*^*^* زبان خوراكي ها *^*^*

[Mohamad]

زعفران ، گياهي با ارزش غذايي ، دارويي ، آرايشي و بهداشتي

زعفران گياهي است با نام علمي Sativus Crocus از خانواده ي زنبق (lridaceae) .(1)

اين گياه چند ساله ، داراي پياز كوچك ، تقريبا كروي ، و پوشيده شده از غشاي قهوه اي رنگ مي باشد . اين گياه ، بومي نواحي مختلف آسيا به ويژه جنوب غربي آسيا ، جنوب اروپا و جنوب اسپانيا است ، ولي در حال حاضر در نقاط ديگري از دنيا كشت و برداشت مي شود . ارتفاع قسمت هوايي و بيروني گياه حدود 10تا 30 سانتي متر بوده كه داراي ساقه و تعدادي برگ هاي باريك است . از وسط برگ ها ، ساقه توليد شده ، گل خارج مي شود و در ماه هاي مهر تا آذر گل ها به تعداد يك تا سه عدد بر روي هر ساقه ظاهر مي شوند . گل ها به رنگ بنفش و داراي 6 گل برگ مي باشند . قسمت مورد استفاده ي گياه كه به نام زعفران در بازار تجارت موجود است انتهاي خامه و كلاله ي گل (مادگي ) مي باشد كه به رنگ قرمز متمايل به نارنجي است .

چون زعفران داراي مصارف متعدد بوده و جايگاه ويژه اي را در تغذيه دارد ، از اين رو اطلاعات مفيدي براي خوانندگان و مصرف كنندگان اين ماده ي با ارزش ارائه مي شود .

خواص درماني : زعفران در فارماكوپه ي اروپا (كتاب رسمي داروسازي ) قيد شده و به شكل تنطوري با نام OpiiCrocata Tinctura وجود دارد . هم چنين عصاره ي آن به صورت محصولي به نام Bitters Swedish توسط كارخانجات مختلف تهيه و جهت مصارف دارويي مختلف عرضه مي شود .

بر حسب آزمايش هايي كه در اروپا انجام شده است ، زغفران خاصيت كاهش چربي و كلسترول خون و افزايش نفوذ اكسيژن در پلاسما را در موش آزمايشگاهي از خود نشان داده است .

در طب عوام نقاط مختلف جهان ، زعفران به عنوان آرام بخش ، ضد اسپاسم ، اشتها آور و مقوي معده استفاده مي شود .

در كشور آلمان زعفران به عنوان آرام بخش ، درمان درد معده و شكم و آسم مصرف مي شود

مصارف :زعفران به جهت طعم ، بو و رنگ زرد خاصي كه دارد به وفور در غذاها و به ويژه همراه با برنج ،. صنايع شريني سازي ، داروسازي و صنايع ديگر به مصرف مي رسد.

تركيبات : مهم ترين تركيبات موجود در زعفران شامل تركيبات زرد رنگ كه به خوبي در آب محلول اند (مشتقات كروستين ) ، تركيبات تلخ از جمله پيكروكروسين كه به ويژه مقوي معده مي باشند ، مواد معطر (اسانس ) كه مهم ترين تركيب آن سافرانال مي باشد كه گاهي تا 1درصد زعفران را تشكيل مي دهد ، روغن ثابت به ميزان حداكثر 10درصد ، رطوبت حدود 13ـ10 درصد و تركيبات معدني حدود 5درصد مي باشد . اصلي ترين و مهم ترين تركيبات زعفران همان تركيبات زرد رنگ ، تلخ و معطر هستند كه اثرات درماني زعفران مربوط به آن ها است .

نگه داري : زعفران بايد دور از نور و رطوبت باشد . بهتر است نگه داري زعفران در ظرف شيشه اي يا فلزي دربسته بوده كه در حرارت معتدل نگه داري شود . با توجه به اين كه اسانس (مواد معطر ) زعفران قابل تبخير شدن است در صورت نگه داري نامناسب ، به مرور زمان اسانس آن تبخير شده و از اثرات دارويي و طعم و مزه ي آن كاسته مي شود و مرغوبيت آن از دست مي رود . چون مواد معطر گياه يعني اسانس در حالت پودر شده ، بسيار سريع تر از پودر نشده ي آن تبخير مي شود ، بهتر است زعفران را تا موقع مصرف پودر نكنيم و يا در صورت پودر كردن درظرف در بسته نگه داري شود .

تقليات : چون زعفران بسيار گران قيمت مي باشد ، ممكن است گاهي همراه با تقليات باشد . مهم ترين تقلبي كه به عنوان زعفران صورت مي گيرد گل رنگ مي باشد كه شباهتي به زعفران دارد و مي تواند ايجاد رنگ زرد كند . زعفران به ويژه به صورت پودر ، با تقليات بيش تري مي تواند همراه باشد . روش هاي مختلفي جهت تشخيص زعفران تقلبي وجود دارد كه دو روش ساده ي آن به شرح زير است :

روش اول ـ به چند ميلي گرم پودر زعفران ، دو يا سه قطره اسيد سولفوريك غليظ در يك شيشه ي ساعت اضافه مي كنيم . در اين صورت زعفران ابتدا به رنگ قرمز مايل به قهوه اي و پس از مدت كمي ، به رنگ قرمز مايل به بنفش مبدل مي شود . اين آزمايش به طور كامل اختصاصي نبوده و مربوط به موادي است (مانند زعفران ) كه داراي تركيبات كاروتنوئيدي (موادي داراي رنگ هاي زرد و يا نارنجي ) مي باشند .

روش دوم ـ چند ميلي گرم پودر زعفران را در يك شيشه ي ساعت قرار داده و به آن يك قطره اسيد فسفوموليبديك / سولفوريك اضافه كرده و كمي مي ساييم . پس از آن ، مخلوط را زير ميكروسكوپ قرار داده و با بزرگ نمايي 100ملاحظه مي كنيم . بعد از حداكثر يك دقيقه ، تكه هاي پودر به رنگ آبي مبدل گشته و اطراف تكه ها هاله اي از رنگ آبي احاطه مي شود .

