محاسن و مزاياي قنات
احداث و استفاده از قنات ها در مناطقي مانند ايران که بسياري از قسمت هاي آن خشک است داراي مزايا و محاسن بي شماري است که از آن جمله مي توان به طور مختصر به موارد زير اشاره نمود:
1- احداث قنات با وسايل ساده و نيروي کار محلي يا وطني امکان پذير است.
2- سيستم استخراج در قنات طوري است که آب بدون کمک و صرف هزينه، فقط با استفاده از نيروي ثقل از زمين خارج مي گردد.
3- در نقاط کوهستاني و همچنين در نقاط ديگري که سطح آب زيرزميني خيلي بالاست و امکان حفر چاه هاي عميق وجود ندارد، ميتوان قنات حفر کرد و آب زيرزميني آنجا را مورد استفاده قرار داد.
4- به لوازم و دستگاه هاي موتوري و پمپ و امثال اينها که باعث خروج ارز از کشور مي شود، احتياج ندارد.
5- چون به موتور احتياج ندارد، هزينه سوخت هم ندارد.
6- چون آب در قنات به صورت طبيعي خارج مي شود و موتور و ديگر چيزهاي مصنوعي در آن کار گذاشته نمي شود، احتياج به مراقبت شبانه روزي که در چاه هاي عميق ضروري است، نيز ندارد.
7- به لوازم جانبي احتياجي ندارد، زيرا در اين سيستم به موتور و ماشين آلات و امثال اينها نيازي نيست.
8- براي حفر و تعمير و لايروبي قنات ها، به متخصص خارجي نيازي نيست.
9- با توجه به چاه ها و قنات هاي موجود، آب قنات در مقابل آبي که از چاه استخراج مي شود، ارزانتر تمام مي شود.
10- آب قنات دائمي است و در مواقع اضطراري کشت و احتياج زراعت در مواقع حساس به آب، قطع نمي شود.
11- در قسمت هايي که آب کم است و واردات آب به آنجا نيز کم و با مشکل مواجه است، سيستم قنات طوري است که براي مدت طولاني آب مورد نياز را تأمين مي نمايد.
12- منبع آب زيرزميني توسط قنات دير تمام مي شود و استفاده طولاني دارد، هر چند به طور دائم به مصرف برسد.
13- با سيستم قنات کمتر مي توان آب را غارت کرد. البته هرز و هدر رفتن زمستاني آب قنات را هم بايد در نظر داشت.
14- سيستم قنات طوري است که يک قنات بالا دست مي تواند تا حدودي منبع تغذيه آب قنات پايين دست خود باشد و يا يک قنات، بالنسبه کمتر قادر است آب قنات مجاور خود را بکشد، روي همين اصول، تعديل در بهره برداري از آبها و همچنين سازش قناتها باهم، نسبت به چاه ها، بيشتر است. به عبارت ديگر حساسيت قناتها نسبت به هم، کمتر از حساسيت چاه ها نسبت به هم است.
15- قناتها در بسياري از نقاط، باعث شستشوي زمين هاي شور و قليايي مي شوند، قنات در مناطق حاشيه کويرها، اغلب آبهاي شيرين دامنه ها يا دشت هاي حاصلخيز را به قسمت هاي پايين دست که رويهم رفته از خاک هاي شور و يا قليليي يا هر دو تشکيل شده است، منتقل مي کند که با آبياري اين زمين ها، نوعي عمل شستشو را انجام مي دهد.
16- قنات، زهکش بسيار مناسبي براي بعضي از زمين ها به شمار مي رود و آن، از جمله در شرايطي است که بيشتر در لبه کوير واقع شده و آب زيرزميني آنجا هم بالاست و يا اصولاً براي عمران زمين هاي کمي شوري که بالادست آن سطح وسيعي زمين هاي شيرين حاصلخيز وجود دارد، اين قنات ، ابتدا در حکم زهکش عمل مي کند و چون آب آن از دامنه دشت و بالادست که ذخاير زيرزميني آن شيرين است، تغذيه مي شود، به تدريج از شوري آب آن کاسته مي شود به طوريکه امکان دارد پس از گذشت چندين سال آب قنات تقريباً شيرين شود.
17- در بعضي از دشت هاي رسوبي که رابطه سفره آب زيرميني در بالادست و پايين دست به وسيله يک هسته غير قابل نفوذ قطع مي شود، قنات باعث ايجاد رابطه تعدل در بين اين دو قسمت از سفره مي گردد.
18- قنات زمينه استفاده از آب را براي مصارف کشاورزي فراهم مي آورد (زهکشي نهرهاي بالادست و غيره).
19- بعضي ها معتقدند با توجه به اينکه معمولاً قناتها از دامنه دشت ها تغذيه مي کنند لذا آب آنها داراي کيفيت مطلوب تر و بهتري نسبت به چاه ها ست.
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)