*^*^* زبان خوراكي ها *^*^*

[Mohamad]

افسنطين Arthemisia absintium

گياهي عفلي و پايا به ارتفاع 60-40 سانتيمتر، برگهاي متناوب با بريدگيهاي عميق و باريك و پوشيده از تارهاي فراوان و مجموعاً به رنگ خاكستري روشن با ظاهر كاملاً مشخص جلوه مي كند. گل ها تركيبي از لوله اي و زبانه اي، ميوه فندقه و از كليه قسمتهاي افسنطين بوي قوي استشمام مي شود. نوع وحشي افسنطين از لحاظ دارويي ارزش بيشتري دارد.
مواد مؤثره : اسانس (توژون، لاكتون، الكلهاي سزكويي ترپن)، گليكوزيد تلخ (آبسينطين)، آنتي بيوتيك
خواص درماني : ضد كرم قوي (بخصوص اسكاريس)، تقويت كننده معده و قلب، آرام بخش ، ضد روماتيسم،، اشتها آور، درمان تنبلي دستگاه گوارش و كبد، رفع ريزش مو
روش استفاده : گلها به شكل دم كرده و يا تنتور
1 – زنجبيل + افسنطين : تسكين دهنده دردهاي مزمن
2 – افسنطين + بابونه + بادرنجبوبه + سنبل الطيب : آرام بخش، درمان اضطراب و بي قراري، روان افزا، مقوي اعصاب، تنش هاي دوران يائسگي، افسردگي، ضد نفخ و ضد اسپاسم و ضد درد خفيف

عوارض جانبي :
به علت وجود توژون مصرف حتماً با انقطاع همراه باشد. (2 هفته درمان 1 هفته استراحت) در غير اينصورت يا ايجاد مسموميت مي كند و يا سيستم بدن با اين مواد سازگار شده و عادت مي كند

[Mohamad]

ايزومالت

اين شيرين كننده حدود سه سال است كه به بازارهاي جهاني راه يافته . توانسته است كه جانشين بسيار خوبي براي انواع شيرين كننده ها مي باشد.با توجه به اينكه ميزان اين شيرين كننده دو سوم شكر مي باشد. ولي با توجه به ساير شيرين كننده ها از قيمت بالائي اين برخوردار است. با وجود اينكه عمراين شيرين كننده تا دو سال دوام دارد توانسته است جايگاه بسيار خوبي را در صنعت مواد غذايي رژيمي براي خود باز كند. ويژگي خاص اين ماده استفاده مجاز و زياد نا محدود ان در مصرف بيماران ديابتي مي باشد.
امروزه ايزو مالت بعنوان يك شيرين كننده مطمئن . در بسياري از خوراكي ها از قبيل انواع آب نباتها.شكلاتها و بيسكوئيت ها. دردسترس بيماران ديابتي و رژيمي قرار دارد.

[Mohamad]

سولفام پتاسيم : يا آسه سولفام كا

اين شيرين كننده همزمان با آسپارتام كشف شده است.و با توجه به ويژگي خاصي كه دارد. مورد مصرف صنايع غذايي است. اين ماده داراي قدرت شيريني. 170 برابر شكر مي باشد و داراي همان خواص آسپارتام است.مزيت اين شيريني كننده كه براي توليدكنندگان مواد غذائي مهم است. نحوه تاثير آن بر روي آسپارتام است. امروزه بسياري از مايعات شيرين. توسط تركيب سولفام پتاسيم و آسپارتام بدست مي آيد تا عمر و ثبات بيشتري به شيريني محصول دهد.
اگر اين دوماده با هم مخلوط شوند. تاريخ مصرف محصول نيز از نظر زماني بالا رود و به همين دليل است كه نوشابه هاي خارجي كه از مخلوط اين دوشيرين كننده تهيه مي شوند. تاريخ مصرف بيشتري را نسبت به محصولات داخلي را دارند.
موارد مصرف : اين محصول در صنايع . آبميوه سازي.نوشابه هاي رژيمي .رژيمي برخي از آب نباتها و شكلاتهاي ديابتي و .قرص هاي قند ديابتي بكار برده مي شود

آسه سولفام پتاسیم به روايتي ديگر
سومین قند مصنوعی که در سال 1967 کشف شد آسه سولفام پتاسیم بود. مصرف آن در سال 1992 در آدامس و خشکبار و در سال 1998 در مایعات توسط Fda تایید شد. آسه سولفام ماده بی ضرری بوده و در حرارت بالا تخریب نمی شود. عمر نیمه طولانی حدود 3 تا 4 سال دارد و تاکنون گزارشی از بروز کانسر به هنگام مصرف آن داده نشده است.
ساخارین و آسه سولفام پتاسیم بدون هضم از دستگاه گوارش عبور میکنند. ساخارین در بدن تجزیه نمیشو
د و با Dna واکنش نشان نمیدهد و در واقع فاقد دو مشخصه کارسینوژن های کلاسیک است. ولی آسپارتام در بدن به سه جزء فنیل آلانین (50%)، آسپارتیک اسید (40 %) و متانول (10%) تجزیه میشود.
فنیل آلانین و آسپارتیک اسید به وسیله آنزیمهای معده و روده متابولیزه میشوند، ولی متانول جهت سم زدایی به کبد منتقل میشود. اگر چه متانول بسیار سمی است، ولی میزان تولید آن در نتیجه مصرف آسپارتام ناچیز و حدود 10 % وزن آسپارتام مصرفی میباشد. لذا اثر آن در بدن قابل چشم پوشی است.
یکی دیگر از مشکلات مصرف آسپارتام، تولید فنیل آلانین است. در افراد طبیعی فنیل آلانین به اسید آمینه تیروزین و تیروزین نیز به نوبه خود به ناقل عصبی ال ـ دوپا بدل میشود. ولی در افراد مبتلابه فنیل کتون اوریا (pku) به دلیل نقص آنزیمی، فنیل آلانین به تیروزین تبدیل نشده و این اسید آمینه در بافت عصبی تجمع یافته و سبب عقب ماندگی ذهنی میگردد. در نتیجه مصرف تمام ترکیبات حاوی آسپارتام در بیماران مبتلا بهpku ممنوع است. همچنین زنان باردار به دلیل امکان ابتلای جنین بهpku باید از مصرف آسپارتام پرهیز نمایند

