94109938338162170729هفتم: آيا گذراندن دعا از دل بدون اين که بر زبان آيد، کفايت مي کند يا نه؟ ظاهراً کافي نيست؛ چون به نظر اهل عرف و زبان عربي، عنوان دعا بر آن صدق نمي کند. اگر بگوييد: در «اصول کافي» به سند صحيحي از زراره، از امام (باقرعليها السلام) آمده که فرموده: فرشته نمي نويسد جز آنچه را شنيده باشد. و خداي - عزّوجلّ - فرموده: «وَاذْکُرْ رَبَّکَ فِي نَفْسِکَ تَضَرُّعاً وَخِيفَةً»؛ [9] و خداي خود را در دل، با تضرع و بيم ياد کن. پس ثواب آن ذکر را که در دل شخص بگذرد، جز خداي - عزّوجلّ - کسي نمي داند به جهت عظمت آن. [10] بنابراين همچنان که ذکر در دل پاداش دارد و عنوان ذکر بر آن منطبق است، همين طور دعا [ي در دل] ؛ زيرا که يکي از اقسام ذکر مي باشد.
مي گويم: دعا اخصّ از ذکر است و چون ذکر مقابل عظمت و بي خبري است، بر ياد کننده در دل صدق مي کند که خداي تعالي را ياد نموده، ولي دعا مقابل سکوت و خاموشي است، بنابراين جز با راندن بر زبان مصداق نمي يابد، چنان که در آغاز عنوان کردن بحث توجّه داديم.

94109938338162170729هشتم: شيخ جعفر کبير در کتاب «کشف الغطاء» گويد: دعا در حال ايستادن، بهتر از نشستن است، و در حال نشستن، بهتر از دراز کشيدن مي باشد.
نهم: پيش تر گفته شد که: دعا به آنچه از امام معصوم عليه السلام روايت گرديده بهتر و سزاوارتر است، به همان دليل که در مطلب ششم گذشت، اضافه بر آنچه در آيات و روايات پيروي از ايشان امر شده، و گرفتن عِلم و چگونگي طاعت و عبادت از آن بزرگواران توصيه گرديده است، مانند فرموده خداي تعالي: «قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي»؛ [11] بگو (اي پيغمبر!) اگر خداوند را دوست مي داريد، پس از من پيروي کنيد. و فرموده خداي تعالي: «فاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ»؛ [12] پس از اهل ذکر سؤال کنيد. زيرا که ذکر همان رسول خدا صلي الله عليه وآله است، به جهت فرموده خداوند - تعالي شأنه -: «قَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْکُمْ ذِکْراً - رَسُولاً يَتْلُو عَلَيْکُمْ آياتِ اللَّهِ»؛ [13] به تحقيق که خداوند به سوي شما فرستاد ذکري؛ پيامبري را که آيات خداوند را بر شما تلاوت مي کند. بنابراين، خاندان معصوم آن حضرت (اهل الذکر) هستند، چنان که در روايات متعددي که در جاي خود بيان گرديده است به آنان تفسير شده و اضافه بر امر به خواندن دعاهاي روايت شده از امامان و ثواب هايي که بر خواندن آن ها وعده گرديده و در کتاب هاي دعا ضبط شده اند، و به اضافه اين که دعاهايي را هر کدام ياد و نقل کرده اند تا مؤمنين آن دعاها را باز شناسند و آن ها را عمل کنند، و شواهد ديگري که موجب يقين کردن به برتري دعاهاي وارده از ايشان بر دعاهاي ديگر مي باشد.
از اين ها گذشته، شرافت سخن به شرافت گوينده آن بستگي دارد، و از همين روي گفته اند: سخن بزرگان، بزرگِ سخنان است.