سميت : مصرف زعفران به مقدار زياد سمي است و باعث استفراغ ،اسهال خوني ، خون روي از بيني ، پلك ها و لب ها ، سرگيجه ، بي حالي ، زردي پوست وتحريكات شديد ماهيچه هاي صاف و حتي گاهي مرگ نيز مي شود . با آزمايشاتي كه به عمل آمده ، مصرف حداكثر تا 5/1 گرم در روز براي يك فرد بالغ بلامانع است ولي بايد سعي كرد كه براي جلوگيري از عوارض و مشكلات بعدي ، كم تر از اين مقدار مصرف شود و از زياده روي در مصرف آن خودداري ورزيد
تحقيقات جديد

به طور اصولي تغييرات آب و هوا و شرايط جغرافيايي بر روي كميت و كيفيت مواد مؤثر گياهان كاملا تأثير گذار است و گياهاني كه در نقاط مختلف دنيا كشت و برداشت مي شوند ، ممكن است داراي مواد و در نتيجه اثرات مختلف و يا ارزش هاي درماني و يا مثلا سمي مختلف باشند . يكي از مواد موجود در زعفران كه مقادير زياد آن باعث سميت مي شود ، ماده اي به نام Safranal است كه جزو مواد اصلي زعفران است و بدان اشاره شد . با تحقيقات جديدي كه اينجانب و همكاران در دانشكده ي داروسازي تهران روي زعفران انجام داده ايم ، مشخص شد كه زعفران ايراني داراي درصد كم تري از Safranal نسبت به زعفران نقاط مختلف جهان است و اين مسئله يكي از بزرگ ترين مزيت ها و تفاوت هاي بين زعفران ايراني و غيرايراني است . در حقيقت مي توان گفت كه سميت زعفران ايراني در مقادير زياد ، كم تر از انواع غيرايراني كه اين موضوع هنوز براي مجامع علمي و استفاده كنندگان در جهان گزارش نشده و تازگي دارد .

1 ـ نام هاي مختلف آن در جهان از جمله عربي :زعفران ، انگليسي : Saffron، آلماني و فرانسوي : Safran مي باشند

[Mohamad]

چگونه يك روغن زيتون با كيفيت انتخاب كنيم؟ اولين يادآوري اينكه، روغن زيتون يك مخلوط تركيبي است. بنابر اين هنگامي كه آن را ميچشيد بايستي در باره چگونگي مصرف آن تصوري داشته باشيد. روغن را استشمام كنيد. بايستي بوي زيتون احساس شود، ياشايد به طور خيلي جزئي بوي سبزي يا سيب داشته باشد.رنگ روغن را در نظر نگیرید. چرا؟ ...

اولين يادآوري اينكه، روغن زيتون يك مخلوط تركيبي است. بنابر اين هنگامي كه آن را ميچشيد بايستي در باره چگونگي مصرف آن تصوري داشته باشيد. روغن را استشمام كنيد. بايستي بوي زيتون احساس شود، ياشايد به طور خيلي جزئي بوي سبزي يا سيب داشته باشد.رنگ روغن را در نظر نگیرید. چرا؟ زيرا رنگ به آساني ميتواند تقلبي شود. در حقيقت، ظروف آزمايشي مؤسسهي Iooc كه روغن در داخل آنها ريخته ميشود از نوع فنجانهاي كبالت آبي هستند، بنابراين آزمايش كنندگان نميتوانند متوجه رنگ شوند. در حالي كه روغنهاي برداشت اول سبز رنگتر از روغن برداشتهاي بعدي هستند. هر رقمي از زيتون رنگ مخصوص خودش را دارد. بنابراين، تشخيص نوع روغن با رنگ ميسر نيست. علاوه بر اين، اگر برگهاي زيادي همراه زيتون باشد حتي در برداشت آخري نيز روغن سبز رنگ به دست خواهد آمد، كه توليد كنندگان به اين عمل مبادرت ميكنند. پس هرگز روغن را با مشاهدهي رنگ آن انتخاب نكنيد.




يك قاشق سوپ خوري روغن زيتون را وارد دهان خود كنيد و سپس هوا را از روي آن تنفس نماييد. بايستي مزهي زيتون را داشته باشد. داشتن مزهي ميوهاي روغن بستگي به زمان برداشت و عوامل ديگر ميتواند از طعم كامل تا كم متغیر باشد. ممكن است مزههايي از قبيل مزهي سيب، رازيانه يا يك گياه علفي را احساس كنيد، اينها خوب هستند. اگر جلوي دهان خود مزهي فلزي (بوي حلبي) را احساس كنيد، اين روغن ممكن است نامرغوب يا فاسد باشد كه بد است. روغن را در دهان خود چگونه احساس ميكنيد؟ در این آزمایش، روغن بايستي طوري در دهان ريخته شود كه سقف دهان را نپوشاند. روغن ريتون خوب از طريق حركت در دهان تشخيص داده خواهد شد. يك روغن نامرغوب بر روي زبان به كندي احساس ميشود. سرانجام به احساس خود در هنگام دور ريختن از دهان توجه كنيد. بسياري از روغنهاي خوب در عقب دهان مزهي تندي را ايجاد ميكنند كه اين نشانهي برداشت زيتونهاي نارس است و با افزايش رسيدگي آن، كاهش مييابد. آيا شما روغن زيتون را دوست داريد؟ به چگونگي مصرف آن فكر كنيد. روغني را كه شما همراه با سركه به عنوان يك چاشني ساده سالاد مصرف ميكنيد با روغني كه با نان مصرف ميكنيد با هم تفاوت دارند. يك روغن خوشمزه را با يك غذاي دريايي مصرف ميكنيد. افراد ثروتمند، روغنهاي خوشمزه و گران قيمت را براي پختن سبزيجات استفاده ميكنند. روغنهاي نواحي مختلف مديترانه مشخصات متفاوتي دارند. اين خصوصيات ميتواند مربوط به محصول ارقام خاصي يا مخلوطي از چندين رقم باشد، ولي دليل اين كه هر منطقهاي روغن زيتون مخصوص به خود را دارد، روشن است و از آن چنين استنباط ميشود كه غذاهاي محلي هم متنوع هستند. دليل ديگر وجود انواع روغن خوب ميباشد، زيرا شما هميشه چيزهاي معيني را با آن ميپزيد، اگر براي هر نوع آشپزي از يك روغن مخصوصي استفاده نكنيد، صرفه جویی را فراموش کردهايد.

ما تصميم گرفتهايم، بيش از يك نوع روغن را توصيه كنيم و شما باید بيشتر دقت كنید. تخریب روغن از فروشگاه شروع ميشود، زيرا حرارت و نور، بزرگترين دشمن روغن زيتون است. از خريدن روغنهايي كه در بطريها يا بستهبنديهاي شفاف عرضه ميشوند يا در ويترينهاي مغازهها در معرض نور قرار دارند، خودداري كنيد. در صورتي كه شما مجبور باشيد روغن بطريهاي شفاف را بخريد، بطريهايي را كه در داخل كارتن قرار دارند، انتخاب كنيد. هنگامي كه آن را به منزل ميبريد در جاي خنك و تاريك قرار دهيد تا نور و حرارت نبيند.