[Mohamad]

قندهای شناخته شده:

قندها در طبیعت انواع بسیاری دارندو هرفردی باید از ارزشهای غذایی واقعی گروههای قندی مطلع بوده و اثرات مهم این گروه مواد را بر متابولیسم بدن خود بداند.قند معمولی سکوروز نام دارد.قند شیر لاکتوز و قند میوه ها فروکتوز است.ما می توانیم نام بسیاری از قند ها را بدانیم و به راحتی به خاطر اوریم زیرا نام شیمیایی قندها اصولا به پسوند ((اوز))ختم می شود.این قندها شامل:گلوکز(دکستروز),فروکتوز (لوولوز),لاکتوز و مالتوز می باشند. قندها و یا کربو هیدراتها انواع دیگری نیز دارند ,در واقع اینها الکل های قندی مانند سوربیتول,زایلیتول و مانیتول می باشند.فروکتوز و الکلهای قندی در مقابل سوکروز و یا سایر کربوهیدراتها تاثیر کمتری روی سطح گلوکز خون دارند.استفاده بالای فروکتوز می تواند باعث افزایش سطح چربی خون شود. سوکروز بسته به فرم و نحوه تولید ان نامهای متفاوت دارد: مولاسز,قند چغندر, قند قهوه ای, قند نیشکر, قند قنادی ,قند پودر شده ,قند خام و قند توربیناد...همه اساسا قند معمولی می باشند و تاثیر یکسانی بر سطح گلوکز خون می گذارند.

نکته ای که در این رابطه مهم است اینکه بسیاری از مردم دنیا در اثر مصرف بالا و بی رویه قند به بیماری (دیابت)یا مرض قند مبتلا هستند بنابراین به ناچار مجبورند که از قند استفاده نکنند.اما امروزه این مشکل نیز با بوجود امدن شیرین کننده های کم کالری نیز حل شده است و دیابتی ها نیز می توانند از قند استفاده کنند.

[Mohamad]

نئوتام

Neotame، در حال حاضر تحت بررسی FDA بوده، 5000 برابر شیرینتر از شکر است و ازNutra Sweet (آسپارتام) ساخته میشود. در مقابل حرارت پایدار بوده و چون از مشتقات آسپارتام است، حاوی مقداری فنیل آلانین میباشد.
ساکارولوز، 600 برابر شیرینتر از شکر است و از طریق کلرینه کردن ساکارز (شکر) ایجاد میشود. ساکرولوز در سال 1967 کشف شد. کانادا اولین کشوری بود که مصرف آن را در سال 1991 تایید کرد. در سال 1998، FDA مصرف آن در بسیاری از محصولات غذایی تایید نمود. مصرف این قند در دیابت، سبب افزایشHbA1c در درازمدت میشود. ساکرولوز در حیوانات آزمایشگاهی سبب مشکلات زیادی میشود که عبارتند از: کوچک شدن تیموس، بزرگی کبد و کلیه، آتروفی فولیکولهای طحال و تیموس، افزایش وزن، کاهش سرعت رشد، کاهش شمارش گلبول های قرمز، هیپرپلازی پلویس، سقط جنین، طولانی شدن زمان حاملگی، کاهش وزن جنین و جفت و اسهال.

با این وجود هیچ گونه بررسی دراز مدت در مورد اثر ساکرولوز روی انسان انجام نشده است. مصرف دراز مدت آن ممکن است سبب اثرات مزمن ایمونولوژیک و نورولوژیک شود. ساکرولوز در مقایسه با ساخارین، طعم تلخ ندارد، میزان قند خون را بالا نمیبرد و در دمای بالا پایدار میباشد.

در انتها لازم به ذکر است که در ایجاد اثرات سمی دو مورد مهم میباشد: میزان دوز مصرفی و تماس مزمن و طولانی. به طوری که مصرف مزمن دوز کم یک ماده سمی مضر ممکن است سبب بروز اثرات مضر در طولانی مدت شود

[Mohamad]

