لیستریوز

اسامی مترادف : لیستریاز، منو نوکلئوز ، عفونت لیستریایی ، بیماری چرخش
عامل بیماری : باکتری لیستریا منو سیتوژنز
اثرات بهداشتی : نوزادان و افراد بیش از 50 سال بیشترین گروه مبتلایان را تشکیل می دهند .
بیماری در سنین یک ماه تا 18 سال نادر است . سقط جنین لیستریایی در نیمه دوم آبستنی اتفاق می افتد . نشانی های مقدم بر سقط جنین یا نوزاد مبتلا را تب ، سر درد ، سرگیجه ، احساس سرما شامل می ردد .
مننژیت یا مننگو انسفالیت از متداول ترین شکل بیماری در بالغین و بویژه گروه سنی بالای 40 سال است .
مننژیت لیستریایی در افراد ضعیف ، الکلیسم ، دیابت یا در مبتلایان دچار ضعف ایمنی اتفاق می افتد .
اشکال بیماری شامل :شکل سپتی سمیک همراه با فارنژیت و منو نوکلئوزیس ، اوکولو گلاندولر (با تظاهر
کونژنکتیویت و هیپر تروفی غدد پاروتید و تحت فکی) ، مننگو انسفالیت ، شکل پنومونی تیفوئیدی ، گرانولوماتوزیس کودکان ، لیستریوز ابستنی با سپتی سمی کودک نارس یا کامل ، لیستریوز جلدی ، و دیگر موارد نادر آندوکاردیت ، پلی سروزیت( التهاب عمومی پرده های سروزی) ، اورتریت مزمن (التهاب حالب) ، آبسه های موضعی ، کبدی ، مغزی ...، گاسترو انتریت همراه با خونریزی ، عفونت زخمی مهبلی ، التهاب کیسه صفرا و .... می باشند .
بثورات جلدی و کونژکتیویت در افرادی با جابجایی جنین های آلوده مشاهده شده است .
عفونت های غیر آشکار هم اتفاق می افتد .
میزبان : حداقل 42 نوع از حیوانات وحشی و اهلی و 22 نوع پرنده را الوده می سازد .
عمدتا گاو ،بز ، گوسفند، مرغ و بوقلمون آلوده می باشند . خزندگان ، جوندگان و دوزیستان نیز آلوده می شوند .

مکانیسم انتقال :عامل در حیوانات و طبیعت پراکنده است .
خاک ، گیاهان ، گلو لای ، چراگاه ، فاضلاب ، کود حیوانات و ابهای جاری نیز میتواند مخزن عفونت باشند .

حیوانات از طریق مدفوع باکتری را دفع می کنند . رحم الوده منشا عفونت جنین است .
شیر الوده نشخوار کنندگان منشا بسیاری از عفونت هاست . منشا عفونت انسان ممکن است حیوان گیاه و خاک باشد. انتقال از مادر به جنین مشکل جدی محسوب می شود .احتمالا تماس مستقیم باکتری با پرده های مخاطی یا نفوذ پوستی از طریق خراش ها یا جراحات به انتقال منجر می شود .
متداول ترین روش انتقال راه گوارشی بویژه در ارتباط با شیر خام است .
جوامع مورد مخاطره : بیماری به شکل اسپورادیک ( تک گیر) اتفاق افتاده غالبا افراد با ضعف ایمنی یا زنان ابستن ساکن در نزدیک حیوانات ، محیط های الوده و تماس با سبزیجات فاسد و.. مبتلا می شوند .
انتشار جغرافیایی : جهانی اما در مناطق معتدل متداول تر است .
پیشگیری یا کنترل : جلوگیری و اجتناب زنان ابستن و افراد دچار ضعف ایمنی از تماس با حیوانات و محیط الوده ، رعایت بهداشت صحیح و فردی ، پاستوریزه کردن شیر ، تشخیص و درمان سریع