براي مثال روغن زيتون در كمدهاي پايين و دور از گرماي اجاق گاز نگاهداري گردد و نيز درب آن بلافاصله پس از مصرف بايستي محكم بسته شود، زيرا روغن زيتون بشدت بوها و مزههاي غذاهاي ديگر را به خود جذب ميكند و در اثر تماس با اكسيژن هوا به شدت فاسد ميشود. در صورتي كه شما اين مواظبتهاي ساده را انجام دهيد نگاهداري روغن زيتون به مدت نامحدودي امكان پذير خواهد بود. خصوصيات مختلف اين روغن در طول زمان تغيير ميكند، بنابراين سعي كنيد بيش از 2 سال از تاريخ توليد را خريداري نكنيد.

[Mohamad]

آب براي حيات لازم است حتي آب را ضروري تر از انرژی مي دانند زيرا اگر بدن قادر است بدون دريافت غذا چندين هفته زنده بماند ، بدون آب نميتواند بيش از چند روز بدون ايجاد اختلالات بسيار شديد ، به زندگي ادامه دهد. به بازار آمدن اقسام نوشيدني ها با خواص مختلف ، دليل آخرين مصاحبه ايسنا با متخصص تغذيه ، پروفسور تامي جي است . او در گفتگو با خبرگزاري ايسنا ، علوم پزشکي ايران ، از نياز وافر بدن به آب ، نقش آب در فعاليت هاي فيزيکي و شرايط آب آشاميدني سالم سخن مي گويد .

بدن انسان روزانه به چقدر آب و يا مايعات احتياج دارد ؟به گفته” ال . سي . ال ونسان “ زندگي با از دست دادن آب ، جواني است که به پيري نزديک مي شود. اين جمله معروف ، نمايانگر نقش حياتي آب در سلامتي است . شايد درست باشد اگر بگوييم . زندگي بدون آب يعني مرگ .اما درخصوص ميزان نياز بدن به مايعات ، نيازي که سلولهاي بدن به آب دارند ، هرگزمتوقف نمي شود زيرا کليه فعاليت هاي بدن خصوصا سوخت و ساز در گرو وجود آب است . هر انسان روزانه به 2300 سي سي آب احتياج دارد که 1000 سي سي آن از آب موجود در مواد غذايي ، 1000 سي سي از نوشيدني ها و 300 سي سي از اکسيداسيون مواد تامين مي شود. بد نيست بدانيد بدن ، دائما در معرض از دست دادن آب است . پوست و شش ها 800 سي سي ، مدفوع 100 سي سي و ادرار ، 500 تا 900 سي سي آب را از بدن خارج مي کنند.

فوايد آب براي بدن

* حفظ سلامتي و كارايي سلولهاي بدن.* به عنوان يك حلال بسيار قوي در بدن.* رقيق ساختن جريان خون براي تسهيل جريان خون در عروق.* تنظيم درجه حرارت و خنك سازي بدن توسط تعريق.* حفظ رطوبت غشاي مخاطي واقع در دهان و ريه ها.* روانكاري مفاصل، سيستم گوارشي و نسوج بدن.* كاهش آماس مثانه با زدودن باكتريها از مثانه.* كمك به هضم و گوارش غذا و جلوگيري از يبوست.* حمل مواد مغذي و اكسيژن به سلولها ي بدن.* مرطوب كننده پوست، چشمها، دهان و مجاري تنفسي.* به عنوان يك ضربه گير در چشم،نخاع و كيسه آمنيوتي پيرامون جنين.* حمل و پاكسازي مواد زائد حاصل از متابوليسم درون بدن مانند اوره و دي اكسيد كربن.* تنظيم الكتروليتهاي درون بدن مانند سديم و پتاسيم.* افزايش انرژي بدن.* افزايش عملكرد فيزيكي و ذهني.* زدودن سموم بدن. * كمك به كاهش وزن.* كاهش سردرد و سرگيجه.* نوشيدن آب كافي از ايجاد عارضه هاي پوستي مانند اگزما، پسوريازيس، خشكي و چین و چروک پوست پيشگيري ميكند.

[Mohamad]

چگونه کیفیت آب مصرفی را بالا ببریم؟

همانطور که می دانیم کیفیت آب شهری تاثیر به سزایی در سلامت تک تک شهروندان دارد. آب مصرفی هر شهر با توجه به منابع آبی موجود از طریق رودخانه ها، دریاچه ها و یا منابع زیرزمینی تامین می شود.

آب در شکوفایی اقتصادی، صنعتی و آبادانی یک منطقه نقش کلیدی دارد. بسیاری از دولتمردان و شهروندان سهم عمده ای در حفظ سلامت آب دارند. اداره منابع طبیعی هر استان دارای تعدادی هیات مشاورین است که با مطالعه و تحقیق در مورد کیفیت و چگونگی استفاده از آب رودخانه ها و منابع زیرزمینی می پردازند.

در واقع مشکلات و معضلات آب آشامیدنی نتیجه سهل انگاری و بی دقتی برخی افراد است. که بدین ترتیب آب به انواع رسوبات آلوده گشته و به آبراهه ها می ریزد این آبراهه ها به رودخانه ها و یا منابع آبی زیرزمینی منتهی می شود و اگر این آب آلوده به رودخانه ها بریزد ماهی ها و حیات وحش منطقه را دچار مرگ و میر و تلفات می کند و محیط زیست را آلوده کرده و در نهایت کیفیت آب را پایین آورده و سلامت جامعه را مورد تهدید قرار می دهد.

چندین مورد را می توان به عنوان منشا آلودگی آب نام برد: زباله های شهری، زباله های روستایی، سرریز شدن فاضلاب، ریختم زباله ها و مواد سمی در محیط زیست، از بین رفتن زیست گاه هایی مانند باتلاق ها، رسوب سازی مفرط آبها و وجود برخی گونه های جانوری مانند ماهی کپور.

همه ما به نوعی در آلوده کردن آب نقش داریم بنابراین می بایست تلاش خود را برای ممانعت از این عمل به کار بندیم. ما می توانیم تنها با یک تغییر جرئی در عادات و شیوه زندگی کیفیت آب مصرفی را بالا ببریم.

چه کنیم؟

منابع آبی اطراف محل س******ت خود را به خاطر بسپارید و در صورت مشاهده هر گونه تغییر جزئی و یا کلی اعم از وجود لکه های روغن بر روی آب، وجود ماهی های مرده در آب و تغییر رنگ آب سریعاّ مراتب را به اطلاع اداره منابع طبیعی و یا آب و فاضلاب استان برسانید.