چاقى و شيرين كننده هاى كم كالرى

در روزنامه شرق روز يكشنبه ۲۴ مهر ۱۳۸۴ مقاله اى تحت عنوان شيرين كننده هاى كم كالرى توسط آقاى محمد ملائكه ترجمه و چاپ شده بود. در اين مقاله توضيح نسبتاً مفصلى درباره انواع شيرين كننده هاى موجود در بازار اروپا و آمريكا داده شده و در پايان اين مقاله درباره رابطه بين شيرين كننده ها و سلامتى آمده است كه اين مواد به شرط آنكه هماهنگى بين فعاليت هاى جسمى و انتخاب غذاى مناسب وجود داشته باشد، بسيار موثر هستند.در چند سال گذشته گزارش هاى بسيارى در مورد سلامت شيرين كننده ها در نشريات مختلف پزشكى منتشر شده و آن ترس و واهمه اى كه مصرف اين مواد باعث ايجاد سرطان مى شود، امروزه ديگر مورد بحث نيست. ولى سئوال مهم ديگرى كه مطرح است اين است كه آيا شيرين كننده هاى بدون كالرى باعث كاهش وزن مى شوند يا نه؟در كنفرانس ساليانه انجمن ديابت آمريكا كه امسال در شهر سن ديه گو كاليفرنيا برگزار شد خانم شاروا فاولر گزارش يك تحقيق ۲۶ ساله را كه به وسيله دانشگاه تگزاس در شهر سن آنتونيو انجام شده بود ارائه كرد.در اين تحقيق تاثير نوشيدنى هاى حاوى شيرين كننده هاى بدون كالرى (رژيمى) بر روى افزايش وزن و مقايسه آن با نوشيدنى هاى معمولى بررسى شده است. اين تحقيق بر روى ۱۵۵۰ نفر كه سن آنها بين ۲۵ تا ۶۴ سال بود انجام شده است. در اين بررسى ۶۲۲ نفر از اين افراد در هنگام شروع تحقيق وزن طبيعى داشتند ولى در خاتمه بررسى بيش از يك سوم آنها دچار اضافه وزن متوسط يا شديد شده بودند. در اين تحقيق دو گروه وجود داشتند. گروه اول در روز بين نصف تا دو قوطى از نوشيدنى هاى رژيمى مصرف مى كردند و گروه دوم افرادى بودند كه به همين مقدار از نوشيدنى هاى معمولى حاوى كالرى استفاده كرده بودند. وقتى نتيجه اين گزارش در شهر سن ديه گو اعلام مى شد، همگى ما منتظر اين بوديم كه كسانى كه از نوشيدنى هاى معمولى داراى كالرى استفاده كرده بودند در خاتمه اين بررسى وزن بيشترى پيدا كنند ولى با كمال تعجب اعلام شد گروهى كه از نوشيدنى هاى رژيمى استفاده كرده بودند بيش از گروه دوم اضافه وزن پيدا كرده بودند. يعنى نوشيدنى هاى رژيمى نه تنها باعث كاهش وزن اين افراد نشده بلكه موجب افزايش وزن آنها نيز شده است. در اين گزارش آمده است در كسانى كه نيم تا ۱ قوطى از نوشابه هاى رژيمى مصرف كرده بودند ۳۲ درصد و در كسانى كه ۱ تا ۲ قوطى از همان نوشابه ها را مصرف كرده بودند ۵۴ درصد شانس افزايش وزن را زياد كرده بود. يعنى هرچند اين افراد نوشابه هاى رژيمى بيشترى مصرف كرده بودند وزنشان بيشتر از گروهى كه كمتر از اين نوشابه ها استفاده كرده بودند زياد شده بود. جالب توجه است كسانى كه مخلوطى از نوشابه هاى رژيمى و معمولى را استفاده كرده بودند بيشتر از هر دو گروه دچار افزايش وزن شده بودند. در اين كنفرانس دليل موجه و قانع كننده اى براى اين افزايش وزن ارائه نشده بود. خانم فاولر اعلام كرد كه ممكن است افرادى كه از نوشيدنى هاى رژيمى استفاده كردند به طور طبيعى در حال چاق شدن بودند و همزمان با آن نوع نوشيدنى شان را عوض كردند و چاقى آنها روند طبيعى داشته و اين نوشيدنى هاى رژيمى تاثيرى بر روى چاقى آنها نداشته است. به نظر مى رسد اين توجيه، دليل قانع كننده اى نبوده و در ادامه نتايج اين بررسى متخصصين علوم تغذيه و متخصصين بيمارى ديابت نظريات مختلفى را ارائه دادند كه جالبترين آنها مربوط به گزارش خانم Laseiee Bonci كه يك متخصص تغذيه است بود كه عنوان كرد: «مهم آن است كه چى و چه مقدار در بشقاب شما است نه در ليوان شما.» كه اشاره اى به اين بود كه نوشيدنى ها چه رژيمى و چه غيررژيمى تاثير مهمى در كاهش وزن ندارند بلكه آنچه باعث لاغر شدن يا چاق شدن و افزايش وزن افراد است مقدار غذايى است كه در بشقاب غذاى آنها وجود دارد.گرچه چاقى در جوامع غربى علل بسيار و متنوعى دارد ولى در ۴۰ سال گذشته با افزايش مصرف نوشيدنى هاى رژيمى يا قندهاى بدون كالرى به همين نسبت وزن افراد اين جوامع نيز زياد شده است. با وجود اينكه اين موضوع نمى تواند تنها عامل چاقى و افزايش وزن باشد ولى مطمئناً يكى از عوامل چاقى در جوامع غربى مى تواند همين مصرف انواع مختلف نوشيدنى ها و شيرين كننده هاى بدون كالرى باشد.آنچه خانم فاولر در گزارش خود آورده شروع يك بحث مفصل و دامنه دار در آينده خواهد بود و جوامع پزشكى و بهداشتى در مورد آن به طور مفصل صحبت خواهند كرد.به اعتقاد من هم نوشيدنى هاى رژيمى باعث افزايش وزن مى شوند و دليل اين افزايش وزن به طور ساده به شرح زير است:در افراد سالم قند خون در شرايط متفاوت بين ۷۰ تا ۱۴۰ است و در هنگام ناشتا ۱۱۰ و بعد از مصرف غذا معمولاً كمتر از ۱۴۰ است. مكانيسم هاى بسيارى در بدن وجود دارد كه اين عددها را ثابت نگه مى دارد. يكى از اين مكانيسم ها درك مزه شيرينى به وسيله زبان در انسان ها است كه اين حس و مقدار شيرينى به وسيله رشته هاى عصبى به مغز منتقل مى شود و از مغز هم به وسيله رشته هاى عصبى به كبد انتقال داده مى شود و كبد نيز به نسبت ماده شيرينى كه در دهان گذاشته مى شود مقدارى قند توليد كرده و وارد گردش خون مى كند. توليد قند در كبد و ريخته شدن آن در خون باعث تحريك سلول هاى توليدكننده انسولين در لوزالمعده شده و اين عمل باعث ترشح مقدارى انسولين از سلول هاى لوزالمعده و ورود آن به جريان خون مى شود. به همين دليل وقتى شيرينى از دهان به معده مى رسد و از طريق روده ها جذب خون مى شود مقدار انسولين آماده در خون وجود دارد كه بلافاصله اين قند را وارد سلول هاى بدن كرده و مقدار قند خون را ثابت نگه مى دارد. مكانيسم بدن در مورد نوشيدنى هاى معمولى داراى كالرى دقيقاً به همين شكل عمل مى كند. بنابراين زمانى كه قند موجود در نوشابه وارد گردش خون مى شود به وسيله انسولينى كه قبلاً در خون وارد شده به سلول هاى بدن هدايت مى شود. در صورتى كه در نوشابه هاى رژيمى شيرينى آنها بيشتر از شيرينى نوشابه هاى عادى است و شيرينى آنها نيز به وسيله سلول هاى زبان احساس شده و به مغز منتقل مى شود و مغز هم به كبد دستور مى دهد كه مقدار بيشترى قند به داخل خون بريزد و اين مقدار زياد قند وقتى در جريان گردش خون مى گيرد باعث مى شود سلول هاى سازنده انسولين در لوزالمعده مقدار زيادى انسولين درست كنند اما چون شيرينى اين نوشيدنى ها به وسيله سلول هاى روده كوچك شناسايى نمى شوند بنابراين جذب خون نشده و يا اگر جذب خون هم شوند در بدن جزء مواد قندى شمرده نمى شوند و براى سوخت و ساز احتياج به انسولين پيدا نمى كنند. در نتيجه مقدار زيادى انسولين بدون مصرف در خون مى ماند و اضافه بودن انسولين در خون باعث چاقى، جلوگيرى از سوخت و ساز چربى ها در بدن و نيز موجب افزايش اشتها شده و شخص مجبور مى شود كه از غذاهاى ديگر اطراف خود بيش از حد معمول استفاده كند. مجموعه اين سه عامل باعث افزايش وزن در كسانى از نوشيدنى هاى رژيمى استفاده مى كنند، مى شود. مطمئناً آنچه گفته شد احتياج به بررسى و تحقيق بيشترى دارد تا جزئيات آن مشخص و معلوم شود. با وجود اينكه هنوز گزارش خانم فاولر در انجمن ديابت آمريكا در شهر سن ديه گو در هيچ يك از ژورنال هاى پزشكى چاپ نشده است و مسلماً بعد از چاپ آن در نشريات پزشكى بحث هاى بيشتر و نظريات متفاوتى در اين مورد ارائه خواهد شد، ولى بايد در نظر داشت كه نوشيدنى هاى رژيمى و شيرين كننده هاى بدون كالرى يكى از اركان اقتصادى كشورهاى غربى است و ساليانه ميلياردها دلار از هزينه هاى عمومى صرف اين مواد مى شود و هرگونه اظهارنظر در اين مورد باعث بروز جنجال هاى مخالف و موافق با آن خواهد بود.بحث آخر اينكه بهترين نوشابه براى افراد ديابتى و غيرديابتى چيزى جز آب نيست و بهترين رژيم غذايى چيزى جز كم خوردن نيست.*رئيس مركز پزشكى ديابت كاليفرنيا

