مسجد توران شاه - قشم به روزگار شورش مغول و هرج و مرج آن دوران، گویا طایفه ای که رییس آن «توران» نامی بوده است، به جزیره قشم آمده و بارگاه، مسجد و حمامی و نام شاهی بر خود نهاده و به توران شاه، سرشناس شده است.
آبادی توریان، در جزیره قشم، یادگار آن دوره است. در مسجد توران شاه آبادی توریان، منبر چوبی آیینه کاری وجود داشته که به سال 1115 هـ.ق در اثر زلزله شدیدی که مسجد و بارگاه ویران شده اند، منبر هم در زیر خاک دفن شده بوده است. پس از مدتی بارگاه و مسجد را می*کاوند و منبر را از زیر خاک بیرون می آورند و شکسته های منبر را در مسجد رمکان میگذراندکه هنوز بر جای است
مسجد جامع - قشم مسجد جامع؛ بزرگ ترین و قدیمیترین مسجد قشم است که گفته می شود از آثار «صوغیه» (همسر حاکم وقت) بوده و در سال 1202 هـ.ق ساخته شده است
طرح شبستان مسجد مستطیلی شکل است و در وسط آن، در دو ردیف، شانزده ستون تعبیه شده است. داخل مسجد در جهت طولی از 7 دهانه و در جهت عرضی از 4 دهانه فرش انداز شکل گرفته است و محراب آن در وسط دیوار طولی جنوبی قرار دارد. پوشش سقف به کمک دیوارهای دو طرف و قوسهای تیزه دار بر روی ستونهای 16 گانه استوار شده است. در حال حاضر نیز در این مسجد به طور مرتب در روزهای جمعه نمازهای جمعه و در اعیاد مذهبی برگزار می شود
مسجد جامع گله داری - بندرعباس این بنا در محله اوزی بندر عباس واقع گردیده و بر طبق کتیبه سنگی آن در سال 1338 ه.ق توسط حاج شیخ احمد گله داری به جای مساجد کوچکتری از قرن سیزدهم بنا گردیده است.
این مسجد بر روی صفحه ای به ارتفاع 1/5 متر بنا گردیده و مشتمل بر صحن ایوان شبستان ستوندار ، ماذنه و شبستان زمستانی است. شبستان مسجد به صورت مربع دارای 16 ستون استوانه ای بر پایه مربع است. ستون ها و نیم ستون های مزبور توسط طاق هایی با قوس شکسته به همدیگر متصل شده و سطحی را برای پوشش تیر چوبی مسجد فراهم ساخته اند. پوشش شبستان به کمک تیرها و تخته های چوبی و اندود ضخیم گلی صورت گرفته است.در تعمیرات سال 1354 ه.ش سطح زیرین سقف با پوششهای جدید آگوستیک پوشانده شده است. در میانه ضلع باختری بنا محرابی به عمق حدود 1/30 و ارتفاع 4 متر با تزیینات زیبای گچی قرار گرفته است. در بدنه جنوبی این محراب محفظه ای برای نگهداری کتاب ها و اشیای دیگر تعبیه شده است. در اضلاع مختلف شبستان جمعا 19 درگاه با درهای چوبی و در جانب خاوری و جنوبی شبستان ایوان هایی با یک ردیف ستون ساخته شده است. تمام ستون ها به غیر از ستونهای اصلی درراس اضلاع که مربع هستندساقه ای است قراردارند.
تزیینات بنا منحصر به تزیین گچی قالبی و گچ بری هایی است که در محراب سرستون ها و سطح زیرین طاق ها به کار رفته و از زیبایی خاصی برخوردار است. ازاره شبستان و ستون ها در دوره اخیر با قطعات سنگ نما پوشش یافته است.در زاویه شمال خاوری مسجد گلدستهای به ارتفاع 8 متر لا طرح استوانه ای و ماذنه ای بر بالای آن ساخته شده است. در گوشه جنوب خاوری صحن منبر و گلدسته ای پلکانی به جا مانده که کتیبه تاریخی بنا مورخ 1338 ه.ق است و نام بانی بنا در کنار محراب به دیوار نصب شده است. در زیر بنای مسجد شبستانی است که در زمستان ها مورد استفاده بوده است.
مسجد جامع دلگشا - بندرعباس این بنا در محله دلگشا در کناره خیابان ساحلی بندر عباس واقع شده و ظاهرا بنای قدیمی آن در سال 175 ه.ق توسط زین العابدین ابوالقاسم اوزی بنا شده و در حدود سال 1354 ه ش به غیر از بخشی از شبستان آن کاملا تجدید بنا شده و گسترش یافته است
بنای قدیمی مسجد مشتمل بر شبستان ستوندار با 12 ستون در میانه و ایوان های ستونداری در سه جبهه باختری، جنوبی و خاوری بوده است. از این بنا تاکنون بخش ستونداری در میانه شبستان جدید باقی مانده که تنها قسمت درخور توجه و مطالعه بناست. این بخش از شبستان دارای 12 ستون با ساقهای استوانه های و پایه ای مکعب است که ستون ها در بالا توسط قوس های جناغی به همدیگر اتصال یافته و زمینه را برای برپا داشتن مسطح تیر پوش فراهم ساخته اند. ساقه و پایه ستون ها در تعمیرات اخیر با قطعات سنگ نما پوشش یافته است. سر ستون ها و بخش های فوقانی آن ها دارای تزیینات گچی است. بخش های جدید بنا و خاصه نمای بیرونی آن فاقد اصالت تاریخی و هنری است
مسجد حاجی خداداد - بندر لنگه این بنا در ادامه بازار بندر لنگه واقع شده و از آثار دوره قاجاریه است. بنای مسجد خداداد مشتمل بر صحن، ایوانی با دو ردیف ستون و شبستانی با یک ردیف ستون چهارتایی است.
