جمهوری پنجم فرانسه



جمهوری پنجم فرانسه نام دولت کنونی فرانسه است که از ۵ اکتبر۱۹۵۸ پدید آمده.این جمهوری بر ویرانه‌های جمهوری چهارم فرانسه ساخته شده است.با کنار گذاشتن دولت ناتوان پارلمانگرای جمهوری چهارم دولت مرکزگرای کنونی زاده شد.در رژیم تازه رئیس جمهور دیگر مقامی تشریفاتی نیست.

پایه‌ریزی



انگیزاننده پایه‌ریزی جمهوری پنجم، بحران الجزایر بود.هرچند فرانسه بسیاری از مستعمره‌هایش را در باختر آفریقا،و جنوب شرقی آسیا از دست داده بود ولی هنوز الجزایر را نگاه داشته بود.سرانجام در ۵ ژوئیه۱۹۶۲ الجزایر به استقلال رسید.
شارل دو گل از این بحران برای پدیدآوردن جمهوری‌ای نوین با رئیس‌جمهوری دارای اخیارات بیشتر سود برد. همانگونه که پیشتر گفته شد رئیس‌جمهور در جمهوری چهارم نمادین بود. دوره زمامداری رئیس‌جمهور در قانون اساسی نو درازتر شد (در آغاز هفت سال و اکنون پنج سال) و نیروی رئیس‌جمهور نیز در سنجش با دیگر رژیمهای مردمسالار در اروپا بسیار بیشتر است. قانون اساسی تازه در ۲۸ سپتامبر۱۹۵۸ به همه‌پرسی گذارده شد و با ۷۹٫۲٪ رای به تصویب رسید.
رئیس جمهور در آغاز از سوی دانشکده گزینش برگزیده می‌شد ولی در سال ۱۹۶۲ دو گل پیشنهاد کرد که رئیس‌جمهور با رای مستقیم مردم برگزیده شود.

جمهوری پنجم پس از دو گل



جانشینان دو گل اینان بودند:

از سال ۱۹۷۰ تاکنون تغییرات اندکی به قانون اساسی فرانسه وارد آمده است. از شمار عزل و نصبها بسیار کاسته شده است. درازای زمامداری رئیس‌جمهور و پارلمان هر دو پنج سال است. نخست‌وزیر دارای مقداری قدرت اجرائی برای انتقال به اتحادیه اروپاست.
گاهی به دلیل داشتن قدرت اجرائی رئیس‌جمهور در جمهوری پنجم این رژیم را برای برپایی یک حکومت پادشاهی نکوهش کرده‌اند. برخی جناحهای چپ فرانسه نیز مانند فردی به نام آرنو مونتبورگ سخن از ویرانی جمهوری پنجم و برپایی جمهوری ششم بر زبان می‌‌آورند ولی به هر روی نشانه‌ای از فروپاشی در این رژیم دیده نمی‌شود.