[Mohamad]

چاقى و شيرين كننده هاى كم كالرى

در روزنامه شرق روز يكشنبه ۲۴ مهر ۱۳۸۴ مقاله اى تحت عنوان شيرين كننده هاى كم كالرى توسط آقاى محمد ملائكه ترجمه و چاپ شده بود. در اين مقاله توضيح نسبتاً مفصلى درباره انواع شيرين كننده هاى موجود در بازار اروپا و آمريكا داده شده و در پايان اين مقاله درباره رابطه بين شيرين كننده ها و سلامتى آمده است كه اين مواد به شرط آنكه هماهنگى بين فعاليت هاى جسمى و انتخاب غذاى مناسب وجود داشته باشد، بسيار موثر هستند.در چند سال گذشته گزارش هاى بسيارى در مورد سلامت شيرين كننده ها در نشريات مختلف پزشكى منتشر شده و آن ترس و واهمه اى كه مصرف اين مواد باعث ايجاد سرطان مى شود، امروزه ديگر مورد بحث نيست. ولى سئوال مهم ديگرى كه مطرح است اين است كه آيا شيرين كننده هاى بدون كالرى باعث كاهش وزن مى شوند يا نه؟در كنفرانس ساليانه انجمن ديابت آمريكا كه امسال در شهر سن ديه گو كاليفرنيا برگزار شد خانم شاروا فاولر گزارش يك تحقيق ۲۶ ساله را كه به وسيله دانشگاه تگزاس در شهر سن آنتونيو انجام شده بود ارائه كرد.در اين تحقيق تاثير نوشيدنى هاى حاوى شيرين كننده هاى بدون كالرى (رژيمى) بر روى افزايش وزن و مقايسه آن با نوشيدنى هاى معمولى بررسى شده است. اين تحقيق بر روى ۱۵۵۰ نفر كه سن آنها بين ۲۵ تا ۶۴ سال بود انجام شده است. در اين بررسى ۶۲۲ نفر از اين افراد در هنگام شروع تحقيق وزن طبيعى داشتند ولى در خاتمه بررسى بيش از يك سوم آنها دچار اضافه وزن متوسط يا شديد شده بودند. در اين تحقيق دو گروه وجود داشتند. گروه اول در روز بين نصف تا دو قوطى از نوشيدنى هاى رژيمى مصرف مى كردند و گروه دوم افرادى بودند كه به همين مقدار از نوشيدنى هاى معمولى حاوى كالرى استفاده كرده بودند. وقتى نتيجه اين گزارش در شهر سن ديه گو اعلام مى شد، همگى ما منتظر اين بوديم كه كسانى كه از نوشيدنى هاى معمولى داراى كالرى استفاده كرده بودند در خاتمه اين بررسى وزن بيشترى پيدا كنند ولى با كمال تعجب اعلام شد گروهى كه از نوشيدنى هاى رژيمى استفاده كرده بودند بيش از گروه دوم اضافه وزن پيدا كرده بودند. يعنى نوشيدنى هاى رژيمى نه تنها باعث كاهش وزن اين افراد نشده بلكه موجب افزايش وزن آنها نيز شده است. در اين گزارش آمده است در كسانى كه نيم تا ۱ قوطى از نوشابه هاى رژيمى مصرف كرده بودند ۳۲ درصد و در كسانى كه ۱ تا ۲ قوطى از همان نوشابه ها را مصرف كرده بودند ۵۴ درصد شانس افزايش وزن را زياد كرده بود. يعنى هرچند اين افراد نوشابه هاى رژيمى بيشترى مصرف كرده بودند وزنشان بيشتر از گروهى كه كمتر از اين نوشابه ها استفاده كرده بودند زياد شده بود. جالب توجه است كسانى كه مخلوطى از نوشابه هاى رژيمى و معمولى را استفاده كرده بودند بيشتر از هر دو گروه دچار افزايش وزن شده بودند. در اين كنفرانس دليل موجه و قانع كننده اى براى اين افزايش وزن ارائه نشده بود. خانم فاولر اعلام كرد كه ممكن است افرادى كه از نوشيدنى هاى رژيمى استفاده كردند به طور طبيعى در حال چاق شدن بودند و همزمان با آن نوع نوشيدنى شان را عوض كردند و چاقى آنها روند طبيعى داشته و اين نوشيدنى هاى رژيمى تاثيرى بر روى چاقى آنها نداشته است. به نظر مى رسد اين توجيه، دليل قانع كننده اى نبوده و در ادامه نتايج اين بررسى متخصصين علوم تغذيه و متخصصين بيمارى ديابت نظريات مختلفى را ارائه دادند كه جالبترين آنها مربوط به گزارش خانم Laseiee Bonci كه يك متخصص تغذيه است بود كه عنوان كرد: «مهم آن است كه چى و چه مقدار در بشقاب شما است نه در ليوان شما.» كه اشاره اى به اين بود كه نوشيدنى ها چه رژيمى و چه غيررژيمى تاثير مهمى در كاهش وزن ندارند بلكه آنچه باعث لاغر شدن يا چاق شدن و افزايش وزن افراد است مقدار غذايى است كه در بشقاب غذاى آنها وجود دارد.