شما هم می توانید در حفظ سلامت آب نقش عمده ای را داشته باشید بدین ترتیب که روغن موتور ماشین تان را در محیط زیست تخلیه نکنید. البته در کشور های پیشرفته جهان سازمان بازیافت روغن موتور مصرف شده و غیرقابل استفاده را جمع آوری کرده و آن را بازیافت می کند اما متاسفانه این کار در ایران انجام نمی گیرد.

در واقع با ریختن روغن موتور در خیابان و یا جریان فاضلاب در واقع روغن موتور را به رودخانه ها و باتلاق ها ریخته اید. آیا می دانید که تنها 5 لیتر روغن موتور که معادل نیمی از روغن تعویض شده یک اتومبیل است لایه ای از روغن را تشکیل می دهد که با آن می توان دریاچه ای با مساحت 10 کیلومتر را پوشاند_مساحتی برابر با 2 زمین فوتبال

پوشش روغنی بر روی آب از تابش نور آفتاب به آب و همچنین رسیدن اکسیژن هوا به ماهی ها و موجودات آبزی در رودخانه ها و دریاچه ها جلوگیری می کند و علاوه بر این ترکیبات سمی موجود در روغن حیات آبزیان و حیات وحش و مردم منطقه را به مخاطره می اندازد.

[Mohamad]

انواع آشاميدني ها

الف) آب:

تنها آشاميدني واقعاً لازم است. ساير نوشيدنيها نيز تأمين كننده آب به نحوي است كه براي مصرف كننده دلپذيرتر باشد. آب آشاميدني بايد خنك، صاف، شفاف، بي بو و داراي اكسيژن (كيفيت لازم براي هضم خوب) و كمي املاح باشد. آب نبايد مواد سمي يا ميكرب داشته باشد.قبل از استفاده از آب چشمه يا چاه بايد آب مورد آزمايش قرار گيرد.براي بهبود طعم آبهايي كه طعم نامطلوب دارند مي توان اقدامات زير را انجام داد:

- خنك كردن آب؛

- افزودن آب ميوه هاي اسيدي (ليمو)؛

- افزودن شربت ها

- افزودن آب ميوه هاي تغليظ شده (انگور، سيب).

ب) آب هاي معدني:

كيفيت طعم آنها اغلب بهتر از آب شهرهاست. اما تمام آنها ويژگي هاي آب آشاميدني را ندارند.آبهاي گازدار و آبهاي داراي مقادير زياد املاح: اين آبهاي داراي خصوصيات و اثر دارويي غيرقابل چشم پوشي هستند، آنها را نبايد مانند آب معمولي استفاده كرد.

نوشيدن آنها فقط در شرايط خاص مجاز است. با وجود اين خواهيم ديد كه بعد از فعاليت بدني زياد، اين نوع آبها براي جبران ذخاير قليايي بدن و از بين بردن اسيدوز ايجاد شده به دليل خستگي استفاده مي شوند.

ج) آشاميدني هاي شور؛ سوپ ها و آش ها:

با سبزي هاي تازه تهيه مي شوند. از نظر تأمين انرژي اهميتي ندارند بلكه به سبب تأمين آب و املاح (به عنوان مثال پتاسيم و سديم) با ارزش هستند. خوردن سوپ در ابتداي غذا يك عات غذايي پسنديده است كه نبايد تغيير كند. در دوران مسابقات نبايد اين نوع سوپ ها را با آش گوشت و سوپ هاي ماهي كه جايگزين كرد.

د) دم كردني ها:

از ريختن آب جوش روي برگها، گلها يا دانه ها به دست مي آيند كه باعث معطر شدن آب مي شوند. در بين آنها چاي و قهوه خصوصيات مهمي دارند:

- قهوه: ماده اصلي آن كافئين است كه روي سيستم عصبي اثر محرك دارد. بنابراين بايد از افراط در نوشيدن آن خودداري كرد. با علم به اينكه مقدار كم آن بعد از غذا به هضم غذا و به توليد ادرار كمك مي كند. قهوه عربي؛ قهوه ملايمي است نسبت به قهوه روبوستا مقدار كمتري كافئين دارد.

- چاي: تقريباً خصوصايت قهوه را دارد اما به نسبت كمتر، چاي را مي توان بيشتر از قهوه مصرف كرد.

م) شير:

براي تعادل تغذيه اي ضروري است و به حالت طبيعي و يا با افزودن شكر يا عسل مي توان استفاده كرد. شير يك نوشابه مطلوب و قابل هضم است كه با درجه حرارت معمولي (نه سرد و نه گرم) هضم آسان تري دارد.

ه) آب ميوه ها:

داراي همان خصوصيات ميوه ها هستند. يادآوري كنيم كه باقيمانده قليايي دارند و بدين ترتيب براي از بين بردن اسيدوز ناشي از خستگي مناسب مي باشند. نبايد آنها را با «نوشابه هاي داراي طعم ميوه» كه حاوي مقادير جزئي آب ميوه و مقادير زيادي آب هستند اشتباه كرد.

و) نوشابه هاي گاز دار:

به هيچ وجه نبايد با آب ميوه ها اشتباه شوند چون نه داراي ارزش املاح و نه ارزش ويتاميني هستند. دو عيب عمده دارند:

- مقدار زيادي شكر دارند كه به رژيم غذايي معمولي و كافي ورزشكار اضافه مي شود.

- گاز كربنيك آن مي تواند موجب اختلال در هضم غذا شود.

[Mohamad]

فلفل قرمز به رفع بيخوابي كمك ميكند.

نتايج يك تحقيق كوچك نشان ميدهد مصرف فلفل قرمز ميتواند به حفظ سلامت قلب و برخورداري از خوابي راحت در طول شب كمك كند.

به گزارش خبرگزاري فرانسه از سيدني ، پژوهشگران دانشگاه تاسمانيا در استراليا مدت ‪۱۸ماه به بررسي فوايد بالقوه فلفل قرمز در ‪۱۰داوطلب پرداختند.

برخي از اين افراد روزانه ‪۱۵گرم فلفل قرمز مصرف كردند و سايرين از اين ماده مصرف نكردند. دومينيك گراگتي استاديار دانشكده علوم حيات اين دانشگاه نتايج بدست آمده را دلگرمكننده توصيف كرد.

وي ميگويد مصرف فلفل قرمز خواب را بهبود ميبخشد و كيفيت خواب بر سلامت قلب و عروق تاثير زيادي دارد. فلفل قرمز يك ماده طبيعي است كه ميتوان در مقادير اندك هر روز مورد استفاده قرار داد و به حفظ سلامت قلب و عروق نيز كمك كرد.

