يك. به دست دادن ديدگاه ها

برخى ديدگاه هاى كلى در انديشه امام وجود دارد كه به مثابه زيرساخت همه دستگاه فكرى و نظرى او به شمار مى آيد, به گونه اى كه تمام تحليلها, توصيفها و توصيه هاى امام بر پايه آن شكل گرفته و از آن سرچشمه مى گيرد.
در حقيقت اين ديدگاه ها روح كلى است كه در قالب انديشه ها و افكار ظهور و تجلى پيدا كرده است.
و آنچه كه در اين زمينه پيش از هر چيز توجه پژوهشگر را جلب مى كند سلطه قرآن بر ضمير امام در پيدايش اين ديدگاه هاست.
دراينجا بر حسب استقراء به هفت ديدگاه كلى به صورت گذرا مى پردازيم.



1. بينش ارزشگذارى

يكى از تأثيرات عميقى كه قرآن به فكر و انديشه امام گذاشته و شايسته است كه به عنوان نخستين اثر تلقى شود, بينش ارزشگذارى است; يعنى چگونگى نگاه به امور از نظر ضرورت و اولويت.
درك اين مطلب كه چه امورى در زندگى اهميت فوق العاده دارد و به اصطلاح در اولويت اول قرار دارد و چه امورى از اهميت كمتر برخوردار است و چه امورى بى اهميت است, نقش عمده و اساسى در شيوه زندگى و هدفگيرى انسان دارد.
چه آن كه بخشى از لغزشها و انحرافات, از عدم درك ضرورتها و اولويتها پديد مى آيد.
حال اگر معيار تعيين ضرورت و اولويت را دين قرار بدهيم و نگاه دين را در ارزشگذارى رعايت كنيم ضرورت و بايستگى چنين شناختى دو چندان مى گردد.
از تكيه ها و تأكيدهاى قرآن كريم بر موضوعات معين مى توان نوع نگاه و ديدگاه قرآن را در ارزشگذارى به دست آورد.
قرآن كريم در جهت هدايت انسانها به رغم تنوع بيانها و گوناگونى زمينه هايى مانند تشريع, قصص, انذار و تبشير, بيان معارف و… سه محور را هميشه مورد تأكيد قرار داده است, گو آن كه هدف قرآن بيان همين سه مطلب بوده است و ديگر مسائل همه مقدمات يا پيامدهاى اين سه مطلب به شمار مى آيد.
اولين محور, حضور خداوند در هستى است.
كمتر آيه اى را مى توان يافت كه به صورت مستقيم يا غيرمستقيم بيانگر حضور خداوند در هستى و ايجاد اين احساس در انسان نباشد.
اگر از آفرينش آسمانها و زمين سخن مى گويد, اگر نعمتهاى دنيوى يا اخروى را بر مى شمارد, اگر از مظاهر خشم و عقوبت خداوند در امتهاى گذشته يا آينده ياد مى كند, اگر از تشريع و قانونگذارى براى هدايت انسان سخن مى گويد, همه و همه در راستاى بيان حضور همه جانبه خداوند در هستى و ايجاد اين احساس در انسان است.

65637294125963144446