گرچه چاقى در جوامع غربى علل بسيار و متنوعى دارد ولى در ۴۰ سال گذشته با افزايش مصرف نوشيدنى هاى رژيمى يا قندهاى بدون كالرى به همين نسبت وزن افراد اين جوامع نيز زياد شده است. با وجود اينكه اين موضوع نمى تواند تنها عامل چاقى و افزايش وزن باشد ولى مطمئناً يكى از عوامل چاقى در جوامع غربى مى تواند همين مصرف انواع مختلف نوشيدنى ها و شيرين كننده هاى بدون كالرى باشد.آنچه خانم فاولر در گزارش خود آورده شروع يك بحث مفصل و دامنه دار در آينده خواهد بود و جوامع پزشكى و بهداشتى در مورد آن به طور مفصل صحبت خواهند كرد.به اعتقاد من هم نوشيدنى هاى رژيمى باعث افزايش وزن مى شوند و دليل اين افزايش وزن به طور ساده به شرح زير است:در افراد سالم قند خون در شرايط متفاوت بين ۷۰ تا ۱۴۰ است و در هنگام ناشتا ۱۱۰ و بعد از مصرف غذا معمولاً كمتر از ۱۴۰ است. مكانيسم هاى بسيارى در بدن وجود دارد كه اين عددها را ثابت نگه مى دارد. يكى از اين مكانيسم ها درك مزه شيرينى به وسيله زبان در انسان ها است كه اين حس و مقدار شيرينى به وسيله رشته هاى عصبى به مغز منتقل مى شود و از مغز هم به وسيله رشته هاى عصبى به كبد انتقال داده مى شود و كبد نيز به نسبت ماده شيرينى كه در دهان گذاشته مى شود مقدارى قند توليد كرده و وارد گردش خون مى كند. توليد قند در كبد و ريخته شدن آن در خون باعث تحريك سلول هاى توليدكننده انسولين در لوزالمعده شده و اين عمل باعث ترشح مقدارى انسولين از سلول هاى لوزالمعده و ورود آن به جريان خون مى شود. به همين دليل وقتى شيرينى از دهان به معده مى رسد و از طريق روده ها جذب خون مى شود مقدار انسولين آماده در خون وجود دارد كه بلافاصله اين قند را وارد سلول هاى بدن كرده و مقدار قند خون را ثابت نگه مى دارد. مكانيسم بدن در مورد نوشيدنى هاى معمولى داراى كالرى دقيقاً به همين شكل عمل مى كند. بنابراين زمانى كه قند موجود در نوشابه وارد گردش خون مى شود به وسيله انسولينى كه قبلاً در خون وارد شده به سلول هاى بدن هدايت مى شود. در صورتى كه در نوشابه هاى رژيمى شيرينى آنها بيشتر از شيرينى نوشابه هاى عادى است و شيرينى آنها نيز به وسيله سلول هاى زبان احساس شده و به مغز منتقل مى شود و مغز هم به كبد دستور مى دهد كه مقدار بيشترى قند به داخل خون بريزد و اين مقدار زياد قند وقتى در جريان گردش خون مى گيرد باعث مى شود سلول هاى سازنده انسولين در لوزالمعده مقدار زيادى انسولين درست كنند اما چون شيرينى اين نوشيدنى ها به وسيله سلول هاى روده كوچك شناسايى نمى شوند بنابراين جذب خون نشده و يا اگر جذب خون هم شوند در بدن جزء مواد قندى شمرده نمى شوند و براى سوخت و ساز احتياج به انسولين پيدا نمى كنند. در نتيجه مقدار زيادى انسولين بدون مصرف در خون مى ماند و اضافه بودن انسولين در خون باعث چاقى، جلوگيرى از سوخت و ساز چربى ها در بدن و نيز موجب افزايش اشتها شده و شخص مجبور مى شود كه از غذاهاى ديگر اطراف خود بيش از حد معمول استفاده كند. مجموعه اين سه عامل باعث افزايش وزن در كسانى از نوشيدنى هاى رژيمى استفاده مى كنند، مى شود. مطمئناً آنچه گفته شد احتياج به بررسى و تحقيق بيشترى دارد تا جزئيات آن مشخص و معلوم شود. با وجود اينكه هنوز گزارش خانم فاولر در انجمن ديابت آمريكا در شهر سن ديه گو در هيچ يك از ژورنال هاى پزشكى چاپ نشده است و مسلماً بعد از چاپ آن در نشريات پزشكى بحث هاى بيشتر و نظريات متفاوتى در اين مورد ارائه خواهد شد، ولى بايد در نظر داشت كه نوشيدنى هاى رژيمى و شيرين كننده هاى بدون كالرى يكى از اركان اقتصادى كشورهاى غربى است و ساليانه ميلياردها دلار از هزينه هاى عمومى صرف اين مواد مى شود و هرگونه اظهارنظر در اين مورد باعث بروز جنجال هاى مخالف و موافق با آن خواهد بود.بحث آخر اينكه بهترين نوشابه براى افراد ديابتى و غيرديابتى چيزى جز آب نيست و بهترين رژيم غذايى چيزى جز كم خوردن نيست.*رئيس مركز پزشكى ديابت كاليفرنيا

