آموزش زبان استانبولی

[shirin71]

تمرین 3

عایشه در فروشگاه
Ayşe alışverişte

Ayşe
Afedersiniz! Portakallar kaç lira?
عذر می خواهم! پرتقال چند لیر ؟

فروشنده
Kilosu beş yüz bin lira.
کیلویی 500 هزار لیر

Ayşe
Çok pahalı değil mi?
خیلی گران نیست ؟

فروشنده
Haklısınız. Ama mevsim bitmek üzere.
حق با شماست ولی فصل آن در حال تمام شدن است.

Ayşe
Bendaha ucuz bir meyve satın almayı tercih ederim.
من ترجیح می دهم که میوه ارزان تری بخرم.

فروشنده
Anlıyorum. Size elma vereyim.
صحیح است برایتان سیب بدهم .

Ayşe
Elmalar kaça?
سیب چند هست

فروشنده
Onların kilosu iki yüz yetmiş bin Lira.
قیمت آن ها کیلویی 270 هزار لیر است

Ayşe
İkibuçuk kilo verir misiniz?
آیا می توانید 2 کیلو و نیم به من بدهید ؟

فروشنده
Buyurun hanımefendi. Başka arzunuz?
بفرمایید خانم محترم امر دیگری نداشتید ؟

Ayşe
A! evet. Biraz da üzüm almak isterim. Üzümler kaça?
اوه بله کمی هم انگور می خواهم انگور چند است ؟

فروشنده
Beşyüz elli bin lira. Ne kadar istersiniz?
550 هزار لیر چند کیلو می خواهید

Ayşe
Teşekkürler, kalsın. Sizin fiyatlarınız sanırım biraz yüksek.
نه خیلی ممنون . منصرف شدم مثل اینکه قیمت های شما کمی بالاست

[shirin71]

رنگها در زبان ترکی استانبولی



beyaz
سفید

yeşil
سبز

siyah-kara
سیاه

mor
بنفش

kırmızı
قرمز

kahverengi
قهوه ای

sarı
زرد

pembe
صورتی

mavi
آبی

gri
خاکستری

turuncu
نارنجی

lacivert
لاجورد

[shirin71]

حروف بی صدا:

حروفی كه به هنگام تشكيل آن ها در مجاری توليد صدا به يك مانع برخورد می كنند.به دليل بيشتر بودن تعداد نقاط تشكيل حروف بی صدا تعداد آنها از حروف صدادار در همه زبان ها بيشتر است.در تركی تركيه هم از ۲۹ حرف آلفابه ۲۱ عدد بی صداست.حروف بی صدا به تنهايی كلمه و يا هجا را تشكيل نمی دهند و نمی توانند به تنهايی تلفظ شوند.به همين دليل به هنگام شمردن آن ها به قبل و يا بعد از آن ها يك حرف صدادار اضافه می شود مانند:ef, el, es, en و در تركی:be,ce,çe,de,fe,ga,ge,he(ha),je,ke,le,me, ne,pe,re,se,te,ve,ye,ze.

توجه كنيد كه گفتن حروف مثلا به صورت em يا en در تركی اشتباه است.و به ويژه اينكه در كلمات مخفف يا سرنام تركی (kısaltma) بايد همانگونه كه در تركی گفته می شوند تلفظ شوند.مثلا كلمه BBC به دليل اين كه غير تركی است می تواند bi bi si تلفظ شود اما TR كه مخفف تركيه است بايد به صورت te re گفته شود.

حروف بی صدا بر اساس تون صدا و يا درجه تماس شان و يا نقطه ای كه در آن تشكيل می شوند در گروه دسته بندی می شوند:

۱.بر اساس تونی كه دارند:حروف b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z كه به هنگام تشكيل تارهای صوتی را می لرزانند tonlu گفته می شوند.و بقيه حروف بی صدا ç, f, h, k, p, s, ş, t را حروف tonsuz می گويند.اما tonluها در گروه tonsuz معادل هايی دارند.كه در زير می بينيد.البته حروف l,m,n,r,y اين گونه نيستند.
p-b ç-c t-d k-g f-v h-ğ s-z ş-j

