بيان فضيلت وضو
از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم روايت است : ((كسى كه وضو گيرد و آن را كامل و جا آورد، و با آن دو ركعت نماز گزارد كه در آن از دنيا با خود سخن نگويد، از گناهان خويش مانند روزى كه از مادر زاييده شده است بيرون مى آيد)) و در الفاظ ديگرى آمده كه ((... در آن دو ركعت سهو نكند گناهان گذشته اش آمرزيده مى شود))(929).
و نيز آن حضرت فرموده است : ((آيا خبر ندهم شما را از چيزى كه خداوند به آن خطاهاى شما را مى آمرزد، و مرتبه شما را بالا مى برد؟ و آن در ناگواريها وضو را كامل به جا آوردن ، و در راه مساجد گام برداشتن ، و بعد از هر نماز در انتظار نماز ديگر بودن است ، و اين رباط شماست .))(930)
و نيز: ((وضوى پس از وضو بسيار پسنديده است ، كسى كه وضويش را بدون اين كه محدث شود تجديد كند، خداوند توبه اش را بدون استغفار تجديد مى كند.)) (931)
و نيز: ((كسى كه در حال طهارت وضو بگيرد خداوند ده حسنه براى او مى نويسد.))(932)
و از امام صادق (ع ) روايت است : ((وضو بر بالاى وضو ده حسنه است .))(933)
از امام كاظم (ع ) نقل شده است : ((كسى كه براى نماز مغرب وضو مى گيرد، وضويش كفاره گناهان گذشته آن روز اوست بجز گناهان گذشته آن شب اوست بجز كبائر.)) (934)
روايت شده است كه ((تجديد وضو براى گزاردن نماز عشا گناه گفتن ((لا والله )) و ((بلى والله )) را محو مى كند)).(935)
غسل اسباب وجوب غسل عبارت است از: خروج منى ، دخول حشفه ، حيض ، نفاس ، استحاضه غير قليله ، مس ميت پس از سرد شدن و پيش از غسل آن . غسل براى هر كدام از اينها بر كسى كه بخواهد واجبى را كه بر اوست و شرط آن طهارت است انجام دهد واجب مى باشد. و غسلهاى ديگر مستحب است .
كيفيت به جا آوردن غسل اين است كه اگر بتواند نخست با بول كردن استبراى از منى كند، و در غير اين صورت چنانچه از او انزال منى شده استبراى از بول را طبق آنچه پيش از اين گفته شد انجام دهد. سپس ظرف آب را در سمت راست خود قرار دهد. و هر گونه نجاست را از بدن خود برطرف كند، و دستهايش را پيش از آن كه داخل ظرف كند سه بار تا مچ بشويد، و شستن آنها تا مرفق افضل است . سپس بسم الله بگويد، و مشمشه و استنشاق كند، و دعاهاى آنها را بخواند. پس از آن نيت كند كه براى تقرب به خداوند غسل مى كند. سپس سه بار آب بر سر خود بريزد، و دست بر سر و روى خود بكشد، و با انگشت آب را به ظاهر گوشهايش برساند، و به محل رويش موها آب را جريان دهد. پس از آن نيمه راست بدن و بعد نيمه چپ آن را به همين گونه غسل دهد، و در رسانيدن آب به همه نقاط بدن و رفع موانع كوشش كند.
امام صادق (ع ) فرموده است : ((كسى كه به عمد در غسل جنايت مويى را ترك كند در آتش است .)) (936) به هنگام شستن اعضا فرد بهتر است بگويد:(( اللهم طهر قلبى و تقبل سعيى واجعل ماعندك خير الى اللهم اجعلنى من التوابين و اجعلنى من المتطهرين ،)) و با يك صاع آب غسل خود را كامل به جا آورد. اگر يك بار تمام بدن را به زير آب فرو برد كافى است و ترتيب و دست كشيدن به بدن ساقط است .
