معرفی بازی های فراموش شده برای کودکان
نمی توان این موضوع را نادیده گرفت که بازی و اسباب بازی برای کودکان بسیار مهم تلقی می شود به طوری که آنها بیشترین ساعات بیداری خود را به بازی و فعالیت می پردازند. از طرفی کودکان زمان بازی را بسیار دوست دارند و این زمان را بر هر چیز دیگری مقدم می دانند. البته انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودکان در هر سنی بسیار حائز اهمیت است. بسیاری از کارشناسان بر این باورند بهترین و مناسب ترین اسباب بازی برای کودکان به ویژه در سنین پیش دبستانی، اسباب بازی های آموزشی است چرا که این گروه از اسباب بازی ها موجب پرورش تفکر، تخیل، سرگرمی، لذت و مهمتر از همه یادگیری در کودک می شود و او را با مفاهیم و دنیای پیرامون آشنا می کند.
اما در این مقاله قصد داریم در مورد نوع دیگری از اسباب بازی ها یعنی اسباب بازی های بیرونی صحبت کنیم. منظور از اسباب بازی های بیرونی، ابزارهای بازی است که در هوای آزاد مورد استفاده قرار گرفته و در پارکها، حیاطهای مهدکودک و حتی برخی از خانه ها وجود دارند. این اسباب بازی ها، بخاطر ویژگی های منحصر به فردی که دارند در مکانهای بسته و اتاق قابل استفاده نبوده و حتماً نیازمند فضای باز هستند. تاب، سرسره، الاکلنگ، موتورها و ماشینهای شارژی یا حتی بنزینی، ... همه جز این دسته از بازی ها هستند.
این دسته از بازیها نقش بسیار موثری در رشد بسیاری از مهارتها در دوران کودکی دارند. این بازیها مهارتهای حرکتی بچه ها را افزایش داده و از طرف دیگر هماهنگی بین چشم و دست آنها را می افزاید. روانپزشکان کودک معتقدند این دسته از اسباب بازی ها به علت کیفیت اجتماعی بودن خود دارای ارزش آموزشی بیشتری بوده و نقش بسزایی در رشد کودکان پیش دبستانی ایفا می کند و موجب بالا رفتن هوش، مهارتهای اجتماعی و همچنین رفتارهای احساسی کودکان می شود. در واقع اینگونه اسباب بازی ها طراحی شده اند تا دید وسیع تری در گروه های سنی مختلف ایجاد نمایند. این دسته از اسباب بازیها عمدتا دو هدف عمده دارند: یکی سرگرمی و دیگری توسعه مهارتهای کودکان. اولین هدف کاملا روشن است. کودکان دوست دارند که بازی کنند. بنابراین تمام اسباب بازیها به انضمام اسباب بازیهای بیرونی، برای کودکان جنبه سرگرمی دارند مگر اینکه کودک، خود تمایلی به بازی کردن نداشته باشد.
بسیاری از کارشناسان بر این باورند بهترین و مناسب ترین اسباب بازی برای کودکان به ویژه در سنین پیش دبستانی، اسباب بازی های آموزشی است چرا که این گروه از اسباب بازی ها موجب پرورش تفکر، تخیل، سرگرمی، لذت و مهمتر از همه یادگیری در کودک می شود و او را با مفاهیم و دنیای پیرامون آشنا می کند.
دومین هدف اسباب بازی های بیرونی توسعه مهارتهای کودکان است اما این هدف برای همگان کاملا واضح و روشن نیست. بیشتر والدین فکر می کنند که تنها هدف اسباب بازی ها تفریح و سرگرمی است. آنها نمی دانند که اسباب بازی های بیرونی برای کمک به آموزش بهتر مهارتهای اجتماعی و ازطرف دیگر ایجاد سطح هیجان مطلوب در کودکان طراحی شده اند. البته این بازیها تنها شامل یک سری ابزارهای خاص نیستند بلکه می توانند شامل انواع مختلفی از روشهای بازی نیز بشوند. برای مثال فوتبال، بازی با بومرنگ، حلقه زدن و ... نیز همگی جز بازی های بیرونی هستند و هم نوعی ورزش به شمار می روند. این بازیها نه تنها مانند بازیهای دیگر که عنوان کردیم، در افزایش مهارتهای حرکتی موثرند، بلکه مهارتهای اجتماعی کودکان ما را نیز افزایش می دهند؛ چرا که شاخص اصلی این بازی ها آن است که حتماً باید با همراهی و مساعدت همسالان صورت گیرد.
یک نوع دیگر از اسباب بازی های بیرونی برای کودک، فراهم آوردن امکان نگهداری انواع جوجه ها، خرگوش، پرنده هایی
مانند طوطی، کاسکو، فنچ و یا حتی انواع ماهی هاست. استفاده ازاین نوع بازی ها حس مسئولیت پذیری را در کودکان پیش دبستانی بسیار افزایش می دهد چرا که سلامت و حیات یک موجود زنده به دست کودک شما سپرده خواهد شد.