۲.بر اساس درجه تماسشان:حروف b,c,ç,d,g,k,p,t ıه به هنگام تشكيل با بستن مجاری هوايی و پس از آن باز كردن يكباره تشكيل می شوند و شكل انفجاری دارند süreksiz می گيويند.حروف f,ğ,h,jl,m,n,r,s,ş,v,y,z كه در تشكيلشان مجاری هوايی به طور كامل با هم در تماس نيستند و تا حدودی باز هستند.و در هنگام تشكيل تلفظشان كمی بيشتر از süreksizها زمان می برند sürekli می می گويند.﴿در تركی جديد sürek و süre در يك معنا به معنی زمان و وقت به كار می روند﴾

۳.براساس نكته ای كه تشكيل می شوند :حروف ünsüz گاهی بر اساس جايی كه در مجاری تشكيل صدا ايجاد می شوند هم تقسيم بندی می شوند.

[shirin71]

ویژگی های اصوات در زبان ترکی
۱.اولين ويژگی كه باعث متمايز شدن زبان تركی از ديگر زبان ها می شود هماهنگی اصوات ﴿ses uyumu﴾ است.در تركی تركيه چهار قانون در باره هماهنگی صداها وجود دارد.كه سه تا از آنها را به طور مختصر شرح می دهم:

آ﴾:هماهنگی صدادارها-قانون اول﴿هماهنگی حروف نازك و حروف خشن﴾

بر اساس اين ويژگی در زبان تركی هجاهای دارای حروف صدادار خشن﴿art,kalın﴾ شامل ﴿a,ı,u,o﴾ فقط به دنبال حروف صدادار خشن و هجاهای دارای حروف صدادار نازك ﴿ince,ön﴾ شامل ﴿e,i,ö,ü﴾ فقط به دنبال حروف صدادار نازك می آيند.مثال:soyunuz , sevgisiyle.

اگر به مثال ها توجه كنيد خواهيد ديد كه در يك كلمه تركی همه حروف صدادار﴿﴾ يا نازك و يا خشن هستند.بر همين اساس كلمات در زبان تركی به دو گروه اصلی تقسيم می شوند.اما برای اين قانون استثناهايی هم وجود دارد:

۱.در كلماتی كه در اصل از اين قانون پيروی می كنند اما به دليل رخدادهای صوتی امروز به نحو ديگری تلفظ می شوند: elma < alma, anne < ana, hani < kanı, hangi < kangı, inanmak < ınanmak

۲.وندهای daş, ken, ki, layın /leyin, mtırak, yor.مثال:
dindaş, azken, çokken, iyiyken, yoldaki, onunki, akşamleyin, sabahleyin, yeşilimtırak, biliyor

ب﴾:هماهنگی صدادارها-قانون دوم﴿هماهنگی حروف راست و حروف گرد﴾

بر اساس اين قانون در كلمه های تركی بعد از هجاهای دارای حروف صدادار راست﴿﴾ فقط هجاهای دارای همين صداها اول و بعد از هجاهای دارای حروف صدادار گرد فقط هجاهای دارای همين صداها می آينددوم.مثال برای قسمت اول:açık, sıcak; sevgi, ince
a → a, ı
e → e, i
ı → ı, a
i → i, e

مثال برای قسمت دوم duncular, unutulmayanlar, gözlerin, gülümse
o → u, a
ö → ü, e
u → u, a
ü → ü, e

﴿همانطور كه می بينيد حروف ö,o فقط در هجاهای اول می آيند.﴾

توجه:در كلمات تركی بعد از حروف صدادار راست a , ı حروف صدادار راست e , i و بعد از حروف صدادار گرد o , u حروف صدادار گرد ö , ü نمی آيند.بنابراين اينكه بگوييم "كلماتی مانند Anne , Elma قانون اول وجود ندارد اما قانون دوم رعايت می شود" اشتباه است.

در اين دو قانون يك حرف صدادار هماهنگ با حرف صداداری است كه قبل از آن در هجای پيشتر آمده است.مثلا در كلمه "sormadı" اينكه پس از صدای "o" صدای "a" آمده بر اساس قانون هماهنگی حروف صدادار گرد﴿قسمت دوم از قانون دوم﴾ و اينكه بعد از حرف"a" حرف "ı" آمده بر اساس قانون هماهنگی حروف صدادار راست ﴿قسمت اول از قانون دوم﴾ است.

همچنين در كلمات مركب اين هماهنگی اصوات وجود ندارد:delikanlı, gecekondu, Bakırköy, demirbaş, hanımeli, yelkovan.

