آموزش ابتدايي در استراليا آشنايي با آموزش ابتدايي در استراليا گزارش از: ليدا كاكيا - كارشناس ارشد تعليم و تربيت تطبيقي در روزگار ما، همهِ ملتها با هر نظام سياسي و اجتماعي پيشرفته يا در حال پيشرفت به مسئله برنامه ريزي و اصلاحات آموزشي، با توجه به آخرين روشهاي آموزشي و فني و پيشرفت هاي علمي جهان، توجه خاص دارند. اين توجه تقريباً فراگير و جهاني است. مطالعه بر روي نظام تعليم و تربيت ساير كشورها چه از نظر واحدهاي آموزش و پرورش، انواع آموزش و پرورش، سطوح آموزش و پرورش و.... به ما كمك مي كند تا دريابيم ديگران در راه ساختن نظام هاي نوين آموزشي خود چه اقداماتي را به عمل آورده اند و چه تدابيري را در جهت اصلاحات آموزشي خويش اتخاذ كرده اند، زيرا امروزه صاحب نظران مآل انديش تعليم و تربيت جهان بر اين باورند كه آگاهي از تحولات و اصلاحاتي كه در نظام هاي آموزشي كشورهاي موفق جهان و يا كشورهايي كه به دنبال موفقيت، پيشرفت و توسعه هستند، مي تواند ضريب اشتباهات برنامه ريزان و مجريان طرح هاي آموزشي را در تدوين و تنظيم لوايح و طرح هاي آموزشي، رده بندي مسائل و تعيين اولويت هاي اجرايي، اعمال روشهاي علمي و جذب منابع و اعتبارات مالي كاهش دهد و اداره كنندگان نظام آموزشي را در كشف و تحليل مسائل تربيتي ياري رساند. لذا در اين مقاله آموزش ابتدايي را در استراليا مورد بحث و بررسي قرار مي دهيم. ساختار نظام آموزشي در استراليا به طور كلي نظام آموزشي در استراليا بر مبناي 6 تا 7 سال ابتدايي، سه تا چهار سال آموزش متوسطه دورهِ اول و دو سال آموزش متوسطه دورهِ دوم و حداقل دو سال آموزش عالي است. طول مدت آموزش اجباري تا 15 سالگي (در ايالت تاسماني تا 16 سالگي است.) كه مقارن پايان تحصيلات دوره اول متوسطه مي باشد. در مجموع هدف از آموزش و پرورش در استراليا پاسخگويي به نيازهاي مختلف جامعه و اولويت دادن به نيازهاي آموزشي مناطق آموزشي دورافتاده و محروم است. آموزش ابتدايي آموزش ابتدايي، مرحلهِ اول از دوره اجباري در استرالياست. با آن كه آموزش قبل از سن6سالگي اجباري نيست ولي بيشتر اطفال در استراليا آموزش خود را از سن پنج سالگي آغاز مي كنند و در حدود هشتاد درصد آنها در مدارس دولتي و بقيه در مدارس غيردولتي ثبت نام مي كنند. در بيشتر ايالتها در استراليا، يك كلاس آمادگي يا كودكستان در مدارس ابتدايي وجود دارد. در سرزمين شمالي استراليا يك مرحلهِ گذر وجود دارد كه ساختار ثابتي ندارد و كودكان هنگامي كه آمادگي پيدا كنند از اين مرحله به كلاس اول ابتدايي وارد مي شوند. كودكان در ماه فوريه (بهمن ماه) در كلاس اول پذيرفته مي شوند ولي برخي از ايالتها در نيمهِ سال نيز دانش آموز جديد مي پذيرند و در سرزمين شمالي و ايالت جنوب ثبت نام پي در پي است و زماني كه دانش آموزي پنج سال تمام داشته باشد از او ثبت نام به عمل مي آيد. مدارس ابتدايي معمولاً مختلط هستند