حتی برخی از والدین پا را از این فراتر نهاده و امکان نگهداری انواعی از حشرات مانند پروانه ها را برای کودکشان فراهم می آورند. این امکانات باعث می شود که شما بتوانید خیلی بهتر و راحت تر حیات وحش را به کودکتان معرفی کنید و همچنین امکان مشاهده و بازی بی خطر فرزندتان با برخی از حیوانات را فراهم آورید. این نوع بازی ها هم به کودکتان احترام و توجه به حیات وحش را می آموزد و هم زمینه ای برای کسب اطلاعات علمی از انواع جانوران و موجودات می گردد.
از طرف دیگر والدین باید توجه داشته باشند که تنها مخلوقات روی زمین نیستند که می توانند کودکان را سرگرم کنند، اگر کمی آن طرف تر را هم بنگرید، خواهید دید که آسمان نیز پر از سرگرمی های جالب و دوست داشتنی برای کودکان است. البته وقتی صحبت از سرگرمی های آسمانی می شود، والدین بلافاصله به یاد قیمت و هزینه بالای آن می افتند. اما با کمی حساب و کتاب خواهید فهمید که هزینه هایی که والدین امروزی صرف انواع مختلف اسباب بازی می کنند شاید در طی سال، چند برابر هزینه ی خرید یک تلسکوپ مناسب گردد. قرار نیست کودک شما به فعالیتهای ستاره شناسی یا رصد آسمان بپردازد، صرف اینکه ابزاری ابتدایی در اختیار او قرار گیرد، تا بتواند ستارگان آسمان را بهتر تماشا کند، خود یک سرگرمی بسیار مناسب و البته آموزنده است.
به همین طریق میکروسکوپ نیز یکی دیگر از همین ابزارهای بازی بسیار مفید است. شما والدین عزیز تنها کافی است اطلاعات بسیار محدود و پایه ای در مورد زیست شناسی داشته باشید، خواهید دید که این ابزار چقدر برای فرزندتان جذاب و دوست داشتنی خواهد بود. البته شاید این سوال برای شما پیش آید که چرا میکروسکوپ، جز اسباب بازی های بیرونی طبقه بندی شده است؟ علت این مساله آن است که کودکان برای یافتن نمونه های مناسب، ناچارند در طبیعت چرخی زده و گیاهان و یا حتی حشرات مورد علاقه خود را برای مشاهده زیر میکروسکوپ بیابند و این گردش در طبیعت خود جز فعالیتهای بیرونی کودکان به شمار می رود.
بیشتر والدین فکر می کنند که تنها هدف اسباب بازی ها تفریح و سرگرمی است. آنها نمی دانند که اسباب بازی های بیرونی برای کمک به آموزش بهتر مهارتهای اجتماعی و ازطرف دیگر ایجاد سطح هیجان مطلوب در کودکان طراحی شده اند.
- گچ و تخته معلمی نیز یکی دیگر از پیشنهادات ما به شما والدین عزیز است. اگر دارای یک حیاط کوچک، بالکن و حتی پیاده روی کم ترددی هستید، بخشی از آن را برای کودک و همسالانش مهیا کرده و اجازه دهید آنها بازی معلم و شاگردی را تمرین کنند.
- هر چند که شن و ماسه جز فضای طبیعی مردم ساحل نشین است اما مسلماً همه ی ما به ساحل و دریا دسترسی نداریم اما شما می توانید سطل های بازی با شن و ماسه را برای کودکتان تهیه کنید. البته برخی از پارکها و یا حتی مهدهای کودک نیز مجهز به حوضچه های شن و ماسه کودکان هستند این بازی به بچه ها فرصت می دهد تا سازه های مختلفی را بسازند و یا حتی به طور خیالی به حفاری پرداخته و به کشف گنج بپردازند.
- اسکیت، دوچرخه، اسکوتر و ... از بازیهای بسیار سرگرم کننده ای است که کودکان به خصوص پسران به آن بسیار علاقمند هستند. اما فراموش نکنید در صورتی که چنین وسایلی را برای کودکتان تهیه کردید حتماً در هنگام بازی، او را همراهی کرده و در ضمن از وسایل حمایتی جانبی ( مانند کلاه، ساق بند، مچ بند و ...) حتماً استفاده کنید و در ضمن قبل از استفاده از این وسایل حتماً دوره های آموزشی لازم را ببینید.
یک سری از ابزارهای بازی فراموش شده، فرفره و بادبادک و ... است که در گذشته بسیار مورد توجه بود، به خصوص که خود بچه ها می توانند این ابزارها را درست کرده و خلاقیت خود را بیازمایند.
به طور کلی بازی های بیرونی(بازیهایی که در این مقاله به طور اجمالی به شما معرفی گردید) نوعی بازی های آموزشی هستند و یادگیری از طریق بازی بهترین شیوه آموزش كودک است. از طریق بازی می توان او را آموزش داد و حقایق اسرار آمیز زندگی را برای او روشن ساخت ، تا قادر به مشاهده ، مقایسه و تشخیص شود . هر قدر محیط اطراف كودک بیشتر ذهن و جسم او را به فعالیت تحریک كند ، رشد و تكاملش بهتر پیش می رود . بازی ، مهارت های كودک را بیشتـــر می كند و او را برای انجام وظیفه های اصلی در آینده آماده می سازد .
گروه خانواده و زندگی سایت تبیان- مریم عطاریان
بازی های فراموش شده ی کودکانه
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)