[Mohamad]

شيرينى بدون قند

يافتن كسى كه مزه شيرين را دوست نداشته باشد كار سختى است. در واقع تصور مى شود كه تمايل انسان به شيرينى ها يك سازگارى اساسى براى بقا بوده است. هنگامى كه به نوزادان طعم هاى اساسى گوناگون يعنى شيرينى، شورى، تلخى و ترشى را ارائه مى دهيم آنها شيرينى را انتخاب مى كنند. دانشمندان معتقدند اين ترجيح ممكن است يك طرح تكاملى باشد كه تضمين مى كند نوزادان شير را كه براى ادامه حياتشان ضرورى است بپذيرند، چرا كه شير به علت قند موجود در آن (لاكتوز) اندكى شيرين است.• • •• قند هادر حالى كه بسيارى از افراد مزه شيرينى را به قند معمولى يا ساكاروز نسبت مى دهند، ساكاروز تنها يكى از انواع قند هايى است كه مزه شيرين دارند. ميوه ها داراى قند هاى ساده اى مانند گلوكز و فروكتوز هستند؛ مواد غذايى ديگر نيز مانند عسل يا شربت ذرت داراى قند هايى هستند كه تركيبى از گلوكز و فروكتوز هستند.يك قند ساده ديگر قند لاكتوز نام دارد كه تركيبى از گلوكز و يك قند ساده ديگر يعنى گالاكتوز است.همه قند ها مواد كربوهيدراتى هستند كه به ازاى هر گرم چهار كالرى انرژى ايجاد مى كنند و همه كربوهيدرات ها از يك يا چند نوع مولكول قند ساده تشكيل شده اند. قند ها پس از گوارش از طريق جريان خون به سلول هاى بدن مى رسند و در آنجا به عنوان سوخت اصلى بدن، كمك به سوخت و ساز چربى، تشكيل پروتئين ها و ذخيره براى استفاده هاى بعدى به كار مى روند.قند ها تنها شيرين كننده هاى غذا نيستند، آنها خصوصيات عملى منحصر به فردى دارند مثلاً رشته شدن و قوام گرفتن غذا كه خوردن غذا را لذت بخش مى كند مديون آنها است.ساكاروز: يا همان قند معمولى كه ما به صورت شكر يا حبه هاى قند- مصرف مى كنيم يك تركيب دوقندى (دى ساكاريدى) است كه از دو قند گلوكز و فروكتوز تشكيل شده است و به ازاى هر گرمش ۴ كالرى (تقريباً ۱۶ كالرى براى هر قاشق چايخورى شكر) انرژى توليد مى كند. فرايند تصفيه قند در كارخانه ناخالصى ها را از نيشكر يا چغندر قند مى زدايد و بلور هاى سفيدى به وجود مى آورد كه شكل شاخص شكرى را كه سرميز مى گذاريم به وجود مى آورد. ملاس شكل ناخالص تر ساكاروز است.فروكتوز: فروكتوز مانند ساكاروز به ازاى هر گرم چهار كالرى ايجاد مى كند. همانطور كه گفته شد فروكتوز يكى از اجزاى سازنده قند معمولى يا ساكاروز است، فروكتوز همچنين به شكل بلورى به برخى نوشابه ها اضافه مى شود.• شيرين كننده هاى كم كالرىشيرين كننده هاى كم كالرى مزه شيرين ايجاد مى كنند ولى فاقد كالرى هستند يا ميزان كالرى كمى دارند، بنابراين باعث افزايش وزن نمى شوند. اين مواد پيش از آنكه مجوز مصرف بگيرند بايد استاندارد هاى لازم از لحاظ ايمنى را كسب كنند. از جمله بايد براى كودكان و زنان باردار بى خطر باشند. در حال حاضر شش شيرين كننده قوى كم كالرى توسط سازمان غذا و داروى آمريكا به تصويب رسيده است كه شامل اين مواد مى شود: آيس سولفام پتاسيم (Ace-k)، آسپارتام، نئوتام، ساكارين، سوكرالوز و تاگاتوز و دو ماده ديگر آلتيام و سيكلامات نيز در بسيارى كشور ها مجوز مصرف گرفته اند.آسپارتام در بسيارى از غذا ها و نوشابه ها و به صورت شيرين كننده سر ميز غذا مصرف مى شود. آسپارتام به ازاى هر گرم داراى چهار كالرى است، اما در مقايسه با قند معمولى ۲۰۰ برابر شيرين تر است، بنابراين مقدار بسيار كمى از آن براى شيرين كردن كفايت مى كند و لذا كالرى زيادى را به غذا ها نمى افزايد.اضافه كردن ساكارين كه يكى از قديمى ترين شيرين كننده هاى كم كالرى است، كالرى به غذا ها اضافه نمى كند. آيس سولفام پتاسيم (Ace-K) در بسيارى از نوشابه ها و غذا ها و به عنوان تشديد كننده رايحه هم كاربرد دارد. اين ماده نيز فاقد كالرى است و در مقابل حرارت هم پايدار است. هنگامى كه آن را با ساير شيرين كننده هاى كم كالرى مخلوط مى كنند يك اثر افزاينده دارد و طعم شيرينى و پايدارى غذا ها و نوشابه هاى كم كالرى را مى افزايد.