زردچوبه از قدیم به عنوان هضم کننده غذا و صفرا ور مصرف می شده است .

از اثرات مهم زردچوبه اثر صفرآوری و تحریک ترشح پانکراس آن را می توان نام برد تحقیقات بر روی اسانس زردچوبه نشان داده است که دارای اثر صفرا آور و حل و دفع سنگ مثانه می باشد کورکومین مهم ترین ماده موثر زردچوبه دارای خواص ضد سموم کبد ضد ورم ، ضد سرطان و ضد عفونت است.

از اثرات دیگر کورکومین که به تازکی تائید شده است، خواص ضد موتاژن ، ضد ایدز اکسیلان آن می باشد. زردچوبه خاصیت ضد سم ماررادارا است و قادر به خنثی کردن بسیاری از سموم مارهاست.

زردچوبه گرفتگی و انسداد صدا را باز می کند و برای تمیز کردن کبد بکار می رود.

برای رفع درد دندان آن را در دهان انداخته و بجوید.

زردچوبه تصفیه کننده خون ، تب بر، محرک و انرژی زا می باشد.

ازز ردچوبه برای درمان کمر درد، پشت درد و سینه درد نیز استفاده می شود.

برای درمان اسهال و اسهال خونی مفید است.

با تمام مزایای گفته شده باید اشاره کرد که زیاده روی در مصرف زردچوبه مضر است و رد مصرف آن باید احتیاط صورت بگیرد از جمله مصرف آن در زمان حاملگی باید متعادل باشد. همچنین کسانی که مجرای کیسه صفرای آنها بسته و یا دارای اشکال است و با این که دارای سنگ های صفراوی در کیسه صفرا هستند باید با احتیاط از زردچوبه استفاده کنند . مصرف زرد چوبه همراه با غذا و دارو ها، بلامانع بوده و تداخلی ایجاد نمی کند
__________________

[Mohamad]

زرشک

میوه زرشک
- قابض است و تقویت کننده قلب و کبد است و برای برطرف کردن بیماریهای کبدی مفید است این گیاه درد مفصلی، روماتیسم و تورم را تسکین می بخشد.
- انواع عفونت هائی که زرشک می تواند در درمان آن ها موثر واقع شود عبارت است از عفونت گلو، مجاری ادراری مجاری معده ای روده ای، ریه ها، عفونتهای مخمری و اسهال است باید توجه کرد که پاره ای از عفونت ها در صورت مصرف نکردن آنتی بیوتیک ممکن است خطرناک باشد. هرگز در ین فکر نباشید که در صورتی که بدن شما به آنتی بیوتیک قویتر نیاز دارد به جای آن از گیاهانی مانند زرشک استفاده کنید.
- بواسیر خونی را درمان می کند
- خونریزی را برطرف می کند
- صفرابر است
- دم کرده زرشک را برای بر طرف کردن ناراحتی ها دهان غرغره کنید.
خواص ریشه، پوست و ساقه
سبوس و ریشه زرشک حاوی انواع بسیاری از مواد شیمیایی به نام آلکالوئید ایزو کیتولین است. دانشمندان و محققان این ترکیبات را در طول سالیانه متمادی مورد تحقیق و بررسی قرار داده اند، ولی پی بردند که آنها در واقع خواص آنتی بیوتیکی دارد. برخی ازآنها باعث پائین آوردن تب، کاهش تورم و فشار خون شده و به تنظیم ضربان قلب و انقباض عضلات قلب کمک می کنند.
- برای برطرف کردن سوزش ادرار مفید است، واریس را درمان می کند.
- نقرس و رماتیسم را برطرف می کند.
- بی اشتهایی را برطرف می کند.
- اعمال دستگاه گوارش را منظم می کند و سوء هاضمه را از بین می برد.
- برای درمان زردی و یرقان موثر است.
- آنهائیکه مبتلا به ورم طحال هستند می توانند برای معالجه از این گیاه کمک بگیرند.
- برای معالجه بواسیر نافع است.
خواص برگ زرشک
- اسهال های مزمن را درمان می کند – برگ زرشک دارای مقدار زیادی ویتامین ث می باشد بنابراین در درمان بیماری اسکوربوت اثر مفید دارد- در موقع آنژین و گلودرد، دم کرده برگ زرشک را غرغره کنید.
- میزان مصرف بالای این گیاه به مدت طولانی می تواند سبب ناراحتی معده و روده ها شود و جذب ویتامین b کافی در بدن را مشکل می کند.

[Mohamad]

سنبل ختايي

در كتب طب سنتي با نامهاي »سنبل ختايي» و «حشيشه الملائك» آمده است.به فرانسوي Angelique و به انگليسيAngelica گفته مي شود. گياهي است از خانوادهUmbelliferae نام علمي آن L. archangelica Angelicaو مترادف آنArchangelica officinalis Hoffmمي باشد.

مشخصات:
آنژليك گياهي است علفي دو ساله بلند ،ارتفاع آن متجاوز از يك متر است.معطر با برگهاي بزرگ داراي بريدگي و تقسيم بندي شده ،هر يك از تفسيمات برگ نوك تيز دندانه دار مي باشد. ساقه آن شيار دار استوانه اي به رنگ سبز مايل به قرمز . گلهاي آن سفيد به صورت چتر در انتهاي شاخه گل دهنده ظاهر مي شود.از برگ و ساقه و ريشه آن در طب استفاده مي شود.
اين گياه در مناطق شمالي اروپا ،شبه جزيره اسكانديناوي و كوهستانهاي مركزي اروپا تاروسيه ميانه انتشار دارد. در هندوستان در كشمير مي رويد.در شمال اروپا به عنوان گياه سبزي خوراكي مورد استفاده و توجه است و كاشته مي شود و ريشه هاي آن را به صورت خام يا پخته مي خورند .در ساير مناطق اروپا علاوه بر خوراكي بودن از خاصيت خوشبو بودن آن نيز در قنادي استفاده مي شود و از ميوه آن براي تهيه يك نوع نوشابه به نامRatafia d,Angelique استفاده مي شود.به علاوه خواص طبي آن در سطح وسيعي مورد توجه است و كاربرددارد.
تكثير آنژليك از طريق كشت بذر آن صورت مي گيردبه اين ترتيب كه بذر آن را در بهار در هواي آزاد و يا در پاييز در پناه شاسي مي كارند و پس از آن نهال هاي جوان را به مزرعه منتقل كرده و مي كارند.معمولا چند ماه پس از كاشت نهالها آماده انتقال مي شوند بنابراين كشت بهاره در پاييز به مزرعه منتقل مي شود و كشت پاييزه در بهار منتقل مي گردد.

