*^*خاطرات و حكايتها - جلد دوم *^*

[R A H A]

پرچمدارى احياى تفكر اسلامى

تصور من اين است كه مرحوم آيت الله مطهرى رضوان الله عليه به عنوان يكى از چهره هايى است كه در احياى تفكر اسلامى ، بيشترين نقش را داشتند و بايد اين شهيد را يكى از پرچمداران اين بينش مبين اسلامى و طرح دوباره اسلام در فضاى فرهنگ امروزى جهان به شمار بياوريم .
همان طور كه مى دانيم از حدود 140 سال پيش متفكرينى پيدا شدند كه در صدد طرح دوباره اسلام و مطرح كردن معارف اسلامى در ميان هياهوى تبليغاتى فرهنگ غرب برآمدند، كه برخى از اين قبيل شخصيت هاى معروف ، مثل سيد جمال الدين ، شناخته شده اند و اينها را نسلهاى امروز به عنوان مصلحان اجتماعى و مبارزان بزرگ و چهره هاى فكرى و سياسى و انقلابى اسلامى مى شناسند و همه اين خصوصيات را شما در سيد جمال مشاهده مى كنيد. هنر بزرگ او در اين بود كه اسلام را به عنوان يك دين زنده كه مايه ى زندگى ست و به عنوان مكتبى كه يك نظام كامل اجتماعى را در خود دارد، دوباره مطرح كرد و تمام تلاش سيد جمال حركت او در آفاق اسلام از شرق تا غرب براى اين بود كه مى خواست اين دوباره نگرى به اسلام را در جوامع اسلامى زنده كند و آن حالتى را كه درگذشته و ساليان دراز بر افكار صاحبنظران اسلامى تحميل شده بود، از ميان بردارد.
درميان متفكران ايرانى و غير ايرانى (چه عرب و چه غير عرب ) شخصيت هاى معروفى را داشتيم مثل بعضى از محققان و بعضى از شعرا و بعضى از فلاسفه در عصر جديد كه من وقتى به بعضى از اين چهره هاى شناخته شده ى اسلام نگاه مى كنم ، مرحوم شهيد مطهرى يكى از برترين اينها بود و علتش هم ، همين جامعيتى ست كه شما (28) به آن اشاره كرديد و اين مرد يك فقيه بود، يعنى وقتى اسلام و مسائل اسلام را مى خواست بيان كند، از خودش چيزى مايه نمى گذاشت ، چون اسلام را بلد بود و همان طور كه مى دانيد، فقه اسلامى و اجتهاد در فقه ، به معناى شيوه ى استنباط احكام از منابع اوليه ى اسلام ، يعنى كتاب و سنت است و فقيه آن كسى است كه اين شيوه استنباط را بلد باشد و لذا درسى هم كه براى رسيدن به فقاهت در حوزه ها خوانده مى شود، در حقيقت درس آشنايى با اين شيوه است و مرحوم مطهرى مجتهد بود، يعنى شيوه ى فقاهت را مى دانست و اين گونه نبود كه به دام افكار التقاطى شرقى يا غربى بيفتد، (همچنان كه بسيارى از متفكران مصلح و طرفدار تجديد حيات دوباره ى اسلام افتادند) يك فيلسوف بود و با معارف قوى اسلام آشنايى داشت ، يك سخنور بود يعنى مى توانست همه ى آنچه را مى داند به زبان بياورد . يك نويسنده ى بسيار خوب بود؛ يعنى مى توانست همه ى دانش هاى خودش را بنويسد و تمام اين مطالبى كه جناب عالى اشاره كرديد، در ايشان كرديد، درايشان جمع بود واقعا داراى ابعاد يك شخصيت زبده ى برجسته بود كه مى توان ايشان را يكى از متفكران و يكى از پرچمداران احياى تفكر اسلامى به شمار آورد.(29)