ج﴾:هماهنگی حروف بی صدا

در كلمات تركی حروف بی صدای توندار شامل﴿b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z﴾ باهم و حروف بی صدای غيرتوندار شامل﴿ç, f, h, k, p, s, ş, t﴾ باهم می توانند بيايند.مانند: aş-çı, at-kı, iş-çi, taş-tan, Türk-çe.

[shirin71]

ویژگی های اصوات در زبان ترکی(ترکیه ای) 2

در پست قبلی سه مورد از قوانين هماهنگی اصوات در زبان تركی را گفتم.امروز مورد چهارم و ۷ ويژگی ديگر اصوات در تركی تركيه:

د:﴾قانون هماهنگی ميان حروف صدادار و بی صدا

در كلمات تركی حروف صدادار خشن با حروف بی صدای art damak و حروف صدادار نازك به همراه حروف بی صدای ön damak می تواند بيايد.

۲.در زبان تركی حروف صدادار o , ö فقط و فقط در هجای اول می آيند﴿به استثنای وند yor در افعال﴾.كلماتی كه در آنها اين صداها در هجاهای ديگر می آيند جزو كلمات دخيل محسوب می شوند.مانند:biyografi, fizyoloji, monitör, otomobil, profesör, traktör.

۳.در زبان تركی حرف صدادار كشيده وجود ندارد.كلمات دارای صداهای بلند كلمات غيرتركی اند.مانند:câhil, mâvi, millî, nâhoş, perîşân, şâir, târîh, vazîfe.

البته بر اثر بعضی از رخدادهای صوتی در برخی كلمات تركی اين حروف پديد آمده اند.مانند ekî < pek iyi.

۴.در تركی حرف "a" نازك ﴿فتحه﴾ و " l " نازك وجود ندارد.harften, hakikate, saati, sıhhatli, şefkâtini; alkollü, hâlâ, hayâl. در اين كلمات قانون هماهنگی اصوات رعايت نمی شود.

۵.به دليل وجود نداشتن حروف عربی همزه و عين در كلمات عربی وارد شده به تركی اين حروف می افتند و تلفظ نمی شوند.bāzen, mānā, mēmur, şāir,tēsir, yâni.اگر قبل از آين حروف حرف صداداری نيامده باشد در اين صورت اين حروف كشيده تلفظ می شوند.در كلمات عربی دخيل در تركی حروف عين و همزه عربی با يك آپستروف نشان داده می شود.اما در كلمات عربی كه معادل تركی آنها رايج نيست و يا معادلی برای آنها يافت نشده است در سالهای اخير از نوشتن با آپستروف خودداری می شود.مانند:
san’at, meb’ûs, me’mûr, te’sîr, te’sîs > sanat, mebus, memur, tesir, tesis.

۶.به دليل اينكه در تركی دو صدادار به دنبال هم نمی آيند اگر بعد از كلمه ای كه به صدادار ختم می شود پسوندی بيايد كه با يك صدادار شروع می شود ميان آنها يك "y" ميانجی گذاشته می شود
مانند:iki - y - e, soru - y - u, bekle - y - en, söyle - y –ecek.

در يك كلمه دو صدادار پشت سر هم نمی آيند.مگر در كلمات دخيل:aile, ait, fail, fiil, muamele.

۷. در زبان تركی در يك هجا فقط يك صدادار می آيد.در كلمه ای كه غير از اين باشد آن كلمه دخيل است.مانند:kau-çuk, kua-för, koo-peratif, sua-re.

۸.در تركی تركيه كلمه دارای تشديد وجود ندارد.dikkat, himmet, şedde, bakkal, dükkan, millet, teşekkür.

البته كلمات Anne <ana, belli, bellemek, elli <elig استثنا هستند.

[shirin71]

ویژگی های اصوات در ترکی (ترکیه ای)3

۹.در ريشه كلمات بيش از دو حرف بی صدا در كنار هم نمی تواند بيايد.كلماتی نظير Elektrik, kontrol, quartz, sfenks, strateji, thyssen از زبانهای غربی وارد تركی شده اند.دقت كنيد كه در كلماتی مثل Türkçe, sertlik از سه حرف بی صدايی كه در كنار هم آمده اند، دو حرف مربوط به ريشه كلمه و حرف ديگر مربوط به پسوند است.