كمك گرفتن در غسل ، و انجام دادن آن با آبى كه آفتاب آن را گرم كرده ، و نيز با آبى كه رنگ و بوى آن تغيير يافته و با آب راكد و مستعمل مكروه است ، از امام رضا(ع ) روايت است كه : ((هر كس با آبى كه با آن غسل كرده اند غسل كند، چنانچه گرفتار جذام شود جز خويشتن را ملامت نكند.))(937) و علما اتفاق نظر دارند كه در غسل موالات شرط نيست ، و آنچه در آن واجب مى باشد عبارت است از: نيت ، فراگرفتن آب غسل همه بدن را، مقدم داشتن شستن سر بر بدن ، و احوط مقدم داشتن طرف راست است بر چپ . گروهى از علماى ما در غير غسل جنابت ، وضو را پيش از غسل يا پس از آن واجب دانسته اند، و برخى از آنها مقدم داشتن وضو را واجب شمرده ، و در اين باره به روايت ابن ابى عمير استناد كرده اند كه او از مردى از ابى عبدالله (ع ) نقل كرده كه فرموده است : ((هر غسلى پيش از آن وضوست جز غسل جنابت .)) (938) سيد مرتضى و گروهى ديگر وضوى پيش از غسل را واجب ندانسته اند و صحيح همين است ، چرا كه اخبار صحيح فراوانى است كه به جهات معتبر بسيارى بر خبر مذكور رجحان دارند. بويژه اين كه ائمه (ع ) دستور داده اند كه در هنگامى كه روايات با هم اختلاف دارند و ثاقت و فقاهت راويان و جنبه هاى ديگر آنان ، و مخالفت روايت با فتواى اهل سنت و جز اينها ملاحظه و رعايت شود.
از جمله آن اخبار روايتى است كه شيخ طوسى به سند صحيح آن را در تهذيب (939) از محمد بن مسلم از ابى عبدالله (ع ) نقل كرده كه فرموده است : ((غسل از وضو كفايت مى كند، و كدام وضو از غسل پاكيزه كننده تر است .))
و نيز حديثى است كه در همان كتاب (940) به سند صحيح درباره غسل جنابت پرسيدم ... تا آن جا كه مى گويد به ايشان عرض كردم : مردم مى گويند: مانند وضوى نماز پيش از غسل بايد وضو گرفت ، امام (ع ) خنديد و فرمود: ((كدام وضو از غسل پاكيزه كننده تر و كاملتر است .))
و نيز در همان كتاب (941) به سند موثق از عمار ساباطى از ابى عبدالله (ع ) روايت شده كه گفته است : از آن حضرت سؤ ال شد كه هر گاه مردى غسل جنابت يا غسل روز جمعه يا عيد را به جا آورد آيا بر او لازم است كه پيش از غسل يا پس از آن وضو بگيرد؟ فرمود: ((خير نه پيش از آن و نه بعد از آن و غسل او را كافى است . و تكليف زن نيز همين است ، چه هر گاه از حيض يا غير آن غسل كند، وضويى بر او نيست چه پيش از آن و چه پس از آن و غسل او را كفايت مى كند.)) (942)
در نامه اى كه محمد بن عبدالرحمان به امام هادى (ع ) مى نويسد از وضو براى نماز در غسل روز جمعه مى پرسد، امام (ع ) به او پاسخ مى دهد: ((در غسل روز جمعه و غسلهاى ديگر وضو براى نماز لازم نيست .)) (943)
در روايت مرسله حماد بن عثمان آمده است : از امام صادق (ع ) درباره مردى پرسش شد كه براى روز جمعه يا غير از آن غسل مى كند آيا اين غسل او را از وضو بى نياز مى كند؟ امام (ع ) فرمود: ((كدام وضو پاكيزه كننده تر از غسل است .))(944)
در كتاب تهذيب روايات چندى از ائمه معصومين (ع ) نقل شده كه ((وضوى پس از غسل بدعت است )) و در برخى از اين روايات آمده است كه ((وضو پيش از غسل و بعد از آن بدعت است )). (945)
و نيز اخبار صحيح فراوانى كه مشعر بر وجوب غسل به هنگام مشاهده يكى از خونهاى سه گانه (حيض ، استحاضه و نفاس ) در دست است مويد اين مطلب است ، زيرا با آن كه اين اخبار در مقام بيان حكمند در آنها به هيچ روى اشاره نشده است كه علاوه بر غسل وضو نيز بايد گرفت ، و هر كس از اين روايات آگاهى يابد امر برايش روشن خواهد شد.
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)