ويژه نامه شهادت حضرت علي بن الحسين٬زين العابدين امام سجاد(ع)

[R A H A]

سخنان انقلابي حضرت سجاد عليه السلام با کوفيان


امام زين‏العابدين عليه السلام در مدت اقامت‏خويش در کوفه، دو بار سخن گفت; بار نخست هنگامي بود که جارچيان حکومت، مردم را براي تماشاي اسيران، فراخوانده بودند. اين در حالي بود که براي اسرا در کنار شهر کوفه، خيمه زده بودند. علي‏بن الحسين عليه السلام از خيمه بيرون آمد و با اشاره از مردم خواست تا آرام شوند. امام عليه السلام سخنش را با ستايش پروردگار آغاز کرد و بر پيامبرصلي الله عليه وآله درود فرستاد و سپس چنين فرمود:

«ايها الناس، من عرفني فقد عرفني! و من لم يعرفني فانا علي بن الحسين المذبوح بشط الفرات من غير ذحل و لا ترات، انا ابن من انتهک حريمه و سلب نعيمه و انتهب ماله و سبي عياله، انا ابن من قتل صبرا فکفي بذلک فخرا.
ايها الناس، ناشدتکم بالله هل تعلمون انکم کتبتم الي ابي و خدعتموه، و اعطيتموه من انفسکم العهد و الميثاق و البيعة؟ ثم قاتلتموه و خذلتموه فتبا لکم ما قدمتم لانفسکم و سوء لرايکم، باية عين تنظرون الي رسول الله‏صلي الله عليه وآله;
اي مردم! آن که مرا مي‏شناسد که مي‏شناسد; و آن که مرا نمي‏شناسد، من علي فرزند حسين عليه السلام هستم. همان که در کنار نهر فرات سر مقدسش را از بدن جدا کردند بي‏آن که جرمي داشته باشد و حقي داشته باشند!
من فرزند آن آقايي هستم که حريم او هتک شد; آرامش او ربوده شد; و مالش به غارت رفت و خاندانش به اسارت رفت.
من فرزند اويم که [ دشمنان انبوه محاصره‏اش کردند و در تنهايي و بي‏ياوري بي‏آن که کسي را داشته باشد تا به ياريش برخيزد و محاصره دشمن را براي او بشکافد] به شهادتش رساندند. البته اين گونه شهادت (شهادت در اوج مظلوميت و حقانيت) افتخار ماست.
هان، اي مردم! شما را به خدا سوگند، آيا به ياد داريد که نامه‏هايي را براي پدرم نوشتيد و او را خدعه کرديد؟ و [در نامه‏هايتان] با او عهد و پيمان بستيد و با او بيعت کرديد؟ سپس با او به جنگ برخاستيد و دست از ياري او برداشتيد. واي بر شما! از آنچه براي آخرت خويش تدارک ديده‏ايد! چه زشت و ناروا انديشيديد [و توطئه چيديد!] به چه رويي به رسول الله‏صلي الله عليه وآله خواهيد نگريست؟»

سخنان امام چهارم که به اين جا رسيد، صداي کوفيان به گريه بلند شد و وجدان‏هاي خفته براي چندمين بار بيدار شد. آن‏ها يکديگر را سرزنش مي‏کردند و به همديگر مي‏گفتند: تباه شديد و نمي‏دانيد.
امام سجاد عليه السلام در ادامه سخنانش فرمود:
«خدا بيامرزد کسي را که پند مرا بپذيرد و به خاطر خدا و رسول به آن چه مي‏گويم عمل کند، چرا که روش رسول خداصلي الله عليه وآله براي ما الگويي شايسته است.» و به اين آيه قرآن استناد کرد: «و لکم في رسول الله اسوة حسنة‏»
قبل از اين که سخنان حضرت به پايان برسد; کوفيان ابراز هم دردي کردند و يک صدا فرياد برآوردند:
اي فرزند رسول خداصلي الله عليه وآله! ما گوش به فرمان شما و به تو وفاداريم; از اين پس مطيع فرامين تو هستيم; با هر که فرمان دهي مي‏جنگيم; با هر که دستور دهي صلح مي‏کنيم و ما حق تو و حق خودمان را از ظالمان مي‏گيريم.