۱۰.كلمات و هجاهای تركی با دو حرف بی صدا شروع نمی شوند.blok, bravo, grup, klâsik, kral, kontrat, spor, stop, stres, plâj, program, tren از زبانهای ديگر وارد شده اند.البته در زبان گفتار ميان دو حرف بی صدا يك حرف صدادار قرار داده می شود.kıral, sipor, tiren و ...

۱۱.كلمات تركی با حروف c, ğ, l, m, n, ñ, r, z آغاز نمی شوند.كلمات موجود در زبان كودكان﴿cici, mama, meme, ninni و ...﴾ و كلمات ne و كلماتی كه از ne درست شده اند﴿nasıl (<ne asıl), ne, neden, nere, nereden, nereye, nice, niçin, nine, nitelik﴾ استثنا هستند.

۱۲.حروف b, c, d, g در پايان كلمات تركی يافت نمی شوند.در كلمات دخيل اين حروف به معادلهای خشن خود يعنی p, ç, t, k تبديل می شوند:
Ahenk < âheng, fert < ferd, ihraç < ihrâc, kitap < kitâb, kalp <kalb

اگر به اين كلمات پسوندی كه با يك حرف صدادار شروع می شود اضافه گردد حروف بی صدای خشن تبديل به معادلهای نرم خود می شوند.ihtiyâc > ihtiyaç > ihtiyacı; mektûb > mektup > mektuba.همچنين كلماتی مثل Ad, sac, od, öd استثنا هستند.

۱۳.در كلمات تركی حروف f, h, j, v وجود ندارند.كلمات filiz ، vicdan ، pijama دخيل هستند.حرف j در زبان گفتاری مردم c تلفظ می شود.حرف v كه در برخی كلمات تركی وجود دارد يا تبديل شده b و يا g/ğ هستند و يا در مثال vur بعدا به كلمه اضافه شده اند.öfke <öbke، hani < kanı، ev < eb، vur <ur

۱۴.در پايان هجاها و كلمات تركی به غير از جفت های بی صدای زير گروه های بيصدا يافت نمی شود:

lç, lk, lp, lt مانند : ölç; ilk, kalk; alp, kulp; alt, bunalt, salt.
nç, nk, nt مانند : dinç, genç, gülünç, sevinç; denk; ant, kunt.
rç, rk, rp, rs, rt مانند : sürç, burç; bark, görk, Türk; sarp, serp; sars, pars, ters;art, kart, kurt, ört, yırt, yurt,yoğurt.
st مانند : ast, üst.

كلمات Aşk, arş, çift, disk, felç, film, fötr, harf از زبان های ديگر وارد شده اند.

در كلمات عربی و فارسی ای كه هماهنگ با اين ويژگی نيستند، در ميان دو حرف بی صدا يك حرف صدادار قرار داده می شود كه به هنگام اضافه شدن پسوند و يا كلمه ای ديگر اين حرف می افتد.مانند:
akıl (< akl) - aklı, fikir (<fikr) - fikre, ömür (<ömr) - ömrü

۱۵.حرف بی صدای I مخصوص زبان تركی است.در اكثريت قريب به اتفاق زبانهای غربی و عربی و فارسی اين حرف وجود ندارد.كلمات ılık, sıcak, yıldırım تركی هستند.

۱۶.در كلمات تقليدی از طبيعت هيچ محدوديتی از نظر ويژگی های فوق الذكر وجود ندارد.اين كلمات می توانند با هر حرفی شروع شوند و به پايان برسند و در خود هر حرفی داشته باشند.اين كلمات به عنوان كلمات تركی پذيرفته شده اند:dank, fıs fıs, fingirti, fiskos, fokurtu, hışırtı, hoppala, horultu

۱۷.در كلمات زبان كودكانه هم ويژگی های صوتی مورد بررسی قرار نمی گيرند:
baba, bibi, cici, dede, lala, kaka, nene, mama, meme,...

كلماتی كه از زبانهای ديگر وارد تركی شده اند با يك يا چند ويژگی صوتی تركی هماهنگ نيستند.در نتيجه كسانی كه آگاه به اين ويژگی ها هستند بدون نگاه كردن به ديكشنری ﴿به استثنای كلماتی كه تصادفا با اين قوانين هماهنگ هستند﴾ متوجه تركی بودن يا نبودن آن آنها خواهند شد.

