایط رو مطرح می کنید و می گید که در این شرایط چه اتفاقی می افته . مثلا می گید که اگه هوا خوب باشه می رید مسافرت . یا در محاورات می گید : اگه در مورد آقای رئیس می پرسید باید بگم ...

[shirin71]

جملات شرطی 2

سلام
تا به حال با دو جمله شرطی آشنا شدیم و گفتیم که هرکدام علاوه بر معنای شرط دارای معنای ضمنی دیگری هم هستند . من از چند تا ژاپنی هم پرسیدم ، متأسفانه نتونستند فرق بین nara و to را توضیح بدن .

حالا قرار هست با قسمت پایانی این بخش آشنا بشیم . حالت ば、たら
ば :
هیچ معنایی به جز شرط نداره . محدودیت این حرف به این هست که به اسم ها و صفت های اسمی متصل نمی شه . یعنی با فعل ها و صفت های مختوم به حرف い کاربرد داره
برای استفاده از این حالت :
در مورد افعال : حرف う پایانی رو به え تبدیل کنید و ば را اضافه کنید
در مورد صفت ها و حالت های منفی مختوب به ない : حرف い را با ければ عوض کنید .

(اگه پول داشتم/داشته باشم خوب بود ، نه ؟ ) おかねがあれば　いいね
(نخوری مریض می شی ها! )　食べなければ　びょうきになるよ

たら :
مثل ば یک شرط عمومی هست . البته گفتن در این نوع شرط تمرکز روی جواب هست در بالا تمرکز بر روی شرط . حالا به ما که ربطی نداره . این ها مال زبان دان های ژاپنی .
نحوه ساخت این حالت :
هرچیزی که قرار هست شرطی بشه رو ببرید به ماضی بعد یک ら بهش اضافه کنید .
در واقع た در این جا همون علامت ماضی هست . شما اگه خواستید اسم این حالت شرطی رو بذارید حالت ら فرقی هم نداره .

(اگه پول داشتم / داشته باشم خوب بود ، نه ؟ ) おかねがあったら　いいね

خوب این ها تقریبا همه حالت هایی بود که بوسیله اون ها می شد یک جمله شرطی در زبان ژاپنی ایجاد کرد .
فقط مونده یک کلمه که باید بگم .
もし : اگه این کلمه به ابتدای جمله شرطی اضافه بشه ، معنای عدم قطعیت و احتمالی بودن اون جمله شرط و جواب رو می رسونه .

[shirin71]

توانایی بر انجام کار (Potential Form)

سلام
حتما می دونید که در فارسی وقتی می خواهیم بگوییم که قادر به انجام فعلی هستیم ، باید از فعل توانستن و هم معناهای اون به همراه یک فعل یا مصدر دیگه استفاده کرد .
اما در ژاپنی وضع کاملا متفاوت هست . هر فعلی یک حالت داره که در اون توانایی انجام فعل بیان می شه . یعنی به جای من می تونم فلان کار رو انجام بدم ، یک حالت صرفی همون فعل رو استفاده می کنند .
مثل همیشه دو دسته فعل های う、る رو داریم و چند استثنا .
فعل های う : تبدیل حرف う پایانی به え و اضافه کردن る. مثلا はなす می شه はなせる
فعل های る : تبدیل حرف る به られる . مثلا たべる می شه たべられる
اگه دقت کرده باشید خواهید دید که در این حالت همه فعل ها به فعل る تبدیل می شوند . خبر خوشی که برای شما دارم این هست که الان ما یک فعل مستقل داریم که ماضی و منفی و حالت て جداگانه از فعل اصلی خودش داره . چه هیجان انگیزه ، مگه نه ؟ ( حالا گریه نکنید ، به مرور زمان یاد می گیریم :)) )
خوب حضرات استثنا :
いる می شه できる
くる می شه こられる . در واقع می بایست می شد くられる که خوب نشده .
ある : می شه ありえる . این که استثنا نشد ؟ خوب بله . استثنای این فعل در این هست که در حال مثبت به دو صورت تلفظ می شه ありうる تلفظ دوم هست . شما خودتون رو خسته نکنید ، همون ありえる کافی هست.
یه جدول هم براتون ویرایش کردم حالش رو ببرید(البته کلمه potential رو ترجمه نکردم . هرجا خواستید در مورد این ساختار بگردید با همین کلمه انگلیسی کار کنید )

