قدم اول
مطالبی که هفته گذشته در این ستون به ‌چاپ رسید سعی وافری داشت تا فضایی کلی از بازار منابع‌ تغذیه (Power Supply) و حواشی آن را ترسیم کند. اگر موضوع به‌حاشیه کشیده شد،‌طلب بخشش دارم، اما تصور نگارنده این بود که طرح موضوع بدین‌شکل در قدم ابتدایی قدری از یکنواختی مطالب شبه آموزشی خواهد کاست و در قدم بعدی خواننده محترم را که شما باشید با حال و هوای جاری در بازار آشنا خواهد کرد. گفته شد که منبع‌تغذیه یکی از آفت زده‌ترین قطعات کنونی بازار است به ‌نوعی که بیشترین جفا از سوی خریدار و البته فروشنده بر این موجود وارد می‌شود. شاید تعجب کرده باشید که چرا در امر ارتقا از قطعات مهم و مشتری‌پسندی مانند کارت‌گرافیکی و نمایشگر و درایوهای نوری و امثالهم صرف‌نظر کرده و یک‌راست سراغ منبع تغذیه رفته‌ایم. دقیقا به‌همین دلیل این موضوع را انتخاب کرده‌ایم، چرا که اعتقاد داشته و داریم که منبع‌تغذیه اهمیتی کمتر از کارت‌های فاخر گرافیکی و نمایشگر نداشته و نخواهند داشت. خیل مادربردهای درب و داغان شده توسط نوسانات جریان برق ورودی و قطعات اصطلاحا سوخته شده نشان می‌دهد که یک ‌جای کار، بد فرم اشکال دارد. در این مواقع انگشت اتهام به‌سوی منبع‌تغذیه فلک‌زده نشانه می‌رود، چرایش را در ادامه می‌خوانید.
متهم ردیف اول
وظیفه اصلی منبع‌تغذیه به ‌زبان ساده فراهم کردن نیروی الکتریکی مناسب و متناسب با قطعات تشکیل‌دهنده سیستم کامپیوتری است، به‌شرطی که توان موردنیاز را در اختیار داشته باشد. فرض کنید که توان منبع‌تغذیه‌ای 300 وات باشد و وظیفه برق‌رسانی سالم و مطمئن به یک ‌عدد مادربرد فرد اعلا 50 واتی، یک پردازنده تازه به‌دوران رسیده 120 واتی، یک فقره کارت‌گرافیکی نسل هشتمی 130 واتی، هارددیسک، درایو نوری، فلاپی درایو و مودم را برعهده داشته باشد. به‌نظر شما انجام چنین وظیفه‌ای در توان این منبع تغذیه بی‌نوا خواهد بود؟
کافی‌است تا مصرف سه قطعه اول را جمع زده و تایید کنید که تأمین نیاز این سه ‌تن به قدر کافی صعب و سنگین خواهد بود و برای محاسبه نیازی به قطعات دیگر نخواهد بود. بی‌دلیل نیست که کارآیی بسیاری از سیستم‌های پیشرفته کنونی که هزینه بالایی بابت آن‌ها در نظر گرفته شده است در حد یک عدد کامپیوتر Pentium3 پنج شش سال پیش هم نیست. عدم تناسب منبع‌تغذیه با توان موردنیاز سیستم یکی از عمده دلایل برای کاهش کارایی سیستم‌های پردازشی خواهد بود. به‌غیر از افت کیفیت و کارایی در این سیستم‌ها، آسیب‌دیدگی قطعات از مشکلات عمده در جوامعی است که خریدار، بدون مشورت، مشورت با نابلدان یا خودسرانه اقدام به انتخاب قطعات می‌کند. پس بی‌دلیل این قطعه محترم را در جایگاه متهم قرار ندهید!
چه باید کرد؟
قبل از ارتقا منبع تغذیه، درباره نیازهای پردازشی خود سوالاتی را آماده کنید و بدان‌ها پاسخ دهید. چنانچه این روند را به‌شکل صحیحی ادامه دهید، تصویری از کیفیت مادربرد، کارت‌گرافیکی و قطعات دیگر نمایان خواهند شد. این موقع است که می‌توان محدوده توان موردنیاز سیستم پردازشی را مشخص کرد. عجله نکنید، الآن زمان خرید منبع‌تغذیه نیست. قبل از ارتکاب به عمل خرید، لازم است درباره تکنولوژی‌های جدیدی که در طراحی و تولید این قطعات استفاده شده است اطلاعات بیشتری گردآوری کنید.
گردآوری ذکر شده شامل اطلاعاتی راجع به‌ فن خنک‌کننده منبع‌تغذیه، سیستم‌های جلوگیری کننده از نوسانات ناگهانی، تکنولوژی‌های ارایه شده برای کاهش مصرف انرژی، نام تولیدکننده منبع‌تغذیه، شرکت واردکننده و ارایه خدمات پشتیبانی، دارا بودن فیوزهای کنترل‌کننده جریان ورودی، قابلیت ارایه جریان یکسان خروجی و تناسب امکانات منبع‌تغذیه با مادربرد و توان انتظاری خواهد بود.
و آنگاه پایان
هفته آینده در فرصت محدود موجود، درباره اطلاعات یاد شده مطالبی ارایه خواهیم کرد. نگران کش‌آمدن مطلب نباشید، موضوع منبع‌تغذیه به درازای حافظه نخواهد بود.