نخستين روزهايي كه انسان پابه عرصه وجود گذاشت و به صورت نيمه وحشي زندگي را در غارها آغاز نمود در جستجوي زيبائيها و هنر بوده است. امروزه كه انسان متمدّن به درون غارها راه يافته ميبيند كه اكثر غارها منقوش به تصاوير گوناگون است و اين نشاندهنده ذوق و سليقه آدمي به هنر ميباشد كه از ابتداي زندگي در جستجوي زيبائيها بوده و ميخواسته آن چه در ضمير خود دارد به صورت نقش و نگار آشكار نمايد.
هنر را به هفت دسته تقسيم كردهاند كه عبارتند از :
1. نقّاشي
2. مجسّمه سازي
3. خط
4. رقص
5. موسيقي
6. تئاتر
7. سينما
نقّاشي مغز انسان را به تكاپو مياندازد تا آنكه در دل دارد به صورت تصوير نشان دهد و مجسّمه سازي تكامل هنر نقّاشي است. كشيدن خطوط و ارتباط دادن آنها بهم الفبا را به وجود آورد تا هنر نوشتن آغاز گرديد.
حركات موزون يكي ديگر از هنرها به شمار ميرود كه حاصل آن رقص و پايكوبي است و هنر پنجم بشمار ميرود. امروزه اقوام وحشي اگر چه از مزاياي زندگي خوب محروم هستند و به صورت نيمه وحشي زندگي خود را ادامه ميدهند امّا علاقه مفرط به رقص و پايكوبي دارند و از مردمان متمدّن بيشتر ميرقصند و شادي ميكنند.
تحقيقات نشان ميدهد موسيقي نه تنها در روح آدمي اثر ميگذارد بلكه در پرورش گلها و گياهان و نباتات و حيوانات اثر شگرف دارد و چوپاني كه در نواختن ني مهارت داشته باشد. گوسفندانش بهتر رشد ميكنند. موسيقي هنر پنجم شناخته شده و از هنرهاي علمي است.
الفباي موسيقي از هفت نت تشكيل شده است:
1. دو
2. ر
3. مي
4. فا
5. سل
6. لا
7. سي
كه همه آهنگها به وسيله اين هفت نت نواخته ميشود و آن را اوّلين بار شخصي به نام «گيدو» راهب ايتاليايي اختراع كرد و در توالي نتها ملودي ساخته شد. اگر چند نت در آن واحد به گوش برسد هارموني ناميده ميشود.
در سال 1965 داوود محمد بيكوف موسيقيدان آذربايجان شوروي كتابي شامل 56 ترانه «ماهني» گردآوري كرد و در باكو انتشار داد كه بعدها به وسيله خانم منيژه عليپور بازنويسي شد و در ايران چاپ و منتشر گرديد و اوّلين ترانه آن به نام «آذربايجان مارالي» ميباشد.
كتاب ديگري به نام فرهنگ موسيقي ايران شامل لغات، اصطلاحات، اسامي موسيقيدانان و الحان موسيقي و غيره به كوشش ارفع اطراحي جمعآوري و چاپ و منتشر شده است و براي هر لحن و نوع آهنگ شعري گنجانيده شده كه براي نمونه چند بيت از آنها ذيلاً نشان داده ميشود.
مغنّي بـــــزن چنگ بـــــر ارغنــــــــون ببــــر از دلم فكـــــر دنيــــــاي دون
« حافظ »شنيدم كه چون غم رســــــاند گـــــزند خـــــروشيــدن دف بـــــود سودمند
« حافظ »همچو چنگم سرتسليم و ارادت در پيش توبه هر ضرب كه خواهي بزن و بنوازم
«سعدي»افتد عطارد در وحل آتش درافتد در زحل زَهـــره نماند زُهره را تا پرده خرّم زند
«مولوي»چنان بر ســــاختي الحـــــــان مــــوزون كه زُهـــره چـــرخ ميزد گرد گردون
«نظامي»زن چنگ زن چنگ در بــــــــر گرفت نخستين ، خـــروش مغان بر گرفت
«فردوسي»بلبل باغي به باغ، دوش نــــوائي بــزد خــــوبتـــــر از باربد، نغز تر از بامشاد
«منوچهري»بشنو و نيكو شنـــــو، نغمه خنياگــران به پهلـــواني سماع، به خسرواني سرود
«مسعود سعد سلمان»ز صد دستــــــان كه او را بود در ساز گــزيده كــــردسي لحن خوش آواز
«نظامي»گهي سماع زني گاه بربط و گه چنگ گهي چغانه و طنبور و شوشك و عنقا
«فرخي سيستاني»باربد موسيقي دان معروف در باره خسرو پرويز ساساني آهنگهاي مختلفي ميساخت بطوري كه در هر روز يك آهنگ و در سال 360 تغمه ساخته ميشد مانند نغمههاي
1.معروف
2.گنج آباد
3.آرايش خورشيد
4. نيمروز
5.نوروز
6.كبك دري
7.كيخسرو
8.سبزه در سبزه
9.مهرگان
10.مرواريد و غيره...
كه در ميان اين نغمات آهنگ نوروز هم اكنون در دستگاه همايون نواخته ميشود. براي آشنايي بيشتر با موسيقي توجّه خوانندگان محترم را به مطالعه كتابهاي زير جلب مينمايد. البته كتاب در اين باره بيشتر است.
1. سرگذشت موسيقي ايران روح الله خالقي
2. نظري به موسيقي روح الله خالقي
3. تأليفات ابوالحسن صبا
4. بحور الحان فرصت الدّوله شيرازي
5. موسيقي براي همه عزيز شعبان
6. موسيقي نظري علينقي وزيري
7. تئوري موسيقي مصطفي پورتراب
8. رديف آوازي محمود كريمي
9. مقاصد الحان عبدالقادر مراغي
10. كاوش در قلمرو موسيقي ايران پرويز منصوري
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)