فعل های るحال مثبتPotential食べる食べられる着る着られる信じる信じられる寝る寝られる起きる起きられる出る出られる掛ける掛けられる調べる調べられるفعل های うحال مثبتPotentialローマ字ローマ字 (Pot.)話す話せるhanasuhanaseru書く書けるkakukakeru遊ぶ遊べるasobuasoberu待つ待てるmatumateru飲む飲めるnomunomeru取る取れるtorutoreru死ぬ死ねるshinushineru買う買えるkaukaeruفعل های استثناحال مثبتPotentialするできるくるこられるنکته های مهم
1 - این حالت فعل مفعول پذیر نیست . اگه خواستید مفعولش رو به صورت معنوی برسونید ، از حرف が استفاده کنید .
2 - فعل های みる و きく به معانی دیدن و شنیدن اگه به این حالت برن معنای فرصت شنیدن داشتن و فرصد دیدن پیدا کردن رو می دهند و نه توانایی رو . فعل های صحیح به شرح زیر هست :
برای دیدن : みえる . یعنی دیدنی / مرئی .
برای شنیدن : きこえる یعنی قابل شنیدن .
هر دوی این دو فعل کمی هم معنای مدح درشون نهفته است .
حالا مثال :

(توانستم از کوه فوجی بالا بروم ) 私は富士山が　のぼえれた
(می تونی کانجی بنویسی ؟ )　かんじはかけますか

[shirin71]

توانایی بر انجام کار 2

سلام قسمت قبل مطالب اصلی درباره این موضوع رو گفتم . در انتهای اون اشاره کردم که فعل های شنیدن و دیدن یک فرقی با بقیه موارد دارند . حالا چند مثال آورده می شه تا کاملا مطلب واضح بشه
علاوه بر مطلب فوق ، یک حالت دیگه هم برای بیان امکان و یا عدم امکان یک فعل وجود داره که با اسم عام こと امکان پذیر هستش
حالا چند مثال برای فعل های شنیدن و دیدن . دقت کنید تا تفاوت های دو حالت اون ها مشخص بشه

(امروز هوا آفتابی و کوه فوجی قابل رؤیت هست ) 今日ははれて、富士山がみえる
(فیلم رو مجانی تونستم ببینم ) 映画はただで見られた

همون طور که می بینید ، فعل みられる به معنای فرصت دیدن رو بدست آوردن هست ، در حالی که فعل みえる به معنای قابل رؤیت هستش . همون طور که در پست قبل اشاره کردم این یک استثنا به حساب می آید. در مورد شنیدن هم همین طور هست . اگه شما بگید きける این طور برداشت می شه که شما فرصت شنیدن رو پیدا کردید . مثلا بعد از مدت ها تونستید صدای چیزی رو بشنوید . این در حال هست که فعل きこえる معنای قابل شنیدن بودن رو می ده .

かれがいっていることがあんまりきこえなかった
(چیزی رو که اون می گفت رو خوب نتونستم بشنوم)
　ひさしぶりに　かれのこえがきけた
(بعد از مدتی طولانی فرصت شنیدن صدای اون رو پیدا کردم )

علاوه بر مطالب فوق ، یک راه عمومی هم برای بیان اینکه یک چیز امکان دارد یا نه وجود داره که اگه موضوع جمله مشخص بشه ، اون عدم یا امکان در مورد اون اثبات می شه .
مثلا می گیم :

わたしは　ふじさんをのぼることが� � �きません
در مورد من، بالا رفتن از کوه فوجی ، امکان نداره .

یا یک عبارت کلیدی در زبان ژاپنی : هم چین چیزی غیر ممکنه .

そんなことはできない

اگه دقت کرده باشید ، داریم از کلمه こと یعنی رویداد و اتفاق یا همون کار در معنای عمومیش استفاده می کنیم . توی فارسی می گیم : هم چین کاری محال هست . منظورمون شغل که نیست ، یعنی اتفاق . نحوه استفاده هم خیلی راحت هست .
هرچیزی که قرار هست مفسر こと باشه باید قبلش بیاد . حالا می خواهد جمله کامل باشه یا ضمایر اشاره و ... . این جوری یک رویداد و جمله رو به صورت یک اسم در آوردیم . بعد همانند اسم باهاش برخورد می کنیم . از فعل　する حالت امکانیش رو می گیریم یعنی できる . به جدول بالا دقت کنید .
حالا می تونیم به راحتی در مورد هر اتفاقی ، ممکن یا غیر ممکن بودنش رو بگیم . البته ژاپنی کاملا انعطاف پذیر هست ولی با این حال این فرمول رو به یاد داشته باشید خوبه .