Bir türkçe atasözü:
3 kurşluk insana 5 kuruçluk değer verirsen seni 2 kuruşa satarmış

[sorna]

صداشناسی
صدا
كوچكترين جز هر زبان را كه قابل تجزيه به اجزاي ديگر نيست را صدا گويند.اگر بپذيريم كه زبان از صداهاي آن تشكيل مي‌شود و همچنين اينكه ابتدا سخن گفتن و سپس نوشتن به ميان آمد مي‌توانيم به اهميت صداها در زبان پي ببريم.صداها كه به تنهايي معنايي ندارن با هم‌ديگر هجاها و هجاها با هم‌ديگر كلمه‌ها و كلمه‌ها هم با هم‌ديگر جملات را تشكيل مي‌دهند.


تشكيل صداها
هنگامي كه هوا از شش‌ها بيرون داده مي‌شود و از مجاري ناي و دهان و بيني گذشته و ارگان‌هاي تنفسي به مم‌ديگر نزديك يا يا تنگ و برجسته مي‌شوند صدا تشكيل مي‌شود.
به دليل محدود بودن امكان‌هاي حنجره‌اي در انسان صداهايي هم كه انسان مي‌تواند دربياورد محدود است.با اين‌:ه بسياري از صداهاي زبان‌هاي مختلف با يك‌ديگر مشترك‌اند ولي در عين حال بعضي صداها فقط مخصوص يك يا چند زبان هستن. مانند: ñ, ı(نون غنه) , ö , ü براي تركي و حرف عين براي عربي.به دليل لين‌كه حروف ç , ı , ö , ş , ü مخصوص تركي هستند و نوشتن اين حرف‌ا مستلزم نصب چند نرم‌افزار كوچك در ويندوز هست از اين‌رو گاهي نزديك‌ترين حرف‌ها به اين‌ها (c, i , o, s ,u) را در هنگام نوشتن مي‌نويسند.

هر زباني صدهاي مخصوص به خود را دارد.زماني‌ كه كودك در مرحله زبان باز كردن است كم‌كم صداهايي را كه مي‌شنود را تقليد كرده و حنجره او با آن‌ها پرورش مي‌يابد.بعد از اين دوره شكل‌دهي به صداها با توان بيشتر انجام مي‌پذيرد.


رابطه صدا و حرف و الفبا
نماد صدا در نوشتار حرف است.در تركي ميان صدا و حرف رابطه‌اي متوازن يا متساوي برقرار است.همان‌طور كه يك صدا با يك حرف نشان داده مي‌شود، به هنگام خواندن يك حرف نيز تنها يك صدا از دهان خارج مي‌شود.يعني صداهايي مانند a , b , c , d در نوشتار فقط با يك حرف نشان داده مي‌شود.در زبان آلماني صداي "ش" با حروف sch نشان داده مي‌شود كه اين وضعيت در تركي وجود ندارد.مثلا در كلمه Türk چهار صدا و در نتيجه چهار حرف وجود دارد.اساس زبان صداست.يك صدا در زبان‌هاي مختلف با حروف متفاوتي نشان داده مي‌شود.چيزي كه متغير است نه صدا كه حرف است.مثلا صداهاي زبان تركي از ابتدا تا كنون با الفباهاي كؤك‌تورك تا الفباي لاتين نوشته مي‌شود در حاليكه صداها همان صداهاي سابق هستند.

در تركي تركيه‌اي به حروف الفبا كه از ترتيب نماد صداها تشكيل مي‌شود آلفابه(alfabe) گفته مي‌شود كه از ابتداي حروف α (آفا) و β (بتا) به ميان آمده است.بعضي از زبان‌شناسان با اين توجيه كه در كلمه الفاي عربي از حروف الف و باء تشكيل مي‌شود امروز از كلمه abece (آ‌ب‌ج) استفاده مي‌كنند.
سيستم رسمي موردقبول ملت‌ها براي آموزش و انتشارات را الفباي رسمي گويند.براي از بين بردن شلوغي نماها در الفباهاي رسمي بيشتر مواقع صداهايي كه به يكدگير نزديك هستن را با هدف آسان‌تر كردن زبان با يك نماد نوشته و آن‌ها را به كم‌ترين مقدار ممكن كاهش مي‌دهند.به عبارت ديگر الفياي رسمي هيچ‌گاه نمي‌تواند همه صداهاي زبان را نشان بدهد.به همين دليل زيان‌شناسان از الفباي علمي و يا الفباي ترانسكريپسيون استفاده مي‌كنند كه براي نشان دادن همه اصوات زبان و بررسي لهجه‌هاي يك زبان به كار مي‌رود.

