رخدادهای صوتی 2
در مطلب قبلی دلايل به وجود آمدن رخدادهای صوتی را نوشتيم. اكنون به خلاصه مهمترين رخدادهای صوتی در زبان تركی* توجه كنيد:
۱.به وجود آمدن حروف جديد:
اين رخداد خود بر دو نوعِ ايجاد حرف صدادار و حرف بی‌صدا است.در نوع اول به يك حرف صدادار به ابتدا يا ميانه يا انتهای يك كلمه اضافه می‌شود.به طور مثال كلمه Recep تبديل به İrecep و كلمه ömr تبديل به ömür می‌شود.
در نوع دوم يك حرف بی صدا به كلمه اضافه می‌گردد.در اين رخداد صوتی يا به انتهای كلمه‌ای كه به حرف صدادار ختم می‌شود و يك پسوندی با آغاز حرف صدادار با آK می‌آيد حرف ﴿y, n﴾ اضافه می‌گردد.مانند bilgi-y-e و bu-n-u.و يا اينكه ﴿بيشتر در گفتار﴾ به ابتدای كلمات حرف y, h اضافه می‌شود.مثلا ıldız تبديل به yıldız و örümcek تبديل به hörümcek می‌شود.
۲.تشديد يافتن حرف بی‌صدا
در اين رخداد كه بيشتر در گفتار ديده می‌شود، يك حرف بی‌صدا به صورت مشدد تلفظ می‌شود.مانند yeddi و bilemmedim.
۳.افتادن حروف
اين رخداد هفت نوع است: افتادن اولين حرف ﴿ısı+cak > sıcak﴾، افتادن حرف صدادار هجای ميانی ﴿oğulu > oğlu﴾، افتادن حرف بی‌صدا ﴿geliyor > geliyo﴾، افتادن هجا ﴿pazar ertesi> pazartesi﴾، حذف تشديد در كلمات دخيل ﴿kemmiyyet > kemiyet﴾، يكی شدن دو صدادار كه به دنبال هم می‌آيند ﴿ne+asıl > nasıl﴾، تبديل دو هجا به يك هجا و به عبارت ديگر ذوب شدن هجا ﴿pek iyi > peki﴾.
۴.جابجا شدن حروف
جابجا شدن دو حرف در يك كلمه كه بيشتر در گفتار ديده می‌شود**.به مثال‌ها توجه كنيد:
toprak-torpak، ileri-ireli، köprü-körpü
در اين مثال‌ها شكل اول نادرست و شكل دوم درست است.
۵.آسيميلاسيون
در تركی به وفور ديده می‌شود و همان ابدال در زبان فارسی است ﴿شمبه< شنبه﴾. آسيميلاسيون در تركی با ديگر ويژگی‌های صوتی و از جمله قانون هماهنگی اصوات در تركی ﴿اينجا و اينجا﴾ ارتباط دارد و بر سه نوع است: يكی شدن يك حرف با حرف ماقبل خود مانند ﴿bunlar> bunnar﴾، يكی شدن يك حرف با حرف مابعد خود مانند ﴿gözsüz > gössüz﴾ و يكی شدن بر اساس نقطه تشكيل حرف در مجاری صوتی كه همانند قلب در عربی است مانند ﴿çarşamba﴾.
۶.تغيير يك حرف
تغيير يك حرف در تركی بر سه نوع است: تغيير حرف صدادار در هجای ميانی به دليل ضعيف بودن حرف "y" در زبان تركی مانند ﴿başlıyor <başla-yor﴾، نرم شدن حروف خشن در پايان كلمات به دليل اضافه شدن يك پسوند مانند ﴿genç+i > genci﴾ به استثنای كلمات تك هجايی، تغيير يكی از دو حرفی كه در كنار هم و شبيه به يكديگرند مانند ﴿ahçı <aşçı﴾.
متن اصلی
توضيحات:
*بعضی از قوانين آوايی، مورفولوژيك و ... لهجه تركيه‌ای با لهجه آذربايجانی متفاوت است. به همين دليل برای جلوگيری از اشتباه هم برای خوانندگان و هم خودم مجبورم از عبارت تركی تركيه‌ای استفاده می‌كنم.اما از آنجايی كه اين وبلاگ برای آموزش زبان تركی‌ای كه در تركيه به كار گرفته می‌شود راه‌اندازی شده است، از اين به بعد به جای عبارت تركی تركيه‌ای فقط كلمه تركی استفاده خواهد شد.
**جابه‌جا شدن حروف در تركی آذربايجانی هم وجود دارد، با اين تفاوت كه در تركيه اشتباه موجود در زبان گفتاری به زبان نوشتاری منتقل نشده است. و در نتيجه از به وجود آمدن مشكلاتی نظير اشتباه در تشخيص ريشه كلمات و به هم خوردن نظم و استاندارد موجود در زبان جلوگيری شده است.مثلا كلمه ياپ+راق در تركيه به صورت شكل اصلی خود و در آذربايجان با جابه‌جايی دو حرف "پ" و "ر" به صورت "يارپاق" نوشته می‌شود.
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)