ديود
ترانزيستور
تقويت کننده عملياتي

ديود
يك عنصر نيمه هادي دو سر است كه جريان الكتريكي را يكسو مي‌كند.

osakhtrob2 3

ديودها داراي قطب مثبت (آنود) و منفي (كاتود) هستند و جريان را فقط هنگاميكه از سمت مثبت وارد مي‌شود (باياس مستقيم) از خود عبور مي‌دهند.
قطب كاتود معمولاً روي بدنه ديود نشانه گذاري شده است.
ديود نوري (LED) و ديود زينر نمونه‌هاي ديگري از انواع ديودها هستند.


انواع ديود

osakhtrob2 6

ديود زينر
نوعي ديود است كه بطور معكوس باياس مي‌شود و از آن براي تهيه يك ولتاژ ثابت (كه معمولاً مقدار آن روي ديود نوشته مي‌شود) استفاده مي‌شود.
osakhtrob2 8

ديود نوراني (LED)
به ديودي گفته مي‌شود كه هنگام روشن بودن نور متصاعد مي‌كند.
ديودهاي نوراني در رنگهاي مختلف ساخته شده است.
osakhtrob2 9

ديود نوري
نوع خاصي از ديود است كه هنگاميكه در معرض نور قرار مي‌گيرد روشن مي‌شود. از اين ديود بعنوان حسگر براي تشخيص نور استفاده مي‌شود
osakhtrob2 10


ترانزيستور:
يك عنصر نيمه‌هادي سه پايه است كه در مدارها بعنوان تقويت كننده جريان و كليد قطع و وصل مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

osakhtrob2 11

دو نوع اصلي ترانزيستورهاي پيوندي NPN و PNP نام دارند.
osakhtrob2 12

در حالتي كه ترانزيستور مثل يك كليد عمل مي‌كند، اگر به پايه بيس جرياني وارد شود( ولتاژ بيس مثبت باشد) پايه كلكتور به اميتر اتصال كوتاه مي‌شود و اگر ولتاژ بيس صفر يا منفي باشد كلكتور از اميتر قطع مي‌شود.
osakhtrob2 13

در حالت تقويت كنندگي β برابر جريان عبوري از بيس، از كلكتور و اميتر عبور مي‌كند. به βضريب تقويت جريان ترانزيستور گفته مي‌شود كه براي هر ترانزيستور عدد مشخص و ثابتي است.
β معمولاً بين 50 تا 200 مي باشد.
روابط زير در مورد جريان پايه‌هاي يك ترانزيستور برقرار است :
Ic=β.Ib
Ie=Ib+Ic
Ie=(1+β).Ib
osakhtrob2 16


رابطه جرياني ترانزيستور
osakhtrob2 17



تقويت كننده عملياتي:
يكي از پركاربردترين مدارهاي مجتمع (IC) است كه در مدارها بعنوان تقويت كننده، مقايسه گر و... مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
در حالت عادي يك Op-Amp پنج پايه دارد:
دو پايه ورودي مثبت و منفي
دو پايه تغذيه مثبت و منفي
يك پايه خروجي
osakhtrob2 20



كاربردهاي آپ امپ
حالت مقايسه كننده

osakhtrob2 21

حالت تقويت كننده (فيدبك منفي)
osakhtrob2 22 1 osakhtrob2 22 2 osakhtrob2 22 3

حالت عملياتي
osakhtrob2 23 1 osakhtrob2 23 2 osakhtrob2 23 3