[sorna]

الفبای ترکی استانبولی

الفبای ترکی استانبولی با حروف لاتین می باشد و دارای تفاوتهایی نسبت به الفبای لاتین سایر زبانها می باشد. آن شامل 29 حرف است.

A مثل: (آدم) adam
صدای ( آ)

M مثل: (مدرسه) mektep
صدای ( م)

B مثل: (صلح) barış
صدای ( ب)

N مثل: (نفس) nefes
صدای ( ن)

C مثل: (جان) can
صدای (ج)

O مثل: (افتخار) onur
صدای ضمه یا همان O انگلیسی

Ç مثل: (سریع) çabuk
صدای ( چ)

Ö مثل: (مرگ) ölüm
این هم یکی از حروف اختصاصی ترکی است.اما تلفظ آن شبیه تلفظ حرف o در کلمه world است.مانند söyle(بگو)

D مثل: (آهن) demir
صدای ( د)

P مثل: (انگشت) parmak
صدای ( پ)

E مثل: (دست) el - (قبیله) el
کسره و البته این حرف هم برای صدای کسره و هم برای صدای فتحه به کار می رود.در بسیاری از کلمات ترکی ترکیه صدای فتحه و کسره شبیه هم تلفظ می شود.در این باره که آیا در ترکی قدیم کسره و یا فتحه وجود نداشته نظر قطعی وجود ندارد.

R مثل: (رویا) rüya
صدای ( ر)

F مثل: (کارخانه) fabrika
صدای ( ف)

S مثل: (زرد) sarı
صدای ( ز)

G مثل: (شب) gece
صدای ( گ)

Ş مثل: (آبشار) şelale
صدای ( ش)

Ğ مثل: (معلم) öğretmen
صدای ( غ )(که گاهی به صورت ی و گاهی اصلا تلفظ نمی شود)مانندağız(دهان)

T مثل: (داس) tırpan
صدای ( ت)

H مثل: (خبر) haber
صدای ( ه - ح )

U مثل: (پرواز) uçuş
صدای ( او) در برخی موارد ( یو )

I مثل: (کارگر) ırgat
این حرف یکی از حروفی است که تقریبا مختص زبان های ترکی است.مانند batı(غرب) که ( ای ) ساکن را میدهد
مثل حرف ( ع ) تلفظ می شود مثلا تلفظ کارگر در استانبولی می شود عرقات به صورت ساکن

Ü مثل: (وطن) ülke
این حرف در زبان های فرانسه و آلمانی و بعضی دیگر از زبان ها وجود دارد.مانند ünlü(مشهور)
صدای این حرف صداییست مابین ( O ) انگلیسی و او در فایل صوتی ذکر گردیده است

İ مثل: (انسان) insan
صدای ( ای) کشیده

V مثل: (دارایی) varlık
صدای ( واو )

J مثل: (ژاله) jale
صدای ( ژ )

Y مثل: (دروغ) yalan
صدای ( حرف ی یا همون یا)

K مثل: (مقابل) karşı
صدای( ک) (که تلفظ های گوناگونی دارد گاهی به صورت نازک و گاهی به صورت ضخیم)مانند kaş(ابرو)

Z مثل: (ظلم) zulüm
صدای ( ز )

L مثل: (بندر) liman
صدای ( ل)

1- کلمه el اگر با صدای اَ تلفظ شود دست و اگر با اِ تلفظ شود قبیله معنی می دهد.

2- در ترکی استانبولی هیچ کلمه ای با این حرف آغاز نمی شود و اکثرا در وسط کلمه میاید. البته به ندرت صدای (غ) می دهد.

3- در ترکی استانبولی صدای خ وجود ندارد و کلمات دارای صدای (خ) با صدای (ه) تلفظ می شوند.

4- این صدا، ما بین (ای) کشیده و (اِ) قرار دارد و اکثر کوتاه تلفظ می شود مثل همون مثال.

5- در ترکی استانبولی بسیاری از کلمات که در زبان آذری به صورت (ق) تلفظ می شوند، با صدای (ک) تلفظ می شوند. مثلkalem که به معنی قلم میباشد. ضمنا توجه داشته باشید که صدای (ک) در کلمه "kitab" به صورتی دیگر تلفظ می شود.