تركيبات شيميايي
از نظر تركيبات شيميايي و مواد عامله ،ريشه و قسمت زير زميني خشك آنژليك در حدود 35/0درصد اسانس روغني فرار دارد و در ميوه آن (3/1-2/1)درصد اسانس يافت مي شود. مواد عمده موجود در اسانس آنژليك عبارتند از بتا فلاندرن و به علاوه در اسانس ريشه آنژليك كه در هوا خشك شده باشد مواد د-الفا-فلاندرن،آلفا-پينن و هايدروكسي پنتادكانوئيك اسيد و آلفا-متيل بوتيريك اسيد يافت مي شود.
در ريشه ها و ثمر آنژليك چند فروكامارين نظير آنژليسين،برگاپتن،كزانتوتو كسين و...وجود دارد و به علاوه اومبلي پرنين و چند فنل نيز در آن مشخص شده است.(G.I.M.P).
بررسي هاي شيمايي جديدتري نشان مي دهد كه كيفيت اسانس آنژليك با شرايط اقليمي محل رويش طبيعي آن ارتباط داردهر چقدر ارتفاع از سطح درياي محل رويش طبيعي آن بيشتر باشد ،عطر بيشتر و با كيفيت بهتري مي دهد.
از گياه آنژليك 9 نوع ماده كومارين جداشده است از جمله يك كومارين جديد به نام آركي سين در آن مشخص شده است.(S.G.I.M.P).

خواص و كاربرد
آنژليك معمولا در سال اول گل مي دهد ولي چون ريشه آن رشد كافي نكرده برداشت ريشه در سال دوم انجام مي گيرد و در آغاز سال دوم ساقه هاي فرعي سال اول را قطع مي كنند و فقط ساقه اصلي باقي مي ماند كه رشد كافش بنمايد و از ساقه هاي قطع شده و برگهايي كه در خلال سال اول قطع شده نيز پس از خشك كردن استفاده مي شود. ميوه گياه وقتي كاملا رسيد كه معمولا در اوخر تابستان است ،آماده برداشت مي شود.
از نظرخواص ريشه آنژليك و ميوه آن محرك و نرم كننده سينه و معرق است و ريشه آن بخصوص مقوي ،ضد تشنج،بادشكن،خلط آور و معرق مي باشد.
در فرانسه در مراجع طب سنتي آن ديار مرسوم بوده است كه از دم كرده ريشه آنژليك به نسبت10-2 گرم ريشه خشك در يك ليتر آب جوش و با از تنطور الكلي ريشه آنژليك10-2گرم به عنوان نيرو دهنده و. هاضم استفاده مي كنند و از دم كرده ميوه آن نيز به عنوان مفرح و نيرو دهنده خيلي استقبال مي شود.
گونهAngelica sylvestris L. را نيز در بعضي اسناد به نام سنيل ختايي مي نامند. گياهي است پايا به بلندي تا 150سانتي متر و معطر اين گياه در اروپا و از جنوب غربي چين تا نپال در آسيا مي رويد.
قسمت نرم ريشه اين گياه به عنوان دارو مصرف مي شود ،جوشانده ان براي رفع بي حسي اعصاب ،رفع گرفتگي در اعضاي بدن ،روماتيسم و [چيو] ،سردرد،سرگيجه ناشي از سرماخوردگي و تورم در پاها به كار مي رود.

[Mohamad]

برگ بو

درخت ان به فارسي «باهشتان»گفته مي شود،در كتب طب سنتي به نامهاي «درخت غار»،«برگ بو»،«مازريون»،«دفنه»و «شجرة الرند» نام برده شده است. به فرانسويLaurier sauceوLaurier و به انگليسيLaurel , true laue laurel گفته مي شود. گياهي است تيره Lauraceae نام علميLaurus nobilis L. آن است ميوه درخت «باهشتان»را «دهشمت» يا «حب الغار» ميگويند و به هندي نيز حبالغار مي شود.

مشخصات
برگ بو گياهي است به صورت درخت و درختچه هميشه سبز و ناخزان(د رمناطق با زمستانهاي خيلي سرد بايد حفاظت شود)، در شرايط مساعد ارتفاع آن 20-15 متر هم مي رسد ولي معمولا 8-7 متر مي باشد. گياهي است پلي گام و در عين حال ممكن است گلهاي نر و ماده وهمچنين گلهاي هر مافروديت (نر و ماده در يك گل) روي يك درخت ديده شود.برگها متناوب،سبز تيره ،بيضي شكل ،نوك تيز و معطر و زيبا هستند گلهاي آن كوچك به رنگ زرد با خاكستري روشن و ميوه آن كوچك به رنگ ارغواني تيره و به اندازه دانه انگور مي باشد.درختچه اي است زيبا ،فرانسوي ها آن را لوريه شاعران هم مي گويند.
تكثير آن با قلمه و قلمه هاي ريشه دار و يا با پاچوش انجام مي شود و پس از 8-7 ماده ريشه هاي آن به قدر كافي توسعه يافته و مستقر مي شود.اين درخت در خاكهاي غني و قابل نفوذ رشد خوبي دارد. چيدن بر گهاي معطر آن براي اينكه سبزي كامل نشود معمولا بايد صبح زود انجام شود وبراي خشك كردن روي هم انباشته نشود و در لايه هاي نازك و در سايه پهن و خشك شود.خشك كردن در آفتاب موجب مي شود كه رنگ سبز زيباي آن قهوه اي شود و مقدار زيادي روغن معطر و اسانس آن از بين برود.

تركيبات شيميايي
ميوه اين درخت داراي اسانس روغني فراري است كه داراي مقدار زيادي اسيد يوريك است. اسيد لوريك از اسيدهاي چرب است كه به شكل متبلور سفيد در مي آيد.در برگهاي خشك برگ بو نيز از 3-1 درصد اسانس روغني فرار بسيار معطر وجود دارد كه از طريق تقطير مي توان استخراج نمود.در برگهاي گياه نيز اسانس روغني فرار وجود دارد.

خواص و كاربرد
از نظر حكماي مغرب زمين تا اواخر قرن هيجدهم كه گياه درماني ،رونق وسيعي در اروپا داشت .در كتاب گياه درماني به نام گرت هربال كه در سال 1526 ميلادي دانشمند معروف [پيتر تروريس]آن را تهيه كرده و در انگلستان چاپ شده ،در مورد كاربرد ميوه و برگ درخت غار چنين آمده است:
«خميري كه از گرد حاصل از كوبيدن ميوه هاي اين درخت به دست آمده مخلوط با عسل براي معالجه رنگها و لكه هاي غير طبيعي پوست صورت و همچنين براي از بين رفتن دانه ها و لكه هاي قرمز رنگي كه در پوست صورت جوانان مي زند تجويز مي شده است.»

