تلویزیون را که روشن می‌کنی ،چشمت به‌تبلیغات همراه با شعر تنقلات فانتزی می‌افتد و گاها هم با آنها هم نوا شده و می‌خوانید” به به چه چیپس تردی ، از این پفک‌ها خوردی” ؟ در مقابل این هیاهوی تبلیغاتی پرهزینه برای تنقلات فانتزی که آثار سو ، بر سلامت کودکان و خانواده‌ها دارند، نه در رسانه‌ها و نه‌حتی در قفسه بسیاری از مغازه‌ها جایی برای تنقلات سنتی وجود نداردو اگر هست انقدر گران است که برای همه دست یافتنی نیست.
این در حالی است که بگفته کارشناسان بیشتر بیماری‌های خونی ( کم خونی ، پوکی استخوان ، ضعف بنیه ، کمبود آهن و…) از تنقلات فانتزی که روزبه روز تبلیغات و فروششان بیشتر می‌شود ناشی می‌گردد.
کارشناسان و متخصصان پزشکی با اعلام اینکه ‪ ۸۰‬درصد از کودکان ما دچار سو تغذیه هستند ، می‌افزایند: به علت کثرت ویزیت بیماران دارای فقر آهن، این موضوع به یکی از مشکلات جامعه بویژه در ارتباط با کودکان و زنان باردار تبدیل شده است.
دکتر “طالب آزرم ” فوق تخصص بیماریهای خونی در بیمارستان سید الشهدا اصفهان در این‌باره گفت: براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، کم خونی ناشی از تغذیه، به تمام حالاتی که هموگلوبین خون پایین تر از حد مشخصی باشد و علت آن کمبود یک یا چند ماده غذایی باشد، گفته می‌شود.
وی با اشاره به‌اینکه ‪ ۸۰‬درصد کودکان دچار بیماری ناشی از سوتغذیه هستند، افزود: این بیماری با خوردن مواد غذایی دارای آهن، روی ، کلسیم ، پروتئین و ویتامین که در غذاهای گوشتی و سبزیجات و تنقلات سنتی مثل “آجیل” وجود دارد، برطرف می‌شود.
وی گفت: کودکان به دلیل رشد، استخوان بندی و تغییرات بلوغی بیشتر از هر گروه سنی دیگر نیاز به آهن دارند، اماامروزه به دلیل الگوی نادرست تغذیه، این گروه سنی از مصرف این مواد محروم شده‌اند.
دکتر آزرم در این زمینه خانواده‌ها را مقصر دانست و افزود: امروزه بسیاری از خانواده‌ها مصرف غذاها و خوراکی‌های فانتزی را نوعی پرستیژ می‌دانند.
وی گفت: بسیاری از خانواده‌ها در مقابل خواسته کودکان به جای تهیه تنقلات سنتی و نوشیدنی‌های سالم ، مواد خوراکی بی‌ارزشی را تهیه می‌کنند که برای کودک به یک الگوی تغذیه تبدیل می‌شود.
وی افزود: خانواده‌ها با تهیه خوراکی‌هایی مانند چیپس، پفک، پیتزا ، اسنک و شکلات، فرزندانشان را به بیماری‌هایی نظیر کم‌خونی ، دیابت ، چربی خون و پوکی استخوان مبتلا می‌کنند.
وی گفت:این در حالی است که شیر، دوغ، کیک، تنقلات سنتی مثل گردو، بادام، فندق و پسته که سرشار از انواع ویتامین و پروتیین هستند، می‌تواند جایگزین مناسبی برای غذاهای فانتزی و غیرمغذی باشد.
دکتر آزرم افزود:استفاده از مایکروفر برای تهیه غذا نیز به نوعی در از بین رفتن مواد پروتیینی مواد غذایی نقش دارد.
این متخصص خون گفت:در این زمینه، تلویزیون و دیگر رسانه‌های گروهی باید سیاست محدودکننده یی را در مورد زمان پخش تبلیغات مواد خوراکی فانتزی اتخاذ کنند و به موازات آن تسهیلات بیشتری رادر اختیار تبلیغاتی قرار دهند که مسایل بهداشتی و تندرستی را سرفصل تبلیغات خود قرار می‌دهند.
دکتر”اصغر قائمی ” فوق تخصص خون اطفال نیز گفت: در صورت پیشگیری نکردن از این وضعیت در آینده‌یی نه چندان دور با ‪ ۸۰‬درصد کودکان مبتلا به بیماری کم‌خونی و کمبود آهن روبه‌رو می‌شویم به طوری که این بیماری مثل سرماخوردگی شایع می‌شود.
وی گفت: شایعترین گروه کم‌خونی بعد از کودکان، بخاطر تغذیه نادرست، زنان باردار می‌باشند که این خود به نوعی به سلامت نوزاد و خود مادر لطمه می‌زند.
وی افزود: اختلال در رشد، گفتار ، سیستم اعصاب حرکتی ، سیستم دفاع بدن، تنگی عروق ، پوکی استخوان، افزایش چربی و قند کاذب، اثرات فیزیولوژیکی و رفتاری (رنگ پریدگی، خستگی ، بی‌تفاوتی و کاهش فعالیت جسمی) از جمله علائم بالینی بیماری کم خونی و کمبود آهن است.
وی اضافه کرد: به دلیل مصرف بی‌حد تنقلات فانتزی و غفلت از مصرف غذاهای پروتئین‌دار به وضوح این علائم در کودکان و بزرگسالان بدون آنکه خود بدانند دیده می‌شود.
دکتر “محمود بهشتی” فوق تخصصن خون اطفال دربیمارستان الزهرا اصفهان نیز دراین‌باره افزود:متاسفانه موضوع فقط به چیپس وپفک متنهی نمی‌شودو نوشابه‌ها و رنگهای مختلفی که در مواد خوراکی استفاده می‌شود، نیز بسیار زیانبار است.
وی افزود: یکی از عوامل کم خونی، فقر آهن است که این وضعیت خود عمدتا از سوء تغذیه ناشی می‌شود.
وی گفت :در حالی که سوتغذیه از وضعیت نامطلوب اقتصادی خانواده‌ها ناشی می‌شود داروهای خونساز و اسید فولیک نیز داروهای گرانقیمتی هستند که مشمول تعرفه‌های بیمه‌یی نیز نمی‌شود.
وی تصریح کرد: در بسیاری از مواردی که به بیماران توصیه می‌کنیم که برای رفع کم‌خونی،جگر یا مواد دیگر خونساز را مصرف کنند خنده‌های تلخ بیماران به ما می‌گوید که توان تامین این نوع مواد را ندارند.
این پزشک متخصص افزود: برخی والدین می‌گویند که‌بچه‌هایشان تمایل‌به خوردن خاک پیدا می‌کنند یا ابراز می‌کنند که خودشان به‌هنگام خواندن نمازو استشمام بوی تربت نم خورده حال خاصی پیدا می‌کنند که این وضعیت از فقر شدید آهن است.
وی اظهار داشت: گرچه کم‌خونی در حوزه پزشکی مورد توجه قرار می‌گیرد ولی اگربخواهیم این معضل را مرتفع کنیم بایستی راه حل را درفرمولهاو سیاستهای اقتصادی بویژه اقتصاد خانواده بیابیم.

منبع :سایت پزشکان بدون مرز