できないا　こと +　が　＋できる + اتفاق مورد نظر

[shirin71]

باید و نباید

سلام
امروز می خواهیم نحوه بیان باید و نباید در زبان ژاپنی رو بررسی کنیم . این قسمت هم به نوبه خودش می تونه یک پرتگاه برای زبان آموزان عزیز باشه ، چرا که یک مقدار سخت تر از فارسی هست . یادمون باشه که با تمرین همه چی راحت می شه .
در آخر هم به صورت اشانتیون نحوه دادن راحت باش در ژاپنی رو بررسی می کنیم . یعنی چه جوری به یکی بگیم که چه یک کاری رو بکنه و چه نکنه عیبی نداره .
ابتداءا سه کلمه だめ、いけない、ならない می بایستی معرفی شوند .
کلمه だめ به معنای بی فایده و غیر مفید هستش . اما کاربرد گرامری اون رو نباید با معانیش قاطی کرد . این کلمه در گرامر باید و نباید یک حالت غیر رسمی است .
いけない و ならない دو کلمه هستند که حالت مثبت ندارند . برای مؤدبانه شدن می شه گفت いけません و なりません . کلمه なりません بیشتر برای بیان قوانین و ضوابط رسمی استفاده داره .
نباید :
فعل رو به حالت て می بریم . حرف は را اضافه می کنیم و در انتها یکی از کلمات بالا را استفاده می کنیم .

(از این جا نباید وارد شد ) ここにはってはだめだ

شاید تعجب کرده باشید که چرا اول نباید مطرح می شه . خوب به خاطر اینکه از نظر گرامری راحت تر هستش . این علت اصلی است .
همون طور که مطلع هستید ، ژاپنی ها ید طولایی در خلاصه کردن دارند . این قاعده این جا هم جاری شده و باعث شده یک ورژن کوتاه تر هم ایجاد بشه .این حالت بیشتر با だめ استعمال داره
به جای ては از ちゃ و به جای では از じゃ استفاده کنید .
در واقع انتهای حالت て فعل و حرف موضوعی رو با هم قاطی کردیم . همین

ここにはっちゃだめだ

باید
خوب ، بعد از بحث شیرین نباید ، به باید ها می رسیم . این جاش یک مقدار سخت هست ، دقت بیشتری داشته باشید . سه راه برای گفتن نباید به صورت رسمی وجود داره .
1 - حالت منفی فعل + と شرطی + یکی از سه کلمه
2- حالت منفی فعل + ば شرطی + یکی از سه کلمه
3 - حالت て منفی + は + یکی از سه کلمه
در بین حالت ها ، حالت 3 رو حتما می تونستید از قبل حدس بزنید چون برعکس نباید هست . حالت یک هم هیچ توضیحی نداره ، چراکه هیچ گونه تغییر خاصی در جمله ایجاد نمی شه . می مونه حالت دوم که البته با این که همه می دونن یک توضیح می دم :
اگه یادتون باشه در بحث جملات شرطی 2 گفتیم که حرف ば چه جوری باید به یک فعل بچسبه . خوب ، حالا همه می دونیم که چون فعل منفی هست ، همیشه به なければ می رسیم . در واقع بدون در نظر گرفتن نوع فعل ، همیشه عبارت なければ در حالت دوم دیده می شه . پس خیلی از این که حرف ば داره استفاده می شه حول نکنید .
دو تا خبر خوب دارم . اولی این که از بین حالت های بالا فقط حالت یک کاربرد روزانه داره . دومی این که برای دوتا حالت دیگه هم یک مخفف وجود داره که این بار واقعا مخفف هست .
در حالت 3 : なくて را با なくちゃ عوض کنید
در حالت 2 : なければ را با なきゃ عوض کنید

حتما فکر می کنید که چه مخفف های بی خودی ، مگه نه ؟ اما این طور نیست . شما بعد از انجام تغییرات بالا می تونید مابقی جمله رو حذف کنید . مثال :

(باید مطالعه کنی)　べんきょうしなくちゃ

خوب ، خبر خوب دیگه این هست که شما در مکالمات روزمره همین مخفف ها رو می بینید
آزاد باش :
این قسمت حتما مورد پسندتون واقع می شه :) . می خواهیم بگیم که هرجور راحتی . چه انجام بدی و چه ندی مشکلی نیست .
فعل رو به حالت て می بریم . حالا یا منفی یا مثبت . بعد حرف も و بعد یک کلمه مثل いい、だいじょぶ و ... که معنای خوب ، مشکلی نیست و ... بده .

(غذا بخوری هم عیبی نداره ) たべてもいいです
(غذا نخوری هم عیبی نداره ) たべなくてもいいです