نتيجه نبرد
نبرد روسيه و فرانسه در ۱۸۱۲ يكى از مخوف ترين و تأثيرگذارترين نبردهاى تاريخ بود. از ارتش (حدود) ۵۵۰ هزار نفرى ناپلئون تنها ۳۰ هزار نفر باقى ماند. ۱۲۰ هزار اسير و ۴۰۰ هزار كشته سبب شد تا مرد مقتدر اروپا اكنون سردارى شكست خورده باشد و از آن طرف روسيه اكنون قدرت بلامنازع شرق محسوب شود. قدرتى كه اكنون اتريش و پروس بر آن غبطه مى خوردند.
ناپلئون از نبرد روسيه هيچ چيز عايدش نشد. به جز فتح مسكو شهر دست نيافتنى روسيه. اما او حتى نتوانست از بودن در اين شهر لذت ببرد. به هر جهت نبرد مذكور از نقطه نظر نظامى بزرگترين لشگر كشى تا آن تاريخ و نيز بى رحمانه ترين نبرد دنياى متمدن بود و از نقطه نظر سياسى نيز آغاز سقوط امپراتورى و شوكت ناپلئون بناپارت بود.
تراژدى اين نبرد نيز مرگ صد ها هزار سرباز در اثر گرسنگى، خستگى و سرما (بدون آن كه افتخارى نصيب آنها شود چرا كه با دشمن نجنگيده بودند) بود.
اما نكته به ياد ماندنى اين جنگ نيز پايدارى روس ها در دفاع از كشورشان بود. «استراتژى زمين سوخته» و اجتناب از جنگ هاى بزرگ و به جاى آن نبردهاى پارتيزانى تصميمى بود كه هنوز هم پس از ۲۰۰ سال مى تواند بهترين روش دفاعى براى مقاومت عليه مهاجمان به كشورهاى بزرگ باشد.
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)