دانشمند ديگري به نام [كول پپر] در كتابش به نام كمپليت هربال كه در اواسط قرن هفدهم نوشته است در مورد ميوه درخت برگ بو مي نويسد:

«روغني كه از ميوه ي درخت برگ بو به دست مي آيد براي انواع ناراحتي ها ي مفاصل ،اعصاب ،معده ،شكم انواعي از قلوه ها و تشنجها ي عضلاني گرفتگي عضلات يا ،انواع درد ها ،بي حسي در هر نقطه از بدن مفيد است ،به اين ترتيب كه محل ناراحت را روغن مالي مي كنند . براي رفع درد هاي گوش هم چند قطره از اين روغن استفاده مي شده است ويا بخور حاصل از جوشانده ميوه ها و برگهاي آن به وسيله اي مثل قيف يا بادگير داخل گوش مي كرده اند»

براي از بين بردن لكه هاي كبود خونمردگي در پوست و گوشت بدن از مالش روغن آن در محل آسيب ديده استفاده مي شده است كه خونمردگي خيلي سريع جذب مي شده است. ضمنا مالش روغن آن براي رفع خارش و عوارض جرب در پوست و عوارض ورم و آثار ضربه هايي مانند شلاق روي پوست بسيار موثر است. غار طبق نظر حكماي طب سنتي شرق گرم و خشك است ، مغز ميوه ان گرمتر از پوست و برگ آن گرمتر از برگ پوست آن و پوست آن و روغن آن گرمتر از ساير اجزا و حتي از روغن گردو نيز گرمتر است. خواص آن مفرح و مقوي و مدر و ضدسم است خصوصا ميوه آن ،اگر ميوه آن با سركه خيلي رقيق خورده شود براي سردردهاي بلغمي ،گازها،نفخها،صرع،وسواس،تق ويت ذهن و فهم بسيار نافع است. ماليدن روغن آن براي درد اعصاب و رفع حواس پرتي و افزايش حافظه خوب است. اگر ساييده ميوه آن با روغن گل سرخ و سركه مخلوط شود ،قطره آن براي رفع درد هاي سر و گوش و رفع صداو طنين در گوش و ثقل سامعه مفيد است و موجب تقويت گوش مي شود و همچنين اگر قطره روغن آن مصرف شود نيز همين نتايج را براي گوش خواهد داشت . مضمضه دم كرده برگ آن براي تسكين درد دندان مفيد است. اگر با ميوه و برگ كوبيده آن مخلوط با عسل انگشت پيچ درست شود خوردن آن براي امراض سرد و اگر با سكنجبين انگشت پيچ درست شود خوردن آن براي امراض گرم و زخمها و جراحات ريه و سرفه كهنه و تنگي نفس مفيد است. خوردن ميوه آن براي دل پيچه و امراض كبد و طحال و با عسل براي طخم روده ها وخوردن روغن آن با سركه انگور براي درد كبد مفيد است.اگر 10 ميلي گرم ميوه آن را ساييده و بخورند دل پيچه را فورا تسكين مي دهد.روغن آن ايجاد آشفتگي و دل به هم خوردن مي كند و قي آور است و ترشح ادرا را زياد مي كند.اگر در دم كرده آنبنشينند براي امراض كليه و مثانه مفيد است.خوردن ميوه آن براي خرد كردن سنگ مثانه نيز مفيد است خوردن و يا ماليدن روغن آن در مواضع درد براي رفع دردهاي مفاصل و درد كمر مفيد است ،ماليدن روغن آن با سركه روي پوست براي رفع لكه هاي جلدي موثر است.
اين گياه داراي ضررهايي نيز هست .ميوه و روغن آن معده را سست كرده و قي آور است و مضر سينه مي باشد و اصلاح آن با خوردن كتيرا ميسر است.مقدار خوراك از ميوهع و برگ ان10-2 گرم است. مقدار 10 گرم آن مسهل است.
در اصطلاح طب سنتي ميوه درخت غار را «حبالغار»مي گويند،به خجم گيلاس ، خيلي معطر و سياه رنگ و داراي روغني سبز رنگ و نيم جامد است. تهيه روغن حب الغار به ترتيب زير است:
روش اول: حب الغار خشك را نيم كوب كرده و در روي الك بريزند و روي بخار آب جوش گذارند تا نرم شود سپس آن را در كيسه محكمي ريخته و آن كيسه را در ميان 2 قطعه آهن سوراخ دار كه با آب جوش گرم شده باشند گذارده و فشار مي دهند.
روغني كه از آن خارج ميشود با كاغذ صاف كنند. سابقا در بازار ايران برگ بو را به نام «سازج هندي»عرضه مي كردند.
روش دوم:دانه گياه يا حب الغار را گرفته در آب بپزند و بگذارند سرد شود قشري كه روي آب مي گيردبردارند. روش ديگر اين است كه ميوه و برگ آن را بپزند و پس از آن عصاره آنها را با فشار گرفته با دو برابر وزن آن روغن زيتون مخلوط ،روي آتش ملايم بگذارند آنقدر كه آب آن تبخير شود و روغن بماند و دقت شود كه نسوزد وآن روغن را به كار برند. در هندوستان از ميوه گياه به عنوان قاعده آور و بند آور دن اسهال و قطع ترشحات مهبل و استسقا مصرف مي شود. تذكر اي نكته ضروري است كه بايد دقت شود كه اولا برگها و ميوه درخت غار را با برگهاي درخت ديگري به نام يا غار گيلاسي كه در شرايط خاصي سمي است اشتباه نشود ثالثا با درخت ديگري به نام خرزهره نبايد اشتباه شود البته مشخصات در خواص ساير ها كه با برگ بو به كلي متفاوت هستند .

[Mohamad]

پونه كوهي

به فارسي «پونه كوهي» و در كتب طب سنتي با نام «فودنج جبلي»نام برده مي شود.

شليمر اين گياه را با نام «آويشن شيرازي» نام برده است.به فرانسوي origanوorigan vulgaire وorigan commun وmarjolaine وبه انگليسيwild marjoram , oregano گفته مي شود. گياهي است از خانواده labiataeو نام علمي آنoriganum vulgare L.. و origanum نامهاي علمي مترادف آن origanum loureiroi ******tel. مي باشد.