• سوكرالوزتنها شيرين كننده كم كالرى كه از قند ساخته مى شود و حدود ۶۰۰ بار شيرين تر است، فاقد كالرى و پايدارى زيادى تحت شرايط به عمل آورى دارد. سازمان غذا و داروى آمريكا سوكرالوز را براى استفاده در غذا ها و نوشابه ها در پختن غذا و نان و به عنوان شيرين كننده روى ميزى تائيد كرده است.• نئوتاميك شيرين كننده فاقد كالرى و يك طعم دهنده با مزه اى مانند قند و شيرين است. حدود ۸۰۰ بار شيرين تر از قند و مقدار بسيار كمى از آن براى شيرين كردن غذا ها و نوشابه ها كافى است. نئوتام در سال ۲۰۰۲ به وسيله سازمان غذا و داروى آمريكا بعد از يك بررسى گسترده و بيش از ۱۰۰ مطالعه براى اثبات سلامت و كارآمدى جهت استفاده عمومى در غذا ها و نوشابه ها مورد تائيد قرار گرفت. نئوتام به سرعت تجزيه شده و كاملاً حذف شده و در بدن تجمع نمى يابد. نئوتام براى استفاده عمومى افراد شامل زنان باردار و شيرده، كودكان و افراد ديابتى مناسب است.• تاگاتوزاز نظر علمى به عنوان دلتا- تاگاتوز شناخته مى شود كه شيرين كننده اى است با كالرى كم و از مشتقات لاكتوز است كه در برخى محصولات لبنى و ساير غذا ها وجود دارد.تاگاتوز در آمريكا اجازه استفاده در غذا و نوشابه ها را دارد.• مخلوط شيرين كننده هاى كم كالرىمخلوط شيرين كننده هاى كم كالرى در غذا و نوشابه ها به صورت دسته جمعى عمل مى كنند تا سطح مورد نياز شيرينى را در سطوح كمتر از شيرين كننده هايى كه به تنهايى استفاده مى شوند ايجاد كند. طعم نهايى اغلب انتظارات مصرف كننده ها را نسبت به قند يا ساير شيرين كننده هاى كالرى دار بهتر تامين مى كند. همچنين محصولات ممكن است پايدارى شيرينى بهترى تا پايان طول عمر محصول داشته باشند. مراجع سلامتى جهان نتيجه گرفته اند در حال حاضر هيچ شاهد علمى وجود ندارد كه مخلوط اين مواد اثرات فيزيولوژيك متفاوت از اثر هر يك از اين مواد به تنهايى داشته باشند و موردى هم تا به حال گزارش نشده است.• الكل هاى قندى در حالى كه طعم شيرين عموماً از قند ها ناشى مى شود امروز انواع بسيارى از شيرين كننده ها كه به غذا اضافه مى شوند وجود دارند. الكل هاى قندى مانند اريتريتول، ايزومالت، مانتيتول، مانيتون، سوربيتول و گزليتول، مزه شيرين را به وجود مى آورند، در بسيارى از آب نبات هاى فاقد قند، غذا ها و آدامس هاى جويدنى وجود دارند. الكل هاى قندى به طور طبيعى در بسيارى از سبزى ها و ميوه ها يافت مى شوند اما در توليد تجارى آنها را از ساير كربوهيدرات ها مانند ساكاروز، گلوكز و نشاسته به دست مى آورند.• شيرين كننده ها و سلامتىاگرچه كه قند ها، شيرين كننده هاى كم كالرى، مخلوط شيرين كننده ها يا الكل هاى قندى، مزه بسيارى از غذا هاى مورد علاقه را ايجاد مى كنند، كارشناسان تغذيه عقيده دارند كه غذا هاى شيرين مى توانند بخشى از يك رژيم سالم باشند.مسئله مهم دريافت متعادل كالرى است به طورى كه اطمينان حاصل شود غذا هاى شيرين- كه برخى از آنها مواد مغذى چندانى به رژيم غذايى نمى افزايند- جاى موادى را نگيرند كه سرشار از مواد مغذى هستند.ممنوعيت مصرف غذا هاى شيرين جذابيت آنها را افزايش مى دهد، به طورى كه فرد پس از مدتى خوددارى ناگهان به افراط در مصرف آنها روى مى آورد و بعد احساس گناه او را دربرمى گيرد و دوباره مصرف آنها را تحريم مى كند.به اين ترتيب چرخه معيوبى از توالى ممنوعيت و افراط در مصرف به وجود مى آيد كه نهايتاً باعث شكست در اهداف رژيم غذايى مى شود.قندها و شيرين كننده ها باعث بيش فعالى در كودكان، ديابت نوع ۲ يا ساير بيمارى هاى مزمن نمى شوند.شواهد علمى ارتباط ميان مصرف قند و چاقى و اضافه وزن را تائيد نمى كند. تحقيقات ديگر بر روى شيرين كننده هاى فاقد كالرى به وسيله كميسيون اروپايى و آژانس استاندارد هاى غذايى فرانسه سلامت و مفيد بودن آنها را در رژيم غذايى دوباره تائيد مى كند. اين مواد اين ظرفيت را دارند كه به عنوان وسيله اى براى مديريت موثر وزن- هنگامى كه در هماهنگى با فعاليت جسمى و انتخاب هاى غذايى مناسب استفاده شوند- به كار روند.