و تا سن دوازده تا سيزده سالگي دانش آموز مي پذيرند. تعداد دانش آموزان به طور متوسط 30 نفر در كلاس است ولي در نواحي روستايي به اين ميزان نمي رسد. هر دانش آموز به مدرسه محل خود مي رود. پنج روز در هفته مدرسه ها داير است و هر روز به سه تا چهار زنگ تقسيم مي شود كه در فاصله آن، وقت تفريح داده مي شود. تدريس هر روز پنج ساعت طول مي كشد كه به دروس 20 تا 30 دقيقه اي و ساعتهاي خاص ورزشي و تربيت بدني تقسيم مي گردد. معمولاً هر كلاس توسط يك معلم اداره مي شود كه تمامي دروس منظور شده در برنامه تحصيلي را درس مي دهد. در سال هاي اخير، تأكيد بيشتري بر توجه به خصوصيات و نيازهاي فردي دانش آموزان هنگام تدريس شده است و بدين جهت استفاده از روش هاي نوين تدريس و كاربرد وسايل جديد كمك آموزشي، گسترش زيادي يافته است. دانش آموزان ابتدايي از يك برنامه تحصيلي عمومي پيروي مي كنند كه مواد آن عبارتست از: آموزش زبان، رياضيات، علوم مقدماتي، موسيقي، هنر و كاردستي، بهداشت، تربيت بدني و درس اخلاق يا آموزش ديني. معمولاً درمدارس بزرگ، دانش آموزان بر حسب سن پايه بندي مي شوند. اما گرايشي هم وجود دارد كه سازماندهي كلاسهاي ابتدايي را به نحو ديگري انجام مي دهد و دانش آموزان را با اختلاف دو تا سه سال سن به وسيله يك معلم تعليم مي دهند. برنامه درسي توسط وزارت آموزش و پرورش تدوين مي گردد اما معلمان مجاز هستند كه دروس را تعديل و به تناسب علاقه و نياز دانش آموزان آنها را مطرح كنند.در پاره اي از مدارس پيشرو، زبان خارجي در دوره ابتدايي تدريس مي شود. بايد توجه داشت اين ارقام كودكان ثبت نام شده در كلاس آمادگي، مدارس ابتدايي را در بر نمي گيرد. عده اين قبيل كودكان در سال مزبور 160 هزار نفر بوده است. مطابق نقشه شهرسازي، هر محله 80 خانواري يك كودكستان يك واحدي دارد و اگر تعداد خانواده ها بيش از اين باشد، كودكستان دو واحدي ايجاد مي شود. براي هر كودكستان بين 1500 تا 1800 مترمربع زمين اختصاص مي يابد و دولت هزينه ساخت و تجهيز اوليه و تأمين مربي و پرداخت بهاي آب و برق و تلفن و گاز را برعهده مي گيرد. يكي از وظايف اصلي مدير منطقه، برقراري ارتباط ميان آموزش كودكستاني و آموزش ابتدايي است و نظارت بر اين كه روشهاي آموزش كودكستاني مغاير با روشهاي آموزش ابتدايي در زبان آموزي و رياضي نباشد. به عبارتي يك ارتباط هماهنگ و توام ميان آموزش قبل از دبستان و آموزش ابتدايي وجود دارد. آموزش باله وكوزه گري نيز براي غني كردن تجارب آموزشي دانش آموزان به برنامه اضافه شده است. استفاده از تلويزيون، فيلم، ضبط صوت و ديگر امكانات كمك آموزشي كاربرد روزافزوني دارد. وقتي كه پس از 6 يا 7 سال تحصيل، آموزش ابتدايي پايان مي يابد، كودك به صورت خودكار و با بار علمي كافي به مدارس متوسطه ارتقاء مي يابد. همان طور كه گفته شد، نقش مدارس غيردولتي در آموزش و پرورش استراليا قابل توجه