توضيح:

به طور كلي در اصطلاح ادويه و در فرهنگ ادويه و در فرهنگ ادويه و گياهان دارويي ، marjoram , oreganoدو گياه متفاوت هستند كه گاهي از نطر اسم يكي را به جاي ديگري كفته مي شود . مرزنگوش يا sweet marjoramيك ادويه برگي نسبتا ملايمي است ،وليoregano يك ادويه تيز و تند مخصوص پيتزا مي باشد كه با نام pizza herbناميده مي شود. از نظر گياه شناسي طي قرون متمادي ابهامي از نظر نامگذاري اين دو گياه وجود داشته است و طي سالهاي و شايد چندين قرن گياه شناسان هر دو نام را مربوط به يك گياه به نام علميoriganum marjoronal يا مرزنگوش مي دانستند.در حال حاظر عده اي از گياه شناسان باز هم هر دو نام يادشده را يعني marjoram , oregano را مربوط به يك گياه به نام علمي majorana hortensis moench.مي دانند،ولي عده ديگري عقيده دارند كه: majorana مربوط به نوع شيرين و گره دار آن يعني sweet marjoramاست كه گياهي است از خانواده labiatae و بومي مناطق مديترانه اي و در ايران به نام مرزنگوش معروف مي باشد و oregano كه به نام organy ياwild marjoram معروف بوده است در حال حاضر دو نوع آن يعني نوع اروپايي و نوع مكزيكي مورد توجه مي باشد.

نوع مكزيكي تند و تيز آن كه بومي مناطق گرم نيمكره غربي است ،گياهي است از خانواده verbenaceae جنس lippiaو نام علمي آنlippia graveolens HBK مي باشد.نوع مكزيكي تند ،گياهي معطر و بوته اي مي شود. اين گياه ادويه در بازار بين المللي به نام Mexican oregano معروف است.

نوع ملايم اروپايي يا oreganoگياهي است از خانواده labiataeو نام علمي oreganum vulgare L. آن ميباشد و همان گياهي است كه در اين بخش با نام فودنج جبلي يا پونه كوهي مطرح شده ودر ايران مي رويد.

قسمتي از اين گياه كه در جزيره كرت در دامنه هاي كوه ديكت مي رويد به نام علميoriganum dictamus L. كه آن را origanum cretium L.نيز مي گويند مي باشد كه مشخصات ‹ عينا مانند مشخصات O.vuglre است.

مشخصات

فودنج جبلي يا پونه كوهي گياهي است چند ساله با شاخه و ساقه هاي سخت پوشيده از كرك به رنگ سبز مايل به قرمز به ارتفاع در حدود 70 سانتي متر و لي به هر حال ارتفاع آن بيشتر از مرزنگوش است. برگهاي آن پوشيده از كرك و به رنگ سبز تيره وپهتتر و يزگتر از مرز نگوش است .شكل برگها بيضي نوك تيز و بدون دمبرگ است. گلهاي آن ارغواني كگه در اوايل تا اواسط تابستان درانتهاي شاخه هاي گل دهنده به طور مجتمع و گروهي ظاهر مي شود. فودنج جبلي در مقابل سرما مقاومتر و متحملتراز مرزنگوش مي باشد.

تكثير پونه كوهي از طريق كاشت بذر آن در بهار و يا از طريق قلمه آن انجام مي گيرد. اولين برداشت برگها و سرشاخه هاي جوان سبز پونه كوهي در آغاز ظهور گلها يعني اواخر بهار شروع مي شود و گياه از 8-7 سانتي متري زمين قطع مي شود.پايه باقي مانده گياه به رشد خود ادامه مي دهد به طوري كه ممكن است يك برداشت ديگر نيز در يك سال انجام شود. مزرعه پونه كوهي ممكن است 5-4 سال با محصول كافي مورد بهره برداري قرار گيرد ،ولي پس از آن بايد مزرعه تجديد شود. پس از برداشت ،برگهاي بايد با دقت تميز شده و پهن و خشك شود.پونه كوهي داراي پويي معطر است و در سواحل درياها و دامنه كوهها و جنگلهاي مناطق مختلف اروپا وآسيا و ايران مي رويد و پرورش داده مي شود.

در ايران در مناطق شمال ايران لاهيجان ،زالش و آستارا به طور خودرو ديده مي شود.

تركيبات شيميايي

از نظر تركيبات شيميايي وجود اسانس روغني فرار به مقدار 525/0-45/0 درصد در فودنج جبلي تاييد شده است . بررسي هاي ديگري نشان مي دهد كه اسانس روغني موجود در فودنج جبلي در حدود 50 درصد شامل تيمول است به علاوه تركيب اسانس روغني فرار آن داراي دي ال- پينن دي پنتن ،لينالول ،مقداري بي سيكليك سسكي ترپن و تري سيكليك سسكي ترپن مي باشد.

خواص – كاربرد

طبيعت آن طبق نظر حكماي طب سنتي گرم و خشك است. اسانس آن معطر محرك و مقوي و براي قطع اسهال و تسكين درد هاي حاد و پشت سر هم شكم نافع است دم كرده آن براي زكام ،يرقان، سرفه،درد گلو و استسقا اثر مفيد دارد زيرا مدر است.

در آمريكا در حال حاضر از اسانس پونه كوهي براي معطر كردن سوسيس و انواع غذاها در سطح وسيعي استفاده مي شود و ضمنا از اين اسانس زرد مايل به سبز معطر و مطبوع براي معطر كردن انواعي از صابونها و بعضي ليكورها استفاده مي گردد و از برگهاي خشك آن به عناون ادويه در انواع غذاهاي گوشتي و سوپ ها مصرف مي گردد مقدار خوراك پونه كوهي به صورت دم كرده 20-10 گرم سرشاخه گل دار گياه براي تهيه 4-3 فنجان دم كرده كافي است نوع ديگر آن اين است كه در حدود 50 گرم از پونه كوهي در 1000 گرم يركه انگور قرمز مدت يك هفته خيس مي كنند و پس از آن بعد از هر غذا يك ليون كوجك از آن را مي خورند از اسانس پونه كوهي به صورت پماد براي ضد عفوني كردن زخم ها استفاده مي شود بعلاوه براي تسكين روماتيسم و دندان درد و گوش درد نيز استعمال موضعي آن مصرف دارد در چين جوشانده گياه را كه با گياه بار هنگ پخته شده باشد براي معالجه آفتاب زدگي مي خورند[هو]. در هند و چين از گياه به عناون تنيك و مهيج [فوكود و دلانسان]،و براي معالجه سل و ناراحتي هاي كبد ضعف مفرط و عقيم بودن مصرف مي شود.[دراگن درف].