[Mohamad]

مضرات شكر

كربوهيدراتها به دو دسته ساده و مركب تقسيم بندي ميگردند. مواد غذايي حاوي كربوهيدراتهاي ساده (قندي) شامل: قند، شكر، شيريني جات و نوشابه ها بوده و گلوكز خون را بسرعت افزايش ميدهند و بايد از آنها اجتناب كرد. كربوهيدراتهاي مركب (نشاسته اي): نان، سيب زميني، ماكاروني، برنج، غلات و ميوه ها ميباشند و بايد بيشتر از اين كربوهيدراتها مصرف كرد.

مضرات مصرف شكر و قند به قرار زير ميباشد:

1_ سركوب سيستم ايمني بدن.

2_ بر هم زدن تعادل املاح در بدن.

3_كاهش تمركز، بد خلقي و افزايش اضطراب.

4_كاهش انعطاف پذيري و عملكرد بافتها.

5_ افزايش سطح تري گليسريدهاي خون.

6_ سبب فقر مس و كروم ميشود.

7_ تداخل در جذب كلسيم، منيزيم و پروتئينها.

8_ پيري زود رس.

9_ پوسيدگي دندانها و بيماريهاي لثه اي.

10_ افزايش چاقي، كلسترول خون و فشار سيستوليك قلب.

11_كاهش ويتامين E در خون.

12_كاهش هورمون رشد.

13_كاهش توانايي عملكرد آنزیمها

14_كاهش ظرفيت ياد گيري - كاهش عملكرد حافظه.

15_ بر هم زدن تعادل هورمونها.

16_نقش در ابتلا به بيماري ديابت.

17_سرگيجه و خواب آلودگي.

18_شكر يك ماده اعتياد آور است.

19_كاهش پايداري عاطفي.

20_ ميتواند موجب يبوست و يا واريس گردد.

21_ ميتواند منجر به سرطان پروستات، **********، تخمدانها و روده گردد.

22_ افزايش بيماريهاي قلبي-عروقي.

23_ سردرد و ميگرن.

24_ افزايش هورمون استروژن در مردها.

25_ افسردگي.

26_ ميتواند مانند الكل ايجاد مسموميت كند.

27_ باعث افزايش سطح دوپامين، سروتونين و نوراپي نفرين در خون ميگردد.

28_ ميتواند ايجاد سنگ صفرا و سنگ كليه كند.

29_ ميتواند آسم و يا آلرژي ايجاد كند.

30_ ميتواند به ساختار Dna آسيب وارد سازد.

[Mohamad]

غلات و غنی سازی

غنيسازي غلات از ناهنجاريهاي مادرزادي پيشگيري ميكند سلامت به نقل از رويترز: پژوهشگران آمريكايي پس از 10 سال مطالعه دريافتند كه غنيسازي غلات با ويتاميني به نام اسيدفوليك ميتواند شيوع برخي از ناهنجاريهاي مادرزادي را در جوامع كاهش دهد.

مطالعات نشان ميدهند كه اضافه كردن اين ماده به غلات مصرفي جوامع بهطور چشمگيري ميزان بروز دو ناهنجاري عصبي مادرزادي با نامهاي آنانسفالي (عدم تشكيل بخشهاي وسيعي از مغز در دوران جنيني) و اسپينابيفيدا (وجود شكاف در كانال نخاعي) را كمتر ميكند. بهعقيده دانشمندان اسيدفوليك كه نوعي ويتامين از گروه ويتامينهاي b است بايد به ميزان كافي در غذاي تمام زنان وجود داشته باشد. به همين دليل پزشكان به خانمها توصيه ميكنند كه با مصرف منظم سبزيجات و غلات كه غني از اين ويتامين هستند، از ابتلاي كودكان خود به اين بيماريها پيشگيري كنند.