پوشش ایوان، تیر و چوبی است. اما پوشش شبستان برخلاف دیگر مساجد قدیمی بندر لنگه و بندر عباس به وسیله طاق و گنبد صورت گرفته است. سطح زیرین این گنبدها به شیوه خاصی با تزیینات گچی به صورت مربع های متداخل تزیین و نماسازی شده است. مصالح مورد استفاده در بنا سنگ و گچ در مواردی از جممله پوشش بیرونی گنبدها آجر است. تزیینات بنا منحصر به تزیینات گچی و گسترده است.
مسجد خالدی سلطان العلما - بندرلنگه این بنا در محله بلوکی بندر لنگه واقع شده و بنای اولیه آن از آثار دوره زندیه است که در دوره اخیر بازسازی شده و گسترش یافته است.
در مجاورت مسجد مدرسه علوم دینی سلطان العلما تاسیس 1336 ه. ق ویژه اهل تسنن – واقع شده است. بنای مسجد بر روی سطح مرتفع تری از زمین های اطراف ساخته شده و مشتمل بر صحن شبستان و ایوان های ستوندار است. ورودی صحن مسجد از جبهه خاوری است و در آن اب انبار و حوض جهت وضو تعبیه شده است. شبستان مسجد دارای دو ستون اصلی در میانه و دو نیم ستون در میانه اضلاع شمالی و جنوبی است. پوشش مسطح تیر و چوبی این شبستان بر روی ستون های میانی و جرزهای کناری قرار گرفته است. تزیینات منحصر به آرایه های گچی است. در جبهه جنوب خاوری حیاط اصلی مسجد ماذنه ای ساخته شده است.
مسجد دژکان - قشم این مسجد در نزدیکی بندر خمیر، در روستای دژکان واقع شده و تاریخ بنای آن مشخص نیست. در ساختمان این مسجد، از سبک معماری و شبستان مسجد علی بندر لنگه تقلید شده است
شبستان و ستونهای آن از جهت به کار بردن قطعات سنگ تراشی شده و نقوش گل و بوته قابل ملاحظه است. پوشش تزیینی تاق و سردربها و زینت کاری رواق ها با قطعات سنگ تراشیده آهکی فوق العاده جالب و ظریف صورت گرفته است. نقوش این رواقها ازسبک نقش و نگار هنری تایید گرفته است.
مسجد دژگان - بندرلنگه این بنا در آبادی دژگان – از توابع بندر لنگه – واقع است. این مسجد از لحاظ ساختمانی، تقلیدی از سبک ساختمانی مسجدعلی بندرلنگه و ملاعلی کوشنکار است
بخش اصلی مسجد شبستانی ستون دار است که از نظر تزیینات زیبای سنگی قابل مقایسه با تزیینات دو مسجد یاد شده است. به خصوص پوشش طاق سردرب های آن و زینت کاری رواق ها با قطعات سنگ تراشیده آهکی فوق العاده جالب و ظریف است. در خصوص تاریخ ساخت بنا اطلاع دقیقی در دست نیست.
معبد هندوها - بندرعباس ساختمان این معبد در سال 1310 هجری قمری در زمان حکومت محمدحسن خان سورالملک احداث شده است.
اساس ساختمان این معبد عبارت از یک اتاق چهار گوش میانی است که بر روی آن گنبدی قرار گرفته است. سبک معماری این گنبد را مقرنس های پیرامونی آن نه تنها از دیگر گنبدهای موجود در سواحل خلیج فارس، بلکه از گنبدهای سراسر ایران متفاوت می سازد. طرح این بنا کاملاً از معماری معابد هندی متأثر است. این معبد از جمله نشانه های معدود تاریخی بندرعباس است که توجه هر تازه واردی را به خود جلب می کند و امروزه در کنار یکی از خیابانهای اصلی شهر قرار دارد
نیایشگاه میترا - قشم در 15 کیلومتری شهر قشم ، در مسیر راهی که به منطقه باستانی خربر یا خوربس و سپس به بندر سوزا منتهی می شود، یک رشته کوه طولانی وجود دارد که دل آن معماری صخرهای شگفتی قرار دارد.
ورود به این فضای صخره ای از طریق روزنه های غار مانندی ممکن است که تعداد آنها به 9 روزن در سه ردیف میرسد. این تالار محل به جای آوردن مراسم مذهبی ویژه ای برای بزرگداشت درگذشتگان و به احتمال بسیار قوی مرکز پرستش «ایزدمهر» یا «میترا» بوده است. بررسی اجمالی و جزیینات داخلی آن نشانگر ساخت آن در دوره مادها است این مجموعه از نظر نماسازی با معبد یا آرامگاه صخره ای «کلات خورموج» در دامنه کوه مند بوشهر شباهت بسیار دارد همجواری این محل با شهر باستانی خربر نشان میدهد در دوره مادها یک تمدن بزرگ پیشرفته در جزیره قشم وجود داشته است.
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)