است. تحولات 8 سال نشان مي دهد كه نسبت دانش آموزان ابتدايي در مدارس دولتي در سال 1992 حدود 8/80 درصد بوده است كه اين نسبت در سال 1998 به 4/76 درصد كاهش يافته است و در مقابل سهم مؤسسات غيردولتي از 2/19 درصد به 6/23 درصد در سال هاي ياد شده افزايش يافته است. براي روشن شدن چگونگي وضعيت گروه هاي مختلف مدارس غيردولتي در آموزش ابتدايي، آمار زير ارائه مي شود: تعداد كل دانش آموزان ابتدايي در استراليا يك ميليون و 848 هزار و 967 نفر، صددرصد. دانش آموزان مدارس دولتي يك ميليون و 454 هزار و 881 نفر، 69/78 درصد دانش آموزان مدارس وابسته به كليساهاي انگلستان 19 هزار و 263 نفر، 04/1 درصد. دانش آموزان مدارس وابسته به كليساهاي كاتوليك 331 هزار و 305 نفر، 92/17 درصد و ساير مدارس غيردولتي 43 هزار و 518 نفر يعني 35/2 درصد است. برنامه درسي دوره ابتدايي در استراليا در قالب يك چارچوب كلي مصوب وزارت آموزش و پرورش، توسط مدرسه تدوين شده و به تاييد هيأت امناي مدرسه رسيده است. برنامه درسي شامل درسهايي در پرورش فردي و اجتماعي از قبيل پرورش رفتار و خلقيات مطلوب فردي، تعاون و همكاري گروهي، چگونگي استفاده از اوقات فراغت، آگاهي بر جامعه مدرسه و آگاهي بر جامعه بزرگتر دربرگيرنده مدرسه و شهر و كشور مي شود. آموزش خواندن و نوشتن، آموزش زبان خارجي (فرانسه)، رياضي و علوم اجتماعي تربيت بدني شامل آواز همراه با بازي، رقص محلي، ژيمناستيك، انواع ورزشها، آشنايي با اعضاء بدن و شناسايي وظايف آنها است. بهداشت، هنر و كاردستي كه موسيقي و انواع هنرها ازجمله نمايش، نويسندگي، فن بيان و هنرهاي مرسوم را در بر مي گيرد. با آن كه ارتقاء به كلاس بالاتر به صورت عادي و بر حسب سن انجام مي گيرد ولي پيشرفت تحصيلي دانش آموزان به طور مرتب ارزيابي مي شود و از آزمونهاي استاندارد كه به توسط خود معلمان طراحي مي گردد، استفاده مي شود. علاوه بر آن، در زبان انگليسي و رياضي آزمون استانداردي براي سنجش پيشرفت تحصيلي دانش آموزان در مقابل سطح عمومي دانش آموزان كشور به كار مي رود. در شروع هر سال تحصيلي، نشستي ميان معلمان و والدين برگزار مي شود كه معلمان برنامه كار خود را تشريح مي كنند والدين را در جريان كار خود مي گذارند. در طول سال تحصيلي نيز در گزارش كتبي براي خانواده ارسال مي گردد و به دنبال آن، نشست ديگري با والدين برگزار مي شود. در اوقات ديگر سال نيز گاهي گزارش هاي خاصي براي خانواده فرستاده مي شود و از حضور پدر و مادرها در مدرسه و تماس آنها با آموزگاران استقبال مي شود. برنامه تحصيلي هفتگي دانش آموزان در هفته 23 ساعت است كه به شرح جدول بين موضوعات مختلف درسي توزيع شده است. ادبيات: زبان آموزي، شنيدن، صحبت كردن، خواندن، نوشتن، كتابخانه، زبان فرانسه،تفحص: رياضيات، علوم اجتماعي، علوم مذهب و جلسات جمعي و خلاقيت: هنر، كاردستي، موسيقي، نمايش، هنرهاي ظريف و بيان