مسجدجامع - همدان
مسجد جامع شهر همدان در نزدیکی میدان مرکزی شهر و در قسمت غربی خیابان اکباتان، در محدوده راسته بازارهای شهر قرار دارد. این مسجد از بناهای دوره قاجاریه است



تاریخ شروع ساخت آن در قطار بندی جلو ایوان بزرگ، سال 1253 ثبت گردیده است. این مسجد سه در ورودی دارد که عبارتند از : ورودی نوساز سمت خیابان اکباتان , ورودی قدیمی با دالان طاقدار در ضلع شرقی صحن ، ورودی قدیمی با دالان هشتی مقرنس کاری شده در ضلع غربی صحن ، که هر سه از زیبایی چشمگیری برخوردارند . بنای مسجد جامع همدان دارای طرحی مستطیل شکل و چهار ایوانی ناقص است . قسمتهای جنوبی این مسجد شامل ایوانی مرتفع می باشد که رسمی بندی جلو آن از آجر و کاشی معرق ساده ساخته شده است و بر روی آن با کاشی فیروزه رنگ نام الله و نام پنج تن نوشته شده است . گنبد آن نسبتا بزرگ و دو پوششه است . این مسجد رواقهای زیبا و دیدنی دارد . ضلع غربی شامل هشتی مقرنس کاری شده و شبستان کوچک و کم ارتفاع زمستانی است . ضلع شرقی مسجد در مقیاس کوچکتر ار بخش قدیمی باقی مانده است . درحال حاضر مسجد دارای سه ایوان ،* دو شبستان و گنبدی آجری و صحن وسیع و دلبازی است که حوض بزرگی را در خود جای داده است ایوان اصلی در ضلع جنوبی واقع شده و دو ضلع شرقی و شمالی نیز مناره هایی قرار دارد طاق نماهای کم عمقی نیز در ضلع جنوبی صحن وجود دارد شبستان اصلی مسجد دارای 55 ستون 11 در 5 ردیف است گنبد آجری مسجد که بر روی این شبستان قرار دارد . در قسمت زیر دارای کتیبه هایی از جنس خشت و نوع کاشی زرد است که سورة جمعه و آیة شریفة " انما یعمرو مساجد الله " و آیة* " من المهتدین " و " آیه الکرسی " به خط ثلث زیبایی بر حاشیة آن نوشته شده است . در قسمت راهرو ورودی مسجد سنگاب بزرگی از سنگ یکپارچه قرار دارد که قطر دهانة آن 1 متر با ضخامت لبة 13 سانتیمتر و ارتفاع 1 متر که اشعاری به خط نستعلیق حاوی نام واقف و تاریخ آن درج گردیده است :

حاجی الوقف الحمدخان

خادم الدین جنابِ قدس مدار

در حال حاضر از این مسجد برای برگزاری نمازهای روزانه، جمعه و سایر مراسم دیگر استفاده می گردد