صلح جنگ را از بین نمی برد
کتاب حاضر از سایر آثار در باب حقوق بین‌الملل تا اندازه‌ای متفاوت است، زیرا به هر موضوع این حوزه، نگاهی مبنایی و فلسفی داشته و واقعیت‌های عالم بیرون را به عنوان مصداق ذکر کرده است.
«صلح جاویدان و حکومت قانون»
هدایت‌الله فلسفی
انتشارات فرهنگ نشر نو
شمارگان 1100 نسخه
826 صفحه
بها: 26 هزار تومان
این کتاب را می‌توان بررسی فلسفی صلح و صلح‌گرایی با نگاهی به مبانی نظری حقوق بین‌الملل دانست. کتاب حاضر از سایر آثار در باب حقوق بین‌الملل تا اندازه‌ای متفاوت است، زیرا به هر موضوع این حوزه، نگاهی مبنایی و فلسفی داشته و واقعیت‌های عالم بیرون را به عنوان مصداق ذکر کرده است.
همیشه تصور شده که معنای صلح، آشکار است و بنابراین، نیازی به تعریف ندارد. در تعریف احتمالی این مفهوم نیز گفته می‌شود که صلح یعنی نبود جنگ و ستیزه. واقعیت این است که صلح هرچند آرامش را به همراه دارد، اما جنگ را از میان نمی‌برد و حتی با آن ملازمت دارد. نویسنده برای اثبات این موضوع، از فلسفه مدد می‌گیرد، زیرا معتقد است تنها در عالم فلسفه می‌توان صورت عقلی، معنا و مفهوم صلح را نظاره کرد.
آن چه بدیهی به نظر می‌رسد این که صلح از مفاهیم عقلی به شمار می‌آید و صورت مطلق آن هنگامی به دست می‌آید که در سیر و سلوک تاریخ از جنگ رها باشد و این رهایی تنها در عالم ناسوت امکان‌پذیر است.
به باور نویسنده کتاب، در عالم ناسوت، صلح همیشه نسبی است، به این معنا که همواره با جنگ همراه است، هرچند که در پی دور کردن آن از قلمروی خویش باشد.
این کتاب در پنج دفتر، میان دو مفهوم همانندی و تفاوت دیالکتیک برقرار کرده است. نویسنده در دفتر نخست، یگانگی انسان‌ها و همزیستی دولت‌ها را موضوع قرار می‌دهد. وی این یگانگی را در ابتدای کتاب بررسی می‌کند، زیرا زندگی افراد و جوامع پیوندی ناگسستنی دارد و صلح نیز قرار است آرامش همین زندگی جمعی را فراهم کند.
این نویسنده در بخشی از دفتر نخست تاکید می‌کند: «نمی‌توان تصور کرد که افراد یک قوم پیش از آن که در میان خود صلح را برقرار و حکومت قانون و امنیت را مستقر کرده باشند، با افراد دیگر مانوس و مالوف شده باشند.»
یگانگی انسان‌ها و همزیستی دولت‌ها موضوعات اصلی بخش را تشکیل می‌دهند.
به باور نویسنده کتاب، در عالم ناسوت، صلح همیشه نسبی است، به این معنا که همواره با جنگ همراه است، هرچند که در پی دور کردن آن از قلمروی خویش باشد.
نویسنده در دفتر دوم، صلح را جدال خاموش همانندی و تفاوت می‌نامد و منشور ملل متحد را بررسی می‌کند. وی این منشور را سایه روشنی نیمه‌تمام از صلح می‌داند.
فلسفی، در دفتر سوم با عنوان «نیرنگ عقل: غلبه صلح بر جنگ» بیان می‌کند که مشکلات جدید، راه‌های جدیدی را نیز برای صلح نیاز دارند. دفتر چهارم به موضوع مهار قدرت با قدرت اختصاص دارد. نویسنده با انتخاب این موضوع، در پی بررسی زوال خودکامگی دولت‌ها و تجلی حکومت قانون در جامعه بین‌المللی است.
این کتاب پس از بررسی فضای امن در دفتر پنجم، نشانه‌های صلح و حکومت قانون را در دفتر بعدی بررسی می‌کند. به زعم او، آزادی، سلوک اخلاقی و انضباط قواعد عمومی را نشانه‌های صلح است.
«پایان راه: آغاز اندیشه» عنوان دفتر پایانی است. نویسنده در شش دفتر قبلی، می‌کوشد مسایل و مشکلات مرتبط با حقوق و صلح و حکومت قانون را به اجزای اصلی‌اش بازگرداند و میان آنها نظمی منطقی به وجود آورد.
دفتر پایانی این کتاب در واقع تلاشی است برای پرهیز از پیش‌داوری و شتاب در ادراک آنچه در دفترهای پیشین طرح شد. نویسنده در پایان بررسی‌هایش، مخاطب را به این اندیشه دعوت می‌کند که چگونه حقوق در مرحله تکامل‌یافته امروزی و در رویارویی با دو عنصر اراده و عقل شکل گرفت و توانست در ایجاد صلح و حکومت قانون موثر افتد.
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (بوک مارک ها)