در ژاپنی راه های زیادی برای گفتن من وجود داره . هم چنین برای گفتن تو و او . که هر کدام باید در جای خودش استفاده بشه . در این درس ابتدا برخی کلمات پر کاربرد رو می گم بعد هم یک لیست کامل از ویکی پدیا رو بدون ذکر منبع کپی می کنم این جا . ( دزدی علمی ! )
من :

کانجیتلفظتوضیحわたくしحالت خیلی رسمی برای گفتن من . بیشتر در متون و حالات اداری کاربرد دارهわたしحالت رسمی و معمولی بالا . در محاورات رسمی استفاده می شه .ぼくمردانه - از حالت تقریبا رسمی تا تقریبا عامیانه و خودمانیおれاگر بین جمع دوستان و خانواده باشه ، نشانه صمیمیت و در غیر این صورت خیلی مردانه و گاهی بی ادبانه تلقی می شه あたしあたしبسیار زنانه - یه کمی لوس و جوون پسنده برای همین خیلی از دخترها از همون わたし استفاده می کنند

اسم فرد : حالت بچه گانه و غیر رسمی داره . البته شاید کمی هم زنانهわしわしمردان مسن .

دقت کنید که تلفظ رسمی 私 این کانجی ، わたくし هست و نه わたし . اما بنابر تغییر و تحولات زبانی ، در غیر موارد کتبی و رسمی همون わたし خوانده می شه .
تو :
ژاپنی ها معمولا افراد رو با اسم و القاب اون ها صدا می زنند . استفاده از ضمیر تو یه ذره حالت بی پروایی و شاید مجادله ای داره . مثلا اگه مدام در محاوره بگید تو ، فکر می کنه می خواهید محکومش کنید یا مثل این چیزها . پس بهتره ابتدا مخاطب قرار دادنشون با اسم هاشون رو یاد بگیریم .
برای این کار می بایستی اسم طرف رو به همراه لقب اون بیارید .
ちゃん chan :
برای دوستان صمیمی که از بچگی با اون ها بودید و یا خیلی صمیمی هستید یا از شما کوچیک تر هستند حالا بچه باشه یا دختر جوون ( البته خوشحال نشید ) یه ذره فرق داره . برای شما اصلا توصیه نمی شه :)
くん kun :
برای خطاب کوچیک تر ها یا خطاب پسر بچه ها و یا پسر های نوجوان . البته اگه یه زن به یه مرد بگه بیشتر نشانه اون هست که یک رابطه نسبتا عاطفی با هم دارند . مثلا دوست هستند و ... .
البته در برخی موارد ممکنه در ادارات زن ها هم بوسیله مافوق خودشون با این لقب صدا بشن .
さん san :
دقیقا معادل آقا/خانم در فارسی . رسمی و مودبانه ، خیلی راحت می تونید همه جا استفاده کنید ، حالش رو ببر .
البته کاربردش خیلی وسیع هست . به افرادی که منصوب به یک شغل هستند ممکنه اضافه بشه . مثلا : آقای نانوا ، اقای سبزی فروش ، آقای پستچی .
یا حتی اسم حیوانات : آقا/خانم خرگوشه .
さま sama :
برای احترام زیاد . ورژن مؤدبانه تر از سان هست . برای کسانی که خیلی از شما بلند مرتبه تر هستند . یا مشتری های باکلاس . ( البته در ژاپن همه مشتری ها از طرف فروشنده باکلاس محسوب می شن . به خوره تو سر فروشنده های ایرانی . اصلا مشتری مدار نیستند )
せんぱい senpai :
برای مخاطب قرار دادن مافوق . چه در مدرسه و چه در اداره و ... .
こうはい kohai :
برای مخاطب قرار دادن مادون خودتون در مدرسه و اداره و ... به صورت محترمانه .
せんせい sensei :
دقیقا معادل استاد در فارسی . برای احترام به شعراء و ادباء و علماء و هرکس که از نظر علمی بالاتر هست و به درجه ای رسیده . برای هرکس که شما از نظر مکتبی قبولش دارید هم خوبه .
し shi :
در نوشتارها و محاورات خیلی رسمی که غالبا شما اصلا مخاطب رو ندیدید ولی ممکنه از دور باهاش آشنا باشید .