6- این حرف ما بین (اُ) و (او) قرار دارد و هنگام تلفظ لبها بیشتر به طرفین باز می شوند.

7- این صدا ما بین (او) کشیده و (اُ) کوتاه تلفظ می شود و هنگام تلفظ لبها بیشتر به طرفین باز می شوند.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
فایل صوتی تکرار این حروف
Alefba.wav - File Shared from Box - Free Online File Storage
ممکن است در حین تکرار به حروف دیگری بر خورد کنید که تماما اینها هستند

آدم ------------(A) adam
صلح -------------(B) barış
جان ------------(C) can
سریع ------------(Ç) çabuk
آهن ------------(D) demir
E)دست ------ el طایفه -------- el
کارخانه ------------(F) fabrika
شب ------------(G) gece
معلم -------------(Ğ) öğretmen
خبر --------------(H) haber
کارگر -------------(I) ırgat
انسان -------------(İ) insan
ژاله ------------(J) jale
مقابل ------------(K) karşı
بندر ------------(L) liman
مدرسه ------------(M) mektep
نفس -------------(N) nefes
افتخار -------------(O) onur
مرگ ------------(Ö) ölüm
انگشت -------------(P) parmak
باد ------------(R) rüzgar
زرد -------------(S) sarı
آبشار -------------(Ş) şelale
داس -------------(T) tırpan
پرواز ------------(U) uçuş
وطن ------------(Ü) ülke
دارایی ------------(V) varlık
دروغ ------------(Y) yalan
زهر ------------(Z) zehir

[sorna]

نکات پایه گرامری(ضمایر)

ضمایر Zamirler :
ضمایر شخصی فاعلی : Şahıs Zamirleri
من .......... ben
تو .......... sen
او .......... o
ما .......... biz
شما .......... siz
آنها، ایشان .......... onlar

ضمایر شخصی مفعولی : Nesnel Zamirleri
مرا، به من .......... beni, bana
ترا، به تو .......... seni, sana
او را، به او .......... onu, ona
ما را، به ما .......... bizi, bize
شما را، به شما .......... sizi, size
آنها را، به آنها .......... onları, onlara

ضمایر ملکی : İyelik Zamirleri
مال من .......... benim
مال تو .......... senin
مال او .......... onun
مال ما .......... bizim
مال شما .......... sizin
مال آنها .......... onların

کاربرد ضمایر با شکل افعال
کاربرد این ضمایر در جملات با اشکال خاص افعال و سایر کلمات از جمله اسمها همراه هستند. مثالهای زیر کاربرد این ضمایر را به خوبی روشن خواهد نمود.

ضمایر فاعلی
من می روم .......... Ben gidiyorum
تو می روی .......... Sen gidiyorsun
او می رود .......... O gidiyor
ما می رویم .......... Biz gidiyoruz
شما می روید .......... Siz gidiyorsunuz
آنها می روند .......... Onlar gidiyorlar

ضمایر مفعولی
مرا نزن .......... Beni vurma
ترا نمی زنم .......... Seni vurmuram
او را نزن .......... Onı vurma
ما را نزنید .......... Bizi vurmayın
شما را نمی زنیم .......... Sizi vurmuruz
آنها را نزنید .......... Onları vurmayın

ضمایر ملکی
سرنوشت من .......... Benim kaderim
سرنوشت تو .......... Senin kaderin
سرنوشت او .......... Onun kaderi
سرنوشت ما .......... Bizim kaderimiz
سرنوشت شما .......... Sizin kaderiniz
سرنوشت آنها .......... Onların kaderi

شکل دوم ضمایر مفعولی

نکته: برخی جملات به صورت امری می باشند که در آینده مورد بحث قرار خواهند گرفت.
فعلا کاربرد ضمیر مورد نظر است.
قلم را به من بده .......... Kalemi ver bana
قلم را به تو می دهم .......... Kalemi verrem sana
قلم را به او بده .......... Kalemi ver ona
قلم را به ما بده .......... Kalemi ver bize
قلم را به شما می دهم .......... Kalemi verrem size
قلم را به آنها بده .......... Kalami ver onlara

نکته2: نوع دیگری از ضمیر ملکی وجود دارد که با افزودن kı- یا ki- ساخته می شود .
مال من .......... Benimki
مال تو .......... Seninki
مال او .......... Onunkı
مال ما .......... Bizimki
مال شما .......... Sizinki
مال آنها .......... Onlarınkı


و اما فایل صوتی ...