امام زين‏العابدين عليه السلام در پاسخ سخنان ندامت‏آميز و شعارگونه کوفيان فرمود:
«هرگز! (به شما اعتماد نخواهم کرد و گول شعارها و حمايت‏هاي سراب‏گونه شما را نخواهم خورد) اي خيانت کاران دغل باز! اي اسيران شهوت و آز! مي‏خواهيد همان پيمان‏شکني و ظلمي را که نسبت‏به پدران من روا داشتيد، درباره من نيز روا داريد؟
نه به خدا سوگند! هنوز زخمي را که زده‏ايد، خون فشان است و سينه از داغ مرگ پدر و برادرانم سوزان. طعم تلخ مصيبت‏ها هنوز در کامم هست و غم‏ها گلوگير و اندوه من تسکين‏ناپذير است. از شما کوفيان مي‏خواهم که نه با ما باشيد و نه عليه ما.»

امام سجاد عليه السلام با اين سخنان، مهر بي‏اعتباري و بي‏وفايي را بر پيشاني آن‏ها زد و آتش حسرت را در جان کوفيان شعله‏ور ساخت و با اين سخنان بر ندامت آن‏ها افزود:
«اگر حسين عليه السلام کشته شد، چندان شگفت نيست، چرا که پدرش با همه آن ارزش‏ها و کرامت‏هاي برتر نيز قبل از او به شهادت رسيد. اي کوفيان! با آن چه نسبت‏به حسين عليه السلام روا داشتند، شادمان نباشيد. آن چه گذشت واقعه‏اي بزرگ بود! جانم فداي او باد که در کنار شط فرات، سر بر بستر شهادت نهاد. آتش دوزخ جزاي کساني است که او را به شهادت رساندند.»

سخنان امام سجادعليه السلام در مجلس عبيدالله بن زياد
حضور امام زين‏العابدين عليه السلام در جمع اسراي کربلا، چشم‏گير بود. پس از ورود کاروان اسرا به مجلس عبيدالله، مهم‏ترين فردي که نظر عبيدالله را جلب کرد، وجود مرد جواني در ميان اسرا بود.
عبيدالله که تصور مي‏کرد در حادثه کربلا مردي باقي نمانده و همه آنان به قتل رسيده‏اند، از ماموران خود در اين باره پرسيد. و اين بازجويي درباره زنده ماندن امام سجاد، حاکي از کينه وي نسبت‏به خاندان پيامبرصلي الله عليه وآله به ويژه حضرت اباعبدالله الحسين عليه السلام بود که نمي‏توانست‏شاهد حيات مردي از سلاله اميرالمؤمنين علي ابن ابي‏طالب عليهما السلام باشد.
مورخ مشهور; طبري، آورده است:
«با ورود قافله حسيني به مجلس تشريفاتي عبيدالله، عبيدالله به امام سجادعليه السلام رو کرد و پرسيد: نامت چيست؟ امام سجاد عليه السلام فرمود: علي بن الحسين. عبيدالله گفت: مگر خداوند علي ابن الحسين عليهما السلام را در کربلا نکشت؟ علي ابن الحسين‏عليهما السلام لحظه‏اي سکوت کرد. عبيدالله خطاب به امام عليه السلام گفت: چرا پاسخ نمي‏دهي؟
امام سجاد عليه السلام فرمود: «الله يتوفي الانفس حين موتها»; «خداوند جان‏ها را به هنگام مرگ دريافت مي‏کند.» «و ما کان لنفس ان تموت الا باذن الله‏»; هيچ انساني نمي‏ميرد مگر به اذن الهي.»
عبيدالله بن زياد با مشاهده آن حضور ذهن و حاضر جوابي و پاسخ کوبنده جواني که در زنجير اسارت است، خشمگين شد و دستور داد تا علي بن الحسين‏عليهما السلام را نيز به شهادت رسانند. ولي حضرت زينب کبري‏عليها السلام فرياد برآورد:
«يا بن زياد حسبک من دمائنا اسالک بالله ان قتلته الا قتلتني معه ...; اي ابن زياد! آن همه از خون‏هاي ما که ريخته‏اي، برايت کافي نيست؟ سوگند به خدا! اگر مي‏خواهي او را بکشي، مرا هم با او بکش.»
شرايط مجلس عبيدالله و سخنان افشاگر حضرت زينب‏عليها السلام سبب شد تا ابن زياد از کشتن امام زين العابدين‏عليه السلام منصرف شود.

[R A H A]

اي امام سجده كننده بر تربت كربلا، عروجت بر جاده هاي گل آذين بسته آسمان و رها شدنت از بي مهري هاي اهل زمين بر قلب هاي ما تسليت باد.

[R A H A]