صدقه ، مطلق کار نیک و محبتی است که شما میتوانید به فقیر و غنی ، به آشنا و بیگانه کوچک و بزرگ وزن ومرد از هر گروه و دسته ای داشته باشید

صدقه دادن

با شنیدن کلمه « صدقه‏ »، ذهن ها فورى سراغ کمک مالى به تهیدستان ‏یا انداختن سکه و اسکناسى در صندوق صدقات و امثال آن مى‏رود .

باید دانست که شکل هاى عملى صدقه دادن تنها به این امور ختم نمی شود بلکه مى‏توان اهل صدقه بود، بى‏آنکه پولی خرج کرد. البته کمک هاى‏ مالى جاى خاص خود را دارند که در هر حال و هر جا خوب است؛ اما مهم توجه به وسعت دایره « نیکى ‏» است.

صدقه، مطلق کار نیک و محبتی است که شما میتوانید به فقیر و غنی، به آشنا و بیگانه کوچک و بزرگ وزن و مرد از هر گروه و دسته ای داشته باشید.

برای مثال، وقتی سنگ کوچکی را از مسیر راه در کوچه و خیابان برمی دارید که پای مردم به آن برخورد نکند، یا به کودکی لبخند می زنید که شاداب تر شود یا با هدیه ی یک قطعه شیرینی کودک گریانی را آرام می کنید، دست نوازش به سر یتیم می کشید و ... همه از نوع صدقه است؛ به شرطی که با نهایت صداقت و صافی دل این عبادت را انجام دهید، زیرا که از کلمه صدقه، صداقت و اخلاص برمی خیزد .

وقتی از امام صادق علیه السلام درباره کلمه « ماعون » در آیات سوره ماعون سؤال کردند، فرمودند : « هوالقرضُ تَفرِضهُ، والمعروف تَصنِعُهُ و مَتاعِ البَیت تُعیَرهُ و مُنهُ الزکوه ، ماعون به معنی قرضی است که به کسی می دهی و احسان و مساعدتی است که درباره بندگان خدا می کنی و وسائل و لوازم خانه ای است که به عاریت در اختیار دیگران قرار می دهی به عبارتی تمام زکات و صدقات جزء ماعون به حساب می آیند .»1

صدقه دادن و انفاق کردن ، نوعی باریدن است به طوری که آدمی از هرآنچه دارد، - چه موارد مادی و چه غیر مادی - می تواند بارش کند

برای روشن تر شدن موضوع، از گفتار پیشوایان الهام ‏می گیریم. از رسول خدا (ص) نقل شده است که فرموند: هر مسلمان هر روز باید صدقه‏اى بدهد. وقتى پیامبر خدا (ص) چنین فرمود، برخى از اصحاب با شگفتى پرسیدند: یا رسول الله، چه کسى طاقت و توان این کار را دارد؟

حضرت - براى رفع ابهام و توضیح بیشتر و براى اینکه صدقه را تنها در انفاق مالى خلاصه نکنند - فرمود: برطرف کردن عوامل اذیت از سر راه مردم صدقه است، راهنمایى کردن جاهل به « راه‏ درست » صدقه است، عیادت کردن بیمار صدقه است، امر به معروف و نهى از منکر صدقه است و نیز پاسخ سلام دادن نیز صدقه به حساب می آید.2

حقیقتاً انسان با شنیدن این موارد، به شگفتی خواهد رسید که نیکی و احسان چه وسعتى دارد و ‏ذخیره‏سازى عملى صالح براى آن روز نیاز و احتیاج، چه آسان است، فقط کافی است راه آن را بدانیم و بر انجام آن همت کنیم.

با توجه به مسایلی که بیان شد می توان گفت: صدقه دادن و انفاق کردن، نوعی باریدن است به طوری که آدمی از هر آنچه دارد، - چه موارد مادی و چه غیر مادی - می تواند بارش کند.

بدون چشم داشت، بارش کنید

1- عده زیادی صدقه را از سر معامله می‌دهند. بله درست است كه در قانونمندی طبیعت هر چقدر بدهید می‌گیرید. اما چه بهتر كه از سر گرفتن چیزی را نبخشد. چنین انگیزه‌ای برای دادن صدقه، خود مانع جذب موهبت‌های افزون است چرا كه نوعی وابستگی در شما پیش آمده كه «صدقه بدهم تا به این وسیله بیشتر بگیرم». یادتان باشد اگر الگویی برای عده‌ای كار می‌كند ولی اگر برای شما كار نمی‌كند، باید به دنبال ایرادهایی بگردید كه در آن كار متوجه شما بوده است، چون فردی آن كار را انجام داده و نتیجه هم گرفته است.
عده‌ای دیگر صدقه را از سر ترس می‌دهند. ترس از حوادث آسمانی، ترس از 70 بلا، ترس از چشم‌زخم،‌ترس از ... نه اینكه اشتباه است. به هیچ‌وجه. لطف الهی آنقدر بیكران و بی‌انتها هست كه حتی بارش از سر ترس هم بی‌پاسخ نمی‌ماند. اما یادتان باشد در پیشگاه الهی و در قانونمندی طبیعت، پاداش هر عمل نیكی، به نیت درونی پشت آن وابسته است.

صداقت کمک

كسانی هستند كه چیزی را می‌بخشند اما در ذهن آن را نمی‌بخشند. حال این بخشش از هر نوعی كه باشد كمك، هدیه، سوغات، كمك مالی و ... مثلا سوال می‌كنند «چیزی كه ما پارسال برای شما چشم‌ روشنی آوردیم خوب بود؟» و ... اینها بخشیده‌اند اما در ذهن نبخشیده‌اند و یادشان هست كه چه داده‌اند و مدام آن را به خود یا اطرافیان و یا طرف مقابل گوشزد می‌كنند.

2- عده‌ای دیگر صدقه را از سر ترس می‌دهند. ترس از حوادث آسمانی، ترس از 70 بلا، ترس از چشم‌ زخم،‌ ترس از ... نه اینكه اشتباه است. به هیچ‌وجه، بلکه لطف الهی آنقدر بیكران و بی‌انتها هست كه حتی بارش از سر ترس هم بی‌پاسخ نمی‌ماند. اما یادتان باشد در پیشگاه الهی و در قانونمندی طبیعت، پاداش هر عمل نیكی، به نیت درونی پشت آن وابسته است.

3- و در آخر عده‌ای كه صدقه را از سر عشق می دهند. این برترین نوع بارش است. می‌بارند بی هیچ واهمه‌ای، ترسی، توقعی، انتظاری.

در كتاب‌هایی كه اخیرا از نویسندگان غربی به چشم می‌خورد، واژه‌ای به نام «عشریه» دیده می‌شود. عشریه آن است كه از سر عشق و بطور منظم یك دهم یا ده درصد از هرچه به دستمان می‌آید، برای خدا ببخشیم و بباریم. عده‌ای‌گمان می‌برند عشریه یا پرداخت منظم 10% از درآمد و هر پولی كه به دستمان می‌رسد به نوعی همان خمس و زكات است كه ابدا چنین نیست. خمس و زكات، یك تكلیف و «باید الهی» است. در صورتی كه عشریه یك نوع صدقه است .3