این مثال ها در فایل آپلود شده صوتی تکرار خواهند شد . لطفا برای یادگیری بهتر بعد از تکرار فایل شما نیز تکرار کنید.

Ben seni onlarda gördüm
من تو را در خانه آنها دیدم.

Biz yarın ailemizlerle size geliyoruz
ما فردا با خانواده هایمان به خانه شما می آییم.

Ben senin tarafından ona mektup yazdım
من از طرف تو به او نامه نوشتم.

Sen benim adımı biliyorsun
تو اسم مرا میدانی.

Siz bize onların adını söylemediniz
شما اسم آنها را به ما نگفتید.

Kimin kitapı kayıp olmuş? – Benimki
کتاب چه کسی گم شده است ؟ - مال من.

[sorna]

صفات:
صفات در زبان ترکی قبل از اسم می آیند و بر چند نوع می باشند:
صفت مطلق: صفتی است که به صورت ثابت در فرهنگ لغات قرار دارد و با آمدن قبل از اسم در واقع آن را تعریف می کند. مثال:
güzel (زیبا) , kötü (بد) , az (کم) , çok (زیاد)
صفت برتر: این نوع صفت با افزودن پیشوند daha ، که خود دارای معنی می باشد، به قبل از صفت مطلق ساخته می شود. مثال:
daha güzel (زیباتر) , daha kötü (بدتر) , daha az (کمتر) , daha çok (بیشتر)
صفت برترین: این نوع صفت با افزودن پیشوند en به قبل از صفت مطلق ساخته می شود. مثال:
en güzel (زیباترین) , en kötü (بدترین) , en az (کمترین) , en çok (بیشترین)
نکته اول: نوع خاصی از صفت وجود دارد که از مصدر فعل یا اسم ساخته می شود و در فرهنگ لغات به ندرت یافت می شوند. بلکه بسته به موقعیت این نوع صفت ساخته می شود. این صفت با افزودن li یا lı به مصدر ساخته می شود. البته باید دقت داشت که هنگام ترکیب ek - آخر مصدر حذف می شود. مثال:
ـ در زیر yetenek به معنی توانایی که خود اسم می باشد در ترکیب با lı به صورت yeteneklı به معنی توانا در آمده است:
yetenek + lı = yeteneklı
ـ در زیر yemek به معنی خوردن که خود فعل می باشد در ترکیب با li به صورت yemeli به معنی خوردنی در آمده است:
yemek + li = yemeli
نکته دوم: نوع خاصی از صفات همچون çok و fazla هر دو به معنی زیاد می توانند بر سر صفات دیگر آمده و نشان دهنده تاکید بیشتر بر آن صفت باشند. مثال:
ـ صفت çok به معنی "زیاد" وقتی همراه با صفت güzel به معنی "زیبا" میاید با هم معنی "خیلی زیبا" را می دهند.
ـ صفت fazla هم به معنی "زیاد" وقتی همراه با صفت güzel به معنی "زیبا" میاید با هم معنی "خیلی زیبا" یا "بیش از حد زیبا" را می دهند.
جمع بستن صفت و اسم: برای جمع بستن هم صفت و هم اسم از پسوندها ی ler - یا lar - استفاده می شود. مثال:
dağ کوه + lar =
dağlar کوهها

çiçek گل + ler =
çiçekler گلها

güzel زیبا + ler =
güzeller زیباها

acı تلخ + lar =
acılar تلخی ها

جملات زیر مثالهایی از مطالب بحث شده می باشد.

Bu guzel çiçek solmağa gidiyor
این گل زیبا می خواهد پزمرده شود.

Sen güzellerün en güzelı olmuşsun
تو زیباترین زیباها شده ای.

Bu kadar yeter,daha kötü olmak istemiyorum
آنقدر بسه, دیگه نمی خواهم بدتر بشه.

O gerçekden her işe yetenekli
او واقعا برای انجام هر کاری تواناست.

O dağların arkasında büyük bir şehir var
پشت آن کوهها شهر بزرگی قرار دارد.

Yoruldum iki yüzlü insanlardan
از انسانهای دو رو خسته شدم.