طاق بستان
ایوان کوچک:
tagh bostan 04k
این ایوان فضای مستطیل شکلی به عرض 5 متر و 96 سانتیمتر، عمق 3 متر و 80 سانتیمتر و ارتفاع 5 متر و 30 سانتیمتر است. در دو طرف ورودی آن، دو جرز چهارگوش به پهنای نه سانتیمتر بلندی 2 متر و 37 سانتیمتر دیده می­شود. در بالای این جرزها، طاقی با قوس نیم دایره­ای قرار دارد که 10 سانتیمتر از سطح داخلی جرزها عقب­تر است. دیوار انتهای این ایوان به دو بخش تقسیم شده است :
در بخش فوقانی، طاقچه­ای به عمق 30 سانتیمتر و بلندی 2 متر و 93 سانتیمتر ایجاد شده است. در داخل این طاقچه، پیکره­های شاهپور سوم و پدرش شاهپور دوم همراه با سنگ نبشته­هایی به خط پهلوی و به زبان فارسی میانه حجاری شده است.
در این مجلس هر دو شخصیت به حالت ایستاده با صورتی نیم رخ و بدنی تمام رخ نقش شده­اند. هر دو، دست راست را tagh bostan 05kبر قبضه­ی شمشیر و دست چپ را بر قسمت فوقانی غلاف قرار داده­اند. شاپور دوم، دارای چشمانی درشت، ابروانی کمانی و ریش بلندی است که انتهای آن در حلقه­ای فرو رفته است. موهای سر او مجعد و به صورت انبوه بر روی شانه­ها ریخته است. تاج او از نوع تاج­های کنگره­دار است و پایه­ی آن با مروارید تزیین شده و در بالای آن نیز گوی بزرگی قرار دارد. از پشت آن نیز روبان بلندی آویزان است. شاپور دوم گوشواره­ای بر گوش و گردن­بندی با یک ردیف دانه­های مروارید درشت در گردن دارد. لباس او پیراهن چین­داری است که تا روی زانویش ادامه دارد و در قسمت پایین مدور است. کمربندی به کمر بسته و در قسمت جلو نیز پاپیونی به آن آویخته است. همچنین شلوار بلند و چین­داری به تن دارد.
پیکره­ی شاپور سوم نیز شبیه پیکره­ی پدر اوست. تنها تفاوت این پیکره­ها در شکل تاج آن­ها است. شوربختانه جزییات تاج شاپور سوم از بین رفته است. بر اساس سنگ نوشته­های این مجموعه، می­توان هویت واقعی آن­ها را شناسایی کرد. سنگ نوشته مربوط به شاپور دوم دارای نه سطر و برگران آن به فارسی چنین است :

این پیکری است از بغ مزداپرست. خدایگان شاپور،
شاهنشاه ایران و انیران که چهر از یزدان دارد.
فرزند بغ مزادپرست، خدایگان هرمز،
شاهنشاه ایران و انیران که چهر از ایزدان دارد،
نوه­ی خدایگان نره شاه شاهان

سنگ نوشته­ی مربوط به شاهپور سوم دارای سیزده سطر و برگردان آن چنین است :
این پیکری است از بغ مزداپرست، خدایگان شاپور،
شاهنشاه ایران و انیران که چهر از یزدان دارد،
فرزند بغ مزادپرست خدایگان شاپور،
شاهنشاه ایران و انیران که چهر از ایزدان دارد،
نوه خدایگان هرمز شاهنشاه

tagh bostan 06